Σπαράγματα από τον κόσμο της Ελένης Λαδιά

Σπαράγματα από τον κόσμο της Ελένης Λαδιά Facebook Twitter
0
Σπαράγματα από τον κόσμο της Ελένης Λαδιά Facebook Twitter

 

1. Θυμάμαι ότι ο Χρήστος Βακαλόπουλος συνέθεσε το σημαντικό του μυθιστόρημα Η γραμμή του ορίζοντος έχοντας για πατρόν, όπως ο ίδιος έλεγε, την Κλίμακα του Σιναΐτη. Με συνταράζει η λέξη «δυναμίτης» που επιλέγει η Ελένη Λαδιά για να μιλήσει σχετικά με την Κλίμακα, ένα γραπτό συνταρακτικά τωρινό, ας πω.

 

2. Αναζητούσα μια πιο σύγχρονη συγκίνηση, γι’ αυτό και διαχρονική, που θα στήριζε αρχές και τρόπους ζωής. Το σπήλαιο του Ιωάννη της Κλίμακος ήθελα να δω, αυτού του οσίου που δεν έκανε θαύματα και που η εξωτερική του ζωή δεν παρουσίασε τίποτε το ασυνήθιστο. Έμεινε όμως ασκητεύοντας σαράντα ολόκληρα χρόνια μέσα στο μικρό σπήλαιο, γράφοντας την Κλίμακα, ένα βιβλίο-πυξίδα για τη μοναχική ζωή κι έναν δυναμίτη για τον κάθε σκεπτόμενο. (Ελένη Λαδιά, Φυσιογνωμίες Τόπων, εκδ. Εστία, σ. 178)

 

3. Πόσο άμεσος είναι ο Πεντζίκης στο αφήγημα/λυτρωτικό trip Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση. Trip/τρόπος, που του χρόνου συμπληρώνει τέσσερις (!!!) δεκαετίες ύπαρξης, αρδεύοντας τη γλώσσα και τη λογοτεχνία μας, ήτοι αρδεύοντας την ελευθερία μας. «Γράφοντας, ο μηχανισμός της σκέψης γίνεται πιο άνετος» γράφει ο Νίκος Γαβριήλ. (Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση, εκδ. Άγρα, σ. 10). Η ελευθερία χορεύει ελεύθερα στο ελεύθερα παλλόμενο αφήγημα/μαρτυρία της Λαδιά για τη σχέση, εντός της, Νίτσε και Σιναΐτη.

 

4. Αυτό το Γραπτό παρουσιάζεται χωρίς μεταμφίεση. Θα μπορούσα να μιλήσω σε τρίτο πρόσωπο, δήθεν πως περιγράφω τις εμπειρίες κάποιου άλλου και να τις διακοσμήσω μάλιστα και με λίγη πλοκή. Δεν το έκανα όμως, γιατί το θεώρησα ύποπτο. Σε αυτό το Γραπτό είμαι εγώ με όλες τις αδυναμίες και τις νοητικές ανησυχίες, που εκ των προτέρων ξέρω πως δεν θα ενδιαφέρουν παρά ελάχιστους, ίσως και κανέναν. Στην πιο ακραία περίπτωση ούτε κι εμένα την ίδια, αφού όλοι μας πια γνωρίζουμε πως είμαστε έρμαια στην εκάστοτε παντοδύναμη διάθεση, που κι αυτή είναι συνάρτηση σκοτεινών και απόκρυφων παραγόντων. Η παντοδυναμία της τόσο ρευστής διάθεσης γίνεται άξονας του παντός, το λέω κι ας είναι κι αυτό τόσο δογματικό. Αυτή την παντοδυναμία της διάθεσης καταργείς, αγαπημένε μου Ιωάννη, κι εκεί βρίσκεται όλη η ουσία του αγώνα. Η άγρια άσκηση να εξουδετερωθεί η διάθεση, με άλλα λόγια, το προσωπικό θέλημα. (Ελένη Λαδιά, Φρειδερίκος και Ιωάννης, εκδ. Εστία, σ. 80)

 

5. Όλο το rock and roll να είναι δαίμονες και φυγές. Όπως και η Beat Generation, της εμπνεύσεώς μας το ποτάμι. Κατά τον δαίμονα εαυτού: ιδού το επίγραμμα, έτσι, στα ελληνικά, στον τάφο του Τζιμ Μόρισον, που ήθελε να γίνει, και έγινε, ο Ρεμπώ του ροκ. Δαίμονες και φυγές. Ο Νίκος Καρούζος, στο βιογραφικό του, που ο ίδιος συνέταξε, επιλέγει το «φυγάς θεόθεν και αλήτης» για να συνοψίσει τη ζωή και το έργο του. Και η Λαδιά έρχεται να μας προσφέρει την αρχαιολογία της γνώσης, μια δαιμονολογία για τους δαίμονές του τότε, ώστε να κατανοούμε τους δαίμονες του τώρα.

 

6. Η μανία του ουρανού θα τον σπρώχνει στη θάλασσα, η θάλασσα θα τον ξεβράζει στη στεριά, η στεριά στο φως του ζεματιστού ήλιου, κι αυτός στη δίνη του αιθέρα. Όλοι θα τον διώχνουν. Ένας από αυτούς είμαι κι εγώ, λέγει ο Εμπεδοκλής, διότι πίστεψα στο μαινόμενο νείκος. Φυγάς θεόθεν και αλήτης (εξόριστος από τους θεούς και περιπλανώμενος). Φυγάς από τους θεούς, και φυγάς είναι εδώ ο εξόριστος. Ο Πλούταρχος στο Περί Φυγής έργο του διαφωτίζει κάπως το απόσπασμα του Εμπεδοκλέους, αναφέροντας και το ανάλογο τμήμα του ποιήματος. Δεν εννοεί τον εαυτό του ο φιλόσοφος, γράφει, αλλά με σύμβολο τον ίδιο μας αποδεικνύει ότι είμαστε όλοι μετανάστες, εξόριστοι και ξένοι. (Ελένη Λαδιά, Δαιμονολογία ή Λόγοι περί δαιμόνων, εκδ. Εστία, σ. 68)

 

7. Η Ελένη Λαδιά (Αθήνα, 1945) είναι συγγραφέας. Τα βιβλία της είναι σεντούκια με τιμαλφή. Αλλά είναι και χαρταετοί. Στα βιβλία της θα βρεις γνώσεις εμπεριστατωμένες, βαθιές. Αλλά θα βρεις και καταβυθίσεις σ’ εκείνους τους ουρανούς που τους λέμε υπόγειους, θα βρεις και τολμηρές περιπολίες σε ναρκοθετημένες ζώνες.

 

8. Θυμάσαι το ποίημα «Άγραφον» του Σικελιανού, Μαρίνα; Θυμάσαι; Μέσα από την κάψα του ήλιου, τη βρόμικη οσμή των σκουπιδιών και του πτώματος του σκύλου, πώς έλαμπαν τα δόντια του; έλεγε ο ανάπηρος φίλος. Έτσι, να έτσι επιθυμώ την τέχνη: να λάμπει μέσα στη βρομιά και στον μηδενισμό της εποχής, όπως τα δόντια του νεκρού σκύλου στον ήλιο! (Ελένη Λαδιά, Ο Ονειρόσακκος, εκδ. Εστία, σ. 59)

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ