Το στέμμα, μια αδρανής φαντασίωση

Το στέμμα, μια αδρανής φαντασίωση Facebook Twitter
Ο θάνατος του Κωνσταντίνου και όλα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες έδειξαν τον τόνο αυτής της χώρας: το πώς μετεωρίζεται διαρκώς ανάμεσα στα κληρονομημένα δημόσια συναισθήματα και τις επινοημένες μάσκες των social media, ανάμεσα στην πολιτική και τις οικογενειακές μνήμες, ανάμεσα στις συγκινήσεις του οίκου της δεξιάς και τις συγκινήσεις του σπιτιού της αριστεράς.
0

«ΥΠΑΡΧΕΙ ΦΙΛΟΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΒΑΣΗ στη χώρα;» αναρωτήθηκαν κάποιοι αυτές τις μέρες, διαβάζοντας μηνύματα ή αντιδράσεις για τον θάνατο και την ταφή του Κωνσταντίνου. Μάλλον όμως το ερώτημα είναι λάθος. Εκεί που κάποτε υπήρξε μια πολιτική ταύτιση και μια παραταξιακή λατρεία (σε ένα μέρος της ιστορικής, παλαιάς δεξιάς), αργότερα έμεινε μια ευαισθησία.

Διαμορφώθηκε ένα φιλοβασιλικό στυλ, ένα ταμπεραμέντο που στριφογύριζε γύρω από το «και αν» ή το «θα μπορούσε». Άνθρωποι που πίστευαν πως η Ιστορία και οι πολιτικές δυνάμεις αδίκησαν τον άνακτα ή πως η μοναρχία δεν ήταν αταίριαστη στη χώρα.

Η πρώτη μεταβολή μέσα στον χρόνο είναι αυτή: ό,τι ξεκίνησε ως φανατική πολιτική ταύτιση (τα χρόνια του Εθνικού Διχασμού) έγινε με τον καιρό ένα ασθενέστερο φρόνημα, μια ευαισθησία ή μια φαντασιακή προσκόλληση. Και κάθε φορά που το ένα ή το άλλο κόμμα έβγαζε λαγούς διαφθοράς ή η χώρα έμπαινε σε διάφορες κρίσεις, αυτή η λουφάζουσα ευαισθησία ανέσυρε τη φιλοβασιλική επιθυμία στην επιφάνεια.

Εδώ και πολλά χρόνια, σε σοβαρές εφημερίδες και glossy περιοδικά, σε ιστοσελίδες με κοσμικά νέα και, φυσικά, στην ήπειρο των social media, οι διάφορες βασιλικές οικογένειες, έκπτωτες, απόμαχες ή ενεργές, παρουσιάζονται ως περιφερόμενα μέλη μιας αριστοκρατικής upper class.

Παρ' όλα αυτά, το ότι οι Γλύξμπουργκ έγιναν μέρος ενός συστήματος εξουσίας που ταυτίστηκε με την «καχεκτική δημοκρατία» και με τις συνωμοσίες κύκλων που οδήγησαν στη δικτατορία κάνει αυτή την ευαισθησία λιγότερο αθώα. Ιδίως όποτε επιχειρήθηκε να ξαναγίνει πολιτική άποψη και να μπει σφήνα στη δημοκρατική ζωή.

Δεν είναι τυχαίο που στις δεκαετίες της Μεταπολίτευσης κάποια έντυπα και κύκλοι της άκρας δεξιάς προφήτευαν από τη μια την «επιστροφή του βασιλέως» και από την άλλη ανέμιζαν πορτρέτα του Γεώργιου Παπαδόπουλου. Γεννήθηκε ένας βασιλο-χουντικός μικρόκοσμος με κάποιες φιλοδοξίες, αν και ένα άλλο μέρος της φιλομοναρχικής ευαισθησίας στεγάστηκε ομαλά στο κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κι ας υπήρχε μια αντίφαση σε αυτό.

Ναι, αλλά οι νεότεροι; Οι γενιές που δεν ξέρουν τα παλαιά ονόματα, τις αρχαίες ιστορίες με τη Φρειδερίκη, που η μάνα μου, όπως χιλιάδες άλλοι αριστεροί και κεντρώοι των μεταπολεμικών δεκαετιών, την αποκαλούσε «Φρίκη»;

Εδώ και πολλά χρόνια, σε σοβαρές εφημερίδες και glossy περιοδικά, σε ιστοσελίδες με κοσμικά νέα και, φυσικά, στην ήπειρο των social media, οι διάφορες βασιλικές οικογένειες, έκπτωτες, απόμαχες ή ενεργές, παρουσιάζονται ως περιφερόμενα μέλη μιας αριστοκρατικής upper class. Σάρκα από τη σάρκα των λίγων και εκλεκτών, οι φυλές των «γαλαζοαίματων» έχουν γίνει πρόσωπα της ποπ κουλτούρας.

Η σχέση τους με αθλήματα, οικήματα ή διακοπές, με ταξίδια ή φιλανθρωπίες, με σκάνδαλα ή καλλιτεχνικές φιλοδοξίες είναι ισχυρότερη απ' όσο ο δεσμός τους με την πολιτική. Και για τις γενιές του TikTok και του Instagram έχει μεγαλύτερη σημασία ότι ο τάδε εγγονός του Κωνσταντίνου είναι «ωραίος» απ’ όσο όλες αυτές οι συζητήσεις για τον ρόλο του παππού του στην Ιστορία.

Δεν είναι πολιτική αντίληψη ούτε καν ευαισθησία ή ταμπεραμέντο. Τώρα, στους νεότερους, στα παιδιά αυτού του αιώνα, τα βασιλικά πράγματα είναι η Μέγκαν και ο Χάρι, το «Crown», κάποια αυτοκίνητα, κάποιοι άνθρωποι που μοιάζουν πολύ πλούσιοι και ζουν όπως πρέπει να ζουν οι υπερπλούσιοι του κόσμου μας.

Τα άτομα των δημοκρατικών καιρών νιώθουν ζήλια ή φθονούν πού και πού τις «αριστοκρατίες». Δεν αισθάνονται όμως κανένα δέος ούτε θα ήθελαν να έχουν από πάνω τους πραγματικούς μονάρχες. Όχι τουλάχιστον σε χώρες που τραυματίστηκαν ιστορικά ή που δεν είχαν, έτσι κι αλλιώς, ανθεκτικές δομές με ευγενείς και κοινωνικές ιεραρχίες.

Καμιά φορά, φυσικά, ανάμεσα σε πολύ λαϊκούς ανθρώπους ή σε μικροαστικά σπίτια μπορεί κάποιος να κλαίει τον νεκρό βασιλιά. Τα συναισθήματα είναι άταφα πουλιά, όσο κι αν πολλά σιγοσβήνουν στο πέρασμα του χρόνου. Σε ένα τμήμα του λαού (και σε κάποιες ηλικίες ικανές για ενθυμήσεις) επιζεί μια ιδέα. Είναι όμως θολή, ευσυγκίνητη και εύκολα μπορεί και υποκαθίσταται από κάποιον ισχυρό πρωθυπουργό που είναι η δική μας εκδοχή «μονάρχη».

Ο θάνατος του Κωνσταντίνου και όλα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες έδειξαν τον τόνο αυτής της χώρας: το πώς μετεωρίζεται διαρκώς ανάμεσα στα κληρονομημένα δημόσια συναισθήματα και τις επινοημένες μάσκες των social media, ανάμεσα στην πολιτική και τις οικογενειακές μνήμες, ανάμεσα στις συγκινήσεις του οίκου της δεξιάς και στις συγκινήσεις του σπιτιού της αριστεράς.

Δεν υπάρχει θέμα υπέρ ή κατά των εστεμμένων όχι μόνο γιατί υπήρξε η τομή του 1974 αλλά γιατί το στέμμα έχει γίνει πλέον μια σειρά στο Netflix ή ένας καμβάς στιγμιοτύπων που δεν τα συνδέουμε με την εξουσία ή την παράδοση.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γαϊδούρια : Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;/ Ιπποειδή: Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;

Ρεπορτάζ / Γαϊδούρια: Ζώα εργασίας ή θύματα κακοποίησης;

Είναι τα ιπποειδή στην Ελλάδα εργάτες χωρίς δικαιώματα; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ποια μέριμνα υπάρχει για τη φροντίδα τους και γιατί η νομοθετική προστασία τους βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη; Μιλούν στη LiFO εκπρόσωποι φιλοζωικών οργανώσεων και τοπικοί φορείς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ