Το παγκόσμιο κλιματικό σκηνικό αλλάζει ξανά. Το φαινόμενο Λα Νίνια, το οποίο συνήθως οδηγεί σε πτώση της θερμοκρασίας και εντονότερους κυκλώνες στον Ατλαντικό, επανέρχεται, όπως ανακοίνωσε η Αμερικανική Μετεωρολογική Υπηρεσία (NWS). Παρόλα αυτά, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η φετινή του παρουσία θα είναι περιορισμένης έντασης και δεν θα προκαλέσει ακραίες επιπτώσεις.
Το Λα Νίνια αποτελεί το φυσικό αντίστροφο του φαινομένου Ελ Νίνιο, με το οποίο εναλλάσσεται κάθε λίγα χρόνια. Όταν επικρατεί Λα Νίνια, τα επιφανειακά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού, κυρίως στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του ισημερινού, ψυχραίνουν αισθητά.
Αυτή η αλλαγή θερμοκρασίας μεταβάλλει τη ροή των αερίων μαζών, επηρεάζοντας το παγκόσμιο κλιματικό μοτίβο: η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας μειώνεται ελαφρά, ενώ σε ορισμένες περιοχές αυξάνονται τα φαινόμενα βροχόπτωσης και οι τροπικοί κυκλώνες.
Λα Νίνια: Επιστροφή μετά από ουδέτερη περίοδο
Η NWS ανέφερε ότι, μετά τη σύντομη εμφάνιση του La Niña μεταξύ Δεκεμβρίου 2024 και Μαρτίου 2025, ο πλανήτης πέρασε σε μια ουδέτερη φάση. Από τον Σεπτέμβριο, ωστόσο, το φαινόμενο επέστρεψε σταδιακά, με τα νερά του Ειρηνικού να ψυχραίνονται ξανά. Οι μετεωρολόγοι παρατηρούν ήδη σημάδια επαναδραστηριοποίησης, αν και υπογραμμίζουν πως πρόκειται για ήπιας μορφής επανεμφάνιση.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το φαινόμενο αναμένεται να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του φετινού χειμώνα, χωρίς όμως να έχει τη δύναμη να προκαλέσει τις κλασικές συνέπειες του La Niña, όπως έντονες χιονοπτώσεις στις βόρειες πολιτείες των ΗΠΑ ή ισχυρούς ανέμους στον Ατλαντικό.
Λα Νίνια: Τριετής επιμονή στο παρελθόν
Η επιστροφή του Λα Νίνια ξυπνά μνήμες από την παρατεταμένη περίοδο 2020-2023, όταν το φαινόμενο διήρκεσε σχεδόν τρεις συνεχόμενες χρονιές, ένα σπάνιο φαινόμενο που προκάλεσε σοβαρές ξηρασίες στην Αυστραλία και την Αφρική, αλλά και πλημμύρες σε άλλες περιοχές της Νοτιοανατολικής Ασίας. Εκείνη την περίοδο, η παγκόσμια θερμοκρασία μειώθηκε ελαφρώς, χωρίς όμως να μπορέσει να αναστρέψει τη γενική τάση θέρμανσης του πλανήτη που καταγράφεται την τελευταία δεκαετία.
Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του Λα Νίνια είναι η ενίσχυση της περιόδου των τροπικών κυκλώνων. Φέτος, η σεζόν των κυκλώνων στον Ατλαντικό είχε προβλεφθεί ως ιδιαίτερα ενεργή, ωστόσο οι μέχρι τώρα παρατηρήσεις δείχνουν ότι η δραστηριότητα παραμένει περιορισμένη. Κανένας μεγάλος κυκλώνας δεν έχει φτάσει ως τις ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός που προκαλεί έκπληξη στους μετεωρολόγους.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το αδύναμο La Niña μπορεί να εξηγεί αυτό το φαινόμενο. Ενώ συνήθως αυξάνει τον αριθμό και την ένταση των κυκλώνων, φέτος φαίνεται να έχει μετριασμένη επιρροή, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για μια πιο ήπια κατάληξη της περιόδου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου.
Το Λα Νίνια μέσα στην εποχή της κλιματικής κρίσης
Αν και το Λα Νίνια ιστορικά «δροσίζει» τον πλανήτη, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι ακόμη και αυτή η φυσική ψύξη δεν αρκεί για να αντισταθμίσει την επιτάχυνση της υπερθέρμανσης λόγω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το 2024 καταγράφηκε ως μία από τις πιο θερμές χρονιές της ιστορίας, γεγονός που υπογραμμίζει πως οι φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος πλέον δρουν μέσα σε ένα πλαίσιο μόνιμα αυξημένων θερμοκρασιών.
Αν και το Λα Νίνια επηρεάζει κυρίως τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό, οι έμμεσες συνέπειες φτάνουν μέχρι την Ευρώπη. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα μοντέλα, ενδέχεται να βιώσει περισσότερες ψυχρές εισβολές και αυξημένες βροχοπτώσεις προς το τέλος του χειμώνα, χωρίς όμως να προβλέπονται ακραία φαινόμενα.
Οι μετεωρολόγοι συνιστούν προσοχή, καθώς η αλληλεπίδραση του Λα Νίνια με τα ευρωπαϊκά συστήματα χαμηλών πιέσεων μπορεί να δημιουργήσει απρόβλεπτες μεταβολές στις θερμοκρασίες και στα καιρικά φαινόμενα, ειδικά μετά τον Ιανουάριο.