Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου Facebook Twitter
Η αλήθεια είναι πως ακόμα και «φλύαρος» στις περιγραφές του, ο Κάρβερ εξακολουθεί να συγκινεί.
0



Ο ΡΕΪΜΟΝΤ ΚΑΡΒΕΡ
το 'καψε γρήγορα το φιτιλάκι του. Πέθανε στα πενήντα του, το 1988, από καρκίνο των πνευμόνων. Τα όσα δημοσίευσε όμως στον σύντομο βίο του έφτασαν και περίσσεψαν για να του εξασφαλίσουν την αθανασία. Κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού», αυτής της νεορεαλιστικής τάσης που άνθισε στις ΗΠΑ κατά τη δεκαετία του '80, έδωσε φωνή σε ήρωες τσακισμένους από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου, αιχμαλωτίζοντας την ένταση της απόγνωσής τους με τις πιο απλές λέξεις του κόσμου.

Σαν πίνακες με τη ζωγραφική σαφήνεια ενός Έντουαρντ Χόπερ, οι ιστορίες του Κάρβερ μιλούν για άντρες και γυναίκες που ερωτεύτηκαν και μισήθηκαν, για τη βία που καιροφυλακτεί σε συνθήκες ρουτίνας και ανέχειας, για τη λαχτάρα γι’ ανθρώπινη επαφή, για το ποτό που μεταμορφώνει σε κτήνη και τους πιο ευαίσθητους, για τις ανεπούλωτες πληγές της απιστίας. Τέτοιες ιστορίες απλώνονται και στους «Αρχάριους» (μτφρ. Γ. Τζώρτζης, Μεταίχμιο, 2010), όπου μπορεί κανείς να διαβάσει την αυθεντική εκδοχή των διηγημάτων του που περιλαμβάνονταν στη συλλογή «Για τι πράγμα μιλάμε όταν μιλάμε για αγάπη» (μτφρ. Γ. Τζώρτζης, Απόπειρα, 1993).

Πίσω από τις μικρές και μεγάλες τραγωδίες που περνούν οι ήρωές του κρύβονται πάντα τα χνάρια της βασανισμένης του διαδρομής, όπως η αγωνία του να βρει μια χαραμάδα ελπίδας ακόμη και μέσα στα ερείπια.

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο Κάρβερ βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του. Μικροπαντρεμένος και πατέρας, στα είκοσι κιόλας, δυο παιδιών, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μετακινούμενος από τη μια Πολιτεία στην άλλη, κάνοντας δουλειές του ποδαριού και καταναλώνοντας απίστευτες ποσότητες αλκοόλ, ενώ το μόνο που επιθυμούσε ήταν να αφοσιωθεί απερίσπαστος στο γράψιμο. Κάποια στιγμή, στα μέσα της δεκαετίας του '70, τα κατάφερε. Αποτοξινωμένος με τη βοήθεια των Ανώνυμων Αλκοολικών κι έχοντας πλάι του μια νέα γυναίκα, την ποιήτρια Τες Γκάλαχερ, κέρδισε τη μάχη της επιβίωσης διδάσκοντας σε πανεπιστήμια δημιουργική γραφή και απολαμβάνοντας παράλληλα την τεράστια λογοτεχνική του επιτυχία.

arxarioi
To βιβλίο του Ρέιμοντ Κάρβερ «Αρχάριοι» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο είναι εξαντλημένο.

Ένα σοβαρό μερίδιο για την καταξίωση του Κάρβερ αναλογεί στον εκδότη και επιμελητή του Γκόρντον Λις, που τον ενθάρρυνε αλλά και τον «διόρθωσε» όσο κανείς στα πρώτα του βήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι η συλλογή των «Αρχαρίων» είναι σχεδόν διπλάσια σε όγκο από την αρχική. Ο Λις είχε πετσοκόψει κατά 40% τα χειρόγραφα του συγγραφέα, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ανάδειξη μιας κοφτής, λακωνικής γραφής που έγινε έκτοτε σήμα κατατεθέν του Κάρβερ και των χιλιάδων μιμητών του. Εξού και τα βέλη που δέχτηκε η χήρα του από τους κριτικούς, όταν βάλθηκε να δρομολογήσει τη συγκεκριμένη έκδοση.

Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως ακόμα και «φλύαρος» στις περιγραφές του, ο Κάρβερ εξακολουθεί να συγκινεί. Πίσω από τις μικρές και μεγάλες τραγωδίες που περνούν οι ήρωές του κρύβονται πάντα τα χνάρια της βασανισμένης του διαδρομής, όπως η αγωνία του να βρει μια χαραμάδα ελπίδας ακόμη και μέσα στα ερείπια. Ερείπια σαν κι αυτά που κατακλύζουν τις σελίδες του «Μια μικρή  παρηγοριά», για παράδειγμα, ενός από τα διασημότερα διηγήματά του, που πέρασε και στο σινεμά ως ένα από τα «Στιγμιότυπα» της ομώνυμης ταινίας του Ρόμπερτ Άλτμαν.

Στο «Μια μικρή παρηγοριά», ένα αγοράκι τραυματίζεται βαριά σε τροχαίο ατύχημα, λίγες μέρες πριν γιορτάσει τα γενέθλιά του. Κι ενώ οι γονείς του, παραλυμένοι από το σοκ, ξημεροβραδιάζονται πλάι του στο νοσοκομείο, ο φούρναρης της γειτονιάς, ανύποπτος για το τι έχει συμβεί, απότομος, απαυδισμένος, επιθετικός, τους βομβαρδίζει με τηλεφωνήματα για να παραλάβουν επιτέλους την τούρτα που του είχαν παραγγείλει. Όταν πεθαίνει το παιδί, πάνε κι οι δυο γονείς ένα βράδυ στο μαγαζί του, πετώντας πάνω του σαν βρισιά τη συμφορά που τους βρήκε. Κι εκεί, αυτό το «παλιοτόμαρο» με τα «μικροσκοπικά, όλο μοχθηρία, μάτια», όπως τον έβλεπαν στην αρχή, θα τους φιλέψει φρέσκα κουλουράκια και θα τους ζεστάνει την καρδιά, ανοίγοντάς τους την ψυχή του. «Μιλούσαν μέχρι που χάραξε, μέχρι που το πρώτο φως της μέρας ξεχύθηκε απ’ τα ψηλά παράθυρα, κι ούτε που τους πέρασε από το μυαλό να φύγουν»….

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ