Προγραμματικές Δηλώσεις

Προγραμματικές Δηλώσεις Facebook Twitter
0
Προγραμματικές Δηλώσεις Facebook Twitter
Η Δωροθέα Κοντελετζίδου (1961) έρχεται να μας αφηγηθεί την ιστορία της λεγόμενης Γενιάς του Εξήντα...Επεξεργασία φωτογραφίας: Ατελιέ/ LIFO

1. Τάσεις και δηλώσεις. Τελεύτησε το 2014 με ένα ενάντιο άνθος στη μιζέρια και την ακαταστασία των πολιτικοκοινωνικών και οικονομικών ταρατατζούμ: ήτοι, με την έκδοση κάμποσων βιβλίων που πατσίζουν, όσο γίνεται, τα ακραία αλαμπουρνέζικα φαινόμενα. Γι' αυτά τα βιβλία θα πω δυο λόγια μέσα στον Ιανουάριο, και θα συνοδεύσω αυτά τα λόγια με σχόλια σε κάποιες τάσεις που σκιρτούν μέσα στο σύμπαν του βιβλίου. Μία από τις τάσεις αυτές είναι το ξεκίνημα μικρών εκδοτικών οίκων που ποντάρουν τα πάντα στην ποιότητα και στην καλαισθησία. Μια άλλη τάση είναι η εμφάνιση συγγραφέων που έχουν θητεύσει, και συνεχίζουν να θητεύουν, αγρίως και σκληρά, στην ανάγνωση, έχουν τσακίσει κόκαλα μελετώντας ξανά και ξανά τα μεγάλα αγκωνάρια της παγκόσμιας λογοτεχνίας αλλά και τα της φιλοσοφίας κορυφαία κι ύστερα πιάσανε μολύβι, κομπιούτερ και χαρτί. Ο Λευτέρης Καλοσπύρος, η Μαρία Ξυλούρη, ο Ιάκωβος Ανυφαντάκης, ο Άκης Παπαντώνης, η Βίκυ Τσελεπίδου, είναι ανάμεσα σ' αυτούς που πρώτα μαθαίνουν και μετά μιλάνε. Μια τρίτη, σημαντική επίσης, τάση είναι η συστηματική στροφή στους κλασικούς, τόσο της ελληνικής όσο και της αλλόγλωσσης πεζογραφίας και δοκιμιογραφίας. Μια στροφή που δείχνει, αν μη τι άλλο, ανάγκη ωριμάνσεως.

2. Κοιτάω πίσω για να δω μπροστά. Το να επαναφέρεις στη συζήτηση τους πρωτοπόρους, εκείνους που πατώντας στο παλιό έκαναν κι έφεραν το καινούργιο, είναι πάντα ευπρόσδεκτο. Ιδίως σε καιρούς κουλουβάχατου, ανακατωσούρας, απώλειας ταυτότητας και αξιών. Η Δωροθέα Κοντελετζίδου (1961) έρχεται να μας αφηγηθεί την ιστορία της λεγόμενης Γενιάς του Εξήντα, των εικαστικών εκείνων που δρώντας κυρίως στο Παρίσι μπόρεσαν όχι μόνο να παρακολουθήσουν τις απανωτές ανατροπές, καινοτομίες και πειραματικές χειρονομίες των Γάλλων, Αμερικανών, Ιταλών, και Γερμανών ρηξικέλευθων καλλιτεχνών, αλλά και να δημιουργήσουν εξίσου καινοτόμα έργα, να γράψουν και αυτοί μια συναρπαστική ιστορία που διαβάζεται και σαν μυθιστόρημα. Μαθαίνουμε, διαβάζοντας το έργο της Κοντελετζίδου με τίτλο Η ιδέα ως υλικό, το υλικό ως ιδέα (εκδ. Επίκεντρο), πώς ο γλύπτης Θόδωρος συναντιέται με τον Joseph Beuys ως προς το ότι η τέχνη δεν αφηγείται, δεν περιγράφει, αλλά «διεγείρει τις σκέψεις και τα συναισθήματα», ότι ο μεγάλος λησμονημένος πρωτοπόρος Γιώργος Τούγιας (1922-1994) ξεχαρβαλώνει τις πανίσχυρες ιδεολογίες ώστε να φανεί η ζέουσα πραγματικότητα που κρύβουν, και πώς, παράλληλα με τις εικαστικές του επεξεργασίες, αρθρώνει και τον θεωρητικό του λόγο, όπως στο κείμενο «Γιατί ο Αντίμυθος». Μαθαίνουμε ότι η Χρύσα Ρωμανού και ο Δημήτρης Κοντός κατηγορήθηκαν ως «αντίχριστοι» μόνο και μόνο επειδή έκαναν «ανεικονική τέχνη». Μαθαίνουμε για την τόσο ευρηματική δράση του Gruppo Sigma, για τις ιδιοφυείς κατακρύψεις του Δημήτρη Αληθεινού αλλά και για τα εμπρηστικά του μανιφέστα. Η Κοντελετζίδου, σε υποσημείωσή της, μας πληροφορεί ότι η πρώτη κατάκρυψη του Αληθεινού έγινε το 1981 στη Θεσσαλονίκη, στο φεστιβάλ της εφημερίδας «Αυγή», και ότι έως τώρα οι ανά τον κόσμο κατακρύψεις αριθμούνται σε 170!

3. Η αντοχή των υλικών. Ατσάλι, σίδερο, πανιά, ξύλα, ραδιόφωνα, φανάρια αυτοκινήτων, ελάσματα, ντιβανοσκεπάσματα, σύρμα, μανταλάκια, κονδυλομάχαιρα, σούστες, φόρμες γλυκών, κάρβουνα, λινάτσες, στάχτες, πολυεστέρας, ζάρια, πέτρες, γυψωμένα πανιά, πλαστικά λουλούδια, είναι, μεταξύ πολλών άλλων ετερόκλητων, τα υλικά που επιλέγουν και ξέρουν να μετασχηματίζουν σε έργο τέχνης οι καινοτόμοι μας: ο Κανιάρης, ο Κεσσανλής, ο Δανιήλ, ο Παύλος, ο Θόδωρος, ο Τσόκλης, ο Ξαγοράρης, ο Φιλόλαος, ο Τουζένης, ο Τάκης.

Αυτό που επεσήμανε ο Pierre Restany για το έργο της Χρύσας Ρωμανού, ότι με το έργο της επιχειρεί «την άμεση και βίαιη κριτική της καταναλωτικής κοινωνίας, μια γενικευμένη αμφισβήτηση που πηγάζει από το κλίμα του Μάη του '68 πριν ακόμα συμβεί», συνοψίζει εύστοχα την πορεία και τη δράση όλων σχεδόν των καλλιτεχνών της Γενιάς του Εξήντα.

Το δίχως άλλο, μια ιστορία τίγκα στην επινοητικότητα, τις εντάσεις, τις ανατροπές και, πάνω απ' όλα, τον διαρκώς σε επιφυλακή και εγρήγορση στοχασμό. Εύγε στην Κοντελετζίδου που μόχθησε για να μας θυμίσει την καταγωγική περιοχή της σύγχρονης τέχνης. Μόνο γνωρίζοντας το άλλοτε μπορούμε να κατανοήσουμε το σημερινό και να σχεδιάσουμε, να οραματιστούμε το μελλοντικό.

radiobookspotting.blogspot.gr/

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Βιβλίο / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ