Ο Κλιντ Ίστγουντ και το πρόβλημα της βιογραφίας

Ο Κλιντ Ίστγουντ και το πρόβλημα της βιογραφίας Facebook Twitter
Ο Κλιντ Ίστγουντ δεν είναι ένα εύκολο πρόσωπο για βιογραφία. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0


ΣΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ βιβλίου του «Clint: The Man and the Movies» (Κλιντ: ο άνθρωπος και οι ταινίες), ο Σον Λέβι γράφει ότι η ιδανική βιογραφία παρουσιάζει τα γεγονότα χωρίς ηθικολογίες. Πιστεύει ότι «είναι δυνατόν ένα βιβλίο να εξυμνεί τον άνθρωπο, το έργο και τις πράξεις του, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τα ελαττώματα του ίδιου, και, ναι, των ταινιών του».

Αυτό λειτουργεί και ως έξυπνη προφύλαξη: ο Κλιντ Ίστγουντ, που είναι πλέον 95 ετών, δεν είναι ένα εύκολο πρόσωπο για βιογραφία. Τα διάφορα στοιχεία που τον καθιστούν μια συναρπαστική προσωπικότητα –οι πολυάριθμοι εμβληματικοί ρόλοι του, η πλούσια παραγωγή του, οι δεξιές πολιτικές του απόψεις, οι σεξουαλικές του ατασθαλίες, η φημολογούμενη σκληρότητά του, η επιχειρηματική οξυδέρκεια του, η μακροζωία του– τον καθιστούν επίσης ένα πλούσιο αλλά και επικίνδυνο αντικείμενο βιογραφικής έρευνας.

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναδύεται μια σκοτεινή, λιγότερο δημόσια πλευρά της προσωπικότητας του Ίστγουντ, και η εστίαση στις ταινίες στέκεται συχνά αμήχανα πλάι σε προσωπικά περιστατικά που περιλαμβάνουν βία, απιστία, μικροπρεπή εκδικητικότητα, ακόμη και αναγκαστική στείρωση (μιας εκ των πιο επιφανών συντρόφων του).

Η αφήγηση της ζωής και της καριέρας του Ίστγουντ δεν είναι εγγενώς δραματική. Μεγαλωμένος σε μια μεσοαστική οικογένεια στην Καλιφόρνια, εργάστηκε επιμελώς, είχε κάποιες φορές τη βοήθεια της τύχης, μπήκε στην κινηματογραφική βιομηχανία, την οποία δεν άφησε ποτέ, κάνοντας σινεμά για περισσότερα από 60 χρόνια. Ο Λέβι γράφει με ευφυΐα για την πανταχού παρουσία των γουέστερν στην μεταπολεμική Αμερική και είναι ιδιαίτερα επιδέξιος όταν ανατρέχει στην δημιουργική πορεία του Ίστγουντ, επισημαίνοντας τη σημασία ακόμα και των λιγότερο γνωστών ταινιών του.

Ο συγγραφέας ανατρέχει στην προέλευση της οικονομικής φιλοσοφίας του Ίστγουντ για την παραγωγή ταινιών πίσω την εμπειρία του ως πρωταγωνιστής στην τηλεοπτική σειρά «Rawhide», η οποία λειτούργησε για τον ίδιον «ως σχολή κινηματογράφου». Ο Λέβι σχολιάζει την περίπλοκη απήχηση της ταινίας «Dirty Harry» του 1971 σημειώνοντας: «Η ταινία είναι πολλά πράγματα, αλλά πάνω απ' όλα, όπως παραδέχονται ακόμη και οι πιο ένθερμοι επικριτές της, είναι μια ταινία αποτελεσματική. Αν είναι προπαγάνδα, είναι διασκεδαστική προπαγάνδα. Αν είναι σαδισμός, είναι σαδισμός με γλυκιά επικάλυψη».

Ο Λέβι καταγράφει επίσης την ισχύ του «αριστουργήματος» του Ίστγουντ, της ταινίας «Unforgiven» (Οι ασυγχώρητοι) του 1992: «Είναι μια τέλεια ταινία; Ίσως όχι. Αλλά οι ατέλειές της βρίσκονται σε κάποιες επιλογές ίσως, όχι σε σφάλματα, και επομένως είναι θέμα γούστου, όχι ικανότητας. Είναι διεξοδική, ισχυρή και αληθινή». Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναδύεται μια σκοτεινή, λιγότερο δημόσια πλευρά της προσωπικότητας του Ίστγουντ, και η εστίαση στις ταινίες στέκεται συχνά αμήχανα πλάι σε προσωπικά περιστατικά που περιλαμβάνουν βία, απιστία, μικροπρεπή εκδικητικότητα, ακόμη και αναγκαστική στείρωση (μιας εκ των πιο επιφανών συντρόφων του).

Ο Ίστγουντ είναι ο τύπος του άνδρα για τον οποίον πρέπει να προστεθεί η φράση «απ’ όσο γνωρίζουμε» όταν αναφέρεται κανείς στα οκτώ παιδιά του από έξι γυναίκες. Είναι ο τύπος που έθεσε υποψηφιότητα και κέρδισε τις δημοτικές εκλογές στην υιοθετημένη του πατρίδα, το Καρμέλ στην Καλιφόρνια, επειδή η επιτροπή χωροταξίας απέρριψε μια πρόταση επέκτασης των γραφείων του.

cover
Clint: The Man and the Movies

Είναι ο τύπος που προκάλεσε την απόλυση τουλάχιστον τεσσάρων διαφορετικών σκηνοθετών (συμπεριλαμβανομένου του Μπλέικ Έντουαρντς!) από τις ταινίες που πρωταγωνιστούσε (για να τους αντικαταστήσει σε κάποιες περιπτώσεις με τον εαυτό του).

Είναι ο τύπος που έριξε το αυτοκίνητό του πάνω σε ένα σεντάν που ήταν παρκαρισμένο στην «σαφώς οριοθετημένη για τον ίδιον θέση πάρκινγκ». Σύμφωνα με την Σόντρα Λοκ, την ηθοποιό και επί μακρόν σύντροφό του, ο Ίστγουντ την έπεισε να υποβληθεί σε στείρωση, παρόλο που εκείνη ήθελε παιδιά, για να αποκτήσει στη συνέχεια ο ίδιος πολλά παιδιά με διαφορετικές γυναίκες. (Ο Λέβι σημειώνει ότι ο Ίστγουντ «αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι είχε οποιαδήποτε επιρροή στις αποφάσεις της σχετικά με τις "αναπαραγωγικές επιλογές της"»).

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις στο είδος της βιογραφίας, αλλά η τυπική μορφή, όπως αυτή που εκπροσωπείται και από αυτό το βιβλίο , εξακολουθεί να είναι η απόπειρα για μια συνολική και εμπεριστατωμένη εκτίμηση. Ίσως η βιογραφία ως είδος χρειάζεται μια υπαρξιακή αναθεώρηση. Καθώς οι ιδιοφυείς αλλά προβληματικοί καλλιτέχνες και δημιουργοί συνεχίζουν να απομυθοποιούνται και να καθίστανται όλο πιο υπεύθυνοι για τις πράξεις τους, τα έργα που καταγράφουν την προσωπική τους ζωή οφείλουν με κάποιο τρόπο να αντιμετωπίζουν αυτές τις πτυχές με πιο παραγωγικό και σκόπιμο τρόπο.

Ίσως το τυπικό μοντέλο πρέπει να εγκαταλειφθεί και να αντικατασταθεί από μικρότερα σπαράγματα ζωής – ξεχωριστά βιβλία που προσεγγίζουν τις επιρροές, την προσωπική ζωή ή την ψυχολογία ενός ατόμου. Ίσως κανένας από εμάς δεν μπορεί να κατανοήσει και να μεταδώσει ολόκληρη την ύπαρξη ενός άλλου ανθρώπου. Ίσως πρέπει να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι μπορούμε.

Με στοιχεία από The Washington Post

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ