Memo: Τι να μην ξεχνάμε

Memo: Τι να μην ξεχνάμε Facebook Twitter
Τα memo δεν χρειάζεται να είναι πολλά και να σκεπάζουν μια ολόκληρη επιφάνεια. Εικονογράφηση: Ατελιέ LiFO
0

ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΕΚΕΙΝΑ ΤΑ ΜΙΚΡΑ, κίτρινα αυτοκόλλητα που για χρόνια υπενθύμιζαν διάφορα που δεν έπρεπε να ξεχαστούν. Λέγονται και αυτά memo, όπως τα κείμενα στην εσωτερική αλληλογραφία των επιχειρήσεων ή τα κάθε λογής υπομνήματα. Τώρα τα περισσότερα έχουν μεταφερθεί στην οθόνη, σε κάποιο σύστημα ειδοποιήσεων που το ρυθμίζεις και εμφανίζεται ένα εικοσιτετράωρο ή μία ώρα πριν από το ραντεβού, την εκδήλωση ή τη συνάντηση.

Αναλογιζόμουν όμως κάποια συλλογικά σημειώματα υπόμνησης, όχι κάποιο ιδιωτικό πρόγραμμα, τι θα έγραφαν τα κίτρινα, αυτοκόλλητα χαρτάκια της συλλογικής μας ζωής και της πολιτικής μας κατάστασης. Τι δεν θα έπρεπε να ξεχάσουμε ή, αλλιώς, τι χρειάζεται διαρκή υπενθύμιση;

Θα έβαζα λοιπόν το μεγάλο, καταλυτικό συμβάν της συγκυρίας αυτής, τον πόλεμο στην Ουκρανία, και την ανάγκη να τελειώσει με τους καλύτερους όρους για τους Ουκρανούς και ένα μάθημα για τους εισβολείς και όσους υιοθετούν ανάλογα μοντέλα σκέψης και πολιτικής.

Έχουν σημασία τα μικρά χαρτάκια που θυμίζουν τα κεφαλαιώδη. Φυσικά μπορεί κανείς να τα βάλει στη μία ή άλλη σειρά προτεραιότητας, δεν αξιολογούν όλοι το ίδιο τα γεγονότα.

Θα έβαζα επίσης όλο το πακέτο κλιματικής αποσταθεροποίησης και οικολογικής καταστροφής, που δεν χωράει πια καμία αναβολή. Αν πριν από λίγα χρόνια όλη αυτή η «φιλολογία» μάς φαινόταν μέρος μιας ιδεολογικής ανάλυσης ή κάποιων θεωρητικών υποθέσεων, τώρα βλέπουμε πως είναι απρόβλεπτη, καταλυτική και φονική πραγματικότητα για όλες τις ηπείρους. 

Θα έγραφα επίσης ένα memo για τον πολιτικό και κομματικό ανταγωνισμό στη χώρα. Όχι τόσο για τον εξωτερικό του ευπρεπισμό (αν και δεν υποτιμώ καθόλου τους καλούς τρόπους) αλλά για την ανάγκη να στηρίζεται περισσότερο στην κατάφαση και λιγότερο στην άρνηση του άλλου. Δεν ενδιαφέρει πλέον η υπόμνηση του πόσο «κακός» είναι ο άλλος όσο να ειπωθεί τι μπορεί να γίνει συγκεκριμένα για τη δημοκρατία, την οικονομία ή τους θεσμούς.

Να μην ξεχάσουμε όμως και τα άλλα: τη βία στην καθημερινή ζωή και στις οικογένειες. Ή την αύξηση της ανασφάλειας που παράγει πολίτες οι οποίοι δεν αισθάνονται πολίτες αλλά άτομα αποσυνδεμένα από κάθε έννοια ευθύνης. 

Τα memo δεν χρειάζεται να είναι πολλά και να σκεπάζουν μια ολόκληρη επιφάνεια. Όσα δεν πρέπει με τίποτα να λησμονηθούν ή να παραπέσουν είναι λίγα και σημαντικά: πόλεμος - ολοκληρωτισμός - βία - αναξιοπρέπεια, είτε της φτώχειας είτε της ταπείνωσης και της πνευματικής αλλοίωσης.

Μπορούν όμως να στηθούν πολιτικά προγράμματα πάνω σε αυτά τα μικρά χαρτάκια υπόμνησης; Σε έναν βαθμό, ναι. Είναι όμως ο εκλογικός ανταγωνισμός και η προσπάθεια κολακείας επιμέρους κοινών που οδηγεί πάντα σε σκόπιμες αμνησίες, πονηρά σβησίματα, αποποίηση ευθυνών.  

Έχει σημασία έτσι να μη γράφουμε memo μόνο για τον εχθρό, γιατί αυτό είναι εύκολο. Το δύσκολο και το ωραίο είναι όταν ένας φίλος της κυβέρνησης και του Μητσοτάκη δεν σπεύδει να μειώσει τους καλλιτέχνες ως ματαιόδοξους θεσιθήρες ή ανόητους που τους παρασέρνουν.

Και όταν ένας πολίτης που ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ δεν αισθάνεται καμιά ανάγκη να ταυτιστεί με την τραγελαφική άποψη ότι η 17Ν εξέφραζε απλώς μια «στρεβλή περί δημοκρατίας αντίληψη». Γιατί πολύ απλά η προκατασκευασμένη αμνησία και η βολική ακρισία συντηρούν στη ζωή κάμποσους δεξιούς πρωτογονισμούς ή αριστερές καρικατούρες, αφήνοντας ελεύθερο χώρο για τα μακελειά όλων των ειδών και τον ιό της αντιδημοκρατικής ισοπέδωσης.

Γι' αυτό έχουν σημασία τα μικρά χαρτάκια που θυμίζουν τα κεφαλαιώδη. Φυσικά μπορεί κανείς να τα βάλει στη μία ή άλλη σειρά προτεραιότητας, δεν αξιολογούν όλοι το ίδιο τα γεγονότα. Αυτή είναι όμως η ουσία της πολιτικής συζήτησης που πάει πέρα από τους τίτλους και τις λίγες λέξεις ενός σημειώματος. 

  

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πληρότητα εκατό τοις εκατό

Λοξή Ματιά / Πληρότητα εκατό τοις εκατό

Μόνο το παρόν υπάρχει, το μέλλον το χειρίζονται οι δημόσιοι στοχαστές, οι προφήτες των μεγάλων μεταβολών και το μικρό στράτευμα όσων ανά την υφήλιο δίνουν διαλέξεις ή φτιάχνουν βίντεο για την τεχνητή νοημοσύνη, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις ή τα βιολογικά όρια στον πλανήτη.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ