Οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο;

Οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Facebook Twitter
Η Ρωσία έχει μόνο να χάσει από τη χρήση πυρηνικών όπλων και την κλιμάκωση που μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

— Έχει ξεκινήσει πάλι μια συζήτηση για Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Πόσο πιθανό βλέπετε να εξελίσσεται ένα τέτοιο σενάριο;
Από την πρώτη στιγμή που η Δύση άρχισε να υποστηρίζει την Ουκρανία, είδαμε τις απειλές της Ρωσίας για κλιμάκωση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο κίνδυνος μεγιστοποιήθηκε όταν η Ρωσία απείλησε με χρήση πυρηνικών όπλων. Η πρόσφατη φάση του πολέμου χαρακτηρίζεται από μια νέα κλιμάκωση επιθέσεων εκ μέρους της Ρωσίας αλλά και με τη χρήση και από τις δυο χώρες όπλων μεγάλου βεληνεκούς.

Το πιθανότερο είναι να βλέπουμε μια κλιμάκωση που να σχετίζεται με τις θέσεις ισχύος και τον έλεγχο εδαφών σε μια πιθανή φάση διαπραγματεύσεων, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις θέσεις του εκλεγμένου Προέδρου Τραμπ για τον πόλεμο της Ουκρανίας. Η Ρωσία έχει μόνο να χάσει από τη χρήση πυρηνικών όπλων και την κλιμάκωση που μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο. Η κυνική ρεαλιστική λογική υποστηρίζει πως θα το αποφύγει, ωστόσο μιλάμε για ένα αυταρχικό καθεστώς και για μια κλιμάκωση στο πεδίο που οδηγούν σε αυξημένη επικινδυνότητα.

«Η πρόσφατη φάση του πολέμου χαρακτηρίζεται από μια νέα κλιμάκωση επιθέσεων εκ μέρους της Ρωσίας αλλά και με τη χρήση και από τις δυο χώρες όπλων μεγάλου βεληνεκούς».

— Τι θα σημάνει για τον κόσμο και την Ευρώπη το αναθεωρημένο πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας;
Σε τελείως πρακτικό επίπεδο ο κίνδυνος χρήσης πυρηνικών από τη Ρωσία δεν αλλάζει, καθώς είναι ζήτημα στρατηγικής κουλτούρας η χρήση πυρηνικών όπλων, και η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει πως θεωρεί αποδεκτή και πιθανή αυτή την επιλογή. Το νέο δόγμα απαντά κυρίως στο πότε και γιατί μπορεί να γίνει χρήση πυρηνικών. Η απειλή, λοιπόν, ήταν εδώ και η πιθανή υλοποίησή της είναι μια κόκκινη γραμμή που θα οδηγήσει σε κλιμάκωση και απάντηση από την πλευρά της Δύσης. Δεν πρέπει ωστόσο να παραβλέπουμε το αίσθημα ανασφάλειας τόσο των χωρών της περιοχής όσο και των πολιτών, απόρροια του φόβου λόγω της ρητορικής και των απειλών της Ρωσίας.

cover
Τριαντάφυλλος Καρατράντος,
δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ

— Αν και συμπληρώθηκαν χίλιες μέρες πολέμου, φαίνεται ότι έχουμε κλιμάκωση στην Ουκρανία. Πιστεύετε ότι Δύση και Ρωσία θα διαβούν τον Ρουβίκωνα;
Η Δύση δεν επιθυμεί την κλιμάκωση σε περιφερειακό ή, ακόμα χειρότερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, γι’ αυτό και παρά την ξεκάθαρη στήριξη στην Ουκρανία είχε από την πρώτη στιγμή μια προσέγγιση και πρακτική αποφυγής της κλιμάκωσης. Ωστόσο, είχε γίνει ξεκάθαρο τόσο από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και άλλους ηγέτες όσο και από το ΝΑΤΟ πως υπάρχει μια κόκκινη γραμμή που, αν ξεπεραστεί, η Δύση θα απαντήσει: η χρήση πυρηνικών όπλων.

Η Ρωσία δεν έχει να κερδίσει από τη χρήση πυρηνικών, καθώς μοιραία θα οδηγούσε σε εμπλοκή της Δύσης. Η ισορροπία τρόμου αυτών των χιλίων ημερών θυμίζει την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όπου η λογική ήρθε μέσα από το Δόγμα Αμοιβαίας Καταστροφής; αν μου επιτεθεί με πυρηνικά και δεν με καταστρέψει πλήρως, θα ανταπαντήσω με το ίδιο όπλο και θα τον καταστρέψω. Η επιτομή της αποτροπής ως κυνική επιβίωση.

— Τι θα συμβεί αν η Ουκρανία ηττηθεί στρατιωτικά;
Μια ενδεχόμενη ήττα δεν θα είναι μόνο ήττα της Ουκρανίας αλλά και της Δύσης και γενικότερα των ελεύθερων κρατών. Η Ρωσία, πέρα από τα οφέλη που μπορούσε να αποκομίσει σε εδάφη αλλά και σε δεσμεύσεις ουδετερότητας κ.λπ. από την Ουκρανία, θα νιώσει επιβεβαίωση της στρατηγικής επιλογής του επιθετικού αυταρχισμού που την οδήγησε σε στρατιωτική εισβολή σε μια άλλη χώρα. Σε μια τέτοια περίπτωση κανείς δεν μπορεί να αποτρέψει την επίθεση και σε μια άλλη χώρα.

Στην ίδια την Ουκρανία η ήττα θα οδηγούσε σίγουρα σε καταλυτικές πολιτικές εξελίξεις και αλλαγές και είναι πιθανό να την απομακρύνει από τη Δύση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι συνέπειες μπορεί να είναι ιδιαιτέρως αρνητικές και στην περίπτωση που η Ουκρανία πιεστεί, άμεσα ή έμμεσα, μέσω του περιορισμού της βοήθειας, να οδηγηθεί σε συζητήσεις ειρήνης. Δεν θα απέκλεια τη μετάβαση σε μια φάση «παγωμένης σύγκρουσης» (Frozen Conflict).

— Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα και η Τουρκία από τη νέα εποχή Τραμπ;
Οι ΗΠΑ λειτουργούν στο πλαίσιο των στρατηγικών συμφερόντων και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η πρόσληψη της Ελλάδας ως σημαντικού εταίρου για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου ξεκίνησε την περίοδο της διακυβέρνησης Τραμπ. Το ίδιο συνέβη και με την τυπική αναβάθμιση των σχέσεων στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου. Αντίστοιχα, η σχέση ΗΠΑ και Τουρκίας είχε ξεκινήσει την καθοδική της πορεία την ίδια περίοδο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αποβολή της Τουρκίας από τη συμπαραγωγή των F-35.

Αυτό που μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση στην περιοχή και τη σχέση των δύο χωρών με τις ΗΠΑ είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Πρόεδρος Τραμπ αντιλαμβάνεται τις διεθνείς σχέσεις, επενδύοντας στην προσωπική και όχι στη θεσμική διπλωματία, και η έμφαση που δίνει στην ισχύ και όχι στο διεθνές δίκαιο. Σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσουμε και τη δυναμική των σχέσεων που αναπτύσσει με ηγέτες οι οποίοι έχουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Ταγίπ Ερντογάν, τους λεγόμενους Strongmen.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ