To μίσος για τους άλλους

To μίσος για τους άλλους… Facebook Twitter
Το μίσος καθοδηγεί στη διαμόρφωση σκέψεων και θέσεων, το μίσος που είναι ικανό να αιτιολογήσει ακόμα και τα πιο φρικαλέα εγκλήματα. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


«ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΦΟΡΕΣ ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ
πώς γίνεται να μισούν τόσο πολύ. Πώς γίνεται να είναι τόσο σίγουροι. Γιατί όσοι μισούν είναι απαραίτητο να νιώθουν σιγουριά. Αλλιώς, δεν θα ήταν σε θέση να μιλούν, να πληγώνουν, να δολοφονούν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αλλιώς δεν θα μπορούσαν να υποτιμούν, να ταπεινώνουν, να επιτίθενται. Είναι υποχρεωμένοι να νιώθουν σίγουροι. Να μην έχουν αμφιβολίες. Δεν μπορείς να μισήσεις, αν αμφιβάλλεις για το μίσος σου. Αν αμφιβάλλεις, δεν μπορείς να βγεις εκτός εαυτού. Χρειάζεται απόλυτη σιγουριά για να μισήσεις».*

Παρατηρώ εδώ και πολλές ημέρες τον τρόπο με τον οποίο «διαβάζουν» χιλιάδες άνθρωποι στη χώρα μας όσα άγρια συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, αρχικά, και για πολλούς μήνες, στο Ισραήλ και στη Γάζα, πρόσφατα στον πόλεμο του πρώτου με το Ιράν. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βλέπω τις αντιδράσεις πολλών χρηστών, που ο αριθμός τους μας επιτρέπει να βγάλουμε με ασφάλεια συμπεράσματα ότι εκφράζουν ένα σεβαστό ποσοτικά κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, για τα δύο κορυφαία αυτά και πιο δραματικά γεγονότα της εποχής μας. Πόλεμοι, χιλιάδες χαμένες ζωές, οικονομικά συμφέροντα, μαζικές καταστροφές, σύγχρονες μεγάλες τραγωδίες, απειλές για το χειρότερο.

Πολλοί νιώθουν την ανάγκη να πάρουν θέση και αυτό συνήθως το κάνουν με απόλυτη βεβαιότητα, ακόμα και αν τα στοιχεία και τα δεδομένα που υπάρχουν είναι τόσο ελλειμματικά που δεν μας επιτρέπουν καμιά βεβαιότητα.

Πρόκειται για κορυφαία γεγονότα για τα οποία πολλοί νιώθουν την ανάγκη να πάρουν θέση και αυτό συνήθως το κάνουν με απόλυτη βεβαιότητα, ακόμα και αν τα στοιχεία και τα δεδομένα που υπάρχουν είναι τόσο ελλειμματικά που δεν μας επιτρέπουν καμιά βεβαιότητα· ακόμα και όταν αποδεικνύεται συχνά ότι η προπαγάνδα, η οποία προέρχεται από πολλές πλευρές, δείχνει πως πολλές πληροφορίες που δεχόμαστε αποτελούν απλά προϊόντα σκόπιμης παραπληροφόρησης· ακόμα και όταν είναι γνωστό σε όλους πως οι πόλεμοι αποτελούν κατεξοχήν ιδανικά πεδία διακίνησης ψεύτικων και παραπλανητικών ειδήσεων. Οι βεβαιότητες χιλιάδων ανθρώπων δεν κλονίζονται, παραμένουν με μια αξιοζήλευτη σιγουριά.

Κάποιοι αναρτούν τρομακτικά βίντεο από βομβαρδισμούς Ιρανών στο Τελ Αβιβ, στη Χάιφα ή σε κάποια άλλη πόλη του Ισραήλ. Τα βίντεο δείχνουν λάμψεις, πυραύλους και εκρήξεις οι οποίες σημειώνονται σε κατοικημένες περιοχές, ενώ τρομαγμένοι άνθρωποι τρέχουν για να σωθούν. Δεν γνωρίζω αν τα βίντεο είναι πραγματικά, αν είναι προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης ή προέρχονται από κάποια άλλη γεωγραφική περιοχή του πλανήτη ή, ακόμα, αν έχουν καταγραφεί κάποια χρόνια πριν. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος αν οι εικόνες που βλέπουμε αποτυπώνουν ένα μικρό έστω κομμάτι όσων συμβαίνουν στον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν. Δεν το γνωρίζουν ούτε εκείνοι που τα αναδημοσιεύουν απ’ όπου τα βρήκαν. Όμως για τους περισσότερους αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το είδαν κάπου, εξυπηρετεί το προσωπικό τους αφήγημα, το οποίο συνήθως προσεγγίζεται με συναισθηματικούς όρους, όπου κυριαρχεί το μίσος, κι αυτό τους αρκεί.

Παρατηρώ πως σε ένα τέτοιο βίντεο οι αντιδράσεις άλλων χρηστών είναι συχνά ως και αποθεωτικές και αυτό καταγράφεται ή με σχόλια ή με τις αντιδράσεις που επιτρέπουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επιδοκιμάζουν μια εικόνα, ανεξάρτητα από το αν είναι πραγματική ή όχι, που δείχνει καταστροφές και, το χειρότερο, προϊδεάζει για απώλειες ανθρώπινων ζωών. Πίσω από την επιδοκιμασία βρίσκεται η ενίσχυση της προσωπικής άποψης για τα γεγονότα και τους υπεύθυνους, η οποία φυσικά συνοδεύεται από αρκετές δόσεις μίσους. Του απαραίτητου, του αναγκαίου μίσος για τον λαό του Ισραήλ στην προκειμένη περίπτωση, ο οποίος ευθύνεται για όλα τα δεινά του κόσμου.

Ανάλογες αντιδράσεις υπάρχουν και στους απέναντι, σε αυτούς που θεωρούν πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, πως μια ακροδεξιά κυβέρνηση έχει το απόλυτο δικαίωμα να ισοπεδώνει μια ολόκληρη περιοχή, να σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, να εξαναγκάζει σε λιμοκτονία τους κατοίκους της, να μη τους δίνει μια ευκαιρία ή ελπίδα· είναι αυτοί που θεωρούν ότι πρέπει να επιβάλλεται το δίκιο του ισχυρού. Διαχειρίζονται τη δική τους αλήθεια –η οποία, επίσης, μπορεί να απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα– με μίσος που θα επιβεβαιώσει όσα πιστεύουν: όλοι οι μουσουλμάνοι ταυτίζονται με τη Χαμάς, είναι υπάνθρωποι, πρωτόγονοι, μισούν τη Δύση. Οι ερμηνείες τους είναι ισοπεδωτικές. Ούτε σε αυτή την περίπτωση έχει ιδιαίτερη σημασία η αλήθεια, το μίσος τούς καθοδηγεί στη διαμόρφωση σκέψεων και θέσεων, το μίσος που είναι ικανό να αιτιολογήσει ακόμα και τα πιο φρικαλέα εγκλήματα. Φυσικά, η άγνοια ή η ημιμάθεια χαρακτηρίζει και σε αυτούς, επιβεβαιώνοντας αυτό που η Αλέιντα Άσμαν έγραψε: «Πολύ προτού η γλώσσα κόψει και βάλει σε τάξη τον κόσμο, το ανθρώπινο πνεύμα φτιάχνει ένα σύστημα από κατηγορίες για να κατατάσσει τα πράγματα κατά βούληση». Το έχουμε, ως φαίνεται, ανάγκη…

*Carolin Emcke, Εναντίον του μίσους, μτφρ. Χρήστος Αστερίου, εκδόσεις Πόλις

                  

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θα παραδοθεί ολόκληρη η Μέση Ανατολή στις φλόγες;

Οπτική Γωνία / Θα παραδοθεί ολόκληρη η Μέση Ανατολή στις φλόγες;

Τι σηματοδοτεί η σημερινή επίθεση στο Ιράν; Γιατί η ισορροπία ισχύος εισέρχεται πλέον σε μια εξαιρετικά ρευστή και επικίνδυνη φάση; Και γιατί η νέα αυτή κλιμάκωση προκαλεί ανησυχία στη διεθνή κοινότητα; Ειδικοί αναλυτές εξηγούν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Politico: Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για τον πόλεμο

Politico / Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για τον πόλεμο

Ποιες χώρες μετατρέπουν υπόγεια σε χειρουργεία, εκπαιδεύουν προσωπικό στην αντιμετώπιση πολεμικών τραυμάτων και εξοπλίζονται με αλεξίσφαιρα γιλέκα, γεννήτριες ρεύματος και κινητές ιατρικές μονάδες για μαζικά περιστατικά
LIFO NEWSROOM
ΜΠΕΝΙΑΜΙΝ ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ

Διεθνή / Νετανιάχου: «Το Ιράν θα πληρώσει βαρύ τίμημα, βρισκόμαστε σε υπαρξιακή μάχη»

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από το σημείο της ιρανικής επίθεσης που άφησε έξι νεκρούς προειδοποιεί για συντριπτική απάντηση – «Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν το Ιράν είχε πυρηνικά»
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ