Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
0

Ξένη Δημοσίευση

«Πριν από 14 χρόνια, θαύμαζα την τέχνη, την αγαπούσα, πειραματιζόμουν ο ίδιος με το χρώμα, αλλά δεν φανταζόμουν ότι θα έφτανα στο σημείο να μην μπορώ να ζήσω χωρίς αυτήν.


Ο Παύλος Σάμιος, χωρίς να το ξέρει ακόμα τότε, το 2008, μου άλλαξε την σχέση μου με την τέχνη και τον χρόνο. Λάτρεψα την ζωγραφική, έμαθα να ταξιδεύω για την τέχνη, να ταξιδεύω μέσα από την τέχνη και να γεύομαι και να μαγεύομαι από το έργο των καλλιτεχνών ανά τον κόσμο. Μου άλλαξε επίσης την αίσθηση του χρόνου, γιατί η τέχνη έχει μία βαθιά όψη, είναι μία γέφυρα και ένα παράθυρο για τον πολιτισμό, την ιστορία, τα συναισθήματα, τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα ισχυρό μέσο έκφρασης, ένας καθρέφτης, μία πόρτα στο χωροχρόνο, ενώ, ορισμένα «δυνατά» έργα και δημιουργίες καλλιτεχνών, έχουν την δύναμη να σταματάνε το χρόνο.


Αυτά τα συναισθήματα τα ένιωσα πρώτη φορά με ένα έργο του Παύλου το 2008, στην έκθεσή του "Κάθε Στιγμή... Μία Ματιά". Το ίδιο απόγευμα γνώρισα τον Παύλο. Γλυκός, προσιτός, και με κάτι το "θείο", κάτι υπερβατικό, ένα γλυκό φως και έναν ζεστό αέρα που σε κέρδιζε. Αυτά τα χαρακτηριστικά, συνειδητοποίησα αργότερα, πάντα συνοδεύουν και την τέχνη του, άσχετα με το θέμα, άσχετα με τις νότες χαράς ή πίκρας, την ισχυρή σεξουαλικότητα, τις έξυπνες παραβολές, την τεχνοτροπία, το μέσο και τα υλικά – είναι πάντα εκεί, ο χαρακτήρας του, η "υπογραφή" του.


Το έργο που με κέρδισε και η γνωριμία μου με τον Παύλο έβαλε μία νέα διάσταση στην σχέση μου με την τέχνη. Ξεκίνησα, παράλληλα με τις σπουδές μου να μελετώ την ιστορία της τέχνης, να διαβάζω για την σύγχρονη Ελληνική τέχνη, και να περιμένω πως και πως να επιστρέψω Ελλάδα ανά τρίμηνο/εξάμηνο και να παρακαλέσω τον Παύλο να με δεχτεί στο ατελιέ προκειμένου να του θέσω τη λίστα των ερωτημάτων που είχα συγκεντρώσει. Είτε με το σπάνιο χαμόγελο, πάντα ζεστό, άλλοτε ελαφρώς πονηρό, άλλοτε ελαφρώς κατανοητικό-συγκαταβατικό, είτε με το βλέμμα του καθηγητή-δασκάλου, και πάντα με υπομονή, ο Παύλος έβρισκε τον τρόπο να μου απαντήσει τα ερωτήματα χωρίς να μου ικανοποιήσει την περιέργεια. Έτσι το ταξίδι μου με την τέχνη συνεχιζόταν, η έρευνα προχωρούσε, νέα ερωτήματα γεννιόντουσαν, και νέοι καφέδες και συζητήσεις ακολουθούσαν στην Αθήνα, την Κεφαλονιά και όπου αλλού συμπίπταμε.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
 

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2008/

Τον Παύλο πάντα τον θαύμαζα και τον σεβόμουν βαθύτατα, γιατί είχε μία φυσική αρχοντιά, τιμούσε τους φίλους του, ήταν πάντα γενναιόδωρος, υπερβατικός, δεν είχε μικρότητες, δεν έπεφτε στην παγίδα ανταγωνισμών και κριτικής, με βοήθησε να αγαπήσω και να γνωρίσω το έργο μίας σειράς Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα και με βοήθησε να καταλάβω πως η τέχνη και η αγορά της τέχνης, όσο μεταφυσικό ή ισχυρό και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, παραμένουν ένας απολύτως ανθρώπινος χώρος με όλες τις δυσκολίες που έχει η ζωή όπως την ξέρουμε και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Είμαι ευγνώμων και αισθάνομαι τυχερός για κάθε λεπτό που είχα τη χαρά να περάσω κοντά του. Για όλα όσα μου χάρισε, τη δύναμη του παραδείγματός του και όλες τις πολύτιμες συμβουλές που με συνοδεύουν σήμερα και για πάντα.


Παρότι μεγάλος, σοφός, καταξιωμένος, πολυάσχολος, διαρκώς σε κίνηση και απίστευτα εργατικός, ο Παύλος πάντα έβρισκε χρόνο για να γνωρίσει ένα νέο ζωγράφο, έναν φίλο ή μία φίλη που σκέπτεται να αφιερωθεί επαγγελματικά στην τέχνη. Δάσκαλος, μέντορας, διορατικός, ταλαντούχος, αλλά πάντα ανοιχτός σε νέα γνώση, σε φρέσκιες ιδέες, μία άλλη οπτική, ιδέες -ακόμα και στην κριτική. Δεν πρόλαβα να του το πω, αλλά το εισαγωγικό κείμενο που έχει αναρτήσει στην προσωπική του ιστοσελίδα, είναι σε έντονο και άμεσο διάλογο, σε ένα από τα πιο δυνατά κείμενα για την τέχνη, την εισαγωγή του Oscar Wilde στο "Πορτραίτο του Dorian Gray".

Σε μία κουβέντα μας, ο Παύλος επιφύλασσε μία έκπληξη, ένα από τα αγαπημένα του ημίγλυκα κρασιά και μία υπέροχη σούπα που είχε ετοιμάσει ο ίδιος. Ήταν ένα από τα πιο απλά και ταυτόχρονα ανεκτίμητα και υπέροχα γεύματα της ζωής μου. Και είχα βρει την ευκαιρία να αναφερθώ στην στιγμή που ο Λόρδος Χένρι λέει στον ζωγράφο Μπάζιλ και τον Ντόριαν που ποζάρει: "αγαπώ τις απλές απολαύσεις, είναι το τελευταίο καταφύγιο στην ζωή των πολυσύνθετων ανθρώπων", θυμάμαι πως το είχε χαρεί, και εγώ σίγουρα κέρδισα τόσο από το ανάγνωσμα, όσο και από το παράδειγμα του Παύλου που το εφάρμοζε.


To 2015 ολοκληρώνει την μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο "Ζωγραφική Απολογία", διαφώνησα μαζί του, με τον πιο γλυκό και ζεστό τρόπο, για δύο λόγους, ο ένας ήταν εσωτερικός, δικός μου προβληματισμός -γιατί ο τίτλος, γιατί "απολογία"- ο Παύλος δεν έχει να απολογηθεί για τίποτε, και ο δεύτερος ήταν πως είχε πάρα πολλά έργα -και ο βασικός φόβος που μου δημιουργήθηκε είναι, μήπως η ποσότητα των έργων μείωνε την περιέργεια εκείνων που πρωτογνωρίζουν την τέχνη του. Το βέβαιο είναι πως χάρη στην έκθεση αυτή και ειδικότερα το μεγάλο λεύκωμα με χαρακτήρα "catalogue raisonné" που την συνοδεύει, καλλιτέχνες, συλλέκτες και φιλότεχνοι θα έχουν πάντα ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο του Παύλου και να μπουν σε έναν εις βάθος διάλογο μαζί του. Και στα Ελληνικά και στα Αγγλικά.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2010/

Πριν μερικούς μήνες, τον Οκτώβριο, έχω οργανώσει μία παρέα φίλων, να πάρουμε τις μάσκες μας, και να συναντηθούμε στην τελευταία του έκθεση, "Καφέ ο Παράδεισος". Ο Παύλος μέχρι τελευταία στιγμή ήθελε να είναι εκεί, μου είχε πει πως τον ταλαιπωρεί κάτι, αλλά πως δεν είναι τίποτε και θα κερδίσει. Βρίσκει τη δύναμη και μας κάνει το "τουρ" μέσα από βίντεο-σύνδεση, χαμογελαστός, γλυκός και προσιτός όπως πάντα. Μου έδωσε τις τέλειες πάσες για να κάνω την υπόλοιπη ξενάγηση στους φίλους, τους οποίους είχε ήδη κερδίσει με την αμεσότητα και τον αέρα του.


Ο Παύλος έφυγε πρόωρα αλλά το πλούσιο έργο του και η σπάνια προσφορά του του εξασφάλισαν μία θέση στο πάνθεο της Ελληνικής ζωγραφικής και μέσα από όλους εμάς που τον αγαπάμε και τον τιμάμε, είτε τον γνωρίσαμε προσωπικά, είτε μας αρέσει να ταξιδεύουμε μέσα από την τέχνη του και τα μηνύματά της, ο Παύλος κέρδισε το στοίχημα της αθανασίας.


Έχει αφήσει πλούσιο έργο, μία σπάνια παρακαταθήκη και ένα ισχυρό αποτύπωμα. Η τέχνη του Παύλου θα συνεχίσει τη διαδρομή της, χάρη στο Μαράκι του, που είναι πάντα δίπλα του, η καλύτερη πρεσβευτής της τέχνης του, η καλύτερη προστάτισσα της προσφοράς του. Και θα είμαστε όλοι στο πλευρό της».

(Πηγή αρχικής εικόνας: https://issuu.com/skoufagallery/docs/)


*Ο Παύλος Ευθυμίου είναι ο Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών και Εκτελεστικός Σύμβουλος Διοίκησης στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ