Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν τον ρόλο των γυναικών στην εποχή της

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν τον ρόλο των γυναικών στην εποχή της Facebook Twitter
Η ιέρεια Idy όπως απεικονίζεται στον τάφο του πατέρα της. Φωτ.: Fritz Barthel, © Jochem Kahl, The Asyut Project via Free University of Berlin
0

Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στην Αίγυπτο ανακάλυψαν τον τάφο μιας ιέρειας με το όνομα Idy, η οποία έζησε πριν από 4.000 χρόνια, κατά την εποχή του Μέσου Βασιλείου της χώρας.

Τα λείψανά της, όμορφα ζωγραφισμένα φέρετρα και ταφικά αντικείμενα βρέθηκαν κάτω από ένα κρυφό φρεάτιο στον τάφο του πατέρα της, Τζεφάι-Χάπι Ι, περιφερειακού κυβερνήτη του Ασιούτ, 320 χιλιόμετρα νότια του Καΐρου.

Το Μέσο Βασίλειο είναι η περίοδος της ιστορίας της αρχαίας Αιγύπτου που εκτείνεται από την εγκαθίδρυση της 11ης δυναστείας μέχρι το τέλος της 13ης δυναστείας, από το 2055 π.Χ. ως το 1650 π.Χ. Κατά την περίοδο του Μέσου Βασιλείου στη θρησκευτική ζωή κυριάρχησε η νεκρική λατρεία του Όσιρι.

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
O ταφικός θάλαμος της Idi όταν ανακαλύφθηκε. Φωτ.: Andrea Kilian, © Jochem Kahl, The Asyut Project via Free University of Berlin

Ο αιγυπτιολόγος Jochem Kahl, που διευθύνει το έργο της ανασκαφής, αναφέρει σε ένα άρθρο στον ιστότοπο του πανεπιστημίου Freie Universität Berlin ότι η ανακάλυψη είναι «εξαιρετική, τόσο αισθητικά όσο και επιστημονικά». 

Με τους συναδέλφους του άρχισαν πρώτη φορά να καθαρίζουν το προηγουμένως άγνωστο φρεάτιο στον τάφο του Τζεφάι-Χάπι Ι το 2022. Κατά τη διάρκεια τριών ανασκαφικών περιόδων η κοινή αιγυπτιο-γερμανική ομάδα έσκαψε 14 μέτρα κάτω από το φρεάτιο ώσπου έφτασε σε ένα πλαϊνό δωμάτιο σφραγισμένο με πέτρες, το οποίο αποδείχθηκε ότι ήταν ο ταφικός θάλαμος της Idy.

Στον θάλαμο είχαν μπει αρχαιοκάπηλοι και είχαν κλέψει τα κοσμήματά της και κάθε μεταλλικό αντικείμενο που μπόρεσαν να βρουν, αλλά πολλά αντικείμενα παρέμειναν ανέγγιχτα. Σημαντικά μεταξύ αυτών των ευρημάτων είναι δύο ένθετα φέρετρα που το καθένα ζυγίζει περίπου 200-300 κιλά και φέρει περίτεχνα ζωγραφισμένα διακοσμητικά.

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
Τα λείψανα της ιέρειας βρίσκονταν σε δύο ζωγραφισμένα φέρετρα, το ένα στοιβαγμένο μέσα στο άλλο. Φωτ.: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities

«Τα φέρετρα της Idy και η διακόσμησή τους ξεπερνούν τα σύγχρονα αντικείμενα σε δεξιοτεχνία και δένουν με την εξαιρετική ποιότητα των κειμένων και των εικόνων στον τάφο του πατέρα της», γράφει ο Kahl.

Τα φέρετρα είναι διακοσμημένα με ζωγραφισμένα τελετουργικά αντικείμενα, ιερογλυφικούς καταλόγους προσφορών και τίτλων και θρησκευτικές επιγραφές από τα «Κείμενα του Φέρετρου» – μια συλλογή από ξόρκια που προορίζονταν για να βοηθήσουν και να προστατέψουν την Idy κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στο βασίλειο της μετά θάνατον ζωής. Αυτός ο μεγάλος αριθμός κειμένων θα επιτρέψει στους επιστήμονες να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των γυναικών και τη μεταφορά γνώσης στην αρχαία Αίγυπτο.

Ο Kahl και οι συνάδελφοί του ανακάλυψαν επίσης τέσσερα αγγεία κατασκευασμένα για τους πνεύμονες, το συκώτι, τα έντερα και το στομάχι της ιέρειας, τα οποία αφαιρέθηκαν κατά τη διαδικασία της μουμιοποίησης, μαζί με ξύλινα αγάλματα, ένα στιλέτο και προσφορές φαγητού. Ο ταφικός θάλαμος περιείχε επίσης τα οστά της Idy και κομμάτια από τα ρούχα της, που είχαν υποστεί ζημιά από τους τυμβωρύχους. Οι αρχικές μελέτες αυτών των υπολειμμάτων δείχνουν ότι η ιέρεια πέθανε περίπου στην ηλικία των 40 ετών και αντιμετώπισε προβλήματα με τα πόδια της.

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
Τα φέρετρα είναι διακοσμημένα με ζωγραφισμένα τελετουργικά αντικείμενα, ιερογλυφικούς καταλόγους προσφορών και τίτλων και θρησκευτικές επιγραφές. Φωτ.: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities

Θεά και κυρία του σπιτιού

Οι τίτλοι της Idy, γραμμένοι στον ταφικό εξοπλισμό της μαζί με το όνομά της, αποκαλύπτουν ότι ήταν ιέρεια της Αθώρ ή Ήσατ, που ήταν η θηλυκή αιγυπτιακή θεότητα την οποία οι Έλληνες ταύτιζαν με την Αφροδίτη. Ουράνια θεά, αναφέρεται συνήθως ως κόρη του Ρα και σύζυγος του Ώρου. Ενίοτε, όμως, αποδίδεται ως μητέρα του και τότε το όνομά της ερμηνεύεται ως «κατοικία του Ώρου», επειδή ο ηλιακός θεός κατέβαινε κάθε βράδυ στην αγκαλιά της για να αναγεννηθεί την επομένη.

Εκτός από ιέρεια της θεάς του έρωτα, της μητρότητας, της μουσικής και του χορού, ήταν και μια «οικοδέσποινα», που διαχειριζόταν το νοικοκυριό και κατείχε υψηλή θέση στην κοινωνία.

Είναι η μοναδική γνωστή κόρη του Τζεφάι-Χάπι Α', στον οποίο ο ρόλος του περιφερειακού κυβερνήτη έδωσε μεγάλη εξουσία στο Ασιούτ, ένα σημαντικό στρατηγικό και εμπορικό κέντρο που βρίσκεται ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις Μέμφιδα και Θήβα.

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
Ξύλινο άγαλμα που βρέθηκε στον ταφικό θάλαμο της Idy. Φωτ.: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities

Ο Τζεφάι-Χάπι Α', που έζησε γύρω στο 1880 π.Χ., θεοποιήθηκε από τους αρχαίους Αιγύπτιους, και η μνήμη του διατηρήθηκε ζωντανή για αιώνες. Ο τάφος του στο Ασιούτ  –ένας από τους μεγαλύτερους μη βασιλικούς τάφους που είναι γνωστοί από αυτήν την εποχή της αιγυπτιακής ιστορίας– φέρει εκτενή ζωγραφική διακόσμηση και διαθέτει θαλάμους λαξευμένους βαθιά στον βράχο, με οροφές ύψους άνω των 11 μέτρων.

«Ο τάφος ήταν μελετημένος κατασκευαστικά και δεν είναι ασυνήθιστο τα μέλη της οικογένειας να θάβονται κοντά στον τάφο ενός ανώτατου αξιωματούχου», λέει ο Campbell Price, ο έφορος της Αιγύπτου και του Σουδάν στο Μουσείο του Μάντσεστερ. «Έτσι, είναι έκπληξη να συναντάς ένα αρχιτεκτονικό χαρακτηριστικό που δεν είχε εντοπιστεί στο παρελθόν και να περιέχει μια πλήρη ταφή. Αυτό αναμφίβολα θα προσθέσει στη γνώση μας για τις πρακτικές ταφής κατά τη διάρκεια του Μέσου Βασιλείου».

Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
Ο ταφικός θάλαμος της Idi βρισκόταν περίπου 15 μέτρα κάτω από το έδαφος. Φωτ.: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities
Λείψανα μιας αρχαίας ιέρειας της Αιγύπτου φανερώνουν το ρόλο των γυναικών Facebook Twitter
Τα λείψανα της Idy βρέθηκαν σε έναν τάφο στην πόλη Ασιούτ της Αιγύπτου, μόλις 200 μίλια νότια του Καΐρου. Φωτ.: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities

Με πληροφορίες από artnewspaper

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025: Ο Ούγγρος συγγραφέας Λάσλο Κρασναχορκάι τιμήθηκε με το βραβείο

Πολιτισμός / Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025: Ο Ούγγρος συγγραφέας Λάσλο Κρασναχορκάι τιμήθηκε με το βραβείο

Η επιτροπή σημείωσε ότι ο Κρασναχορκάι βραβεύεται «για τη μαγνητική, εκτενή πρόζα του που με υπομονετική ένταση και φιλοσοφική οξύτητα αποκαλύπτει το χάος, την ειρωνεία και τη μοναξιά του ανθρώπινου πολιτισμού»
LIFO NEWSROOM
Ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον προβάλεται ξανά μετά από 50 χρόνια

Πολιτισμός / «Με παρακολουθούν»: Η ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον που βρέθηκε 50 χρόνια μετά

Μια συνέντευξη του Τζον Λένον που χάθηκε για 50 χρόνια, όπου μιλά για την παρακολούθηση από την κυβέρνηση Νίξον και αποκαλύπτει σκέψεις για τη μουσική και τη ζωή του, προβάλλεται στο Boom Radio για τα 85α γενέθλιά του
LIFO NEWSROOM
To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Πολιτισμός / To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Ο οίκος Christie's το κατατάσσει στις πιο πολυτελείς αυτοκρατορικές δημιουργίες των Φαμπερζέ. Το σχεδίασε μια γυναίκα και δικαίως η προσθήκη του σε οποιαδήποτε συλλογή θεωρείται ανεκτίμητη.
LIFO NEWSROOM
Μια καλόψυχη Α.Ι. κι ένας αλαφροΐσκιωτος σκύλος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Μια ταινία τρόμου με πρωταγωνιστή ένα σκύλο, Τζάρεντ Λέτο αλλά και Έμα Τόμσον από αύριο στα σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα στο κινηματογραφικό πρόγραμμα της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Πολιτισμός / Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Η Ντόλι Πάρτον αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και αναβάλει τη μεγάλη της περιοδεία στο Λας Βέγκας. Η αδελφή της ζητά προσευχές από τους θαυμαστές, ενώ η τραγουδίστρια παραμένει αισιόδοξη πως «ο Θεός απλώς της ζητά να επιβραδύνει»
LIFO NEWSROOM
Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM
Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Πολιτισμός / Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Ο αντισυμβατικός Ιάπωνας που εξυμνεί την avant-garde αισθητική μέσα από υπερμεγέθεις, ασύμμετρες σιλουέτες και τη διαχρονική του αφοσίωση στο μαύρο, συνεχίζει στα 82 του χρόνια να παλεύει «θυμωμένος αλλά ακούραστος» για την ουσία και την αλήθεια της μόδας
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM