Ποιητής σε κρίση

Ποιητής σε κρίση Facebook Twitter
0

Aφού για χρόνια πολλά περιπλανήθηκε στα πεδία της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας, της θεωρίας της επικοινωνίας, της γραφής και της αποδόμησης, στον ανθηρό, μ’ άλλα λόγια, χώρο μιας σκέψης όπου ο πολιτικός διάλογος κι η προσωπική αγωνία ψάχνουν απεγνωσμένα ένα διανοητικό μοντέλο που να ταιριάζει στη μεταμοντέρνα συνθήκη, ο Γιώργος Βέλτσος επέστρεψε για ν’ αφοσιωθεί στη σαφώς πιο φιλόξενη περιοχή της τέχνης. Της τέχνης του λόγου, εννοείται. Και δη της ποίησης, που αποτελεί τα τελευταία χρόνια, αν όχι την αποκλειστική ασχολία του, οπωσδήποτε το μείζον έργο του.

Στην αρχή, οι άλλοι της συντεχνίας, του κύκλου των «χαμένων ποιητών», αντιμετώπισαν την ποίηση του Γιώργου Βέλτσου με δυσπιστία - πιθανόν δικαιολογημένη, απ’ τη στιγμή που αυτός, ένας παθιασμένος αναγνώστης, πανεπιστημιακός καθηγητής και συνομιλητής σπουδαίων διανοούμενων και καλλιτεχνών, θα μπορούσε να γράψει πρόζα ή ποίηση με την ευκολία που του επιτρέπει το παθιασμένο, πληθωρικό ταμπεραμέντο του.

Ήταν το 1993 όταν πρωτοκυκλοφόρησε το πρώτο θεατρικό του (Camera degli Sposi) κι η πρώτη ποιητική συλλογή του (Σύμβολα). Στα χρόνια που ακολούθησαν, η ομολογημένη αγάπη του για τον κόσμο του θεάτρου και τις επικοινωνιακές δυνατότητες του σκηνικού γεγονότος οδήγησε σε δυο σπουδαία έργα (Χώματα και Αναγγελία) και σε 2-3 ακόμη κείμενα, στα οποία η δυνατότητα σκηνικής αναπαράστασή τους εμπεριέχεται εν είδει γενετικής πληροφορίας. Σ’ αυτά τα τελευταία περιλαμβάνω τον Θάλαμο του 2010, κείμενο κατάλληλο για τον τολμηρό σκηνοθέτη που θα θελήσει ν’ αναμετρηθεί με το μη παραστάσιμο ενός κειμένου-διακειμένου, ενός «έργου πολλών γραφών και υπογραφών» (Χάρης Ράπτης), που ωστόσο αναπνέει επειδή το βίωμα (άλλως, η πλούσια ζωή που έζησε ο συγγραφέας, όχι μόνο με το πνεύμα αλλά και με το σώμα του) εμβολιάζει τις λέξεις με το υγρό πυρ του πάθους του - και με τις δύο έννοιες της λέξης. Ένα ακόμη μονόπρακτο με τρία πρόσωπα είναι σχεδόν έτοιμο, που σημαίνει ότι το θέατρο παραμένει ένας χώρος υποδοχής που ενδιαφέρει τον Γιώργο Βέλτσο, που τον ψάχνει, αβέβαιος ακόμη για τις ισορροπίες που απαιτεί.

Με την ποίηση τα πράγματα υπήρξαν διαφορετικά. Όταν κατάλαβε ότι, ναι, ένας στίχος μπορεί να χωρέσει εξίσου τα βιωμένα και τα γραμμένα και να σηκώσει το αδιέξοδο της θεωρίας σε μια γραμμή, ο Γιώργος Βέλτσος «αποποιήθηκε» χωρίς πολλή σκέψη τις άλλες ιδιότητές του, για να διεκδικήσει αυτήν του ποιητή. Και, περιέργως πώς, στον ποιητικό του λόγο είναι πιο καίριος, πιο ανοιχτός, πιο οικείος στο δυνάμει κοινό του απ’ ό,τι υπήρξε ποτέ στον υπόλοιπο, συγγραφικό του βίο. Η μικρή φόρμα έχει ανάγκη την αλήθεια κι αυτό ο Γ.Β. το ξέρει καλά και το τιμά.

Η ποίησή του παίζει με μορφές και δομές, με την εκπληκτική ευελιξία του ανθρώπου που γνωρίζει τόσο καλά τη γλώσσα, ώστε να μπορεί να τη χρησιμοποιεί από την καλή κι από την ανάποδη, και με τη διανοητική ελευθερία που του επιτρέπει να ζευγαρώνει τους πιο (φαινομενικά) αντίθετους χώρους και τρόπους. Τους κλασικούς με τους εκπροσώπους της πιο πρόσφατης πρωτοπορίας, την κυριολεξία με τη συνειρμική ελευθερία - ο ίδιος πάντα μοντερνιστής, ωστόσο.

Πλην όμως, η περίοδος που ζούμε είναι πολύ σκληρή για ποιητές. Και γι’ αναγνώστες ποίησης, επίσης. Οπότε, το παλιό ερώτημα του Φρειδερίκου Χαίλντερλιν «Τι χρειάζονται οι ποιητές σε χαλεπούς καιρούς;» («Κι οι ποιητές τι χρειάζονται σ’ έναν μικρόψυχο καιρό;», αν προτιμάτε την απόδοση του Σεφέρη) επανέρχεται πιο κρίσιμο από ποτέ. Δεν αφήνει τον ποιητή Γιώργο Βέλτσο να ησυχάσει.

Στις 20 Οκτωβρίου, λοιπόν, στο Μέγαρο Μουσικής (αίθουσα Δημήτρης Μητρόποπουλος), ο Γ.Β. θα επιχειρήσει μια απάντηση. Θα σταθεί στη σκηνή και θα διαβάσει μέρος από την ποιητική σύνθεσή του «Ρημάζει», υπό την «προστασία» ενός μεγάλου έργου του φίλου του Χρόνη Μπότσογλου και με συνοδεία πρωτότυπης μουσικής του Γιώργου Κουμεντάκη (σε σκηνοθετική φροντίδα Ρούλας Πατεράκη).

Η ουδέτερη διατύπωση του τίτλου, «Ρημάζει», δηλώνει αυτό που ζει-από-το ρήμα (ρημα-ζει), από τον λόγο και συγχρόνως μια κατάσταση κατάρρευσης. Του ποιητή; Μπορεί. Της χώρας; Σίγουρα. Γι’ αυτό και ο Γ.Β. θα μιλήσει στη συνέχεια για το πολιτικό συμφραζομενο της ποίησής του, επιχειρώντας να εξηγήσει τον ρόλο του ποιητή σε «μικρόψυχο καιρό». Στις 19:00, είσοδος ελεύθερη.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται κι εγώ να είμαι πιο αληθινός από ποτέ»

Θέατρο / Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται»

Ο stand-up κωμικός μιλά για τη μετάβαση από το «Δέκα με τόνο» στη νέα του παράσταση, για την ελευθερία της σκηνής, για τις κόντρες της κοινότητας των κωμικών, για την «τυραννία του hook» στα social και για τον μύθο του cancel στην Ελλάδα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Θέατρο / Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Κατήγγειλε δημόσια τη σεξουαλική παρενόχληση που υπέστη στο θέατρο, φέρνοντας στη Δικαιοσύνη την πιο πολύκροτη υπόθεση του ελληνικού MeToo. Σήμερα σκηνοθετεί και παίζει στο θέατρο, ενώ ο τηλεοπτικός της ρόλος διαφέρει πολύ απ' ό,τι έχει κάνει ως τώρα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Cleansed: Πώς μπορεί αυτό το έργο ακραίας βίας να μιλά για την αγάπη; 

Θέατρο / Ένα έργο ακραίας βίας. H Σάρα Κέιν έλεγε πως είναι μια ιστορία αγάπης

Το κοινό λιποθυμά ή φεύγει από τις αίθουσες. Οι κριτικοί διχάζονται για την αξία του. Στην Ελλάδα, φέτος, μετά το ανέβασμα του «Cleansed» το 2001 από τον Λευτέρη Βογιατζή, θα έχουμε την ευκαιρία να το δούμε ξανά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. Ποια είναι ιστορία του; Τι κρύβεται πίσω από την τόση βία;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λένα Παπαληγούρα

Θέατρο / Λένα Παπαληγούρα: «Όταν έχεις δυο παιδιά μαθαίνεις να κάνεις οικονομία δυνάμεων»

Η συνεργασία της με τον Τόμας Οστερμάιερ στον «Εχθρό του λαού», η ζωή με τα δυο της παιδιά, η δύναμη που χρειάζονται οι γυναικες σε έναν κόσμο που συχνά τις αδικεί. Μία από τις πιο αξιόλογες ηθοποιούς της γενιάς της μιλά για όλα στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θέλει να δει το νησί της να χορεύει

Χορός / Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θα κάνει το νησί της να χορεύει

Η διακεκριμένη χορεύτρια επέστρεψε στην Κέρκυρα, ίδρυσε το Garage21 και διοργανώνει το ION_on move, ένα φεστιβάλ που φιλοδοξεί να μεταδώσει στην κοινότητα την αγάπη για τον σύγχρονο χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Μοιράσου το τραύμα, αλλιώς δεν θα φύγει»

Θέατρο / Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Πώς να κάνεις το τραύμα, ουλή»

Με αφορμή τον ρόλο του ως ενός θύματος βιασμού που ζητά δικαίωση σε ένα «ναρκοθετημένο» δικαστήριο, o ηθοποιός μιλάει για τον τρόπο που προσέγγισε τη σεξουαλική βία σε μια παράσταση δύσκολη, αλλά και «μοιρασιάς».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντέπυ Γοργογιάννη: «Ο intimacy coordinator θα ενταχθεί και στη δική μας κουλτούρα»

Θέατρο / Πώς γυρίζουμε σήμερα μια σκηνή βιασμού;

Το θέατρο και ο κινηματογράφος διεθνώς επανεξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο στήνονται οι ερωτικές και βίαιες σκηνές: μέχρι ποιο σημείο μπορεί να εκτεθεί ένα σώμα; Η Ντέπυ Γοργογιάννη εξηγεί τον ρόλο του intimacy coordinator και τον τρόπο που τίθενται τα όρια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Αγγελική Στελλάτου

Οι Αθηναίοι / Αγγελική Στελλάτου: «Έχει σημασία να μιλήσω για μένα;»

Το άστρο της ξεχώρισε δίπλα στον Δημήτρη Παπαιωάννου τα πρώτα χρόνια της Ομάδας Εδάφους. Μετά, διέγραψε τη δική της αταλάντευτη πορεία. Η Αγγελική Στελλάτου αφηγείται τη ζωή της στη LiFO, αν και πιστεύει ότι δεν «έχει σημασία να μιλάμε για εμάς σε έναν κόσμο όπου συμβαίνουν πράγματα τρομακτικά»
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Αντώνης Αντωνόπουλος διαβάζει την «Τελευταία μαγνητοταινία του Κραπ» του Σάμιουελ Μπέκετ

Lifo Videos / Ο Αντώνης Αντωνόπουλος διαβάζει την «Τελευταία μαγνητοταινία του Κραπ»

Σε ένα από τα σημαντικότερα έργα του Σάμιουελ Μπέκετ, μια σπουδαία μελέτη για τη θνητότητα, τη δημιουργικότητα και τη μνήμη, ένας 69χρονος άνδρας κάθεται μόνος του στα γενέθλιά του και ακούει ηχογραφήσεις του παρελθόντος του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ήρα Κατσούδα: «Ένα αστείο δεν μπορεί να καταστρέψει τον κόσμο»

Θέατρο / Ήρα Κατσούδα: «Ένα αστείο δεν μπορεί να καταστρέψει τον κόσμο»

Η stand up κωμικός μιλά για την ελευθερία που κρύβεται στις «άχρηστες σκέψεις», για τη θέση των γυναικών στην κωμωδία και για το πώς το γέλιο μπορεί να γίνει εργαλείο αυτογνωσίας, χωρίς να χάνει ποτέ τη χαρά του.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
«Kontakthof»: Το έργο της Pina Bausch στο Εθνικό Θέατρο με ελληνικό θίασο

Χορός / «Kontakthof»: Το έργο της Pina Bausch στο Εθνικό Θέατρο με ελληνικό θίασο

Το έργο-σταθμός της γυναίκας που ανανέωσε την τέχνη του χορού δεν σταμάτησε από τα '70s να συναρπάζει το κοινό και να παραμένει «νέο» και επίκαιρο. Αυτόν τον Δεκέμβριο το Pina Bausch Foundation αναβιώνει τo «Kontakthof» στο Εθνικό Θέατρο με Έλληνες ηθοποιούς. Η LiFO μπήκε στις πρόβες και μίλησε με τους βασικούς συντελεστές.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Γιάννης Μπέζος

Οι Αθηναίοι / Γιάννης Μπέζος: «Ίσως είμαι λίγο παλιομοδίτης»

Δεν έκανε ποτέ διαχωρισμούς ανάμεσα στο εμπορικό και το ποιοτικό. Πιστεύει πως κάνει μια παράξενη και αιρετική δουλειά: να πείσει τον θεατή να ξεχάσει πως είναι ο Μπέζος που πάρκαρε το αυτοκίνητό του έξω από το θέατρο - και να τον ταξιδέψει σε έναν άλλο κόσμο. Είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τhis that keeps on – a personal archaeology –

Θέατρο / H ανασκαφή του Δημήτρη Παπαϊωάννου σε μια γη που έχει το σχήμα της καρδιάς

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου δημιούργησε ένα νέο πρότζεκτ κατόπιν ανάθεσης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης για τα σαράντα χρόνια από την ίδρυσή του, που το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει σε μια και μοναδική παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Θέατρο / Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Διεθνείς σκηνοθέτες και σχήματα, δυνατά καστ, κλασικά και σύγχρονα έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων: Το φθινοπωρινό ρεπερτόριο των αθηναϊκών σκηνών το λες και φιλόδοξο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βέντερς, Σουίντον, Ροντρίγκες, Λάνθιμος και Αγγελάκας: Αυτό είναι το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Θέατρο / Σουίντον, Λάνθιμος, Βέντερς, Ροντρίγκες και Αγγελάκας: Το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Η Στέγη γιορτάζει τα 15 χρόνια της με ένα πρόγραμμα άκρως οικογενειακό, δημιουργικό και, όπως πάντα, με πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συναντήσεις δημιουργών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ