Ο σαρωτικός «Ελέφαντας» του Ρέιμοντ Κάρβερ στα ελληνικά

Ο σαρωτικός «Ελέφαντας» του Ρέιμοντ Κάρβερ στα ελληνικά Facebook Twitter
Σκληραγωγημένος, γιος ενός αλκοολικού πατέρα και μιας υποταγμένης μάνας, αλλά ριζοβολημένος στα βιβλία αντί για τους νόμους, ο Ρέιμοντ έμαθε να αντικρίζει από μικρός τα αστέρια από τις λάσπες.
0

Ζώντας στα πιο μικροαστικά σύμπαντα των ΗΠΑ, σε εποχές που πάσχιζαν να δώσουν στους Αμερικανούς πίστη και φως, ο Ρέιμοντ Κάρβερ, γνωρίζοντας πως είναι απλώς από τύχη ένας ακόμα «επιζήσας», όπως έλεγε ο ίδιος, βάλθηκε να δείξει από τι είναι φτιαγμένη η ζωή: από σάρκα και αίμα, από υλικά που μπορεί στα μάτια των βαθυστόχαστων να φαίνονται φτενά, από μορφές που, σαν βγαλμένες από πίνακες του Χόπερ, αποκαλύπτουν τη δύναμη που έχει ακόμα και η σιωπή.

Αυτές είναι που πολλές φορές στα διηγήματά του κραυγάζουν περισσότερο και από τις εκκωφαντικές δηλώσεις και παίρνουν τη θέση ολοσέλιδων περιγραφών.

Άλλωστε, πίστευε πως τα πάντα είναι ποίηση, αρκεί να θες πραγματικά να γραπώσεις και όχι να προσπεράσεις αυτό που βρίσκεται δίπλα σου, δοξάζοντας ακόμα και το φευγαλέο ή το απατηλό.

«Η ποίηση είναι βίωμα» έγραφε και ξανάγραφε, παραπέμποντας στον Ρίλκε, επιβεβαιώνοντας έτσι το μεγάλο ανθρωπιστικό του πρόταγμα, που αφορούσε τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται, ερωτεύονται και ζουν.


Εκεί αρχίζει και τελειώνει για τον Κάρβερ η επαφή του με το ανεξήγητο, συγκεντρώνοντας στο θαύμα της θνητότητας ολόκληρο το υπαρξιακό μεγαλείο.

Το επισημαίνει η μεταφράστρια Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, τονίζοντας πως ο ίδιος δήλωνε ανθρωπιστής, ακολουθώντας το Τσέχοφ και υποστηρίζοντας πως η «τέχνη δεν είναι αυτοέκφραση αλλά επικοινωνία».

Εξού και ότι δεν έγραφε από φιλαρέσκεια αλλά για να δείξει πώς νιώθουν και ενεργούν οι άνθρωποι στις πιο κρίσιμες στιγμές. Δηλαδή στον Ελέφαντα, την τελευταία αριστουργηματική συλλογή του, όπου περιλαμβάνεται το «Θέλημα», το προφητικό του διήγημα για τον θάνατο του Τσέχοφ, σαν να έβλεπε ταυτόχρονα τη δική του λογοτεχνική αναγέννηση και την επικείμενη τελευτή – μοιάζει με το τέλος μιας αρμονικής συμφωνίας, γεμάτης από αυξομειώσεις με φράσεις που ξεκλειδώνουν όσα θα χρειάζονταν εκατοντάδες λέξεις για να ειπωθούν.

Στα περισσότερα από τα διηγήματα ζευγάρια αποκαλύπτουν τα όνειρα ή τους εφιάλτες τους πάνω από τασάκια γεμάτα αποτσίγαρα ή σύζυγοι που ξαγρυπνούν –σχεδόν όλοι ταλαιπωρούνται από αϋπνίες– επανεκτιμούν ριζικά τη ζωή τους, χαζεύοντας στην αυλή τα πουλιά.

Οι επιμέρους ιστορίες ανοίγουν κεφάλαια που γράφουν μυθιστορήματα ολκής, αλλά ακριβώς επειδή οι δυνατότητες είναι άπειρες, υπονοούνται μέσα από τον τρόπο που κάποιος θα κουρέψει το γκαζόν, θα οδηγήσει το αυτοκίνητο ή θα πει ένα τραγούδι.

Μοιάζουν με μια μπαρόκ μουσική της οποίας η μαγεία κρύβεται στις χρυσές παραλλαγές και υποδηλώσεις, σαν ένα ριζωματικό έργο, όπως θα έλεγε ο Ντελέζ, με ρίζες που απλώνονται σε άλλες ιστορίες, σε άλλα συγκείμενα και καταστάσεις.

Λανθασμένα, λοιπόν, οι περισσότεροι, από άγνοια για τον τρόπο που έκρυβε τις αυτονόητες εντάσεις ή εξάρσεις στις φαινομενικά απλές προτάσεις, έσπευσαν να αποδώσουν στον Κάρβερ την ταυτότητα του μινιμαλιστή, κάτι που ο ίδιος απεχθανόταν.

Απλώς για τους περισσότερους από τους πρωταγωνιστές της συλλογής οι συμπαντικές αλήθειες κρύβονται, όπως ο διάολος, στις λεπτομέρειες και σε όλα όσα δεν λέγονται, π.χ. στους συμβολισμούς των φευγαλέων ονείρων που πολλές φορές αποκαλύπτουν πολύ περισσότερα από τους διαλόγους της πραγματικότητας.


Έτσι, στα περισσότερα από τα διηγήματα ζευγάρια αποκαλύπτουν τα όνειρα ή τους εφιάλτες τους πάνω από τασάκια γεμάτα αποτσίγαρα ή σύζυγοι που ξαγρυπνούν –σχεδόν όλοι ταλαιπωρούνται από αϋπνίες– επανεκτιμούν ριζικά τη ζωή τους, χαζεύοντας στην αυλή τα πουλιά.

Για τον πρώην αλκοολικό, όπως και ο ίδιος ο Κάρβερ, ήρωά του στον Ελέφαντα, ο εφιάλτης που βλέπει ότι επέστρεψε στο πιοτό είναι ακόμα μεγαλύτερος και από το γεγονός ότι αναγκάζεται να εργαστεί νυχθημερόν με τρύπιες κάλτσες για να θρέψει όλη του την οικογένεια: μητέρα, δύο παιδιά, πρώην σύζυγο και αδελφό. Η τρομερή επιστροφή του τραύματος δείχνει έτσι εντονότερη από την πιο φρικιαστική ζωή.

Δουλειά του συγγραφέα, επομένως, είναι να θυμίζει όσα ασυνείδητα κρύβονται κάτω από την επιφάνεια, αφήνοντας τον αναγνώστη να ανακαλύψει ή να ακολουθήσει την πορεία.

Αυτό που κάνει ο ίδιος ο συγγραφέας είναι να παρατηρεί, όπως οι δύο αστυνομικοί που παρακολουθούν αμήχανα τον χωρισμό του ζευγαριού έξω από το σπίτι στο διήγημα με τίτλο «Κοτσυφόπιτα»: «Δεν ξέρω πώς αισθάνονταν οι άλλοι. Αυτοί μπορεί να έβλεπαν τέτοια πράγματα κάθε μέρα. Ζωές ανθρώπων που διαλύονται ξαφνικά».

Ή, όπως έλεγε ο ίδιος σε μια συνέντευξή του: «Γράφω για τους τσακισμένους ανθρώπους δίπλα μου. Είναι οι δικοί μου άνθρωποι, δεν θα μπορούσα να τους υποτιμήσω».

Σκληραγωγημένος, γιος ενός αλκοολικού πατέρα και μιας υποταγμένης μάνας, αλλά ριζοβολημένος στα βιβλία αντί για τους νόμους, ο Ρέιμοντ έμαθε να αντικρίζει από μικρός τα αστέρια από τις λάσπες. Δεν πτοήθηκε αλλά κυνήγησε την κλίση του δουλεύοντας από επιστάτης νοσοκομείου μέχρι οδηγός φορητού, υπάλληλος σε φαρμακείο αλλά και επιμελητής εγχειριδίων στο Science Research Associates.

Τα οικονομικά προβλήματα και οι προσωπικές δυσκολίες τον έφεραν κοντά στον θάνατο τέσσερις φορές τη δεκαετία του '60 και του '70 εξαιτίας του αλκοόλ, που ήταν το μοναδικό του καταφύγιο.

Τη δεκαετία του '80, ζώντας έναν διαλυμένο γάμο, γνωρίζει τον έρωτα της ζωής του, την ποιήτρια Τες Γκάλαχερ, στην οποία χρωστάμε τη μετέπειτα φροντίδα του έργου του.

Ακολουθώντας μια «δεύτερη ζωή», όπως ο ίδιος έλεγε, φάνηκε να πηγαίνει κόντρα στο πεπρωμένο, σαν τον πρωταγωνιστή του στο «Menudo» που ειρωνεύεται την επίδραση που έχει στους ανθρώπους η μοιρολατρία.

Για τον ίδιο σημασία δεν έχει το ριζικό αλλά εκείνη ακριβώς η στιγμή και ο κρίσιμος λόγος που αρκούν για να αλλάξουν την πορεία μιας ζωής. Εξού και οι λέξεις του δεν καταλήγουν σε θεωρίες, είναι απτές και γήινες, έχουν σάρκα και οστά, καίνε όπως οι ήρωές του. Έχουν τη μουσική των πραγματικών διαλόγων, αφουγκράζονται τις απλές αντιδράσεις με τον ίδιο τρόπο που βυθομετρούν την ανθρώπινη ψυχή.

«Η θεμελιώδης ακρίβεια της πρότασης είναι η μοναδική ηθική που έχει η γραφή» ήταν το μότο που ο Έζρα Πάουντ είχε κρεμασμένο στο γραφείο του.

Σε αντίθεση, όμως, με τη γραφή του ο Κάρβερ δεν έπαιρνε τα πράγματα στα σοβαρά, αφήνοντας το υποδόριο χιούμορ να ποτίσει τις ιστορίες του και βγάζοντας έτσι αυθάδικα τη γλώσσα στη ζωή.

Εξάλλου, έβλεπε τους ήρωές του να βγαίνουν και να μπαίνουν, όπως ο ίδιος, στις καταστάσεις, προσπαθώντας να αναπνεύσουν, να πάρουν δύναμη και να συνεχίσουν, παρ' ότι ήξεραν ότι είναι τυλιγμένοι από ανέφικτα όνειρα. Τους έδινε το δικαίωμα, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία –όπως η ηλικιωμένη πρωταγωνίστριά του στα «Κιβώτια»–, να γυρίζουν τον κόσμο και να ανατρέπουν την κυρίαρχη εικόνα.

Το έκανε κι εκείνος τα τελευταία σύντομα χρόνια της ευτυχίας, προτού τον νικήσει οριστικά ο καρκίνος, γυρίζοντας όλο τον κόσμο με την αγαπημένη του και προσπαθώντας να δώσει λίγο αέρα στα λαβωμένα του πνευμόνια: έπαιζε χαρτιά, κολυμπούσε ή πήγαινε για ψάρεμα μαζί με τους καλούς του φίλους, τους συνωμότες του «βρόμικου ρεαλισμού», όπως ο Ρίτσαρντ Φορντ, αναμειγνύοντας τις βιωμένες εμπειρίες με το μυθιστορηματικό του τέλος.

Λίγο πριν από τον θάνατό του, όπως αφηγείται η Τες Γκάλαχερ σε ένα ντοκιμαντέρ, τον πήρε από το χέρι και παντρεύτηκαν σε ένα ξωκλήσι που στεγαζόταν σε ένα αυθαίρετο οίκημα, σαν τα αυτοσχέδια που στήνονταν στο Λας Βέγκας.

Μετά έφαγαν ζαχαρωτά στον ήλιο, πήγαν στο γειτονικό καζίνο και έπαιξαν ρουλέτα. «Ήταν η πρώτη φορά που κέρδισα τέτοιο ποσό», λέει η Γκάλαχερ στην κάμερα, «που μπορέσαμε και επιστρέψαμε σπίτι μας με ταξί».

Ο ίδιος ο Κάρβερ στη γαμήλια φωτογραφία χαμογελάει, κρύβοντας το γυμνό του κεφάλι κάτω από ένα κομψό ψάθινο καπελάκι, δείχνοντας πραγματικά ευτυχισμένος. Πέθανε λίγο αργότερα. Τελικά, τα πάντα αποκτούν δύναμη όταν ξέρεις γιατί μιλάς, όταν μιλάς για την αγάπη.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ