«Κανείς δεν έχει φύγει από το σπίτι μου χωρίς να φάει»

Κληρονομιά/Ελσόν Ζγκούρη Facebook Twitter
Πολλά πράγματα έχουν εκσυγχρονιστεί, έχει ίντερνετ στο σπίτι, δορυφορική τηλεόραση και πλέον κλιματιστικό, αλλά όχι ο τρόπος που η γιαγιά μου συνεχίζει να αντιμετωπίζει όλους τους ανθρώπους που μπαίνουν στο σπίτι της. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ ΠΡΟΣΚΛΗΘΗΚΑ
σε ένα ελληνογερμανικό δημοτικό σχολείο στο Βερολίνο και είχα μια μακρά και ανοιχτή συζήτηση με τους μαθητές της έκτης τάξης σχετικά με τα κοινωνικά στερεότυπα, τον ρατσισμό, το τι σημαίνει να είσαι διαφορετικός, την αποδοχή των ξένων και τις πολλαπλές ταυτότητες στη ζωή ενός μετανάστη. Η συζήτηση βασίστηκε στη μελέτη και ανάλυση που είχαν κάνει προηγουμένως οι μαθητές στο βιβλίο μου «Όλες οι γάτες είναι όμορφες». Παρά τις εκπλήξεις που έφερε αυτή η συνάντηση, αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν η περίπτωση ενός κοριτσιού που γεννήθηκε στην Τουρκία από Αλβανή μητέρα και Κούρδο πατέρα, το οποίο είχε ζήσει στην Αθήνα και στα Τίρανα, μιλούσε τέσσερις γλώσσες και είχε πολλές ταυτότητες. Και πάνω απ' όλα αισθανόταν πολύ περήφανη για όλες αυτές τις ταυτότητες. 

Τα παιδιά εκείνης της τάξης δεν σταμάτησαν να κάνουν ερωτήσεις, και είχαν πολλά να μοιραστούν όταν άρχισα να ρωτάω για την καθημερινή τους ζωή σε ένα «ξένο» μέρος όπως το Βερολίνο. Οι μαθήτριες και οι μαθητές μού έκαναν την ίδια ερώτηση, μερικές φορές άμεσα και άλλες έμμεσα, για το αν νιώθω περήφανος για την αλβανική καταγωγή μου· αν οι εμπειρίες ζωής που είχα στην Ελλάδα ή τη Γερμανία, και που περιγράφω στο βιβλίο, είχαν κάποια επίδραση στις απόψεις μου σήμερα. Πριν απαντήσω, ρώτησα τα παιδιά τι θεωρούν περηφάνια. Μετά από πολλές αναλύσεις, συμφωνήσαμε ότι αρχικά κανείς δεν πρέπει να ντρέπεται για τον τόπο γέννησής του ή για τον τόπο που έχει ζήσει. Μετά από αυτό, τους διηγήθηκα μια ιστορία που συνέβη λίγους μήνες πριν από τη συνάντησή μας.

Όταν είπα στη γιαγιά μου, με φιλοσοφικό τόνο στη φωνή μου, ότι παλαιότερα πληρώναμε τους τεχνίτες, τους τεχνικούς, τους εργάτες (και) με ένα καλό γεύμα και ότι τώρα κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο, διότι η εργασία τους περιλαμβάνεται στην τιμή, εκείνη με εξέπληξε λέγοντάς μου «μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει φύγει από το σπίτι μου χωρίς να φάει»!

Η γιαγιά μου στην Αλβανία ζει μόνη στο χωριό, όπου τώρα έχουν μείνει μόνο ηλικιωμένοι· δεν υπάρχουν πλέον παιδιά ή νέοι στη γειτονιά. Ένας ξάδερφός μου κανόνισε και έστειλε δύο τεχνικούς για να της εγκαταστήσουν ένα κλιματιστικό στο σπίτι. Εκείνη την ημέρα ήταν άρρωστη, είχε προβλήματα με την πίεση και πονούσαν τα γόνατά της. Παρ' όλα αυτά σηκώθηκε από το κρεβάτι, πήγε στο κοτέτσι, έπιασε και έσφαξε μια κότα, την ξεπουπούλιασε, την καθάρισε και τη μαγείρεψε με τηγανητές πατάτες και πιπεριές, όπως κάνουν τόσα και τόσα χρόνια στο χωριό. Η γιαγιά έστρωσε ένα τραπέζι έξω, καθώς ο ήλιος έλαμπε, και ενώ τα έκανε όλα αυτά, παραλίγο να λιποθυμήσει τρεις φορές λόγω της υψηλής πίεσης του αίματος, ενώ οι δύο τεχνικοί την παρακαλούσαν να καθίσει και να μην κάνει τίποτα γιατί πραγματικά δεν ήταν απαραίτητο.

Κληρονομιά/Ελσόν Ζγκούρη Facebook Twitter
Ο Ελσόν Ζγκούρη (κέντρο) με τη γιαγιά του.

Όταν είπα στη γιαγιά μου, με φιλοσοφικό τόνο στη φωνή μου, ότι παλαιότερα πληρώναμε τους τεχνίτες, τους τεχνικούς, τους εργάτες (και) με ένα καλό γεύμα και ότι τώρα κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο, διότι η εργασία τους περιλαμβάνεται στην τιμή, εκείνη με εξέπληξε λέγοντάς μου «μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει φύγει από το σπίτι μου χωρίς να φάει»!

Αυτή η φράση όχι μόνο με σόκαρε αλλά και με έκανε να αναλογιστώ το παρελθόν και το μέλλον· με έκανε να αισθανθώ περήφανος αλλά και κάπως ντροπιασμένος. Πολλά πράγματα έχουν εκσυγχρονιστεί, έχει ίντερνετ στο σπίτι, δορυφορική τηλεόραση και πλέον κλιματιστικό, αλλά όχι ο τρόπος που η γιαγιά μου συνεχίζει να αντιμετωπίζει όλους τους ανθρώπους που μπαίνουν στο σπίτι της, τι σημαίνει γι' αυτήν περηφάνια, και πόσο πολύτιμη είναι για αυτήν η φιλοξενία όλων των περαστικών από το σπίτι της, ανεξάρτητα από τον λόγο της επίσκεψης, τις συνθήκες ή την κατάσταση της υγείας της.

Κληρονομιά/Ελσόν Ζγκούρη Facebook Twitter
Το σπίτι της γιαγιάς στην Αλβανία.

Έτσι, αυτή η αληθινή ιστορία, η οποία συνέβη όχι πολύ καιρό πριν στη σύγχρονη και (υπερ)τουριστική Αλβανία, φάνηκε αρκετή για να απαντήσει στις επίμονες ερωτήσεις των παιδιών για την περηφάνια μου που είμαι από την Αλβανία. Συμφώνησαν με τη δήλωσή μου ότι, πάνω απ' όλα, αισθάνομαι περήφανος που μεγάλωσα δίπλα σε τέτοιους ανθρώπους, με αυτές τις αξίες, και ότι αυτή η φράση της γιαγιάς μου είναι η πιο σημαντική κληρονομιά μου. 

Έτσι κι εγώ απευθύνομαι στους τεχνικούς του κλιματιστικού: «Γεια στα χέρια σας και καλή σας όρεξη!»


 

Guest Editors
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Ελσόν Ζγκούρη δεν είναι μόνο ένας ενδιαφέρων νέος λογοτέχνης αλλά και ένας όμορφος άνθρωπος

Βιβλίο / Ελσόν Ζγκούρη: «Δεν θέλω πια να "απολογούμαι" για το αλβανικό μου όνομα»

Η λογοτεχνία, η πολιτική, το μεταναστευτικό, οι διακρίσεις, τα τραυματικά βιώματα αλλά και η δύναμη της φιλίας και της αλληλεγγύης σε μια «εκ βαθέων» συζήτηση με τον συγγραφέα του βιβλίου «όλες οι γάτες είναι όμορφες».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Έλον Μασκ: Η πηγή του κακού

Guest Editors / Έλον Μασκ: Η πηγή του κακού

Κατάλαβε πως μια δημοκρατική κυριαρχία στις ΗΠΑ θα αναγκαζόταν να συγκρουστεί μαζί του. Έτσι, ο άνθρωπος - «τοτέμ» του σύγχρονου καπιταλισμού έχει για πολιορκητικό κριό το κοινωνικό δίκτυο Χ που λειτουργεί πια ως μεγάφωνο για κάθε ακραίο στοιχείο.
ΑΛΚΗΣ ΚΟΥΠΕΤΩΡΗΣ
«Κι όμως»: Ο Δημήτρης Δημητριάδης για τον Χρήστο Γιανναρά

Guest Editors / «Κι όμως»: Ο Δημήτρης Δημητριάδης για τον Χρήστο Γιανναρά

«Η ελληνικότητα μόνο κατ’ όνομα ενδιαφέρει και παθιάζει τον Χρήστο Γιανναρά». Ένα άρθρο–απάντηση του συγγραφέα σε δύο κείμενα που δημοσιεύτηκαν μετά τον θάνατο του Έλληνα διανοητή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ
Φίκος - Για το εκκλησάκι του Μυταρά

Guest Editors / «Το έφτιαξε όπως το ένιωσε εκείνη τη στιγμή»: Ο Φίκος γράφει για το κλείσιμο του παρεκκλησιού του Μυταρά

Το ιδανικό θα ήταν να έχουμε μια ζωντανή παράδοση στην οποία ο καλλιτέχνης εκφράζει (την κοινωνία του) και εκφράζεται. Δυστυχώς ξεμένουμε με δύο επιλογές: από τη μια ένα καλλιτεχνικό νεκροταφείο και από την άλλη ένα δυσλειτουργικό αλλά ζωντανό έργο.
ΦΙΚΟΣ
Ο Richie Hawtin παίζει ακόμα για τα παράξενα παιδιά 

Respublika / Onassis Stegi / Ο Richie Hawtin παίζει ακόμα για τα παράξενα παιδιά 

Ο DJ και παραγωγός που μπήκε σαν «φύτουλας» στην techno δεν σκοπεύει να την παρατήσει επειδή έγινε mainstream. Προσπαθεί να κάνει το κοινό να χορεύει με τα μάτια ερμητικά κλειστά, όπως θέλει να συμβεί και στο set του στη Μαλακάσα. 
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
ASSISTED SUICIDE

Guest Editors / «Αξίζει να συνεχίσω να παλεύω για τη ζωή μου;»

Τι συμβαίνει στην Ευρώπη όσον αφορά την ευθανασία; Ποιο είναι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα; Ο δικηγόρος Βασίλειος Χ. Αρβανίτης γράφει για ένα ακανθώδες ζήτημα που επανέρχεται συνεχώς στο προσκήνιο.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Χ. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Η Ακροδεξιά, τα «ιμάτιά» της και μια υγειονομική ζώνη από λάστιχο

Guest Editors / Η Ακροδεξιά, τα «ιμάτιά» της και μια υγειονομική ζώνη από λάστιχο

Στο σημερινό όγδοο σημείωμα του Παρατηρητηρίου για την Ακροδεξιά, το Σημείο διερευνά τα νομικο-δικαστικά και πολιτικά μέσα αντιμετώπισης του δεξιού εξτρεμισμού στην Ελλάδα – αλλά και τους λόγους της παροιμιώδους αποτυχίας τους.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευρωεκλογές 2024: Τι «αντισώματα» έχει ο ευρωπαϊκός Νότος στην Ακροδεξιά;

Guest Editors / Ευρωεκλογές 2024: Τι «αντισώματα» έχει ο ευρωπαϊκός Νότος στην Ακροδεξιά;

Δύο μήνες πριν ανοίξουν οι κάλπες των Ευρωεκλογών, στο σημερινό έβδομο σημείωμα του Παρατηρητηρίου για την Ακροδεξιά, το Σημείο διερευνά γιατί οι χώρες της Νότιας Ευρώπης δεν αποτελούν πια εξαίρεση στην πανευρωπαϊκή τάση ενίσχυσης του δεξιού άκρου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Η είσοδος του ιδιωτικού στο δημόσιο σύστημα υγείας βλάπτει σοβαρά την υγεία

Guest Editors / Η είσοδος του ιδιωτικού στο δημόσιο σύστημα υγείας βλάπτει σοβαρά την υγεία

Όταν εισάγεται η ιδιωτική οικονομική σχέση ασθενούς - γιατρού ανατρέπεται η συνθήκη που εγγυάται την ποιότητα της φροντίδας στο δημόσιο νοσοκομείο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΟΜΕΝΙΔΗΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΥΔΩΝΑ
Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Guest Editors / Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Το σχέδιο για την εγκαθίδρυση τελεφερίκ εκπλήσσει καθώς φανερώνει μια μεταστροφή του υπουργείου Πολιτισμού από πολιτικές ήπιας παρέμβασης και χαμηλού φωτισμού τις οποίες ακολούθησε για δεκαετίες. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στον βράχο εδώ και πάνω από δύο αιώνες και ίσως τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ μετά την ανοικοδόμηση των τειχών.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΤΣΩΝΑΣ