Η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη και οι ανεκτίμητοι θησαυροί της

Η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη και οι ανεκτίμητοι θησαυροί της Facebook Twitter
Το κτίριο σχεδιάστηκε και χτίστηκε από την εταιρεία Van Pelt and Thompson της Νέας Υόρκης, ενώ στο τέλος της δεκαετίας του ’60 έγινε επέκταση με δύο πτέρυγες που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Παύλος Μυλωνάς. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
0

Κόσμημα στο κέντρο της Αθήνας, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, με συλλογές ανεκτίμητες και αναντικατάστατες, την πλουσιότερη συλλογή βιβλίων σχετικών με την Ελλάδα και με τους κήπους της να δίνουν ανάσα σε όσους φτάνουν ως αναγνώστες αλλά και ως επισκέπτες των εκθέσεων που οργανώνει, είναι ένα θησαυροφυλάκιο γνώσεων και έργων τέχνης που αποτελούν μαρτυρίες για την κληρονομιά του ελληνισμού από το τέλος της αρχαιότητας μέχρι τις μέρες μας.

Περνώντας την πόρτα του επιβλητικού μαρμάρινου οικοδομήματος και την επιγραφή στο επιστύλιο της πρόσοψης «ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΗΜΕΤΕΡΑΣ ΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ» από τον Πανηγυρικό του Ισοκράτη, μέσα στην ανακουφιστική ηρεμία του αναγνωστηρίου του ισογείου μάς υποδέχεται η διευθύντρια της βιβλιοθήκης κ. Μαρία Γεωργοπούλου για να μας ξεναγήσει στους νέους χώρους της βιβλιοθήκης. Το 2018, σε μια μεγάλη ανακατάταξή της, χωρίστηκαν για πρώτη φορά τα σπάνια από τα μη σπάνια βιβλία στα βιβλιοστάσια, ένα μεγάλο έργο που συνοδεύεται από την επέκταση των βιβλιοθηκών σε δύο υπόγεια, έτσι ώστε να διατηρούνται καλύτερα οι συλλογές και να εξυπηρετούνται οι αναγνώστες. 

Η Γεννάδειος δεν είναι ένα μουσείο σπάνιων βιβλίων αλλά μια ζωντανή, αγαπητή στον κόσμο των ερευνητών και των μελετητών βιβλιοθήκη. Ιδρύθηκε το 1926 και ο πυρήνας της είναι η συλλογή του Ιωάννη Γενναδίου που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Λονδίνο ως διπλωμάτης.

Η ανατολική πτέρυγα στεγάζει τα αρχεία, τις ειδικές συλλογές καθώς και τα σπάνια βιβλία και τα έργα τέχνης που ανήκουν τόσο στην αρχική συλλογή του Ιωάννη Γεννάδιου όσο και σε συλλογές που αποκτήθηκαν πρόσφατα.

Γεννάδειος Facebook Twitter
Σήμερα στη βιβλιοθήκη υπάρχουν 150.000 τίτλοι. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Χάρη σε πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δωρεές από ιδιώτες δόθηκε η δυνατότητα στη βιβλιοθήκη να στεγάσει τις ερευνητικές, μη σπάνιες συλλογές της σε νέα αναγνωστήρια ανοιχτής πρόσβασης, ενώ παράλληλα τα σπάνια βιβλία και το υλικό των ειδικών συλλογών φυλάσσονται σε κλειστά βιβλιοστάσια που εξασφαλίζουν τις κατάλληλες συνθήκες συντήρησης. Επίσης, δημιουργήθηκαν νέα αναγνωστήρια, γραφεία και αίθουσα σεμιναρίων, σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές.

Η ανοιχτή πρόσβαση στις ερευνητικές συλλογές γεννά προσδοκίες στους ανθρώπους της βιβλιοθήκης και στη διευθύντριά της που πιστεύει ότι η προσέλευση των νέων ανθρώπων είναι ένα από τα πιο ενθαρρυντικά σημάδια για το μέλλον όλων των βιβλιοθηκών. Μαζί με την επέκταση του κτιρίου, το 2018 εγκαινιάστηκε ένας νέος εκθεσιακός χώρος με σκοπό να συνδέει τις εκθέσεις με τις συλλογές και το κοινό. 

Γεννάδειος Facebook Twitter
Λεπτομέρεια του χώρου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Η οργάνωση των σπάνιων βιβλίων της βιβλιοθήκης ακολουθεί την ταξινόμηση του ίδιου του Γεννάδιου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Η Γεννάδειος δεν είναι ένα μουσείο σπάνιων βιβλίων αλλά μια ζωντανή, αγαπητή στον κόσμο των ερευνητών και των μελετητών βιβλιοθήκη. Ιδρύθηκε το 1926 και ο πυρήνας της είναι η συλλογή του Ιωάννη Γενναδίου που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Λονδίνο ως διπλωμάτης.

Ήθελε η συλλογή του, η πλουσιότερη που μπόρεσε ποτέ να συγκεντρώσει ένας άνθρωπος μόνος του, να αντιπροσωπεύει την Ελλάδα σε όλες της τις φάσεις, από την αρχαιότητα ως τις μέρες του, να δείχνει τη δημιουργική ιδιοφυΐα της χώρας σε όλες τις περιόδους, την επίδραση των τεχνών και των επιστημών της στον δυτικό κόσμο και την εντύπωση που δημιουργεί η φυσική της ομορφιά στον περιηγητή με βιβλία που επικεντρώνονται στη βυζαντινή, στην οθωμανική και στη νεότερη Ελλάδα, καθώς και στην ιστορία του ελληνισμού μετά το τέλος της αρχαιότητας.

Το 1922 προσέφερε τη συλλογή του (26.000 τίτλους) στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα με τον όρο να στεγαστεί σε ειδικό κτίριο, να διασφαλιστεί ως παρακαταθήκη για τον ελληνικό λαό και να είναι ανοιχτή και προσιτή στους επιστήμονες όλων των εθνικοτήτων. Το κτίριο αυτό σχεδιάστηκε και χτίστηκε από την εταιρεία Van Pelt and Thompson της Νέας Υόρκης, ενώ στο τέλος της δεκαετίας του ’60 έγινε επέκταση με δύο πτέρυγες που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Παύλος Μυλωνάς.

Γεννάδειος Facebook Twitter
Τα σπάνια βιβλία και το υλικό που ανήκει στις ειδικές συλλογές μελετώνται μόνο στο κεντρικό αναγνωστήριο. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Σήμερα στη βιβλιοθήκη υπάρχουν 150.000 τίτλοι. Οι 50.000 είναι σπάνια βιβλία και ειδικές συλλογές που αποτελούνται από τεκμήρια (χειρόγραφα, υδατογραφίες, ιστορικοί χάρτες, φυλλάδια και διάφορα παλαιά αντικείμενα). Η οργάνωση των σπάνιων βιβλίων της ακολουθεί την ταξινόμηση του ίδιου του Γεννάδιου, ενώ οι νέες προσθήκες, βιβλία Ιστορίας κυρίως, ταξινομούνται σύμφωνα με το σύστημα της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου. Το τμήμα αρχείων είναι ένα σπουδαίο κομμάτι της· το πρώτο που έφτασε εδώ ήταν το αρχείο του Ερρίκου Σλήμαν. Εδώ φυλάσσονται τα αρχεία της οικογένειας Δραγούμη, του Κ. Τσάτσου του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη και της γενιάς του ’30. 

Γεννάδειος Facebook Twitter
Η πρώτη έκδοση του Ομήρου του 1488, η «Flora Graeca», οι 24 πίνακες του Μακρυγιάννη και η Χάρτα του Ρήγα είναι μέσα στα πολλά αριστουργήματα των συλλογών. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Η πρώτη έκδοση του Ομήρου του 1488, η «Flora Graeca», οι 24 πίνακες του Μακρυγιάννη και η Χάρτα του Ρήγα είναι μέσα στα πολλά αριστουργήματα των συλλογών. Ο επισκέπτης μπορεί να δει ακόμα και τα υπέροχα 116 λευκώματα του Γενναδίου που, εκτός από βιβλία, συνέλεγε φωτογραφίες και άλλα εφήμερα (αποκόμματα εφημερίδων και βιβλίων, χαρακτικά, έντυπο υλικό, προσκλήσεις και διάφορα άλλα) τα οποία κολλούσε σε λευκώματα μεγάλου μεγέθους. Είναι μοναδικά, καθώς περιλαμβάνουν πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. 

Τα σπάνια βιβλία και το υλικό που ανήκει στις ειδικές συλλογές μελετώνται μόνο στο κεντρικό αναγνωστήριο. Το κοινό έχει πάντα πρόσβαση στον online κατάλογο της Βιβλιοθήκης. Ο ηλεκτρονικός κατάλογος της Βιβλιοθήκης και άλλες ηλεκτρονικές πηγές είναι προσβάσιμες στους σταθμούς εργασίας που υπάρχουν στα αναγνωστήρια και μέσω Wi-Fi.

Οι αναγνώστες που επισκέπτονται πρώτη φορά τη βιβλιοθήκη πρέπει να κάνουν αίτηση για έκδοση κάρτας στο κεντρικό αναγνωστήριο, για την την οποία απαιτείται η επίδειξη ταυτότητας ή διαβατηρίου και μία ψηφιακή φωτογραφία. 

Γεννάδειος Facebook Twitter
Η διευθύντρια της βιβλιοθήκης κ. Μαρία Γεωργοπούλου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Σχέδιο από λεύκωμα με ενδυμασίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ζωγραφισμένα με μολύβι και τέμπερα από τον Γερμανό Georg Rumpf το 1768. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Σχέδιο από λεύκωμα με ενδυμασίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ζωγραφισμένα με μολύβι και τέμπερα από τον Γερμανό Georg Rumpf το 1768. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Η Γεννάδειος είναι ένα θησαυροφυλάκιο βιβλίων, αρχείων και έργων τέχνης που αποτελούν μαρτυρίες για την κληρονομιά του ελληνισμού από το τέλος της αρχαιότητας μέχρι τις μέρες μας. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Οι ειδικές συλλογές της Γενναδείου αποτελούνται από τεκμήρια χειρόγραφα, υδατογραφίες, ιστορικούς χάρτες, φυλλάδια και διάφορα παλαιά αντικείμενα. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Γραβούρα από ένα από τα 116 υπέροχα λευκώματα του Γενναδίου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO
Γεννάδειος Facebook Twitter
Το 2018 πραγματοποιήθηκε η επέκταση του χώρου των βιβλιοθηκών σε δύο υπόγεια, έτσι ώστε να διατηρούνται καλύτερα οι συλλογές και να εξυπηρετούνται τους αναγνώστες. 
Γεννάδειος Facebook Twitter
Λεπτομέρεια του χώρου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Στα βιβλιοστάσια και στα αναγνωστήρια ανοιχτής πρόσβασης το ωράριο λειτουργίας είναι από Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-16:40 και το Σάββατο 9:00-13:45.

Βιβλίο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νυχτερινή επίσκεψη στη Γεννάδειο

Βιβλίο / Νυχτερινή επίσκεψη στη Γεννάδειο

Η LiFO μπήκε στα άδυτα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, είδε τους σπάνιους θησαυρούς και κατέγραψε, με οδηγό τη διευθύντριά της, Μαρία Γεωργοπούλου, τους σημαντικότερους σταθμούς της ιστορίας της αλλά και το άνοιγμα που πραγματοποιεί σήμερα, με τις διαλέξεις και τις εκθέσεις, προς τον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το στεφάνι του Λόρδου Βύρωνα και άλλες ιστορίες: μια επίσκεψη στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη

Βιβλίο / Το στεφάνι του Λόρδου Βύρωνα και άλλες ιστορίες: μια επίσκεψη στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη

Η διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης Μαρία Γεωργοπούλου μίλησε στο LIFO.gr για την ιστορία του Ιωάννη Γενναδίου και της εξαιρετικής συλλογής του και διάλεξε μερικά από τα σημαντικότερα αποκτήματα που περιλαμβάνει
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ