Στην προοπτική ίδρυσης υπουργείου που θα ασχολείται ειδικά με την έρευνα και την ανάπτυξη, το οποίο θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο Bio3 Forum 2025 και σε συζήτηση με τον συνιδρυτή του BioInnovation Greece, Νίκο Κυρπίδη.
Όπως διευκρινίζουν κυβερνητικές πηγές, η ίδρυση ενός τέτοιου υπουργείου θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε βάθος διετίας, μετά τις επόμενες εκλογές, με στόχο την ενοποίηση του ερευνητικού χώρου.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η επιστημονική έρευνα συνδέεται άμεσα με ζητήματα εθνικής ασφάλειας και επισήμανε ότι «βλέπω να αναδύεται ένας νέος χώρος όσον αφορά στην τεχνολογική καινοτομία γύρω από τον τομέα της άμυνας».
«Για πρώτη φορά διαθέτουμε μια δομή, το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), που έχει τη δυνατότητα, σχετικά γρήγορα, να χρηματοδοτεί καινοτόμα έργα για την ανάπτυξη προϊόντων, τα οποία, φυσικά, απαιτούν πολλή βασική έρευνα, προκειμένου να καταλήξουν σε αποδεδειγμένα βιώσιμα προϊόντα ή υπηρεσίες», πρόσθεσε.
Ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι το ΕΛΚΑΚ θα προσελκύσει το ενδιαφέρον τόσο εταιρειών όσο και ερευνητών, δημιουργώντας μια νέα εξειδικευμένη αγορά με προοπτικές άμεσης χρηματοδότησης. Παράλληλα, αναγνώρισε τις αδυναμίες του ελληνικού ερευνητικού τοπίου, μιλώντας για κατακερματισμό, ανεπαρκή αξιολόγηση ποιότητας και έλλειψη ανταγωνισμού.
Μητσοτάκης: Η διασπορά ως «γέφυρα» καινοτομίας
Συνεχίζοντας, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη συμβολή της ελληνικής διασποράς, σημειώνοντας ότι μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο κεφάλαιο για τη χώρα.
«Άρα, υπάρχει το πνευματικό δυναμικό που, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο για τη χώρα, ειδικά σε τομείς, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και οι βιοεπιστήμες. Έχουμε πραγματικά ηγετικές προσωπικότητες, τόσο στον ακαδημαϊκό χώρο όσο και στη βιομηχανία», είπε.
Ως παράδειγμα έφερε την επένδυση της Pfizer στη Θεσσαλονίκη, που ξεκίνησε διστακτικά αλλά γρήγορα επεκτάθηκε λόγω του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού. Ανέφερε επίσης το πρόσφατο εργαστήριο της Endeavor Greece, το οποίο επιβεβαίωσε, όπως είπε, τη δυναμική που υπάρχει στην ελληνική επιχειρηματικότητα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να παρεμβαίνει υπερβολικά στην καινοτομία, αλλά να δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον. Αναφέρθηκε στη δημιουργία αναπτυξιακού ταμείου, στα φορολογικά κίνητρα για stock options και στα εργαλεία χρηματοδότησης τύπου SAFE.
Τόνισε ακόμη τη σημασία της σύνδεσης πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και βιομηχανίας, σημειώνοντας ότι στο παρελθόν η χώρα είχε μείνει πίσω λόγω ιδεολογικών αντιστάσεων. «Σήμερα», είπε, «οι συμπεριφορές αλλάζουν και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση».
Παράλληλα, έθεσε την ανάγκη για ανεξάρτητο φορέα αξιολόγησης ερευνητικών προτάσεων, ο οποίος θα διασφαλίζει διαφάνεια και αξιοκρατία, με συμμετοχή διεθνών εμπειρογνωμόνων.
Υγεία, δεδομένα και βιοτράπεζα
Στην υγεία, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη δυναμική των κλινικών μελετών και στη δημιουργία εθνικής βιοτράπεζας, την οποία χαρακτήρισε «εθνικού ενδιαφέροντος». Τόνισε ότι απαιτείται σαφής επικοινωνία προς τους πολίτες ώστε να ξεπεραστεί η καχυποψία για τη χρήση προσωπικών δεδομένων.
Παράλληλα, μίλησε για την αξία των δεδομένων που συλλέγονται μέσω των προληπτικών εξετάσεων, όπως οι μαστογραφίες, και πώς αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε καινοτόμες λύσεις. «Υπάρχει σαφής αλλαγή στον τρόπο που προσεγγίζουμε την υγεία μας», σημείωσε, αναφερόμενος στη μετάβαση από τη θεραπεία στην πρόληψη.
Ειδική αναφορά έκανε και στην τεχνητή νοημοσύνη, λέγοντας ότι η Ελλάδα μπορεί να ηγηθεί στη χρήση δεδομένων υγείας με σεβασμό στην ιδιωτικότητα, χάρη και στο νέο κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ (AI Act).
Μήνυμα στους νέους επιστήμονες
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο πρωθυπουργός απηύθυνε μήνυμα στους νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες:
«Καταρχάς, πιστεύω ότι υπάρχουν καλές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα για τους νέους επιστήμονες, για όποιον έχει καλό βιογραφικό σημείωμα. Αυτό είναι ξεκάθαρο, όπως και ότι η αγορά εργασίας καθίσταται ολοένα και πιο ανταγωνιστική», είπε.
Τόνισε ότι το οικοσύστημα καινοτομίας στη χώρα είναι σήμερα πιο ώριμο, με περισσότερες ευκαιρίες χρηματοδότησης και καθοδήγησης, και κατέληξε: «Το μέλλον για την καινοτομία και την έρευνα είναι σίγουρα πιο λαμπρό απ’ ό,τι ήταν πριν από κάποια χρόνια».
