Ήρωες που παιδεύονται από τις λέξεις

Ήρωες που παιδεύονται από τις λέξεις Facebook Twitter
0

Γιατί δεν υπάρχουν ακραίες πράξεις -παρόλο που τα πάθη είναι έντονα- στο βιβλίο σας;

Την αυτοκτονία τη γυροφέρνουν στο μυαλό τους οι ήρωες, αλλά τελικά δεν την πραγματοποιούν. Το φόνο, όχι, δεν το σκέφτονται καν, ούτε στον ύπνο τους. Γενικά, είναι ευγενείς και ανεκτικοί τύποι. Γιατί να μην υπάρχουν και τέτοιοι άνθρωποι όχι μόνο στην πραγματική ζωή αλλά και στη λογοτεχνία; Στην τέχνη γενικά, που τελευταία επιδίδεται σε ολοένα μεγαλύτερες ακρότητες. Έτσι, για αντίστιξη!

Είναι τυχαίο το ότι επιλέγετε το συμβιβασμό ως λύση;

Για συμβιβασμό μιλώ όσον αφορά την αυτοκτονία. Αντί να σκεφτεί κανείς ότι με το τέλος του έρωτα τελειώνει κι η ζωή, σκέφτεται ότι η ζωή μπορεί να προχωρήσει, ίσως και με καινούργιες απολαύσεις. Αυτό ίσως δεν ακούγεται πολύ ρομαντικό, ίσως απωθεί λίγο τους αναγνώστες που θέλουν να διαβάσουν στη λογοτεχνία ό,τι δεν γίνεται συνήθως στη ζωή, προσωπικά όμως μου αρέσει αυτή η πρόκληση σε βάρος του ρομαντικού εαυτού μας, σε βάρος μιας ιδεολογίας του απόλυτου, του «ή όλα ή τίποτα». Ωστόσο, το ζευγάρι των ηρώων μου, που παραλίγο να χωρίσει αλλά ξανασμίγει, δεν ενεργεί από μικροαστικό συμβιβασμό, παρά από αναγεννημένη αγάπη.

Είναι διαφορετική η ανδρική από τη γυναικεία μοιχεία;

Δεν βλέπω διαφορά. Οι μηχανισμοί μού φαίνονται ίδιοι: το καρδιοχτύπι του φλερτ, η γοητεία της απόκρυψης, η ταύτιση, οι αμφιβολίες για το αληθινό πρόσωπο του άλλου, η ανασφάλεια για τις τελικές του διαθέσεις, η δειλία μπροστά στις μεγάλες ανακοινώσεις. Οι ήρωές μου όμως είναι εντελώς ισότιμοι κοινωνικά. Η γυναίκα δουλεύει, είναι αυτεξούσια, έχει ελευθερία κινήσεων. Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα βέβαια, αν οι ήρωές μας ήταν πιο παραδοσιακοί.

Πόσο μεγάλο είναι το άγχος του συγγραφέα που πρέπει να μιλήσει για κάτι που έχει ξαναειπωθεί (στο βιβλίο σας ο έρωτας και η απιστία);

Και τι δεν έχει ξαναειπωθεί; Είμαστε καταδικασμένοι να λέμε και να ξαναλέμε τα ίδια πράγματα. Η διαφορά είναι στις λεπτομέρειες. Δεν με τρόμαξε ποτέ ουσιαστικά το κοινότοπο του θέματος. Με τρόμαξαν τα μεγέθη που έχουν προηγηθεί, ένας Γκαίτε, ένας Τολστόι... Γι' αυτό δούλεψα σκυλίσια, για πολλά χρόνια, μέχρι που η γλώσσα, η γραφή, η μορφή να μου φανεί πως έχει αποκτήσει αποχρώσεις.

Τους ήρωές σας φαίνεται να τους ταλαιπωρούν περισσότερο οι λέξεις παρά οι πράξεις. Ισχύει αυτό;

Σωστά! Δεν νιώθουν ενοχές ως προς τις πράξεις τους. Το σεξουαλικό δόσιμο, το εκτός γάμου, το αισθάνονται ως δικαίωμά τους. Τους ταλαιπωρεί όμως αφόρητα το ψέμα, τα παραπλανητικά λόγια που αναγκάζονται να λένε στα νόμιμα ταίρια τους. Δεν τους προβληματίζει λοιπόν η απιστία καθαυτή, αλλά η εξαπάτηση. Ίσως πρόκειται για μια μοντέρνα αίσθηση ορίων, μια νέου τύπου δυσεπίλυτη σύγκρουση μεταξύ των δικαιωμάτων του εγώ και του σεβασμού του άλλου.

Πόσο απελευθερωτικό είναι το e-mail ως μέσο επικοινωνίας;

Το e-mail διατηρεί κάτι από προφορικότητα. Έχει λιγότερους τύπους, δεν χρειάζεται εισαγωγή και επίλογο, δεν χρειάζεται φάκελο με όλη την τελετουργία του οριστικού κλεισίματος, του ταχυδρομείου, μιας ολόκληρης υπηρεσίας που μεσολαβεί κ.λπ. Νομίζει κανείς πως ό,τι γράφει ανήκει στην κατηγορία του verba volant, κι αυτά τα «λόγια που πετούν» δεν αγχώνουν, δεν θεωρούνται και τόσο αμετάκλητα. Αν τα τυπώσει κανείς, γίνονται βέβαια πιο επικίνδυνα. Κάπως έτσι την πατάει ο ένας μου ήρωας.

Ορίζει το μέσο την εξέλιξη μιας σχέσης;

Στο βιβλίο μου υπάρχουν δύο παράνομα ζεύγη. Το ένα αλληλογραφεί με e-mail και το άλλο με το συμβατικό ταχυδρομείο. Η πρώτη σχέση προχωρά πάρα πολύ γρήγορα, φτάνει στην κορύφωσή της σε ελάχιστους μήνες, κι έπειτα φυλλορροεί. Φταίει, εν μέρει τουλάχιστον, και το μέσο. Η σχέση με το συμβατικό ταχυδρομείο έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Οι τύποι που το επιλέγουν είναι λιγότερο παθιασμένοι, λιγότερο ανυπόμονοι και περισσότερο βαθείς. Το μέσο τούς βοηθά να διατηρήσουν μια κάποια ψυχραιμία.

Πώς σχετίζεται το στόρι σας με την ιστορία του Ίωνα Δραγούμη και της Πηνελόπης Δέλτα;

Οι ιστορίες απέχουν μεταξύ τους 100 χρόνια. Τι έχει αλλάξει αυτό το διάστημα, ανάμεσα δηλαδή στις αρχές του 20ού αιώνα και του 21ου; Προφανώς, η διαχείριση του σώματος. Η Πηνελόπη Δέλτα θεωρούσε μέγα αμάρτημα το φιλί που απέθεσε στα χείλη του Ίωνα. Κυρίως όμως, λέω, έχει αλλάξει η αίσθηση του χιούμορ: τώρα αστειευόμαστε, ακόμα και πάνω στο μεγάλο πάθος, τότε διαρκώς σοβαρολογούσαν. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα κείμενα της Πηνελόπης. Έχει αλλάξει και η ειρωνεία, δηλαδή η σχέση μας με τον εαυτό μας. Τώρα με το ένα μάτι διαρκώς τον παρατηρούμε. Ο καθένας μας είναι ταυτόχρονα υποκείμενο δράσης και αντικείμενο παρατήρησης. Γι' αυτό ίσως και δεν αρπάζουμε με την αλλοτινή φόρα ένα πιστόλι ή δεν πίνουμε δηλητήριο!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT