Εξτρεμισμός εν ζωή χωρίς λήθη

Κουφοντίνας Facebook Twitter
Ο κ. Κουφοντίνας ξαφνικά εμφανίζεται ως υπερασπιστής των ατομικών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των φυλακισμένων, υπερασπιστής ενός δικαιικού συστήματος που απεχθάνεται και αν περνούσε από το δολοφονικό του χέρι, θα καταργούσε σε μία ημέρα, όπως έκανε 11 φορές στο παρελθόν.
0



Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ισορροπεί διαρκώς μεταξύ ενός εκσυγχρονιστικού προτάγματος και ενός αναχρονιστικού σπαράγματος. Κάποιοι βλέπουν δύο Ελλάδες, μια προοδευτική, δυτικοποιημένη και ορθολογική και μια παραδοσιακή, ανατολίτικη και θυμική. Προφανώς και αυτή η απλοποίηση είναι λανθασμένη, όμως οι τάσεις για μια σύγχρονη και μια αναχρονιστική ταυτότητα (συλλογική και ατομική) υπάρχουν, ενίοτε μάλιστα συνυπάρχουν. Αυτή η συμπόρευση έχει εμφανιστεί με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο στο ζήτημα της πολιτικής βίας.


Ο πολιτικός εξτρεμισμός έχει βρει σε ορισμένες πολιτικές συγκυρίες της μεταπολιτευτικής περιόδου γόνιμο έδαφος για να εκδηλωθεί. Τα τραύματα που άφησε η επταετία της δικτατορίας έφεραν την ακροαριστερή τρομοκρατία στο προσκήνιο, που έμενε ασύλληπτη για δεκαετίες. Η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας άναψε το φιτίλι τόσο του ακροαριστερού όσο και του ακροδεξιού εξτρεμισμού. Η λογική της αυτοδικίας, το δικαίωμα του αγανακτισμένου πολίτη να προσφύγει στη βία, έγιναν ξανά μέρος του πολιτικού παιχνιδιού, μάλιστα σε ορισμένες φάσεις έγιναν το ηγεμονικό ιδεολογικό στίγμα μιας κοινωνίας σε απότομη πτώση.


Για ένα σημαντικό διάστημα της περιόδου της Μεταπολίτευσης η τρομοκρατική βία έτυχε μερικής ανοχής, αν όχι και υποστήριξης. Αυτοί που μεταδικτατορικά (τις δεκαετίες του 1970 και 1980) έδωσαν ένα πλαίσιο δικαιολόγησης του τρομοκρατικού φαινομένου ανήκαν συχνά στο αυτοπροσδιοριζόμενο στρατόπεδο της προόδου, του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων, της αντιπολεμικής-αντιιμπεριαλιστικής ιδεολογίας. Δεν ενέκριναν τις τρομοκρατικές πράξεις, όμως έβλεπαν σε αυτές το αποτέλεσμα κοινωνικοπολιτικών συγκρούσεων και ανισορροπιών και έναν εσφαλμένο τρόπο αντιμετώπισης μιας πραγματικά ζοφερής συνθήκης, μόνο κατ’ όνομα δημοκρατικής. Η Μεταπολίτευση ποτέ δεν συντελέστηκε πλήρως γι’ αυτόν τον «προοδευτικό» κόσμο, «η χούντα δεν τελείωσε το ’73». Και, φυσικά, εάν ήσουν «προοδευτικός» άνθρωπος, δεν κινδύνευες από τρομοκρατικό χτύπημα…

Ο εξτρεμισμός ποτέ δεν υπήρξε το κυρίαρχο ιδεολογικό πλαίσιο μιας κοινωνίας κατά βάση απολύτως ενσωματωμένης στον σύγχρονο πλουραλιστικό, υπερκαταναλωτικό κόσμο. Ο εξτρεμισμός έγινε, και γίνεται, σημαντικός παράγοντας στην πολιτική ζωή της σύγχρονης Ελλάδας όταν σοβαρές κρίσεις τον καθιστούν συνομιλητή εκείνων των κοινωνικών και πολιτικών ομάδων που με κάποιους όρους πρεσβεύουν την αλλαγή και την πρόοδο και εκφράζουν απόλυτη δυσθυμία απέναντι στην υπάρχουσα κατάσταση. 


Η ελλειμματική, για ορισμένους, δημοκρατία που επικράτησε μετά το 1974 αποτέλεσε και την αιτία της χρεοκοπίας του 2010. Στην πάνω και κάτω πλατεία, στις κρεμάλες και στις αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις στην πλατεία Συντάγματος το 2011 συνευρέθηκαν, εάν δεν συνδέθηκαν ιδεολογικά, όλοι όσοι απέδωσαν την οικονομική κρίση στο «σάπιο» πολιτικό σύστημα και στην παγκόσμια (νεοφιλελεύθερη) τάξη πραγμάτων που ήλθε να κάνει την Ελλάδα αποικία. Η εκλογική εκτόξευση της Χρυσής Αυγής οφείλεται, περισσότερο και από τη ρατσιστική της ρητορική, στο γεγονός ότι εξέφρασε παραδειγματικά την καταδίκη του «προδοτικού» πολιτικού και μιντιακού σύστηματος. Παράλληλα, η επαναλαμβανόμενη καταστροφή της Αθήνας, η δολοφονία τριών πολιτών που εργάζονταν στην τράπεζα Marfin και οι εμπρησμοί ενημερωτικών μέσων παραγνωρίστηκαν ως μέρος μιας γενικευμένης αγανάκτησης, μιας ριζοσπαστικής πρότασης, της πολεμικής ιαχής «ή εσείς ή εμείς» που πλανιόταν ολόγυρα μέχρι το 2015.

Ο εξτρεμισμός ποτέ δεν υπήρξε το κυρίαρχο ιδεολογικό πλαίσιο μιας κοινωνίας κατά βάση απολύτως ενσωματωμένης στον σύγχρονο πλουραλιστικό, υπερκαταναλωτικό κόσμο. Ο εξτρεμισμός έγινε, και γίνεται, σημαντικός παράγοντας στην πολιτική ζωή της σύγχρονης Ελλάδας όταν σοβαρές κρίσεις τον καθιστούν συνομιλητή εκείνων των κοινωνικών και πολιτικών ομάδων που με κάποιους όρους πρεσβεύουν την αλλαγή και την πρόοδο και εκφράζουν απόλυτη δυσθυμία απέναντι στην υπάρχουσα κατάσταση. 


Οι εγχώριοι τρομοκράτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι η παλιά τους δύναμη οφειλόταν ακριβώς στο γεγονός ότι μπορούν να καθορίσουν σε ορισμένες συγκυρίες την ημερήσια ατζέντα, συμμετέχοντας με τον τρόπο τους στη γενικότερη κοινωνική και πολιτική δυσφορία. Ειδικά εκείνοι της 17Ν είχαν αποδειχτεί ιδιαίτερα ικανοί να προκαλούν επικοινωνιακό ενδιαφέρον και να αντλούν την κρυφή κατανόηση μέρους του «προοδευτικού» κόσμου. Όταν βρίσκονταν στο τρομοκρατικό ημίφως, κατάφερναν να διαμεσολαβήσουν την εγκληματική τους δράση με πρωτοσέλιδα που τους έδιναν τα προσωνύμια «επαγγελματίες», «άρτια εκπαιδευμένοι εκτελεστές», «φαντομάδες», «Ρομπέν των πτωχών», «Ζορό». 

cover 676
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Δεν είναι περίεργο ότι σήμερα, την περίοδο της τεράστιας πανδημικής κρίσης, ο παλιός πρωταγωνιστής της εγχώριας τρομοκρατίας, ο αμετανόητος «πατέρας» της, Δημήτρης Κουφοντίνας, προσπαθεί να επικοινωνήσει με τη δύσθυμη κοινωνία που βρίσκεται μήνες σε κυλιόμενο lockdown (η έκρυθμη κατάσταση στη Νέα Σμύρνη δείχνει πόσο λεπτές είναι οι ισορροπίες). Δραματοποιεί το πραγματικό ή φανταστικό δικαίωμά του να αλλάξει φυλακή μέσα από παρατεταμένη απεργίας πείνας. Ο κ. Κουφοντίνας ξαφνικά εμφανίζεται ως υπερασπιστής των ατομικών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των φυλακισμένων, υπερασπιστής ενός δικαιικού συστήματος που απεχθάνεται και αν περνούσε από το δολοφονικό του χέρι, θα καταργούσε σε μία ημέρα, όπως έκανε 11 φορές στο παρελθόν. Να σημειωθεί ότι το αίτημά του δεν έχει καμία σχέση με άλλα αιτήματα του πρόσφατου παρελθόντος, που φυλακισμένοι για τρομοκρατικές ή άλλες πράξεις διεκδικούσαν το δικαίωμα στην εκπαίδευση και έτυχαν μια πολύ ευρύτερης αποδοχής.


Όμως η σημερινή κρίση δεν είναι ίδια. Ούτε η πολιτική και κοινωνική κατάσταση. Παρά το γεγονός ότι η διαμαρτυρία του κ. Κουφοντίνα έτυχε σημαντικής συμπαράστασης όχι μόνο από βίαιες μειοψηφικές ομάδες ομοϊδεατών του αλλά και από πολλούς ειρηνικούς υπερασπιστές του δημοκρατικού δικαιώματος οποιασδήποτε ζωής στη ζωή, αυτό δεν επέφερε και μια ευρύτερη ομοθυμία για το δίκαιο του αιτήματός του, ούτε παρέγραψε το τρομοκρατικό του παρελθόν, για το οποίο, άλλωστε, ουδόλως δεν έχει μεταμεληθεί. 


Δεν είναι μόνο οι δημοσκοπήσεις που έδειξαν ότι ένα συντριπτικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας αδιαφορεί για τις μεθόδους πολιτικής επικοινωνίας του κ. Κουφοντίνα. Είναι και το ίδιο το περιβάλλον της σύγχρονης διαδικτυακής πληροφόρησης που έκανε το αίτημά του να ακουστεί, το οποίο τώρα έφερε στο προσκήνιο και τις φωνές των θυμάτων της τρομοκρατίας, που τον καλούσαν να ζήσει για να υπερασπιστεί νόμιμα όσα δεν άφησε να υπερασπιστούν όσοι σκότωσε. Είναι τα πανό των οπαδών του που συνεχίζουν να επικαλούνται την αυτοδικία ως γενέθλια πολιτική μνήμη και προσβάλλουν θύματα, είναι οι άστοχες δηλώσεις συμπαθούντων του αιτήματός του, που δείχνουν ότι η υπεράσπισή του δεν είναι παρά το κλείσιμο του ματιού στον βίαιο αρχαϊσμό. Είναι, τέλος, η ίδια η σημερινή συνθήκη με τους χιλιάδες νεκρούς λόγω Covid-19 και εκατοντάδες διασωληνωμένους, που κάνει την επίκληση σε αυτοκτονικές πρακτικές ενός υπερήφανου δολοφόνου ένα απευκταίο ενδεχόμενο, αλλά ταυτόχρονα και μια σκέτη ακρότητα.
 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Από το «Είμαστε ο ανθός της ελληνικής νεολαίας» στο «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη»

Δημήτρης Πολιτάκης / Από το «Είμαστε ο ανθός της ελληνικής νεολαίας» στο «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη»

Αποτελεί αυτό το πανό, που εμφανίστηκε στη διαδήλωση για τον Δ. Κουφοντίνα, μια σύγχρονη μετάλλαξη του «κλασικού» αναρχικού συνθήματος; Αν ναι, πρόκειται για μια μάλλον δυσάρεστη εξέλιξη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ