Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του

Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
Το πασίγνωστο γλυπτό του που σχηματίζουν τα τέσσερα κεφαλαία γράμματα της λέξης LOVE, ήταν αυτό που συνδέθηκε με το όνομά του περισσότερο από οτιδήποτε άλλο έφτιαξε κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής πορείας του. Φωτο: Jack Mitchell, courtesy of Getty Images
0

Ο Robert Indiana, ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της pop art του 20ου αιώνα -και από τους πιο αδικημένους, αφού το πιο αναγνωρίσιμο έργο του, το γλυπτό «LOVE», επισκίασε κάθε άλλη δουλειά του τα επόμενα χρόνια- πέθανε το Σάββατο στο σπίτι του στη Vinalhaven, στην παραθαλάσσια κωμόπολη που είχε απομονωθεί τα τελευταία 40 χρόνια, σε ένα από τα δύο νησιά Fox της πολιτείας Μέιν.

Ο Indiana που ήταν 89 ετών και πέθανε από αναπνευστική ανεπάρκεια, άφησε πίσω του ένα μεγάλο σε αριθμό και αξία έργο από μεταξοτυπίες, πίνακες και γλυπτά, και περίπου 330 εκατομμύρια γραμματόσημα, τα οποία, από το 1973 που τυπώθηκαν, έγιναν τα πια αγαπημένα γραμματόσημα των Αμερικάνων την περίοδο των διακοπών.

Το γραμματόσημο των 8 σεντς με το σχέδιο του «LOVE» τυπώθηκε σε τρία χρώματα, κόκκινο, μπλε και πράσινο - αρχικά για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, αλλά τα επόμενα χρόνια κολλήθηκε σε εκατοντάδες εκατομμύρια καρτ ποστάλ που στέλνονταν από την Αμερική σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το πασίγνωστο γλυπτό του που σχηματίζουν τα τέσσερα κεφαλαία γράμματα της λέξης LOVE, ήταν αυτό που συνδέθηκε με το όνομά του περισσότερο από οτιδήποτε άλλο έφτιαξε κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής πορείας του, και από την δεκαετία του ’60 και τις πρώιμες ακόμα εκδοχές του έγινε ένα εμβληματικό logo που εμφανίστηκε σε μπλουζάκια, πόστερ, εξώφυλλα δίσκων μέχρι κοσμήματα.

Ο ίδιος χαρακτήρισε το γλυπτό του «το πιο αντιγραμμένο έργο τέχνης» και για να το αποδείξει συνέλεγε όλα τα κλεμμένα αντίγραφα στο σπίτι του, ένα ιστορικό Βικτοριανό κτίριο.

Ο ίδιος χαρακτήρισε το γλυπτό του «το πιο αντιγραμμένο έργο τέχνης» και για να το αποδείξει συνέλεγε όλα τα κλεμμένα αντίγραφα στο σπίτι του, ένα ιστορικό Βικτοριανό κτίριο.

Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι για το σχέδιό του στο γραμματόσημο έλαβε συνολικά μόνο μια επιταγή των 1.000 δολαρίων, ενώ συχνά παραπονιόταν ότι η εκτροχιασμένη επιτυχία του «LOVE» κατέστρεψε τη φήμη του στον καλλιτεχνικό κόσμο της Νέας Υόρκης.

«Ήταν ένας καλλιτέχνης με συνέπεια που εσφαλμένα τον θεωρούν one-hit-wonder (της μίας επιτυχίας)» είχε πει κάποτε ο Maxwell Anderson, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Ινδιανάπολης και τώρα του μουσείου του Ντάλας, ενώ η curator της αναδρομικής έκθεσης «Robert Indiana: Beyond Love» που διοργανώθηκε το 2013 με το σύνολο του έργου του, η Barbara Haskell, ανέφερε ότι «σήμερα υπάρχει ένα νέο κύμα κριτικών που επανεκτιμά το έργο του Indiana στο πλαίσιο της pop art, βλέποντας πόσο την συνδέει με την σκοτεινή πλευρά του αμερικάνικου ονείρου».

Και προσθέτει: «Ειδικά τα έργα που έφτιαξε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60 είναι πολύ δυναμικά, σκοτεινά και εορταστικά ταυτόχρονα, με επίπεδα από αυτοβιογραφικές και πολιτιστικές αναφορές. Δεν είναι η επιφανειακή, αισιόδοξη, κλισαρισμένη δουλειά που κάποιοι άνθρωποι σχετίζουν μόνο με το μνημειώδες LOVE».

Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
To "O" από το LOVE τοποθετείται στο γλυπτό στην είσοδο του Central Park, στην διασταύρωση της Fifth Avenue και της 60th Street.

Ο Robert Indiana, o οποίος είχε βρει καταφύγιο στο απομονωμένο Vinalhaven πριν από δεκαετίες, είχε γίνει εντελώς μοναχικός τα τελευταία χρόνια, και σταδιακά σταμάτησε κάθε είδους επικοινωνία με φίλους και συνεργάτες.

Πολλοί κατηγορούσαν για αυτό τον άνθρωπο που τον φρόντιζε, τον Jamie L. Thomas, ο οποίος απαντούσε εδώ και χρόνια εκ μέρους του και δεν άφηνε κανέναν να έρθει σε επαφή μαζί του.

Το κατηγορούν ακόμα και για εξαπάτηση, παραχάραξη του έργου του και πλήρη εκμετάλλευση του αρχείου του, αφού πλαστογράφησε μερικά από τα πιο γνωστά έργα του Indiana, τα εξέθεσε σε μουσεία και τα πούλησε σε ανυποψίαστους συλλέκτες.

Ανάμεσα στα έργα που θεωρούνται πλαστά είναι και μια σειρά από μεταξωτές γραβάτες με τους στίχους του Bob Dylan που ισχυρίζεται ότι φτιάχτηκαν από τον καλλιτέχνη το 2016.   

O Indiana γεννήθηκε στο New Castle της Ιντιάνα το 1928 και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1954 για να ξεκινήσει την καριέρα του ως καλλιτέχνης. Έπιασε δουλειά σε ένα μαγαζί στην Δυτική 57η Οδό και έβαζε μια καρτ ποστάλ του Ματίς στη βιτρίνα όταν o ζωγράφος Ellsworth Kelly μπήκε στο μαγαζί και άρχισαν να μιλάνε για τον ιδρυτή του κινήματος του φωβισμού.

Αργότερα έγιναν εραστές και η Kelly τον βοήθησε να βρει ένα λοφτ στο Μανχάταν, όπου άρχισε να φτιάχνει γλυπτά από κατάρτια πλοίων, δοκάρια από παλιά κτίρια της αποβάθρας και στένσιλ του 19ου αιώνα που βρήκε στο λοφτ του, μια σειρά από αινιγματικές κατασκευές που ονόμασε ερμείες από τα κλασικά αγάλματα. Τα περισσότερα ήταν σε ανθρώπινες διαστάσεις με ξύλινους φαλλούς.

Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
Αρκετά από τα έργα του περιέχουν μονοσύλλαβες λέξεις που προτρέπουν σε δράση: «eat» (φάε), «hug» (αγκάλιασε), «die» (πέθανε), «μία άμεση αντίδραση στις μάλλον σοφιστικέ προτροπές της Madison Avenue».

Το 1961 ζωγράφισε το «The American Dream #1», τέσσερις πολύχρωμους δίσκους που περιέχουν επιγραφές όπως «tilt» και «take it all», ένα ένα έργο που ο ίδιος χαρακτήρισε «ένα σχόλιο για την ρηχότητα της αμερικάνικης ζωής».

Αρκετά από τα έργα του περιέχουν μονοσύλλαβες λέξεις που προτρέπουν σε δράση: «eat» (φάε), «hug» (αγκάλιασε), «die» (πέθανε), «μία άμεση αντίδραση στις μάλλον σοφιστικέ προτροπές της Madison Avenue».

Το 1964, στο New York World’s Fair, τοποθέτησε μια τεράστια φωτεινή επιγραφή με τη λέξη «EAT» (φάε) η οποία κατέβηκε αμέσως γιατί πάρα πολλοί τουρίστες προσπαθούσαν να τη δαγκώσουν!

Το 1978, κι ενώ θεώρησε ότι το «LOVE» του είχε κάνει κακό στην καριέρα (και επειδή είχε αντιγραφεί ασύδοτα, χωρίς να μπορεί να το ελέγξει) απομονώθηκε στο νησί. Δεν άφησε το νησί ποτέ από τότε, δεν εμφανίστηκε ούτε καν στην πρόσκληση του προέδρου Ομπάμα στον Λευκό Οίκο...

Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
O Robert Indiana (αριστερά) στέκεται μπροστά στο έργο του μαζί με τον Simon Salama-Caro, που αργότερα βοήθησε να διοργανωθεί η αναδρομική έκθεση με το έργο του στο Whitney Museum - το 2013.
Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
Για τέσσερις δεκαετίες ο Robert Indiana ζούσε σε αυτό το παλιό Βικτοριανό κτίριο στο Vinalhaven, στο νησί απέναντι από την ακτή της Maine.
Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
Ο Robert Indiana φωτογραφίζεται με το έργο του. Φωτό: courtesy Temple University archives
Ο Robert Indiana, ο καλλιτέχνης του πασίγνωστου LOVE, πέθανε στα 89 του Facebook Twitter
Ο Robert Indiana φωτογραφίζεται στο σπίτι του. Φωτο: Tad Beck. Courtesy of the Artist/Tad Beck
 

Ο Robert Indiana μιλάει για τη ζωή και την τέχνη του στο στούντιό του

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ