Μια ζωή πίσω απ’ το τζάμι

Μια ζωή πίσω απ’ το τζάμι Facebook Twitter
0
Για τονΜάνο Χατζιδάκι:

Την εποχή εκείνη είχε έρθει από την Αμερική ο Μάνος Χατζιδάκις και μπήκε στο στούντιο να γράψει τον «Μεγάλο Ερωτικό» με τη Φλέρυ Νταντωνάκη και τον Δημήτρη Ψαριανό. Ήταν η πρώτη φορά που τον ζούσα από κοντά τον Μάνο (στη συνέχεια δουλέψαμε μαζί συνολικά 15 χρόνια). Κατάλαβα, όσο τον γνώριζα, πως αυτός ο άνθρωπος ήταν μεγάλος καλλιτέχνης, με όλη τη σημασία της λέξης. Ευαίσθητος, γλυκός, κύριος, μάγκας και, πάνω απ’ όλα, είχε μια τεράστια ακτινοβολία. Τον έβλεπα πανω από το κοντρόλ να διευθύνει τους μουσικούς, να παίζει πιάνο, να σηκώνει το χέρι του όταν ήθελε κάποιος μουσικός να παίξει δυνατά ή να του κάνει νόημα, ξέρετε, όπως όταν θέλουμε να πούμε ησυχία και βάζουμε τον δείκτη του χεριού μας μπροστά στο στόμα, και ένιωθα μαγεμένος.

• Σε ένα διάλειμμα ο Λοΐζος ήρθε στο κοντρόλ να δει τον Μάνο. Τον βλέπει εκείνος και του κάνει νόημα να τον περιμένει.

Λοΐζος: «Έμαθα ότι γράφει ο θεός και ήρθα να τον δω».

Χατζιδάκις: «Στους αγγέλους επιτρέπουμε τις επι- σκέψεις».

• Σιχαινόταν όλους αυτούς που φορούσαν τα καλά τους για να πάνε στο Μέγαρο Μουσικής και ήθελε να δημιουργήσει έναν χώρο στο Γκάζι, όπου, όπως έλεγε, θα μπορούσαν να πάνε με το τζιν και ένα μπλουζάκι νέοι άνθρωποι. Ήθελε να δημιουργήσει το «Αντιμέγαρο».

Για τον Βασίλη Τσιτσάνη:

Θυμάμαι έκανε πολύ κρύο εκείνη την ημέρα κι είχε ρίξει χιόνι. Ο Τσιτσάνης είχε έρθει καλοντυμένος, με την τσατσάρα στην εσωτερική τσέπη του σακακιού του, όπως πάντα. Όλη αυτή η παρέα, Τσίλας (έτσι τον έλεγαν τον Τσιτσάνη οι φίλοι του) και Παπαϊωάννου, όπως και ο πατέρας μου, δεν έφευγαν από το σπίτι τους χωρίς τσατσάρα, ένα βελούδινο πανί στην κωλότσεπη για τα παπούτσια και μαντίλι στην τσέπη. Επίσης, ταυτότητα και εκλογικό βιβλιάριο. Κοιτούσα χαμογελαστός τον Τσιτσάνη που χτε- νιζόταν κι εκείνος σχολίασε: «Πρέπει να είμαστε περιποιημένοι, μας παίρνει η τηλεόραση».

Για τον Στέλιο Καζαντζίδη:

• Ο Στέλιος μού έλεγε ότι έκανε μαθήματα ορθοφωνίας, οδηγώντας στον δρόμο και παράλληλα διαβάζοντας «σωστά-ορθοφωνικά» τις ταμπέλες των κρεοπωλείων, κουρείων, οπωροπωλείων που συναντούσε. Άραγε, ποιος καθηγητής μουσικής του το είχε πει αυτό;

• Σε ένα πάρτι στην Αμερική, που διοργάνωσαν Έλληνες ομογενείς, είχαν καλέσει τον Φρανκ Σινάτρα να τραγουδήσει. Μόλις μπήκε στον χώρο ο Σινάτρα, είχαν βάλει στο πικάπ Καζαντζίδη. Κάποιος πήγε να σταματήσει το πικάπ, αλλά ο Σινάτρα ήδη είχε ακούσει τον Στέλιο και τους λέει: «Αφήστε ν’ ακούσω το τραγούδι». Και μόλις τελείωσε, γυρίζει ο Σινάτρα και λέει προς όλους: «Δεν κατάλαβα τίποτα από τα λόγια, αλλά αυτός ο τραγουδιστής είναι η μεγαλύτερη φωνή στον κόσμο!».

Για τον Γιώργο Ζαμπέτα:

Μια μέρα, μπαίνοντας στο στούντιο, έτυχε να χτυπήσει το τηλέφωνο που είχαμε στην είσοδο. Το σηκώνει ο Ζαμπέτας και λέει: «Αλό, Columbia, His Master’s Voice και μπέιμπι ντολ» (αντί για Capitol)». Ακόμα θα έχει μείνει άφωνος αυτός που πήρε και άκουσε τον Ζαμπέτα να του τα λέει αυτά.

Για τον Νίκο Ξυλούρη:

Θυμάμαι σε μια από τις ηχογραφήσεις έχει τη λύρα, παίζει μόνος του, για να ζεσταθεί που λέμε, κι ακούω μια μελωδία πολύ γνωστή. Κατεβαίνω κάτω στην αίθουσα ν’ ακούσω από κοντά τι παίζει. Beatles: «Yellow Submarine» και «Eleanor Rigby». Έμεινα να τον ακούω άφωνος και μόλις τελείωσε τον ρώτησα: «Ξέρεις τι παίζεις; Πού τα έμαθες αυτά;». Και μου απαντά: «Δεν ξέρω τι είναι αυτά, αλλά τα έμαθα στην Κρήτη από τους χίπηδες που τα έπαιζαν με τις κιθάρες τους στα Μάταλα, τους άκουγα και τα ξεσήκωνα στη λύρα». Κρίμα που δεν ηχογράφησα εκείνη τη μέρα.

Για τον Παύλο Σιδηρόπουλο:

Ας πούμε, γράφω εγώ στο στούντιο Α και στο Β γράφει ο Παύλος Σιδηρόπουλος. Συναντιόμαστε στο σαλονάκι που είχε στην είσοδο και μου λέει: «Έχω ένα τραγούδι που πολύ θα ήθελα να το πούμε μαζί». Δέχομαι αμέσως, χωρίς δεύτερη σκέψη. Φιλαράκι ο Πάυλος χρόνια. Το τραγούδι ήταν «Η ώρα του Stuff».Μπήκαμε και το είπαμε. Κάναμε το κέφι μας, το ευχαριστηθήκαμε.

Για τον Άκη Πάνου:

Όταν έμενε ακόμα πίσω από την Columbia, στην περιοχή Προμπονά, στο παζάρι των λουλουδιών, ένας γείτονας πάντρευε την κόρη του και έδωσε ένα προσκλητήριο στη γυναίκα του Άκη, την κυρα-Δήμητρα. Όταν μετά το στούντιο γύρισε ο Άκης σπίτι, του λέει η κυρα-Δήμητρα: «Άκη μου, ο γείτονας παντρεύει την κόρη του και πρέπει να της κάνουμε ένα δώρο». Φεύγει ο Άκης και σε λίγο γυρίζει με τρία φιλαράκια του, ξηλώνουν όλη την κρεβατοκάμαρα, που την είχε αγοράσει μόλις πριν από λίγες μέρες, και τους λέει να την πάνε δίπλα για τα παιδιά που θα παντρευτούν. Μέχρι να έρθει η καινούρια κρεβατοκάμαρα, κοιμόταν στο πάτωμα.

• Ένα βράδυ με παίρνει τηλέφωνο στην Columbia και μου λέει: «Έλα από το σπίτι να σου δείξω κάτι». Πάω, με κατεβάζει στο υπόγειο και μου δείχνει το σκάφος από ένα μπουζούκι που είχε αρχίσει να φτιάχνει. Ήταν μόνο το σκάφος και είχε ζωγραφίσει με βελόνα τατουάζ το πρόσωπο της κόρης του, της Ελευθερίας, που ήταν μόλις 82 ημερών. Τον κοιτάω, χωρίς να πω κάτι. Γυρίζει και μου λέει: «Όταν το τελειώσω, θα σε φωνάξω να το ακούσεις». Άραγε, πού βρίσκεται το μπουζούκι αυτό τώρα;

Για τον Στράτο Διονυσίου:

Πριν έρθει στο στούντιο ο Στράτος ήταν μαζί με τη Μαρίνα Βλαχάκη, και παίρνει τηλέφωνο και μας λέει: «Επειδή, ρε μαγκίτες, είμαι από το πρωί στον δρόμο, όταν θα έρθω στο στούντιο, θα υπάρχει κάτι να φάμε;». Του λέω εντάξει και παίρνω τηλέφωνο τον Μπενέτο, τον παραγωγό του: «Ηλία, φέρε φαγητό για τον Στράτο». Πράγματι, ήρθαν σχεδόν μαζί. Ανοίγει ο Ηλίας λαδόκολλες με γύρο, παϊδάκια, πατάτες, πίτες. Τρώμε όλοι μαζί, μπαίνει ο Στράτος μαζί με τη Μαρίνα, 6 λεπτά και τα 4 τραγούδια (επειδή ήταν ποτ πουρί), σε 6 λεπτά τα είπαν. Βγαίνουν από το στούντιο και λέει ο Στράτος: «Είδατε τι κάνουν ο γύρος και τα παϊδάκια; Θαύματα. Γεια σας, τώρα».

Για τον Νικόλα Άσιμο:

Κι εκείνη τη στιγμή μπαίνει μέσα στο στούντιο ένας τύπος με τσαλακωμένο καπέλο, ταγάρι στον ώμο, μαγκούρα στο χέρι, που φορούσε μόνο τον σκελετό από τα γυαλιά. «Νικόλα, να σου συστήσω τον Γιάννη, που από σήμερα θα συνεχίσουμε μαζί τον δίσκο “Ο Ξαναπές”». Ήταν ο Νικόλας Άσιμος, τον είχα ξαναδεί πριν από επτά χρόνια, όταν είχε έρθει στην Columbia ένα απόγευμα και ζητούσε τον Αλέκο Πατσιφά, που είχε τη δισκογραφική εταιρεία Λύρα. Είχε κάνει μαζί του ένα 45άρι με δυο τραγούδια: στην Α’ πλευρά ο «Μηχανισμός» και στη Β’ ο «Ρωμιός».

Για τον Κώστα Καφάση:

Ο Κώστας Καφάσης ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο σίριαλ του Γιάννη Πρετεντέρη «Η γειτονιά μας». Θα τον θυμάστε οι μεγαλύτεροι που έκανε ένα επιτυχημένο ντουέτο με τη Μαίρη Χαλκιά. Έλεγε, λοιπόν, τότε, όσο σέρβιρε στο καφενείο, βάσει του ρόλου του: «Εγώ μια μέρα θα γίνω Μπιθικώτσης, Κόκοτας, Νταλάρας». Και να σου τον, μια μέρα τον φέρνουν στο στούντιο ο Κώστας Ψυχογιός και ο Γιώργος Μανίσαλης, για να ηχογραφήσουμε το τραγούδι τους «Γέλα, κυρία μου».

Για τον δίσκο «Μουσικές Ταξιαρχίες»:

Υπήρχε μια χορωδία που συμμετείχε σε πολλές ηχογραφήσεις και την αποτελούσαν η Μίτση η Λιλή, ο Κώστας κι ο Δαμιανός. Τους είχαν καλέσει να πάρουν μέρος στον δίσκο «Μουσικές Ταξιαρχίες» το 1982 για να πουν το ρεφρέν στο κομμάτι «Ντίσκο Τσουτσούνι». Με το που δίνει ο Τζίμης Πανούσης τα λόγια στη χορωδία και τους εξηγεί σε ποιο σημείο θα μπουν, η Μίτση βάζει τις φωνές: «Αποκλείεται. Εγώ δεν το λέω αυτό. Είμαι παντρεμένη και έχω δυο γιους».

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ