Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Ο Κανένας και ο Βρόμικος Χάρι του έδωσαν το πάσο, αλλά σίγουρα αυτοί δεν ήταν ικανοί κινηματογραφικοί προσδιορισμοί για να περιγράψουν τις σχιζοφρενικά αντιθετικές κουλτούρες που κατοικούν εντός του.

Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ

0

Ακούω τον Κέβιν Κόστνερ να μιλά ακατάπαυστα για τα συναισθήματά του, τις προθέσεις και τις επιδιώξεις του με αφορμή το Horizon. Έχει πάρει σβάρνα τα media για να υπενθυμίσει νοσταλγικά πως κάνει σινεμά, ενώ θα μπορούσε να καταφύγει στην επεισοδιακή ευκολία της πλατφόρμας. Ή να επιστρέψει στο «Yellowstone», που δεν θα το κάνει, γιατί τσακώθηκε. «Κουράστηκα να βλέπω τους πάντες να αναφέρονται ντελικάτα στους αυτόχθονες», δήλωσε στο «Indiewire», και συνέχισε αποκαλύπτοντας το… τρομερό μυστικό πως ήταν τσαντισμένοι με τους εποίκους. Το Outlaw Josey Wales το έχει δει;      

Δεν είναι η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Κλιντ Ίστγουντ, αλλά ενδεχομένως το πρώτο αριστούργημα που σκηνοθέτησε. Άλλος ξεκίνησε να το γυρίζει, ο Φίλιπ Κάουφμαν, που στη συνέχεια θα υπέγραφε τους Κατάλληλους Ανθρώπους και το Quills, αλλά ο Κλιντ δεν τον άντεχε, μάλωσαν, ως παραγωγός τον απέλυσε και ανέλαβε ο ίδιος – με αφορμή αυτήν τη φάση θεσπίστηκε αυτό που ονομάζεται «κανόνας του Ίστγουντ» που απαγορεύει στον πρωταγωνιστή μιας ταινίας, της οποίας είναι ταυτόχρονα και «μέτοχος», να κάτσει ο ίδιος στην καρέκλα του σκηνοθέτη επισήμως. Μάλλον γι’ αυτό δεν διαβάσαμε το όνομα του Κέβιν Κόστνερ στα credits του Waterworld, ενώ όλοι γνωρίζαμε πως εκείνος το διηύθυνε.

Τέλος πάντων, το θέμα είναι πως για πρώτη φορά ο Κλιντ έδειξε τι πιστεύει και ποιος είναι πέρα από τις δύο περσόνες με τις οποίες τον ταύτιζε ο πλανήτης: ο Κανένας και ο Βρόμικος Χάρι του έδωσαν το πάσο, αλλά σίγουρα αυτοί δεν ήταν ικανοί κινηματογραφικοί προσδιορισμοί για να περιγράψουν τις σχιζοφρενικά αντιθετικές κουλτούρες που κατοικούν εντός του.

Αμέσως μετά την πρεμιέρα της ταινίας και τις σφαγιαστικές κριτικές που δέχθηκε, ο Ίστγουντ βρήκε έναν απρόσμενο, πολύ ένθερμο υποστηρικτή. «Είναι ένας από τους πιο υποτιμημένους κινηματογραφιστές στον κόσμο σήμερα», είχε δηλώσει ο Όρσον Γουέλς στο πρόγραμμα του Μερβ Γκρίφιν.

Βίαιος, συγχυτικά μισογύνης, μισάνθρωπος, επιτιμητικός; Ή ο πιο αναπάντεχα cool τύπος της Βόρειας Καλιφόρνιας που λατρεύει την τζαζ, διαβάζει βιβλία, συντονίζει έναν πρότυπο δήμο και φτιάχνει σοφιστικέ δράματα με αυτόν τον ευδιάκριτο, σταράτο τρόπο του να κόβει στη μέση τα περιττά και να εστιάζει στο πρόβλημα; Ο Josey Wales ήταν ο «εκδικητής εκτός νόμου», όπως είχε παιχτεί στις ελληνικές αίθουσες το 1976, και κατάφερνε να συνδιαλέγεται με τους αυτόχθονες όχι με την αντιδραστική ματιά που εξαφάνιζε την ανθρωπιά τους στα παλιά γουέστερν αλλά σαν να είναι άτομα με προσωπικότητα και χιούμορ, ειδικά στην περίπτωση του Chief Dan George, ο οποίος είχε πολλή πλάκα, πολύ πριν από τα πορτρέτα του Κόστνερ για τους Λακότα στο Χορεύοντας με τους Λύκους και τους Απάτσι στον Ορίζοντα. Άλλωστε, ο Εκδικητής και εκείνοι είχαν έναν κοινό εχθρό, τον Λευκό Άνδρα.

Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Outlaw Josey Wales

Αμέσως μετά την απογοήτευση του Βιετνάμ και του Watergate, ο Ίστγουντ δεν κατέφυγε στην πεπατημένη του θρίλερ συνωμοσιολογίας αλλά στο πιο αρχετυπικό είδος του αμερικανικού σινεμά για να καταδείξει την καχυποψία του απέναντι στο κυβερνητικό σύστημα που ανέκαθεν απεχθανόταν. Δεν έχει μεγάλη διαφορά η κατάσταση από την τρέχουσα: δυο γηραιοί (πολύ) λευκοί άνδρες παλεύουν για τα ηνία μιας χώρας που τρέφεται από τον φόβο για το χειρότερο, δηλαδή για το καινότερο. Κάτι παρόμοιο θα γύριζε ο δημιουργός των Ασυγχώρητων αν δεν το είχε δοκιμάσει στο παρελθόν. Αντ’ αυτού, στα 84 του χρόνια ετοιμάζει το Juror number 2 αμέσως μετά το Cry Macho, την ταπεινή κατάθεσή του για την ύστατη συγχώρεση του κλασικού macho άνδρα.

Αμέσως μετά την πρεμιέρα της ταινίας και τις σφαγιαστικές κριτικές που δέχθηκε, ο Ίστγουντ βρήκε έναν απρόσμενο, πολύ ένθερμο υποστηρικτή. «Είναι ένας από τους πιο υποτιμημένους κινηματογραφιστές στον κόσμο σήμερα», είχε δηλώσει ο Όρσον Γουέλς στο πρόγραμμα του Μερβ Γκρίφιν. «Επειδή η εικόνα του είναι τόσο ισχυρή, οι θεατές ξεχνούν πως σκηνοθετεί. Ως ηθοποιός ο Ίστγουντ είναι τόσο αγνός τύπος μυθικού ήρωα στα πρότυπα του Τζον Γουέιν, που κανείς δεν πρόκειται να τον πάρει στα σοβαρά, ενώ ο Εκδικητής εκτός νόμου συγκρίνεται με τα τεράστια γουέστερν του Φορντ και του Χοκς». Όντως, κανείς εκτός από τους Γάλλους δεν τον αντιμετώπισε με τη δέουσα σημασία μέχρι τα ’90s.

Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Βίαιος, συγχυτικά μισογύνης, μισάνθρωπος, επιτιμητικός ή ο πιο αναπάντεχα cool τύπος της Βόρειας Καλιφόρνιας;
Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Το «Cry Macho» ήταν η ταπεινή κατάθεσή του για την ύστατη συγχώρεση του κλασικού macho άνδρα.
Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Ο Κλιντ Ίστγουντ στους «Ασυγχώρητους» (1992)
Η προφητική ετεροτοπία του Κλιντ Ίσγουντ Facebook Twitter
Kανείς εκτός από τους Γάλλους δεν τον αντιμετώπισε με τη δέουσα σημασία μέχρι τα ’90s.

Στο μεταξύ, ο Ίστγουντ είχε εφαρμόσει τη θεωρία της ετεροτοπίας του Μισέλ Φουκό, ενδεχομένως χωρίς να έχει ιδέα περί αυτής. Την ίδια στιγμή που οι περισσότεροι συνάδελφοί του αναζητούσαν τη φαντασιακή ουτοπία ως αντίδοτο στη σκοτεινή πραγματικότητα, ο Κλιντ είχε κατασκευάσει τον δικό του υπερβατικό, εναλλακτικό χώρο ως πεδίο διαμόρφωσης νέας μορφής υποκειμενικότητας και άρνησης της τάξης και της αρχής. Κυρίως, είχε εφαρμόσει εγκαίρως την έκτη θέση της περίφημης διάλεξης του Φουκό από το 1967, εκεί που ο Γάλλος φιλόσοφος μιλάει για «τον πλεούμενο τόπο που δεν προσκολλάται σε κανένα άλλο πεδίο πέραν της απεραντοσύνης της θάλασσας». Και αυτό το οξύμωρο γέρικο σκαρί, μοναχικό αλλά ποτέ αταξίδευτο, συνεχίζει την πορεία του μέχρι σήμερα, και σίγουρα θα προσπεράσει μουγκρίζοντας σαν τον Κοβάλσκι του Γκραν Τορίνο το κλαψιάρικο, ρετρό, υπερπολυτελές σκάφος του Κόστνερ, αν κατά λάθος το συναντήσει στο ίδιο λιμάνι.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα» ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Οθόνες / «Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα

Η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου του Μπεν Λέονμπεργκ δίνει σάρκα και οστά σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους των ιδιοκτητών σκύλου και αντλεί τη συγκίνησή της από τον αρραγή δεσμό ανθρώπου και ζώου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Οθόνες / Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Ο Πέδρο Αλμοδοβάρ που έχει σήμερα γενέθλια παραμένει διαχρονικά ένας από τους αγαπημένους μας σκηνοθέτες. Μαζέψαμε σε ένα αφιέρωμα ό, τι έχουμε γράψει για τις ταινίες του αλλά και κάποια ενδιαφέροντα θέματα για το έργο του που αξίζει να τα διαβάσετε!
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Οθόνες / Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Η περιπετειώδης δημιουργία του «Harvest», της εντυπωσιακής πρώτης αγγλόφωνης ταινίας της ταλαντούχας σκηνοθέτιδας, ζωντανεύει την ονειρική και σκληρή ατμόσφαιρα ενός μεσαιωνικού σκωτσέζικου χωριού καθώς αυτό εξαφανίζεται από τον χάρτη.  
M. HULOT
CHECK 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Οθόνες / 10 σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Από τη νέα σεζόν του «Slow Horses» στο μεγάλο φινάλε του «Stranger Things» κι από ένα φιλόδοξο πορτρέτο του Σκορσέζε στο νέο στοίχημα του δημιουργού του «Breaking Bad», διαλέγουμε δέκα σειρές που αναμένεται να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Οθόνες / 6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου πρόβαλε φέτος ταινίες πολιτικά φορτισμένες που οραματίζονται ένα μέλλον χωρίς σύνορα. Έξι από αυτές έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση χάρη στην αισθητική και την προβληματική τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Βίκι Κριπς στη LIFO: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Οθόνες / Βίκι Κριπς: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Η ηθοποιός που στάθηκε σαν ίση προς ίσο απέναντι σε ολόκληρο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις μιλάει στη LiFO σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την κυκλοφορία του «Hot Milk», που συμπεριλαμβάνει γυρίσματα στη χώρα μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ο ξεχασμένος απαγωγέας Τόνι Κυρίτσης, που ενέπνευσε τον Γκας Βαν Σαντ για το Dead Man's Wire

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Dead Man’s Wire»: Η χλιαρή επιστροφή του Γκας βαν Σαντ

Μετά από πέντε χρόνια ο Αμερικανός σκηνοθέτης επανέρχεται με την ξεχασμένη ιστορία ενός απαγωγέα, κάνοντας μια βιογραφία με νόημα, που όμως δεν προσθέτει κάτι στη φιλμογραφία του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM