Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα)

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
1

Οι επισκέψεις στα ατελιέ των καλλιτεχνών είναι πάντα απολαυστικές και αποκαλυπτικές. Όμως υπάρχουν και οι περιπτώσεις που ξεπερνούν κάθε προσδοκία. Αυτό συνέβη στο ηλιόλουστο εργαστήριο της Λένας Κιτσοπούλου. Ακόμα κι αν κάποιος γνώριζε για τη μακροχρόνια σχέση της με τα σκίτσα σε χαρτί, οι μεγάλου μεγέθους καμβάδες της αιφνιδιάζουν με τον δυναμισμό των συνθέσεων και της χρωματικής παλέτας τους. Αναγνωρίζει κάποιος αμέσως μια αληθινή ζωγραφική, πηγαία, τολμηρή, ηχηρή και πάνοπλη, ώστε καταλαμβάνει τον χώρο.


«Προσπαθώ να εστιάζω», λέει η Λένα Κιτσοπούλου, «αλλά, καταλαβαίνεις, είμαι αυτοδίδακτη νίντζα. Θα ήθελα μερικά πράγματα να εμφανίζονται στα έργα μου με την ακρίβεια που θα είχε μια φωτογραφία τους. Λόγω τεχνικής άγνοιας, όμως, το φέρνω με το μάτι μέχρι εκεί που μου δημιουργείται μια αίσθηση ότι αυτό ήθελα. Με άλλα λόγια, μετατρέπω την ανικανότητα σε ένα αίσθημα ικανοποίησης. Το αποτέλεσμα είναι, βέβαια, άλλο από αυτό που θα ήθελα, αλλά λέω στον εαυτό μου "κοίτα, κι αυτό ωραίο είναι". Το μάτι μου ικανοποιείται τελικά με το ότι κάνω κάτι το οποίο εξαναγκάζομαι να αποδεχτώ.

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Είμαι απενοχοποιημένη απέναντι στη ζωγραφική. Ίσως και επειδή δεν είναι αυτή η κύρια δουλειά μου, η επίσημη ιδιότητα με την οποία υπάρχω. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Θεωρώ μεγάλη αηδία να προσπαθούμε με τόση αγωνία να παρατείνουμε αυτήν τη ζωή. Υπήρχε λόγος που οι άνθρωποι πέθαιναν νέοι στο παρελθόν. Ίσως θα έπρεπε να τα είχαμε αφήσει όλα αυτά εντελώς στη φύση.

Δεν με νοιάζει αυτό για να είμαι ειλικρινής – δηλαδή με νοιάζει. Αλλά, με νοιάζει για μένα. Τι θα λέω εγώ για το έργο μου και τι θα νιώθω γι' αυτό. Δεν με νοιάζει τι θα πουν οι άλλοι. Εμένα με ενδιαφέρει να μιλάω στα πινέλα. Να τους απευθύνομαι με μονολόγους. Να λέω στο πινελάκι "δώσε ρε, άντε ρε, είσαι και πλακέ!". Αλλά σε όλη αυτήν τη διαδικασία νιώθω ελεύθερη! Δεν νιώθω πλάκωμα επειδή αισθάνομαι ότι κάποιος περιμένει κάτι από μένα. Είμαι απενοχοποιημένη απέναντι στη ζωγραφική. Ίσως και επειδή δεν είναι αυτή η κύρια δουλειά μου, η επίσημη ιδιότητα με την οποία υπάρχω».


— Αν έπρεπε να συστηθείς, με ποια σειρά θα παρέθετες τις τόσες καλλιτεχνικές σου ιδιότητες;

Λέω ότι είμαι άνθρωπος του θεάτρου πρωτίστως. Κι έτσι, η σειρά πάει μάλλον ως εξής: σκηνοθέτις, συγγραφέας, ηθοποιός. Θα έπρεπε να παραθέσω και τέταρτη ιδιότητα; Δεν ξέρω! Οπότε λέω: «Και μετά κάνω κι άλλα πράγματα».

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Βιώνω με τρομερή αισιοδοξία και όρεξη τα πάντα, ακόμα και τις απαισιόδοξες απόψεις μου. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Υπάρχει κάποια κρίσιμη στιγμή συνειδητοποίησης της ανάγκης έκφρασής σου με τη ζωγραφική, που δεν θα παρέλειπες να σημειώσεις στην αυτοβιογραφία σου;

Μπορεί να είναι η τωρινή μου ενασχόληση. Η φάση που με οδηγεί σήμερα στους Breeder ξεκίνησε από την εποχή που κάναμε πρόβες για τον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ, που σκηνοθετούσε ο Νίκος Καραθάνος στη Στέγη. Βαριόμουν επειδή ήταν μικρός ο ρόλος μου και πολύς ο κόσμος στον θίασο. Οπότε άρχισα να ζωγραφίζω όση ώρα περίμενα τη σειρά μου. Αλλά και στον Καραθάνο άρεσε να γίνονται κάπως έτσι οι πρόβες, μ' εμάς να φέρνουμε τα δικά μας. Πάντως, κατέληξα να γεμίσω με σχέδια τεράστια τραπέζια. Οι άλλοι από την πρόβα μού έφερναν, για δώρο, μαρκαδόρους, μπλοκ, παστέλ, τέμπερες και τέτοια σχετικά. Εν τω μεταξύ, ήταν εκεί και ο Άγγελος Παπαδημητρίου, ο οποίος κάθε τόσο μου έλεγε: «Βλέπω τώρα εγώ! Βλέπω!». Χάρηκα που του άρεσαν. Όταν πια ήρθαν οι Breeder να δουν την παράσταση, ο Άγγελος μου τους σύστησε, λέγοντας: «Λοιπόν, παιδιά, πείτε τα, γνωριστείτε, κάντε έκθεση, κάντε ό,τι θέλετε, γεια σας!». Ο «Βυσσινόκηπος» του Καραθάνου ήταν, λοιπόν, η αρχή μιας πορείας που φτάνει μέχρι σήμερα, χωρίς να έχω σταματήσει στο ενδιάμεσο να ζωγραφίζω.

Και αναγνωρίζω στον εαυτό μου ότι ζωγραφίζω όταν βρίσκομαι στη φάση της «βύθισής» μου σε αυτήν τη διαδικασία. Γιατί υπάρχει βύθιση εντός. Ήδη από την ώρα που παρατηρείς, κοιτάς και σκέφτεσαι το έργο που θα βγει, αναζητάς άλλες εικόνες για να συγκρίνεις και να φτιάξεις την ιστορία σου. Μετά, ακολουθεί η μαγική φάση της βύθισης στην πρακτική, με τα χρώματα και τα υλικά. Τότε ξεκινά και η συνομιλία με τα πινέλα που έλεγα πιο πριν. Όλα αυτά διαρκούν ώρες. Βρίσκομαι σε τρέλα τότε εγώ –πολύ ευχάριστη για μένα– και πέφτω τελικά στα γόνατα, για να το σχηματοποιήσω με ένα σχήμα μεταφοράς. Ας πούμε ότι γίνομαι κάτι σαν μηχανικός αυτοκινήτων. Στη συνέχεια, η βύθιση μετατρέπεται σε κάτι που τείνει προς το κόλλημα, επειδή δεν φεύγει από το μυαλό αυτό που ζωγραφίζω. Ξυπνάω και η πρώτη σκέψη είναι: «Που το άφησα το έργο χθες; Τι να κάνει τώρα εκείνος που με κοίταζε με το βυζί έξω; Μήπως έπρεπε να κάνω έναν άλλο να έρχεται από πίσω του για να του κάνει κάτι άλλο;». Και κάθε φορά που διακόπτω τη δουλειά, φωτογραφίζω το έργο. Πάω μετά σε μπαρ για ποτό, ανοίγω τις φωτογραφίες στο κινητό κι αρχίζει ξανά ο καταιγισμός αυτοδιερωτήσεων: «Αυτό, τώρα, πού να το ξαναβάλω; Από κάτω του, τι χρώμα να βάλω;» κ.λπ. Έτσι πάνε τα ζητήματα.

Υπάρχει μια φαντασιακή «τρανσεξουαλικότητα» σε όλα τα έργα σου, που είναι ψυχική και σωματική, η οποία αναδύεται επίσης όταν μιλάς γι' αυτά. Πού θα την απέδιδες;

Νομίζω ότι είναι η φάση μου τέτοια. Ο ψυχικός τρανσεξουαλισμός είναι μέσα μου. Είμαι εγώ. Το φύλο το δικό μου. Το τι είμαι εγώ. Δεν αναφέρομαι σε άλλους με όλα αυτά που ζωγραφίζω. Έρχεται στο φως η δική μου αντρική πλευρά. Η δική μου αναζήτηση. Μια τάση που έχω να επιστρέφω στην ηλικία των 12 χρόνων. Στο τότε, που το καταλαβαίνω ως την εποχή πριν γίνεις γυναίκα. Και κάτι μου αρέσει εκεί. Και κάπως έχω κολλήσει εγώ εκεί, με τρόπο που δεν ψάχνω και πάρα πολύ να βρω ποιος είναι. Ή, μάλλον, ψάχνω να βρω ποιος είναι, αλλά, τέλος πάντων, υπάρχει κάτι εκεί. Κάτι σημαδεμένο, στο μεταίχμιο μεταξύ παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Θυμάμαι ότι ήμουν πολύ ελεύθερη τότε, επειδή δεν είχα επιλέξει ακόμα που να βρίσκομαι. Και τώρα αρχίζω να καταλαβαίνω γιατί μου βγαίνουν όλα αυτά. Γιατί κι εγώ, ό,τι καλλιτεχνικό κι αν κάνω, γραπτό ή άλλο, δεν οργανώνω το πώς θα το κάνω. Εκπλήσσομαι κι εγώ που βλέπω ξαφνικά τον εαυτό μου να ενεργεί χωρίς πρόγραμμα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία καταλαβαίνω κι εγώ τελικά τι πρόγραμμα έχω, καθότι είμαι άτομο χαοτικό.

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Ωστόσο υπάρχει κάτι στα έργα σου που μοιάζει να αναπνέει στο φάσμα της ευταξίας και όχι του χάους.

Ναι, ναι! Υπάρχει κι αυτό, όντως υπάρχει. Το χάος το εννοώ περισσότερο με την έννοια ότι δεν προγραμματίζω. Όταν όμως αποφασίσω ότι θέλω να αποδώσω κάτι με συγκεκριμένο τρόπο, προκύπτει ότι είμαι πολύ της υπομονής. Ενώ μοιάζω άνθρωπος που ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανέβει σε ένα τραπέζι και να χορέψει ή ν' αρπάξει το μικρόφωνο και να τραγουδάει, οι φωτογραφίες από την προσωπική μου ιστορία με δείχνουν να είμαι κάπου ήρεμη και καθιστή, συγκεντρωμένη σε κάτι συγκεκριμένο που με έχει απορροφήσει. Δεν είμαι το αγριεμένο άτομο που πολλοί θεωρούν ότι είμαι. Εάν πρέπει κάτι να κάνω, τα αφαιρώ όλα από το μυαλό μου και με ρουφάει αυτό που κάνω. Το χάος, αυτή η μούρλια μου, με πάει μέχρι εκεί όπου, ξαφνικά, κάπως, κάπου, μπαίνει μέσα ένας ελέφαντας και τα ποδοπατάει όλα. Μετά απ' αυτό, όμως, όλα μπαίνουν σε συνεχή και κατανοητή ροή.


— Οι φιγούρες στα έργα που ζωγραφίζεις είναι όλες χωρίς μαλλιά. Κι αν το συσχέτιζε κάποιος αυτό με την άλλη ενότητα των έργων σου, της «αντι-αντικαπνιστικής εκστρατείας», θα υπέθετε ότι με τις φιγούρες χωρίς μαλλιά αναδύεται μια εμμονή στη συγκεκριμένη παρενέργεια της χημειοθεραπείας.

Δεν ξέρω, μπορεί. Μπορεί... Η αλήθεια είναι ότι ξεκινάω να τους ζωγραφίσω με μαλλιά, αλλά καταλήγω ότι μια χαρά είναι κι έτσι, με τη χημειοθεραπεία τους. Μπορεί, όμως, πράγματι η εικόνα μου να αναφέρεται και κάπως πιο βαθιά σε αυτού του είδους τη φθορά. Γενικά, έχω μια αντίδραση, και αντίσταση, και αντίθεση προς την εποχή που τα θέλει όλα στην υπηρεσία της υγείας μας. Να ανάγονται τα πάντα σε ένα πλάνο υγιούς ζωής και διαρκούς προστασίας της. Σε ένα μοτίβο αφθαρσίας. Θεωρώ μεγάλη αηδία να προσπαθούμε με τόση αγωνία να παρατείνουμε αυτήν τη ζωή. Υπήρχε λόγος που οι άνθρωποι πέθαιναν νέοι στο παρελθόν. Ίσως θα έπρεπε να τα είχαμε αφήσει όλα αυτά εντελώς στη φύση. Να φεύγουμε από τη ζωή, ακόμα κι εμείς. Αυτή η παράταση με ένα χαμόγελο και μια αισιοδοξία δεν μπορεί να ισχύει. Δεν μπορείς να με βλέπεις να είμαι στον ζόφο και να ελπίζεις. Δεν μ' αρέσει η φθορά, ούτε πιστεύω ότι τα γηρατειά έχουν κάποια σοφία, γιατί άμα είσαι σοφός, είσαι σοφός και στα δέκα σου χρόνια. Τα γηρατειά έχουν απλώς μια επίγνωση της ματαιότητας και του θανάτου. Μια αποδοχή του τι ήταν τελικά όλο αυτό το φιάσκο, το αστείο, το πανηγύρι καμιά φορά, το συχνά-πυκνά απελπιστικό που λέγεται ζωή. Τι το ωραίο έχει αυτό; Εγώ θα ήθελα να 'χα πεθάνει νέα! Θα το προτιμούσα. Δυστυχώς, δεν τα κατάφερα.


— Πρόκειται για κάποιου είδους δήλωση πρόθεσης αυτοκτονίας αυτό που περιγράφεις τώρα;

Όχι, καμία! Δυστυχώς, ούτε καν αυτό. Βιώνω με τρομερή αισιοδοξία και όρεξη τα πάντα, ακόμα και τις απαισιόδοξες απόψεις μου. Λέω μόνο πόσο καλύτερα θα ήταν αν τα πράγματα παρέμεναν λίγο πιο φυσιολογικά. Να μη ζούμε με χάπια και γιατρούς, γιατί μ' αυτά παρατείνεται το προσδόκιμο. Από μια ηλικία και μετά ψάχνεις να βρεις πώς θα τα καταφέρεις. Κάνεις κάθε χρόνο μαστογραφία. Πας για το ΠΑΠ. Είναι σαν να μένεις σε μια γειτονιά όπου πρέπει να βάζεις συνέχεια κάγκελα σε κάθε παράθυρο, επειδή φοβάσαι. Αλλά συνεχίζεις να φοβάσαι και αφού βάλεις τα κάγκελα, γιατί ζεις με την ιδέα ότι κλέφτες υπάρχουν και είναι απέξω.

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Δεν είμαι το αγριεμένο άτομο που πολλοί θεωρούν ότι είμαι. Εάν πρέπει κάτι να κάνω, τα αφαιρώ όλα από το μυαλό μου και με ρουφάει αυτό που κάνω. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Πάντως, σίγουρα θα υπάρχει λόγος για τον οποίο ο κόσμος αφήνεται στην ορθοβιωτική νευρωσάρα του και δεν αποδέχεται τη φθαρτότητά του, έτσι δεν είναι;

Είναι όμως πολύ λάθος αυτός ο λόγος! Νομίζω ότι αν αποδεχόμασταν την ασχήμια και τη φθορά μας, αν δεν τα φοβόμασταν όλα αυτά, μπορεί να ήμασταν λίγο καλύτερα. Ίσως να μην απογοητευόμασταν και να μη νιώθαμε ματαίωση. Αυτός είναι ο λόγος που μου τη σπάνε τα μηνύματα που λένε: μην καπνίζετε, μην πίνετε και λοιπά. Άντε και γ***. Και θα καπνίζω, και θα πίνω. Θα κάνω ό,τι θέλω. Δεν με πειράζει να πεθάνω. Βλέπω παλιές ταινίες και τώρα έχω πάθει ένα κόλλημα με τον Τζέιμς Ντιν. Μου αρέσει που τους βλέπω να καπνίζουν όλοι στα λόμπι και στα μπαρ των ξενοδοχείων. Έχει ένα στυλ αυτό. Κι εγώ ό,τι καπνίζω το συλλέγω, τα άδεια πακέτα των τσιγάρων μου. Και θέλω να κάνω ένα τεράστιο έργο με όλα αυτά.

— Γιατί ο κόσμος απελπίζεται; Έχεις βγάλει κάποιο γενικό συμπέρασμα; Ποιο είναι το πνεύμα της εποχής μας ως προς αυτό; Ποιο είναι το Ζeitgeist της απελπισίας;

Νομίζω ότι έχει να κάνει με αυτό που μόλις λέγαμε, την υπερβολική παράταση της ζωής και τον φόβο. Επίσης, με την προσήλωση και την αγωνία μας για ένα ιδανικό του τύπου να σώσουμε τον πλανήτη, να σώσουμε τα ζώα, να επέλθει ειρήνη στον κόσμο, να μη δούμε πια αρνί να γυρνάει το Πάσχα στη σούβλα. Όλη αυτή η τάση προς το ψεύτικο ιδανικό, την ψεύτικη καλοσύνη, που δεν υπάρχει στη φύση, αλλά ούτε και υπήρξε ποτέ πραγματικά στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πρόκειται για προσποίηση και υποκρισία. Είναι το ψέμα προς εαυτόν. Και σε όλα αυτά προστίθεται και η εγγενής απελπισία της ύπαρξης, η συνείδηση της θνητότητάς μας και η φθορά μας που την επιβεβαιώνει. Η κούραση του σώματος από μια ηλικία και μετά. Έρχεται η ώρα που δεν μπορείς να παρτάρεις επί πέντε μέρες συνέχεια και να μην καταλαβαίνεις Χριστό! Όλοι το έχουμε βιώσει, φτάνοντας στη σχετική κρίσιμη ωρίμανση. Ούτε ερωτεύεσαι πια. Δεν μπορείς να ζήσεις καλά, να γ***, να πηγαίνεις στα νησιά σαν το ζώο και να μην κοιμάσαι όλη τη νύχτα. Δεν μπορείς πια να το κάνεις αυτό! Και μαζί έρχεται και η αίσθηση ότι δεν το έχεις πια το δέρμα το φρέσκο. Είναι φρικτό συναίσθημα αυτό. Δεν υπάρχει τίποτε το ωραίο σε αυτό. Είναι χάλια-μαύρα-χάλια. Το μόνο ωραίο είναι εάν βρεις κάτι να το κάνεις όλο αυτό .


— Αν σου πρότειναν να αναλάβεις μια συμβουλευτική εκπομπή στην τηλεόραση με σταθερό θέμα το πώς θα γλιτώσει κανείς από την απελπισία, θα δεχόσουν την πρόταση;

Δεν νομίζω ότι θα ήμουν ικανή. Τι θα μπορούσα να πω;


— Δηλαδή, δεν έχεις καμία συμβουλή για το πώς θα μπορούσε κάποιος να γλιτώσει από αυτήν;

Σίγουρα γλιτώνεις με το να δημιουργείς. Με το να κάνεις κάτι με το χιούμορ ή με τα ωραία πράγματα. Γλιτώνεις με το να είσαι ικανός να τα μοιράζεσαι όλα αυτά. Και να υπάρχει κι άλλος ένας που σκέφτεται σαν και σένα. Γλιτώνεις με το να λες την αλήθεια στον εαυτό σου. Με το να προσπαθείς να μην προσπαθείς να κρύβεις όλο αυτό που σε απελπίζει, παριστάνοντας ότι είσαι καλά. Με το να μην κρύβεσαι από τον καθρέφτη. Με τέτοια πράγματα εγώ σώζομαι. Παραμυθιάζομαι. Έχω μια παιδικότητα που με σώζει, αλλά αυτό είναι του χαρακτήρα μου. Δεν ξέρω αν, με βάση αυτό, θα μπορούσα να συμβουλέψω άλλον. Ο καθένας έχει το δικό του κλειδί. Εγώ το κλειδί μου το βρίσκω σε μια παιδικότητα, σε ένα όνειρο ότι μπορεί να γίνει κάτι πολύ σπουδαίο. Τώρα, για παράδειγμα, έχω ερωτευτεί τον Τζέιμς Ντιν. Δηλαδή, δεν μπορείς να έρθεις εσύ και να μου πεις ότι πέθανε ο Τζέιμς Ντιν, άρα εγώ δεν είμαι η γυναίκα του. Θα σε σκοτώσω!

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Θα ζωγράφιζες τον Τζέιμς Ντιν  με μεγάλα γυναικεία στήθη, όπως κάνεις με τόσες άλλες ανδρικές φιγούρες στα έργα σου;

Όχι. Δεν θα την χάλαγα την τελειότητα του Τζέιμς Ντιν. Εντάξει, ας μη γίνομαι υπερβολική. Αποφάσισα να δω παλιές ταινίες και επέλεξα τον «Επαναστάτη χωρίς αιτία», που δεν τον είχα δει. Και μου άρεσε. Μετά, είδα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του και μου άρεσε η φάση του, το πόσο συμπυκνωμένα έζησε τα πράγματα, το ότι πέθανε νέος, το ότι αυτό συνέβη από τροχαίο. Ήταν πολύ γρήγορος και ιδιοφυής. Κάτι με τράβηξε, λοιπόν, και σε αυτό το στοιχείο, το ότι πέθανε με μια υπόσχεση, το ότι έμεινε σ' εμάς για πάντα εκείνο το βλέμμα που υπόσχεται και που γλίτωσε από την απελπισία. Είναι σαν το 12χρονο κοριτσάκι που σου έλεγα πριν. Αυτό κι αν είναι σπουδαίο σ' εκείνον. Γι' αυτό και είναι άγιος.


— Ο πολύ παραδοσιακός ανδρισμός χρειάζεται, κατά τη γνώμη σου, μια μεταμφίεση ή μια σκηνογραφία για να είναι σήμερα ανεκτός;

Δεν ξέρω.


— Πώς γίνεται πλέον ανεκτή η ανδροπρέπεια;

Εδώ ανοίγει ένα καινούργιο λαγούμι, μέσα στο οποίο θα μπορούσα να χαθώ. Αλλά, ας πούμε ότι ο Τζέιμς Ντιν, ως επαναστάτης χωρίς αιτία, είχε αυτή την άλλη έκδοση του ανδρισμού, που έχει κάτι το ευαίσθητο. Ενώ ήταν το παιδί με το πέτσινο που επαναστατούσε και τα έκανε όλα π***α, υπήρχε και κάτι ευαίσθητο την ίδια στιγμή. Είμαστε υπέρ της ευαισθησίας. Δεν μένουμε μόνο στο macho στυλ που μπαίνει μέσα και τα κάνει λίμπα όλα! Μας ενδιαφέρουν όλα μαζί. Αλλά θέλω να πω ότι τους γουστάρω τους άντρες. Τους αγαπάω πάρα πολύ! Καμιά φορά περισσότερο και από τις γυναίκες. Η γυναίκα έχει κι αυτήν τη μ*** της! Ε, ναι! Με όλη αυτή την υποδούλωση, με το να περιμένει, με το όνειρό της που το θέλει όπως το θέλει, ασχέτως ποιος είναι ο απέναντι από τον οποίο το απαιτεί. Συχνά οι γυναίκες έχουν έναν κάπως υστερικό συναισθηματισμό που τελικά δεν είναι συναισθηματισμός, είναι μάλλον εγωισμός. Και γίνονται ευνουχιστικές. Ή υποφέρουν από τα πολλά ανέφικτα όνειρα.


— Έχω μια φίλη που λέει ότι, στην εποχή μας, οι άντρες είναι οι νέες γυναίκες. Θα συμφωνούσες με αυτό το σύγχρονο ρητό;

Δεν ξέρω τι οδηγείται και πού. Αλλά περνάμε μια φάση κατά την οποία έχουν χαθεί οι ρόλοι οι παραδοσιακοί που γνωρίζαμε. Ας μην πω τώρα όλα αυτά τα κλισέ του τύπου «από τότε που η γυναίκα βγήκε στη δούλεψη», «από τότε που η γυναίκα έγινε καριερίστα», αλλά το παραδοσιακό μοτίβο αλλάζει.

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Γελάς με τα κλισέ;

Ναι, πάντα!


— Θεωρείς ότι είναι κωμικά και φυλακίζουν τη σκέψη;

Το κλισέ και μόνο που είναι κλισέ, δηλαδή το ότι ισχύει για τον περισσότερο κόσμο, είναι βλακώδες. Γιατί ο περισσότερος κόσμος είναι βλάκας. Αυτό είναι δεδομένο. Γελάω, όπως γελάω με τη βλακεία και με τη Νο 1 μπούρδα παγκοσμίως που λέει: «ο χρόνος γιατρεύει τα πάντα». Αυτό ειδικά το βάζω και το πετροβολάω στο Σύνταγμα και στη συνέχεια του πετάω και ντομάτες. Δεν γιατρεύει τίποτα ο χρόνος. Μόνο τα χειροτερεύει, και στα ερωτικά και σε όλα.


— Και με την κριτική για όλα αυτά και για τα καλλιτεχνικά έργα σου πώς τα πας; Είσαι θωρακισμένη απέναντί της;

Έχω υποστεί τα πάντα από την κριτική, έτσι κι αλλιώς. Οπότε, δεν είμαι πια πολύ ευαίσθητη σ' αυτήν. Όταν εκτίθεμαι, είμαι έτοιμη για τα πάντα. Δεν με νοιάζει τίποτα. Δεν πιστεύω τίποτα. Δεν ελπίζω τίποτα. Είμαι ελεύθερος... Νίκος Καζαντζάκης! Τάδε έφη Νίκος! Ωραίο, σωστό! Κλισέ μεν, αλλά από τα καλά.

Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η Λένα Κιτσοπούλου ζωγράφος (και καλή μάλιστα) Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Info

Λένα Κιτσοπούλου - Βetween my legs

The Breeder

Iάσονος 45

12 Δεκεμβρίου - 20 Φεβρουαρίου

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 11.11.2019

Εικαστικά
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση αποκαλύπτει το πρόγραμμά της για τη σεζόν 2019-2020

Culture / Η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση αποκαλύπτει το πρόγραμμά της για τη σεζόν 2019-2020

Θέατρο, χορός, μουσική, συνέδρια, ψηφιακή πραγματικότητα: Οι δράσεις της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση για τη νέα σεζόν καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα θεματικών, επιστρατεύοντας μεγάλους Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ