«Αξιότιμα μέλη... ετοιμαστείτε να αποκοιμηθείτε», με αυτόν τον εύστοχο και χαριτωμένο τρόπο ξεκινά το Politico το άρθρο του, όπου αναρωτιέται «μα, γιατί οι ομιλίες των πολιτικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι τόσο βαρετές;»
«Γιατί οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκαλούν συνήθως χασμουρητά αντί για χειροκροτήματα;» αναρωτιέται το Politico στο άρθρο του και σε μία απόπειρα να διαλευκάνει το τοπίο εξηγεί ότι «η πρώτη πρόκληση που αντιμετωπίζει ένας αξιωματούχος της ΕΕ είναι πώς να κάνει ένα κοινό να ενδιαφερθεί για για πολιτικές που αισθάνεται ότι είναι τόσο μακριά του.».
Ο Dan Sobovitz, ο οποίος ήταν ο αρθρογράφος του Ευρωπαίου Επιτρόπου Maroš Šefčovič επί πέντε χρόνια, επισημαίνει μία ακόμα πρόκληση: τους μεσάζοντες. «Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν θα μπορέσουν ποτέ να γίνουν οικείοι, επειδή υπάρχουν άλλοι ενδιάμεσοι σταθμοί όπως είναι οι δημοσιογράφοι, οι παράγοντες που επηρεάζουν τις τοπικές πολιτικές σε εθνικό επίπεδο κλπ που ερμηνεύουν τα λόγια που ακούγονται στις Βρυξέλλες».
Ποια είναι η λύση λοιπόν; Οι προσωπικές ιστορίες. Ο ειδικός στην επικοινωνία προτείνει σύμφωνα με το Politico, ο εκάστοτε αξιωματούχος να εμπλουτίζει τις πολιτικές του ομιλίες με στοιχεία από την προσωπικότητα και τη ζωή του.
Η Renée Broekmeulen, η οποία βρίσκεται πίσω από γραπτές ομιλίες για Ολλανδούς πολιτικούς και διευθύνοντες συμβούλους τα τελευταία 25 χρόνια,, είπε ότι το πνεύμα της ρητορικής στην ΕΕ προκαλεί «υπνηλία. Ο τρόπος για να κάνεις ένα πολύ αφηρημένο θέμα πολύ συγκεκριμένο, πολύ συγκινητικό, είναι να λες ιστορίες».
Η αντιμετώπιση της λαϊκιστικής ρητορικής μπορεί να γίνει μόνο «καθιστώντας σαφές το τι ακριβώς κάνει στην πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση για τους ανθρώπους, τι σημαίνει για τις ζωές των ανθρώπων» σημείωσε.
Ο Vincent Stuer, πρώην συντάκτης των ομιλιών του πρώην προέδρου της Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ανέπτυξε λεπτομερώς την έννοια της αφήγησης και εξήγησε την περίπτωση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Μία ομιλία πρέπει να είναι μια ιστορία: ένα άτομο να την μεταφέρει, ένα να την αφηγείται και ένα να την γράφει», είπε ο Stuer, ο οποίος τώρα εργάζεται για την ομάδα Renew Europe στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν η οποία μέσα στα χρόνια έχει διατηρήσει έναν πολύ μικρό κύκλο συμβούλων, χρησιμοποίησε αυτή τη στρατηγική στην χθεσινή τελευταία της ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την θέση που κατέχει, πριν τις Ευρωεκλογές.
«Απλώς κλειδώνεται για μια εβδομάδα μαζί με τρεις συμβούλους και μετά λέει: "Αυτή είναι η ιστορία μου, τέλος". Και αυτό μπορεί να είναι υπέροχο για την ίδια την ομιλία αλλά το αν θα είναι υπέροχο για την Ευρώπη, αυτό είναι ένα διαφορετικό θέμα. Ωστόσο, η πραγματική διαδικασία χάραξης πολιτικής της, θα πρέπει να είναι πιο ανοικτή και βασισμένη στη συναίνεση από τις τακτικές γραφής του λόγου της, πρόσθεσε.
«Less is more», συνταγή της επιτυχίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Helene Banner, η οποία από το 2019 έχει γράψει ομιλίες για δύο προέδρους της Επιτροπής, τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και την Ούρσουλα φν ντερ Λάιεν είπε ότι η εκμάθηση της ζωής και της προσωπικής ιστορίας του ομιλητή εκ των έσω είναι το κλειδί για την ανάπτυξη της αφήγησης. «Αυτό που ήταν πραγματικά σημαντικό όταν εργαζόμουν με τον Γιούνκερ ήταν να γνωρίζουμε πραγματικά πώς σκέφτεται, τι διαβάζει, τι ποίηση απολαμβάνει», είπε.
Το πρόβλημα επικοινωνίας της Επιτροπής μπορεί να ενσωματωθεί στο ίδιο το θεσμικό όργανο, είπε ένας πρώην συντάκτης ομιλιών, που εργάστηκε την προηγούμενη νομοθετική περίοδο. «Οι περισσότεροι άνθρωποι που εργάζονται στην Επιτροπή είναι δικηγόροι και οι δικηγόροι είναι απαίσιοι στην επικοινωνία. Και οι δικηγόροι της ΕΕ είναι ιδιαίτερα κακοί», είπε, διατηρώντας την ανωνυμία του.
Ένας άλλος παράγοντας που μειώνει τη γλωσσική ευχέρεια είναι η απαίτηση της ΕΕ να ερμηνεύεται σε 24 επίσημες γλώσσες. Τόσο ο Γιούνκερ όσο και η φον ντερ Λάιεν δίνουν ομιλίες αλλάζοντας μεταξύ τριών γλωσσών: Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.
Αυτό σημαίνει ότι ένα μέρος του κοινού θα «παρεξηγήσει» κάποια σημεία. Αλλά πέρα από το να χαθεί στη μετάφραση, κάθε ομιλία πρέπει επίσης να είναι αρκετά εύπλαστη για να γίνει αποδεκτή σε 27 ξεχωριστά εθνικά πολιτικά πλαίσια.
«Αυτή η πρόκληση είναι αδύνατον να γίνει ολόσωστα», σημειώνουν οι ειδικοί. Η γλώσσα μερικές φορές καταλήγει να είναι «πιο επικεντρωμένη, ώστε να συμμετάσχουν όλοι», είπε.
Η τέχνη είναι να είσαι πιο οικείος, να καθοδηγείσαι από την αποστολή, να είσαι εσύ και να έχεις το θάρρος να λες λιγότερα. Και ανεξάρτητα από τις εκπλήξεις που μπορεί να έχει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μην περιμένετε να γελάσετε, σημειώνει το Politico.
«Της λείπει αυτό το αυθόρμητο χιούμορ, o αυτοσαρκασμός που μου αρέσει στους ανθρώπους. Δεν έχει ίχνος από αυτό το χαρακτηριστικό», είπε η Broekmeulen. «Χρειάζεται λίγο περισσότερο συναίσθημα, λίγο περισσότερο πάθος - αλλά - εντάξει είναι Γερμανίδα, οπότε είναι δύσκολο», συμπλήρωσε καταλήγοντας σε ένα στερεοτυπικό σχόλιο.
Με πληροφορίες του Politico
