Αρρενωτίποτα και «boys will be boys»

Αρρενωτίποτα και «boys will be boys» Facebook Twitter
Η βάση της πυραμίδας που καταλήγει σε μια γυναικοκτονία έχει σίγουρα ως δομή τον λόγο και τα όσα μια κοινωνία αφηγείται στα μέλη της και ειδικά στα παιδιά της. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ Υγείας και υπεύθυνου για την Ψυχική Υγεία, ψυχιάτρου Δημήτρη Βαρτζόπουλου, ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων, όταν κατά τη συνέντευξή του στο Livemedia με την Ειρήνη Συράκη προσέδωσε βιολογικά χαρακτηριστικά στις γυναικοκτονίες, αναφέροντας πως «είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι επιθετικό» καθώς «κυνηγάει την τροφή και αναλαμβάνει την επιθετική διεκδίκηση».

Αντίστοιχα, δήλωσε, «το θηλυκό είναι για άλλες δουλειές. Για να τίκτει. Είτε γίνεται στην αγέλη, είτε γίνεται στη δυαδική μορφή που έχουμε στον homo sapiens. Είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι επιθετικό, κατά συνέπεια η έννοια της γυναικοκτονίας έχει μια βιολογική βάση». Επειδή τα παραπάνω δεν έφταναν, αναφέρθηκε και στη βία μεταξύ εφήβων, προσφέροντας μια «έξυπνη λύση»: «Όταν διαπιστώνουμε σε πρώιμη φάση μια τέτοια επιθετικότητα, αυτή την επιθετικότητα να τη βάλουμε μέσα σε κοινωνικά κανάλια […] δηλαδή να μη σκοτώνεις ή να μην επιτίθεσαι για να κλέψεις, να επιτίθεσαι στον εχθρό της πατρίδας ή να επιτίθεσαι στον εχθρό της κοινωνίας. Αλλά όταν κάποιος εκδηλώνει πλέον μια οργανωμένη τέτοια αντικοινωνική, επιθετική, εγκληματική συμπεριφορά, ο σωστός τρόπος είναι η έγκαιρος ανίχνευση και η καταστολή, ο περιορισμός του».

Ο αντίλογος λέει πως τα φύλα δεν οφείλουν τίποτα πέρα από το να έχουν τα χαρακτηριστικά που θέλουν και η ποικιλομορφία της φύσης και της ζωής γελούν μπροστά στο αγύμναστο επιχείρημα των δύο φύλων με προκαθορισμένες συμπεριφορές.

Οι αναφορές στα βιολογικά χαρακτηριστικά και στη φύση των πραγμάτων είναι ένα πολύ σύνηθες, παρωχημένο καταφύγιο του σεξισμού, της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας (δηλαδή τίποτα πρωτότυπο που δεν έχουμε ακούσει ήδη χιλιάδες φορές) και με τις παραπάνω δηλώσεις έχει ανοίξει πάλι μια συζήτηση που κανονικοποιεί τη βία κατά των γυναικών μέσα από το απαρχαιωμένο κανάλι ενός βιολογικού ντετερμινισμού.

Σαθρότητες δηλαδή, αλλά η βάση της πυραμίδας που καταλήγει σε μια γυναικοκτονία έχει σίγουρα ως δομή τον λόγο και τα όσα μια κοινωνία αφηγείται στα μέλη της και ειδικά στα παιδιά της. Τι συμπέρασμα θα βγάλουν τα παιδιά από τις αναφορές στις δηλώσεις του Βαρτζόπουλου για τα πρότυπα της στερεοτυπικής αρρενωπότητας και τη βία, στην περίπτωση που οι γονείς τους δεν τις καταδικάσουν, δεν τις εξηγήσουν και δεν τις αντιμετωπίσουν χλευαστικά;

Το νεαρό αγόρι θα δει τον εαυτό του ως σακί παραγεμισμένο με ένα μόνο συναίσθημα: την οργή. Μια οργή η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί από πολλούς κοινωνικούς κύκλους ως απόδειξη μιας ανεξήγητης βιολογικής φιλοφρόνησης, ως μια λογική και χρήσιμη διέξοδος για τα συναισθήματά του. Οργή, βία και θυμός που δεν αντιμετωπίζονται με λέξεις, αλλά που έχουν μέχρι και κρατικό, εκτός από κοινωνικό, όφελος, αφού ένας νεαρός μπορεί να τα διοχετεύσει «μέσα σε κοινωνικά κανάλια», αποσπώντας έτσι μια σημαντική θέση αποδοχής, να κριθεί άφοβος μέσα στην αδύναμη, άτολμη κοινωνία. Από τα παραπάνω προκύπτει πως η γυναικοκτονία έχει ως βάση την ανδρική επιθετικότητα και όχι το περιβάλλον, που έχει διδάξει από πολύ νωρίς στα αγόρια να υποτιμούν τα κορίτσια.

Αντίστοιχα, τα κορίτσια τι συμπεράσματα μπορούν να βγάλουν; Μας ενδιαφέρει ως κοινωνικό σύνολο να αναρωτηθούμε τι εικόνα μπορεί να σχηματίσει ένα κορίτσι για τον εαυτό του όταν η βία την οποία υφίσταται ορίζεται ως μια δυσάρεστη αλλά πολύ αναμενόμενη συνθήκη της ζωής; Ακόμα και εάν ο σύντροφός της δώσει δείγματα σωματικής βίας, δεν θα έχει και τόση σημασία να απομακρυνθεί από εκείνον, μιας και κάθε άνδρας έχει μέσα στο αίμα του το στοιχείο της βίας, απλά η εκτόνωσή του ήταν λάθος. Πού θα ήταν καλύτερα να εκτονωθεί; Σε έναν τοίχο ακριβώς δίπλα της, ίσως; Μήπως η βία από έναν άνδρα είναι κολακευτικό στοιχείο τελικά; Μήπως οι γυναικοκτονίες δεν είναι κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα, αλλά κάτι που ορίζει η φύση, άρα δεν έχει νόημα να κάνουμε κάτι σχετικά με αυτό;

Εάν δεν έχει και τόση σημασία να απομακρυνθεί από τον κακοποιητικό σύντροφο, τι έχει σημασία; Το να τίκτει, καταλήγει ο υφυπουργός Υγείας και μαζί του συμφωνεί το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Ενώ οι δηλώσεις που θέλουν κάθε γυναίκα να είναι φροντίστρια, πειθήνια και να είναι γεννημένη με τη βιολογική ανάγκη να γίνει μητέρα έχουν απαντηθεί, είναι σημαντικό να βρίσκουν πάντα τοίχο, μιας και οι αμέτρητες γυναίκες που αναλαμβάνουν το καθήκον να βρουν σύντροφο όχι κατάλληλο για τις ίδιες αλλά κάποιον για να εκπληρώσουν την κοινωνική προφητεία της υποσχόμενης ευτυχίας χρειάζεται να ακούσουν τον αντίλογο, ακόμα και εάν έχει ειπωθεί ξανά, πως η γυναίκα δεν γεννήθηκε προγραμματισμένη να αξιοποιήσει το σώμα της για το όραμα κανενός.

Ο Βαρτζόπουλος επιμένει πως «η έκφρασή μου είναι σωστή επιστημονικά», επικαλούμενος μια ανθρωποφάγα, κουτή αριστερά που διαστρεβλώνει τα λόγια του, ενώ ο ίδιος ποτέ δεν είπε πως είναι υπέρ των γυναικοκτονιών. Βέβαια κανείς δεν τον κατηγόρησε γι’ αυτό ακριβώς, κανείς δεν είπε πως τα φύλα οφείλουν να έχουν απαραιτήτως ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά. Ο αντίλογος λέει πως τα φύλα δεν οφείλουν τίποτα πέρα από το να έχουν τα χαρακτηριστικά που θέλουν και η ποικιλομορφία της φύσης και της ζωής γελούν μπροστά στο αγύμναστο επιχείρημα των δύο φύλων με προκαθορισμένες συμπεριφορές.

Δηλαδή θα χρειαζόταν τα φύλα να έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά για να παύσει η βία κατά των γυναικών; Είναι σαφές πως ο υφυπουργός και η κυβέρνηση που του επιτρέπει να είναι στη θέση του μετά από αυτές τις δηλώσεις κατηγορούνται μονάχα για το πόσο άνετα φαίνεται να νιώθουν με τις γυναικοκτονίες.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σου με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ