Έρευνα: Πότε άρχισαν οι άνθρωποι να καλλιεργούν αμπέλια;

Έρευνα: Πότε άρχισαν οι άνθρωποι να καλλιεργούν αμπέλια; Facebook Twitter
Φωτ.: Unsplash
0

Περισσότερο φως στην καταγωγή των αμπελιών και κατ' επέκταση του κρασιού ρίχνει μια νέα διεθνής γενετική έρευνα, η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα.

Η ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εξημέρωση και καλλιέργεια του αμπελιού άρχισε πριν 11.000 έως 11.500 χρόνια, περίπου 4.000 χρόνια αργότερα σε σχέση με παλαιότερες εκτιμήσεις, σε δύο διαφορετικά μέρη, στη Δυτική Ασία (Εγγύς Ανατολή) και στον Νότιο Καύκασο, τα οποία απείχαν μεταξύ τους περισσότερα από 1.000 χιλιόμετρα. Στα Βαλκάνια εκτιμάται ότι η αμπελοκαλλιέργεια για κρασί εμφανίστηκε πριν περίπου 8.700 χρόνια, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση γεωργών της Ανατολίας προς τη Δύση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιανγκ Ντονγκ του κινεζικού Γεωπονικού Πανεπιστημίου Γιουνάν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», πραγματοποίησαν γενετική ανάλυση σε περισσότερα από 3.000 δείγματα αμπελιών από 16 χώρες, μεταξύ άλλων από φυτά που βρίσκονταν σε ιδιωτικές συλλογές και δεν είχαν ποτέ μελετηθεί έως τώρα, καθώς επίσης από τοποθεσίες με άγρια αμπέλια (Vitis sylvestris), πέρα από ποικίλες αμπελοκαλλιέργειες (Vitis vinifera) .

Το πού, πότε και πώς άρχισε η καλλιέργεια του αμπελιού αποτελεί ένα πρόβλημα που απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και χρόνια. Παρόλο που τα σταφύλια και τα κρασιά είναι πολύ σημαντικά από άποψη πολιτισμού, η ιστορία τους έχει μάλλον νεφελώδη αρχή. Διάφορες υποθέσεις έχουν προταθεί, αλλά είναι δύσκολο να επιβεβαιωθούν.

Μέχρι σήμερα δεν είχαν αναλυθεί γενετικά αρκετές ποικιλίες αμπελιών, κάτι που για πρώτη φορά κατάφερε η νέα έρευνα, γι' αυτό θεωρείται ότι δίνει μια πιο αξιόπιστη εικόνα. Μία επικρατούσα προηγουμένως αντίληψη ήταν ότι τα αμπέλια είχαν εξημερωθεί πριν την εμφάνιση της γεωργίας σε μία μόνο τοποθεσία στη Δυτική Ασία και από εκεί είχαν εξαπλωθεί παντού.

Αλλά η νέα μελέτη δείχνει πώς υπήρξε μια παράλληλα διπλή καταγωγή του καλλιεργημένου αμπελιού, με μια παράλληλη κοιτίδα στον Νότιο Καύκασο, ενώ και στα δύο μέρη η εξημέρωση έλαβε χώρα αργότερα, παράλληλα με την ανάδυση της γεωργίας και σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη καλλιέργειας των δημητριακών. Η εξημέρωση και καλλιέργεια των αμπελιών στον Νότιο Καύκασο είχε περιορισμένη εξάπλωση και σχετικά μικρή κατοπινή επιρροή, ενώ η εξημέρωση στην Εγγύς Ανατολή ήταν αυτή που τελικά κυριάρχησε διεθνώς.

Επίσης, ενώ, με βάση την έως τώρα κυρίαρχη θεωρία, τα σταφύλια για κρασί είχαν αρχίσει να καλλιεργούνται πριν τα επιτραπέζια σταφύλια (ως φρούτα), η νέα έρευνα συμπέρανε ότι και τα δύο άρχισαν να καλλιεργούνται παράλληλα. Σε σύγκριση με τα επιτραπέζια, τα σταφύλια για κρασί είναι γενικά μικρότερα, με χοντρότερη φλούδα και λιγότερο σάκχαρο, έχοντας χαρακτηριστικά πιο όμοια με εκείνα των άγριων αμπελιών.

Ακόμη η μελέτη βρήκε ότι προέλευση του κρασιού στην Ευρώπη σχετίζεται με τη διασταύρωση ανάμεσα σε άγρια δυτικοευρωπαϊκά αμπέλια και σε εξημερωμένα αμπέλια της Εγγύς Ανατολής που αρχικά χρησιμοποιούνταν ως πηγή τροφής. Αντίθετα, με τα δημητριακά, υπήρχαν στην Ευρώπη πληθυσμοί άγριων αμπελιών, που στη συνέχεια «παντρεύτηκαν» με τα εισαγόμενα εξημερωμένα αμπέλια. 

Εξάλλου οι ερευνητές εντόπισαν μερικά γονίδια που βελτιώνουν τη γεύση, το χρώμα και την υφή των σταφυλιών και τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους σημερινούς οινοποιούς να δημιουργήσουν ποικιλίες πιο ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή και γενικότερα στο περιβαλλοντικό στρες και στις ασθένειες των φυτών.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ευρωπαίοι πολιτικοί ελέγχθηκαν για PFAS – Όλοι βγήκαν θετικοί στα «παντοτινά πλαστικά»

Τech & Science / Ευρωπαίοι πολιτικοί ελέγχθηκαν για τοξικά χημικά PFAS – Όλοι βγήκαν θετικοί στα «παντοτινά πλαστικά»

«Πρόκειται για μια ανατριχιαστική πραγματικότητα. Είναι κρίσιμο να αναλάβουμε δράση» τόνισε ο Δανός υπουργός Περιβάλλοντος, στο αίμα του οποίου βρέθηκαν τρεις ουσίες τοξικές για την αναπαραγωγή
LIFO NEWSROOM
AI στα σχολεία: Όταν οι μαθητές διδάσκουν τους δασκάλους για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Τech & Science / Αυτοί οι έφηβοι από τη Silicon Valley ορίζουν πώς θα μπει η AI στα σχολεία όλου του κόσμου

Μαθητές στη Σίλικον Βάλεϊ αναλαμβάνουν πρωτοβουλία να καθορίσουν οι ίδιοι –μαζί με γονείς και εκπαιδευτικούς– τους κανόνες χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση
LIFO NEWSROOM
ChatGPT: Πατέρας παρέκαμψε σε 5 λεπτά τα φίλτρα ασφαλείας για εφήβους

Τech & Science / ChatGPT: Πατέρας παρέκαμψε σε 5 λεπτά τα φίλτρα ασφαλείας για εφήβους

Το ChatGPT παρουσίασε νέους γονικούς ελέγχους, όμως οι ειδικοί προειδοποιούν: τα παιδιά μπορούν να τους παρακάμψουν εύκολα - Οι ανησυχίες για την ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την ψυχική υγεία των εφήβων φουντώνουν, ενώ οι αρχές ζητούν αυστηρότερη νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη
LIFO NEWSROOM
VIOLOGIKA OPLA VIOTROMOKRATIA TEHNITI NOIMOSINI

Τech & Science / Βιοτρομοκρατία: Ερευνητές προειδοποιούν για επικίνδυνες παραλλαγές πρωτεϊνών μέσω τεχνητής νοημοσύνης

Ερευνητές προειδοποιούν για αυξανόμενες απειλές βιοτρομοκρατίας λόγω AI και συνθετικής βιολογίας, εντοπίζοντας κρίσιμη ευπάθεια σε λογισμικό βιοασφάλειας
LIFO NEWSROOM
Long Covid: Παιδιά και έφηβοι έχουν διπλάσιο κίνδυνο επιπλοκών μετά από δεύτερη μόλυνση

Τech & Science / Long Covid: Παιδιά και έφηβοι έχουν διπλάσιο κίνδυνο επιπλοκών μετά από δεύτερη μόλυνση

Μεταξύ των παθήσεων που σχετίζονται με τη long Covid στα παιδιά και τους έφηβους, η μυοκαρδίτιδα ήταν η πιο συχνή, με τον κίνδυνο να τριπλασιάζεται έπειτα από τη δεύτερη λοίμωξη Covid
LIFO NEWSROOM