Αποχαλινωμένοι Τεχνο-μεσσίες

Αποχαλινωμένοι Τεχνο-μεσσίες Facebook Twitter
Η αλήθεια είναι ότι έχουμε παραχωρήσει τεράστια δύναμη στους διαφόρους Σαμ Άλτμαν να παρεμβαίνουν στις δομές της πολιτισμικής ζωής και της πνευματικής δημιουργίας. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


H ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΚΑΙ, μέσα σε λίγες μέρες, θριαμβευτική επιστροφή του Σαμ Άλτμαν στην OpenAI –μετά και τη θερμή στήριξη που έλαβε από εκατοντάδες ερευνητές και στελέχη– γέννησε πάλι το αναμενόμενο δημοσιογραφικό σούσουρο. Το συγκεκριμένο επεισόδιο ερμηνεύτηκε ως τέχνασμα/κίνηση ενός από τους γκουρού της Τεχνητής Νοημοσύνης που γνωρίζει την αξία του και επαναδιαπραγματεύται διαρκώς τη θέση του.

Σε αντιστοιχία με το διαζύγιο ενός σταρ, τη μυθική αποζημίωση κάποιου αθλητή ή τις ιδιοτροπίες του ενός ή του άλλου διάσημου, έτσι και οι κινήσεις του Σαμ Άλτμαν καταχωρίζονται αυτόματα στα χρονικά της ποπ μυθολογίας. Ακόμα όταν κάπου δίπλα διαβάζουμε για προειδοποιήσεις (warnings) κάποιων θορυβημένων στελεχών για τις «επικίνδυνες για την ανθρωπότητα» εξελίξεις της υπερ-επιταχυνόμενης έρευνας γύρω από κάποιες εφαρμογές της ΤΝ, πάλι το πλαίσιο όπου εντάσσουμε όσα λέγονται είναι κάτι ανώδυνα τρομαχτικό: σαν να βλέπουμε έναν νέο κύκλο του «Black Mirror» ή να ακούμε μια διάλεξη του Γιουβάλ Νόα Χαράρι.

Με αυτό θέλω να πω ότι η εκάστοτε «προειδοποίηση» δεν κλονίζει κανέναν, τα αστειάκια πως «το πράγμα ξεφεύγει» αντιμετωπίζονται στην καλύτερη περίπτωση σαν μπλακ χιούμορ παρεών.

Ένα συγκεκριμένο πλέγμα προγραμμάτων και εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης που το «τρέχουν» ακόμα άνθρωποι παρουσιάζεται ως μια απρόσβλητη δομή που υπερβαίνει ήδη κάθε δυνατότητα να πει κανείς «όχι», να απορρίψει κάτι, να επιλέξει το ένα και να μην επιτρέψει το άλλο.

Τα ανώδυνα τρομαχτικά πράγματα που ακούμε ή διαβάζουμε φαίνεται πως είναι το αντίθετο μιας πραγματικής κινητοποίησης και αφύπνισης. Είναι εντυπωσιακό και εξοργιστικό αυτό που συμβαίνει με τα δημοσιεύματα από τον θαυμαστό κόσμο των καινοτόμων της Τεχνητής Νοημοσύνης. Την ίδια στιγμή που αναγγέλλεται (από πρόθυμους) το ένα θαύμα μετά το άλλο ή λανσάρονται συνεχώς νέες εφαρμογές (όπως ας πούμε το Dream Track της Google που «συνθέτει» μουσικά θέματα με τη φωνή επιλεγμένων καλλιτεχνών), ξεφυτρώνουν και κάποιες επιστολές που μιλούν για τον «θανάσιμο κίνδυνο για την ανθρωπότητα».

Η εξωτική νοστιμιά φρίκης συνοδεύει τα πληρωμένα δημοσιεύματα και τα διαφημιστικά στη ροή του Facebook. Έτσι, αυτή η νανουριστική μελωδία –εξαγγελία θαυμάτων και καταστροφολογικές προφητείες– πλαισιώνεται από μια ιδεολογία του αναπόφευκτου και του μη αντιστρέψιμου της συνολικής «εξέλιξης». Ένα συγκεκριμένο πλέγμα προγραμμάτων και εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης που το «τρέχουν» ακόμα άνθρωποι παρουσιάζεται ως μια απρόσβλητη δομή που υπερβαίνει ήδη κάθε δυνατότητα να πει κανείς «όχι», να απορρίψει κάτι, να επιλέξει το ένα και να μην επιτρέψει το άλλο. Ιδίως, τα κράτη φαίνεται απλώς να προμηθεύονται υποδομές Τεχνητής Νοημοσύνης χωρίς να ενδιαφέρονται σοβαρά για το ότι έχουν γίνει εξαιρετικά ευάλωτα τα ίδια.

Παγιώνεται μια κεντρική λογική μοιραίας υπαγωγής των πάντων σε κάτι που δεν μπορείς να αποφύγεις παρά με τίμημα τον λουδιτισμό, δηλαδή την αντιτεχνολογική φυγή προς τα πίσω. Η αναγόρευση μιας συγκεκριμένης κοινωνικής τεχνολογίας σε μοιραίο προορισμό είναι όμως κάτι απείρως σημαντικότερο από τον Σαμ Άλτμαν, τον Έλον Μασκ και τα άλλα τρομερά παιδιά του μεσσιανικού καπιταλισμού.

Είναι πιο σημαντική και από την απορία εάν το Chatgpt και τα άλλα generative bots έχουν «προοδευτική/ συμπεριληπτική» ή «συντηρητική» ιδεολογία, αν είναι woke ή όχι. Αντί να γίνεται θέμα η τεράστια ισχύς των πειραματιστών του Big Tech, βλέπουμε τις περισσότερες συζητήσεις να περιστρέφονται γύρω από το αν ένα ποίημα που γράφεται από την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι «καλό» ή αν η απάντηση ενός bot έχει λάθη και μαρτυρά κάποια «προκατάληψη». Ως εάν το θέμα να είναι απλώς η επιθυμητή βελτίωση των επιδόσεων και όχι αυτό που συντελείται ως ριζική αναδιάταξη του «φιλελεύθερου πολιτισμού» μέσα από τις υπερεξουσίες της τεχνο-ελίτ.

Η αλήθεια είναι ότι έχουμε παραχωρήσει τεράστια δύναμη στους διαφόρους Σαμ Άλτμαν να παρεμβαίνουν στις δομές της πολιτισμικής ζωής και της πνευματικής δημιουργίας. Η ουσία του κινδύνου είναι η υπέρμετρη ισχύς ιδιωτικών φορέων – από CEOs μέχρι team τεχνικών και ερευνητών που έχουν τεράστιες ηθικές ευθύνες. Ομάδες και άτομα που επιλέγουν να περάσουν άμεσα στην πράξη όλο και πιο «φιλόδοξα» προγράμματα σαν να είναι κοινά εμπορικά προϊόντα. Και αυτός ο τεχνο-μεσσιανισμός είναι δυνητικά πολύ πιο επικίνδυνος από τις συνήθεις δημαγωγίες της πολιτικής και τα άλλα μικροδράματα δωματίου που μας απασχολούν.

Η επιστροφή μιας ιδεολογίας προκαθορισμού –με αναφορά στο περίφημο «αυτό πια το κάνουν όλοι στον κόσμο, θέλετε να μείνουμε πίσω;»– πριν γίνει θανάσιμος κίνδυνος για την ανθρωπότητα είναι επίθεση στη δημοκρατία. Δείχνει ότι η συμβατική φιλελεύθερη δημοκρατία δεν μπορεί να χειριστεί τους δικούς της ακραίους και τη μηδενιστική βούληση κυριαρχίας που αποπνέουν. Η αίσθηση θεσμικής και ιδεολογικής αδυναμίας των δημοκρατικών πολιτειών απέναντι σε διάφορους «οραματιστές» του ξέφρενου πειραματισμού φέρνει πιο κοντά τους κάθε λογής τραμπισμούς.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ