To μίσος για τους άλλους

To μίσος για τους άλλους… Facebook Twitter
Το μίσος καθοδηγεί στη διαμόρφωση σκέψεων και θέσεων, το μίσος που είναι ικανό να αιτιολογήσει ακόμα και τα πιο φρικαλέα εγκλήματα. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


«ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΦΟΡΕΣ ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ
πώς γίνεται να μισούν τόσο πολύ. Πώς γίνεται να είναι τόσο σίγουροι. Γιατί όσοι μισούν είναι απαραίτητο να νιώθουν σιγουριά. Αλλιώς, δεν θα ήταν σε θέση να μιλούν, να πληγώνουν, να δολοφονούν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αλλιώς δεν θα μπορούσαν να υποτιμούν, να ταπεινώνουν, να επιτίθενται. Είναι υποχρεωμένοι να νιώθουν σίγουροι. Να μην έχουν αμφιβολίες. Δεν μπορείς να μισήσεις, αν αμφιβάλλεις για το μίσος σου. Αν αμφιβάλλεις, δεν μπορείς να βγεις εκτός εαυτού. Χρειάζεται απόλυτη σιγουριά για να μισήσεις».*

Παρατηρώ εδώ και πολλές ημέρες τον τρόπο με τον οποίο «διαβάζουν» χιλιάδες άνθρωποι στη χώρα μας όσα άγρια συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, αρχικά, και για πολλούς μήνες, στο Ισραήλ και στη Γάζα, πρόσφατα στον πόλεμο του πρώτου με το Ιράν. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βλέπω τις αντιδράσεις πολλών χρηστών, που ο αριθμός τους μας επιτρέπει να βγάλουμε με ασφάλεια συμπεράσματα ότι εκφράζουν ένα σεβαστό ποσοτικά κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, για τα δύο κορυφαία αυτά και πιο δραματικά γεγονότα της εποχής μας. Πόλεμοι, χιλιάδες χαμένες ζωές, οικονομικά συμφέροντα, μαζικές καταστροφές, σύγχρονες μεγάλες τραγωδίες, απειλές για το χειρότερο.

Πολλοί νιώθουν την ανάγκη να πάρουν θέση και αυτό συνήθως το κάνουν με απόλυτη βεβαιότητα, ακόμα και αν τα στοιχεία και τα δεδομένα που υπάρχουν είναι τόσο ελλειμματικά που δεν μας επιτρέπουν καμιά βεβαιότητα.

Πρόκειται για κορυφαία γεγονότα για τα οποία πολλοί νιώθουν την ανάγκη να πάρουν θέση και αυτό συνήθως το κάνουν με απόλυτη βεβαιότητα, ακόμα και αν τα στοιχεία και τα δεδομένα που υπάρχουν είναι τόσο ελλειμματικά που δεν μας επιτρέπουν καμιά βεβαιότητα· ακόμα και όταν αποδεικνύεται συχνά ότι η προπαγάνδα, η οποία προέρχεται από πολλές πλευρές, δείχνει πως πολλές πληροφορίες που δεχόμαστε αποτελούν απλά προϊόντα σκόπιμης παραπληροφόρησης· ακόμα και όταν είναι γνωστό σε όλους πως οι πόλεμοι αποτελούν κατεξοχήν ιδανικά πεδία διακίνησης ψεύτικων και παραπλανητικών ειδήσεων. Οι βεβαιότητες χιλιάδων ανθρώπων δεν κλονίζονται, παραμένουν με μια αξιοζήλευτη σιγουριά.

Κάποιοι αναρτούν τρομακτικά βίντεο από βομβαρδισμούς Ιρανών στο Τελ Αβιβ, στη Χάιφα ή σε κάποια άλλη πόλη του Ισραήλ. Τα βίντεο δείχνουν λάμψεις, πυραύλους και εκρήξεις οι οποίες σημειώνονται σε κατοικημένες περιοχές, ενώ τρομαγμένοι άνθρωποι τρέχουν για να σωθούν. Δεν γνωρίζω αν τα βίντεο είναι πραγματικά, αν είναι προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης ή προέρχονται από κάποια άλλη γεωγραφική περιοχή του πλανήτη ή, ακόμα, αν έχουν καταγραφεί κάποια χρόνια πριν. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος αν οι εικόνες που βλέπουμε αποτυπώνουν ένα μικρό έστω κομμάτι όσων συμβαίνουν στον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν. Δεν το γνωρίζουν ούτε εκείνοι που τα αναδημοσιεύουν απ’ όπου τα βρήκαν. Όμως για τους περισσότερους αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το είδαν κάπου, εξυπηρετεί το προσωπικό τους αφήγημα, το οποίο συνήθως προσεγγίζεται με συναισθηματικούς όρους, όπου κυριαρχεί το μίσος, κι αυτό τους αρκεί.

Παρατηρώ πως σε ένα τέτοιο βίντεο οι αντιδράσεις άλλων χρηστών είναι συχνά ως και αποθεωτικές και αυτό καταγράφεται ή με σχόλια ή με τις αντιδράσεις που επιτρέπουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επιδοκιμάζουν μια εικόνα, ανεξάρτητα από το αν είναι πραγματική ή όχι, που δείχνει καταστροφές και, το χειρότερο, προϊδεάζει για απώλειες ανθρώπινων ζωών. Πίσω από την επιδοκιμασία βρίσκεται η ενίσχυση της προσωπικής άποψης για τα γεγονότα και τους υπεύθυνους, η οποία φυσικά συνοδεύεται από αρκετές δόσεις μίσους. Του απαραίτητου, του αναγκαίου μίσος για τον λαό του Ισραήλ στην προκειμένη περίπτωση, ο οποίος ευθύνεται για όλα τα δεινά του κόσμου.

Ανάλογες αντιδράσεις υπάρχουν και στους απέναντι, σε αυτούς που θεωρούν πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, πως μια ακροδεξιά κυβέρνηση έχει το απόλυτο δικαίωμα να ισοπεδώνει μια ολόκληρη περιοχή, να σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, να εξαναγκάζει σε λιμοκτονία τους κατοίκους της, να μη τους δίνει μια ευκαιρία ή ελπίδα· είναι αυτοί που θεωρούν ότι πρέπει να επιβάλλεται το δίκιο του ισχυρού. Διαχειρίζονται τη δική τους αλήθεια –η οποία, επίσης, μπορεί να απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα– με μίσος που θα επιβεβαιώσει όσα πιστεύουν: όλοι οι μουσουλμάνοι ταυτίζονται με τη Χαμάς, είναι υπάνθρωποι, πρωτόγονοι, μισούν τη Δύση. Οι ερμηνείες τους είναι ισοπεδωτικές. Ούτε σε αυτή την περίπτωση έχει ιδιαίτερη σημασία η αλήθεια, το μίσος τούς καθοδηγεί στη διαμόρφωση σκέψεων και θέσεων, το μίσος που είναι ικανό να αιτιολογήσει ακόμα και τα πιο φρικαλέα εγκλήματα. Φυσικά, η άγνοια ή η ημιμάθεια χαρακτηρίζει και σε αυτούς, επιβεβαιώνοντας αυτό που η Αλέιντα Άσμαν έγραψε: «Πολύ προτού η γλώσσα κόψει και βάλει σε τάξη τον κόσμο, το ανθρώπινο πνεύμα φτιάχνει ένα σύστημα από κατηγορίες για να κατατάσσει τα πράγματα κατά βούληση». Το έχουμε, ως φαίνεται, ανάγκη…

*Carolin Emcke, Εναντίον του μίσους, μτφρ. Χρήστος Αστερίου, εκδόσεις Πόλις

                  

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θα παραδοθεί ολόκληρη η Μέση Ανατολή στις φλόγες;

Οπτική Γωνία / Θα παραδοθεί ολόκληρη η Μέση Ανατολή στις φλόγες;

Τι σηματοδοτεί η σημερινή επίθεση στο Ιράν; Γιατί η ισορροπία ισχύος εισέρχεται πλέον σε μια εξαιρετικά ρευστή και επικίνδυνη φάση; Και γιατί η νέα αυτή κλιμάκωση προκαλεί ανησυχία στη διεθνή κοινότητα; Ειδικοί αναλυτές εξηγούν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Politico: Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για τον πόλεμο

Politico / Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για τον πόλεμο

Ποιες χώρες μετατρέπουν υπόγεια σε χειρουργεία, εκπαιδεύουν προσωπικό στην αντιμετώπιση πολεμικών τραυμάτων και εξοπλίζονται με αλεξίσφαιρα γιλέκα, γεννήτριες ρεύματος και κινητές ιατρικές μονάδες για μαζικά περιστατικά
LIFO NEWSROOM
ΜΠΕΝΙΑΜΙΝ ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ

Διεθνή / Νετανιάχου: «Το Ιράν θα πληρώσει βαρύ τίμημα, βρισκόμαστε σε υπαρξιακή μάχη»

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από το σημείο της ιρανικής επίθεσης που άφησε έξι νεκρούς προειδοποιεί για συντριπτική απάντηση – «Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν το Ιράν είχε πυρηνικά»
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM