Νεολαία: o νέος λαός. Από τον Κωστή Παπαγιώργη

Νεολαία: o νέος λαός. Από τον Κωστή Παπαγιώργη Facebook Twitter
Η εφηβεία δικαιολογημένα βαυκαλίζεται με το όραμα μιας πολύμορφης εξέγερσης. Ακόμα και μια σούζα με τη μηχανή θυμίζει «επανάσταση»... Eικονογράφηση: Stupid Greg/ LIFO
1

Από καταβολής ανθρωπότητας το νήπιο (νή έπος: άλαλο) ενσάρκωνε ένα αίνιγμα και έναν κίνδυνο εν ταυτώ. Εκτός γλώσσης, εκτός κοινότητος, εκτός ανθρώπινης κοινωνίας γενικά, το νήπιο, επισκέπτης που καταφθάνει εκ του μηδενός, έθετε σε συναγερμό τον περίγυρο. Κάθε τι ξένο, μόνο αν γίνει σαν κι εμάς μπορεί να θεωρηθεί οικείο. Κατά συνέπεια, η ανατροφή και η παιδαγωγική εδραιώθηκαν ως μηχανισμοί ενσωμάτωσης που συχνά δεν λησμωνεί και τα πλεονεκτήματα της βίας. Τα παιδιά, έλεγαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, έχουν τα αυτιά στη ράχη.

Ως εκ τούτου, η παροιμιώδης καχυποψία απέναντι σε κάθε νέα γενιά (νεολαία: νέος λαός) έχει να κάνει πάντα με μια ανησυχία ότι ο νέος, ακαθοδήγητος και δύστροπος εξ ορισμού, δεν θα ανταποκριθεί στις δεδομένες υποχρεώσεις του. Η ανησυχία έχει βάση φυσικά. Από το είναι ως το δέον ο δρόμος είναι μακρύς. Αλλά το χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε παλιά γενιά αρέσκεται να προβάλλει πάνω στους άρτι αφιχθέντες πολλά από τα δικά της δαιμόνια και μαζί πλήθος από τις δικές της ολιγωρίες, σάμπως να τρέμει μήπως ξεπεραστεί.

Η παροιμιώδης καχυποψία απέναντι σε κάθε νέα γενιά (νεολαία: νέος λαός) έχει να κάνει πάντα με μια ανησυχία ότι ο νέος, ακαθοδήγητος και δύστροπος εξ ορισμού, δεν θα ανταποκριθεί στις δεδομένες υποχρεώσεις του

 

Με άλλα λόγια ο νέος ποτέ δεν προβάλλεται σαν αυτάρκης οντότητα. Κατέχει βέβαια τη νεότητα, την υγεία και την ομορφιά, αλλά –από κοινωνική σκοπιά- αυτό που βαραίνει είναι ό,τι του λείπει. Δεν υπάρχει κοινωνία που να μην απαρτίζεται από νέους, ανεπάγγελτους, άνεργους, διασκεδαστές, χαροκόπους, πότες κ.λ.π. Η επιβίωση βασίζεται στη στέρηση και την εργασία, η σχολή είναι δώρο, όχι φυσική κατάσταση. Κατά συνέπεια, ο νέος μόνο αν μάθει τη γλώσσα της εργασίας μπορεί να λογίζεται κανονικό μέλος της κοινότητας.

Ούτε λίγο ούτε πολύ αυτό σημαίνει ευθέως ότι η ίδια η εφηβεία ερμηνεύεται ως (ηδονική για τους νέους, απειλητική για τους κρατούντες) ασθένεια που όσο πιο λίγο διαρκέσει τόσο το καλύτερο για την κοινωνία. Σε αυτό η νεολαία αντιδρά μόνο με το ένστικτο της. Το χάσμα των γενεών δεν αφορά μόνο την ηλικία, το κύριο γνώρισμα του είναι μια διάκριση σε ενταγμένους και ανένταχτους. Είναι μήπως τυχαίο ότι τα παιδιά που εργάζονται θυμίζουν ενήλικες από τα δεκαπέντε τους;

Η εφηβεία δικαιολογημένα βαυκαλίζεται με το όραμα μιας πολύμορφης εξέγερσης. Ακόμα και μια σούζα με τη μηχανή θυμίζει «επανάσταση». Πράγματι κάθε τι το εδραιωμένο προκαλεί το νέο γιατί του επιβάλει το παρελθόν σαν παγιωμένη αξία. Και προ των αξιών, όπως ξέρουμε, η πρώτη αντίδραση είναι η εξέγερση. Στην ουσία το πέρασμα από την εφηβεία στην ενηλικίωση είναι η είσοδος στις κατεστημένες αξίες, είσοδος που απαιτεί από τον νέο να καταπιεί την αμφισβήτηση του και συνάμα την αυταπάτη της απεριόριστης ελευθερίας.

Άλλωστε κανείς δεν γεννιέται γέρος. Ούτε κανείς μένει δια βίου νέος. Οι ενήλικες είναι πρώην νέοι, οι νέοι είναι υποψήφιοι γέροι. Μέσα από αυτά τα οδυνηρά και γοητευτικά πριν και μετά, παίζεται η κωμωδία της επιταγής και της εξέγερσης. Με μια διαφορά: η νιότη κρατάει λίγο, ενώ η ωρίμανση πάει του μάκρους. Συχνά πέραν του δέοντος...

_________

Το βιβλίο του Κωστή Παπαγιώργη "Υπεραστικά", κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, με πρόλογο της Ζυράννας Ζατέλη.

 

© LIFO 2015

Βιβλίο
1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ