Σε μια από τις πιο ριζικές κινήσεις περιβαλλοντικής απορρύθμισης στην ιστορία των ΗΠΑ, η κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πρόταση για την κατάργηση της «απόφασης επικινδυνότητας» του 2009, η οποία επέτρεπε στον Οργανισμό Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA) να ρυθμίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από αυτοκίνητα, εργοστάσια και βιομηχανικές πηγές.
Η ανακοίνωση έγινε σε αντιπροσωπεία φορτηγών στην Ιντιάνα και παρουσιάστηκε από τον διαχειριστή της EPA, Λι Ζέλντιν, ο οποίος χαρακτήρισε την πρόταση ως «τη μεγαλύτερη απορρυθμιστική ενέργεια στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών».
Τι προβλέπει η πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ;
Η EPA υποστηρίζει πως ο Νόμος Καθαρού Αέρα της δίνει εξουσία μόνο για ρύθμιση ρύπων που απειλούν την υγεία σε τοπικό επίπεδο, και όχι για εκπομπές που επηρεάζουν το κλίμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, παρουσιάστηκε και μια «εναλλακτική» δικαιολογητική βάση, την οποία οι ειδικοί χαρακτηρίζουν ως σαφή άρνηση της επιστημονικής συναίνεσης για την κλιματική αλλαγή.
Η πρόταση ακολουθεί το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ για την «Απελευθέρωση της Αμερικανικής Ενέργειας» και εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο υπέρ των ορυκτών καυσίμων, που περιλαμβάνει την κατάργηση περιορισμών στις εκπομπές από οχήματα και γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ποιες θα είναι οι συνέπειες αν πετύχει ο Ντόναλντ Τραμπ;
Η κατάργηση της απόφασης επικινδυνότητας θα στερήσει από την EPA τη νομική βάση για τη ρύθμιση των αερίων του θερμοκηπίου, την ώρα που επιστημονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν την ανάγκη άμεσης μείωσης τους.
Ο διακεκριμένος κλιματικός επιστήμονας Μάικλ Μαν δήλωσε: «Η απόφαση αυτή είναι το βασικό εργαλείο για τη ρύθμιση των εκπομπών και την τήρηση διεθνών δεσμεύσεων». Η Αμπιγκέιλ Ντίλεν, πρόεδρος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Earthjustice, πρόσθεσε: «Το μήνυμα προς τις βιομηχανίες είναι: μολύνετε περισσότερο. Το μήνυμα προς τους πολίτες που πλήττονται από καταστροφές: είστε μόνοι σας.»
Επιπλέον, νομικοί προειδοποιούν πως η κατάργηση αυτή μπορεί να στραφεί τελικά και κατά των ίδιων των πετρελαϊκών εταιρειών, οι οποίες υποστήριζαν ότι δεν πρέπει να διώκονται νομικά επειδή οι εκπομπές ρυθμίζονται ήδη από την EPA. Αν ο Οργανισμός χάσει αυτή τη δυνατότητα, μπορεί να ενισχυθούν οι αγωγές εναντίον τους.
Η πρόταση θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση για 45 ημέρες. Ακολουθούν πιθανές αλλαγές και τελική δημοσίευση του κανονισμού, ο οποίος ήδη προαναγγέλλεται ότι θα δεχθεί βροχή προσφυγών στα δικαστήρια. Η υπόθεση αναμένεται να φτάσει μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο, όπου ο συσχετισμός δυνάμεων (6 συντηρητικοί έναντι 3 προοδευτικών δικαστών) γεννά ανησυχίες για την κατάληξη.
Ο καθηγητής νομικής Μάικλ Τζέραρντ εκτιμά ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έχει ήδη περιορίσει τα τελευταία χρόνια την εμβέλεια των περιβαλλοντικών ρυθμίσεων, γεγονός που καθιστά την υπόθεση αβέβαιη.
Με πληροφορίες από Guardian