Η ελληνική ιατροδικαστική υπηρεσία εισέρχεται σε μια νέα ψηφιακή εποχή, καθώς μέσα στους επόμενους μήνες οι ιατροδικαστές θα πραγματοποιούν νεκροτομές και νεκροψίες με τη βοήθεια ψηφιακού βοηθού τεχνητής νοημοσύνης και ειδικού tablet.
Η καινοτομία αυτή έρχεται ως άμεση απάντηση στις σοβαρές δυσλειτουργίες που αποκαλύφθηκαν σε υποθέσεις όπως της Μουρτζούκου και της Πισπιρίγκου, με το Υπουργείο Δικαιοσύνης να προχωρά σε ριζικές αλλαγές και αναδιοργάνωση των υπηρεσιών.
Στην πράξη, ο ιατροδικαστής θα έχει στη διάθεσή του ένα tablet με ενσωματωμένο πληροφοριακό σύστημα, που θα του επιτρέπει να καταγράφει φωτογραφικά τα ευρήματα της σορού και να περιγράφει φωνητικά τις παρατηρήσεις του κατά τη διάρκεια της νεκροψίας. Το σύστημα, αξιοποιώντας εξελιγμένους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, θα αναλύει τόσο τις εικόνες όσο και τα φωνητικά δεδομένα, δημιουργώντας αυτόματα ένα πρώτο, επιστημονικά τεκμηριωμένο σχέδιο ιατροδικαστικής έκθεσης.
Ο ψηφιακός βοηθός δεν αντικαθιστά τον ιατροδικαστή, αλλά λειτουργεί ως εργαλείο που επιταχύνει και διευκολύνει το έργο του. Ο ειδικός θα έχει τη δυνατότητα να επεξεργαστεί, να διορθώσει και να συμπληρώσει το προσχέδιο της έκθεσης, διασφαλίζοντας την επιστημονική εγκυρότητα και την προσωπική του κρίση στην τελική διατύπωση των συμπερασμάτων.
Η υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας αναμένεται να αντιμετωπίσει χρόνιες παθογένειες του συστήματος: μέχρι σήμερα, η σύνταξη ιατροδικαστικών εκθέσεων καθυστερούσε ακόμα και τρία χρόνια, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στην απονομή δικαιοσύνης, όπως αθωώσεις κατηγορουμένων λόγω καθυστερήσεων ή ελλιπών στοιχείων. Επιπλέον, η έλλειψη ενιαίων προτύπων και η απουσία σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων συνέβαλαν στην αναξιοπιστία και στη γραφειοκρατική δυσλειτουργία των υπηρεσιών.
Με το νέο πληροφοριακό σύστημα, οι εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές θα μπορούν να ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για την πρόοδο των ιατροδικαστικών ερευνών, ενώ ο γενικός διευθυντής της υπηρεσίας θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί, να αξιολογεί και να διορθώνει τυχόν καθυστερήσεις ή κενά στη διαδικασία.
Το έργο υλοποιείται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025, σηματοδοτώντας μια ψηφιακή επανάσταση για τον κλάδο. Η αυτοματοποίηση της διαδικασίας υπόσχεται ταχύτερη και πιο αξιόπιστη απονομή δικαιοσύνης, ειδικά σε σοβαρές υποθέσεις όπως βιασμοί, κακοποιήσεις ανηλίκων και περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας
Τι αλλάζει στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες
Όπως αναφέρει η ΕΡΤ, εκτός από τους πειθαρχικούς ελέγχους που έχουν πραγματοποιηθεί ήδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, εδώ και δύο χρόνια που έχει ξεκινήσει τη σχετική μεταρρύθμιση έχει προχωρήσει και στην πρόσληψη 32 ιατροδικαστών ενώ έχει αλλάξει και τον τρόπο πρόσληψης νεκροτόμων, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια.
Παράλληλα, οργάνωσε τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας σε δομή Δημόσιας Υπηρεσίας, υπαγόμενες στη νεοσυσταθείσα Γενική Διεύθυνση Ιατροδικαστικής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Καθορίστηκε το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο για την ιατροδικαστική έκθεση και συστάθηκε Τριμελής Επιτροπή για την επαναξιολόγηση των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Η Eπιτροπή αυτή μπορεί να επιλαμβάνεται μετά από εισαγγελική παραγγελία ή μετά από αιτήματα ατόμων σε περιπτώσεις που υπάρχουν εκτιμήσεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Επίσης, καταρτίζεται Κώδικας Δεοντολογίας και Πρωτοκόλλων που σχετίζονται με την ιατροδικαστική.
Στον Πειραιά και την Πάτρα ιδρύθηκαν τοξικολογικά εργαστήρια και έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για νέο νεκροτομείο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (2025), ενώ έχει υπάρξει μέριμνα τόσο για την ταφή δεκάδων αζήτητων σορών τουλάχιστον επί τριετία του νεκροτομείου Αθηνών στο κοιμητήριο Σχιστού όσο και για τις αζήτητες σορούς των λοιπών νεκροτομείων της χώρας.