Οι φονικές φωτιές που σαρώνουν φέτος την Ευρώπη δεν οφείλονται μόνο στην κλιματική αλλαγή, αλλά και στην ερήμωση της υπαίθρου, που άφησε τα χωριά απροστάτευτα. Καύσωνες-ρεκόρ, συνδεδεμένοι με την κλιματική κρίση, τροφοδότησαν τις φωτιές που σκότωσαν δεκάδες ανθρώπους από την Ισπανία έως την Τουρκία.
Όμως, υπουργοί και ειδικοί επισημαίνουν ότι η καταστροφική εξάπλωση των φωτιών ενισχύθηκε επειδή εγκαταλελειμμένα χωράφια μετατράπηκαν σε “βόμβες” εύφλεκτης βλάστησης.
Η μαζική μετανάστευση νέων από τα χωριά στις πόλεις, τις τελευταίες δεκαετίες, άφησε πίσω ακαλλιέργητες εκτάσεις. Το αποτέλεσμα; Δάση και θαμνότοποι που «εισβάλλουν» μέσα στους οικισμούς. Στην Ισπανία, μόνο φέτος έχουν καεί πάνω από 402.000 εκτάρια – η μεγαλύτερη έκταση από το 1994.
Η υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Ισπανίας, Σάρα Ααγκέσεν, τόνισε την ανάγκη να αντιστραφεί η τάση της «εγκατάλειψης της υπαίθρου» και να ενισχυθούν μέτρα πρόληψης, όπως κλαδέματα, καθαρισμοί και αναβίωση της βόσκησης.
Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ χαρακτήρισε τις φωτιές «απόδειξη ότι η κλιματική κρίση επιταχύνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς». Έρευνα της World Weather Attribution έδειξε ότι η κλιματική αλλαγή έκανε τις καλοκαιρινές φωτιές σε Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο δέκα φορές πιο πιθανές.
Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, οι φετινές καταστροφές αντιστοιχούν στα 2/3 της συνολικής καμένης έκτασης σε όλη την Ευρώπη. Στην επαρχία Λεόν, ο αριθμός των κτηνοτροφικών μονάδων μειώθηκε από 34.000 το 1962 σε λίγο πάνω από 1.000 το 2020, αφήνοντας τα χωριά χωρίς φυσικά «τείχη προστασίας» όπως μαντριά και καλλιέργειες.
Η ερήμωση, ωστόσο, έχει δημιουργήσει και ένα άλλο πρόβλημα: οι λίγοι κάτοικοι που απομένουν είναι κυρίως ηλικιωμένοι. Σε χωριά όπως η Molezuelas de la Carballeda, με μέσο όρο ηλικίας τα 70 χρόνια, η εκκένωση αποδείχθηκε εξαιρετικά δύσκολη.
Οι ειδικοί προτείνουν πλέον ελεγχόμενες καύσεις για την απομάκρυνση θαμνώδους βλάστησης, νέες μορφές αγροτικής ανάπτυξης και την αναβίωση της παραδοσιακής κτηνοτροφίας ως λύσεις για να σωθούν οι αγροτικές περιοχές.
Όπως προειδοποίησε ο καθηγητής Φρανθίσκο Μαρτίν Ασκαράτε: «Δεν γίνεται να μην υπάρχουν φωτιές. Το πρόβλημα είναι ότι πλέον μιλάμε για μεγα-πυρκαγιές: τεράστιες, με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, που εξαπλώνονται σε δεκάδες χιλιάδες εκτάρια και είναι σχεδόν αδύνατο να σβηστούν».
Με πληροφορίες από financial Times