Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ

Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ Facebook Twitter
Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν ξεσήκωσε μια ασήμαντη, εν τέλει, θύελλα διαμαρτυριών, από την άλλη όμως πρόσφερε την αφορμή για γόνιμες συζητήσεις.
1

Ο Καναδός Τζέιμς Τζόις. Ξέρουμε καλά ότι οι άνθρωποι χωρίς ιδιότητες φθονούν τους ανθρώπους με ιδιότητες, γνωρίζουμε ακόμα καλύτερα ότι η πλειονότητα των ατάλαντων θα ήθελε να μην υπάρχουν οι ταλαντούχοι, ενώ κι ένα μειράκιο έχει υπόψη του τι έκανε ο διάβολος όταν δεν είχε δουλειά. Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν ξεσήκωσε μια ασήμαντη, εν τέλει, θύελλα διαμαρτυριών, από την άλλη όμως πρόσφερε την αφορμή για γόνιμες συζητήσεις σχετικά με πολλά ζητήματα: την εύρυνση των ορίων της λογοτεχνίας, τη σχέση της ροκ (καίτοι δεν θα έλεγα ότι ο Ντίλαν είναι ροκ) με την ποίηση αλλά και τη διάθεση/ανάγκη/δυνατότητα πολλών δημιουργών να εκφράζονται σε πολλά καλλιτεχνικά πεδία. Μισόν αιώνα πριν, ο Καναδός, και πασίγνωστος πια τροβαδούρος, Λέοναρντ Κοέν (Μόντρεαλ, 1934) ήταν ένας δυναμικός συγγραφέας, ένας πρωτοποριακός λογοτέχνης που είχε εκδώσει ήδη δύο μυθιστορήματα, το The Favourite Game (Το Αγαπημένο Παιχνίδι, μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μελάνι), το 1963, και το Beautiful Losers (Υπέροχοι Απόκληροι, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος). Μάλιστα, χαιρετίστηκε ως ο νέος Τζέιμς Τζόις, όπως άλλωστε και ο Τόμας Πίντσον, ή, αργότερα, ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας. Η «Boston Globe» έγραφε: «Ο Τζέιμς Τζόις δεν είναι νεκρός. Είναι ζωντανός και ζει στο Μόντρεαλ με το όνομα Λέοναρντ Κοέν». («James Joyce is not dead. He is living in Montreal under the name of Cohen», «Boston Globe», 1966).

Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ Facebook Twitter
Λέοναρντ Κοέν, Υπέροχοι Απόκληροι, (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς), εκδ. Κέδρος.
Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ Facebook Twitter
Λέοναρντ Κοέν. Το Αγαπημένο Παιχνίδι, (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου), εκδ. Μελάνι.

2.

Στου Ντούσκου την ταβέρνα. Ο Κοέν ποτέ δεν σταμάτησε να διακονεί τη λογοτεχνία, να εκδίδει ποιητικές συλλογές, να εκφράζεται και με τον γραπτό λόγο. Στα ελληνικά, εκτός από τα δύο μυθιστορήματά του, κυκλοφορούν επίσης ο επιβλητικός τόμος Το Βιβλίο του Πόθου (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. Ιανός) με ποιήματα, πρόζες και ζωγραφιές του Καναδού δημιουργού, καθώς και το Βιβλίο του Ελέους (μτφρ. Διονύσης Μαρσέλλος, εκδ. Περισπωμένη), με σύντομες, συγκινητικές και βαθιά ποιητικές πρόζες στον δρόμο που άνοιξαν οι Εκλάμψεις του Αρθούρου Ρεμπό. Γράφει ο Κοέν, σαν να τραβάει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία στην Ύδρα: «Ακόμα τραγουδούν στου Ντούσκου/ καθισμένοι κάτω από τα γέρικα πεύκα/ μεσάνυχτα με αστέρια και πεφταστέρια/ Αν πας στο παράθυρό σου θα τους ακούσεις/ Γιορτάζουν το τέλος κάποιους γάμου/ ή ίσως το σαλπάρισμα ενός αγοριού το πρωί/ υπάρχει θέση για σένα στο τραπέζι/ κρασί και μήλα από τη στεριά/ ένα κενό στα τραγούδια για τη δική σου φωνή» («Ταβέρνα Ντούσκου 1967», από το Βιβλίο του Πόθου). Προσεύχεται ο Κοέν, σαν να ιερουργεί στο κενό των ημερών: «Έτσι καλούμε ο ένας τον άλλο, αλλά δεν καλείται έτσι το Όνομα. Κουρελήδες στέκουμε, ικετεύουμε δάκρυα που να λιώνουν τα αμετακίνητα ορόσημα του μίσους. Όμορφη που είναι η κληρονομιά μας, να μπορούμε να μιλάμε έτσι με την αιωνιότητα, γενναιόδωρη πόσο η μοναξιά αυτή, όπως την περιβάλλει, την πληροί και την εξουσιάζει το Όνομα, που από μέσα του όλα ορθώνονται δοξασμένα, εξαρτημένα το ένα από το άλλο» (από το Βιβλίο του Ελέους). Και η αποκαλούμενη «ιέρεια του πανκ», η Πάτι Σμιθ (Σικάγο, 1946), μοιράζεται την αγάπη του Κοέν για τον Ρεμπό και τις Εκλάμψεις, όπως και την επιμονή του να διακονεί τη λογοτεχνία. Καμιά δεκαριά πολύ δυνατές ποιητικές συλλογές και δύο τόμοι με αυτοβιογραφικές ενθυμήσεις δείχνουν την ποιητική/πεζογραφική στόφα της Πάτι Σμιθ. Το Just Kids (με ελληνικό τίτλο προβολής, όπως λέμε και στον κινηματογράφο, Πάτι και Ρόμπερτ, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος) είναι ένα καλειδοσκοπικό μυθιστόρημα/ντοκουμέντο που αναβιώνει το κλίμα της δεκαετίας του 1960 και μας συστήνει με τη γενιά που αναζήτησε παντού την ποίηση. Αξίζει να σημειώσω ότι το βιβλίο τιμήθηκε με το έμπλεο γοήτρου National Book Award for Nonfiction, το 2010, ενώ ήταν στη βραχεία λίστα αρκετών βραβείων υψηλού κύρους.

Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ Facebook Twitter
Λέοναρντ Κοέν, Το Βιβλίο του Πόθου (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου), εκδ. Ιανός.
Λέοναρντ, Πάτι και Μπομπ Facebook Twitter
Λέοναρντ Κοέν, Βιβλίο του Ελέους (μτφρ.: Διονύσης Μαρσέλλος), εκδ. Περισπωμένη.

3.

Μυστική Γλώσσα. Γράφει η Σμιθ: «Ο Ρεμπό κατείχε μια ασεβή διάνοια που με διήγειρε, και τον υποδέχτηκα στη ζωή μου ως συμπατριώτη, συγγενή, ακόμα και μυστικό εραστή [...] Ο Ρεμπό κρατούσε τα κλειδιά μιας μυστικής γλώσσας την οποία καταβρόχθισα λαίμαργα, έστω κι αν δεν μπορούσα να την αποκρυπτογραφήσω πλήρως. Ο μονόπλευρος έρωτας γι' αυτόν ήταν ό,τι πιο αληθινό είχα βιώσει [...] Γι' αυτόν έγραφα, γι' αυτόν ονειρευόμουν [...] Τα χέρια του είχαν λαξέψει ένα εγχειρίδιο των ουρανών, κι εγώ τα κρατούσα σφιχτά. Η γνώση του πρόσθετε σφρίγος στο βήμα μου και αυτό δεν μπορούσε να μου το πάρει κανείς [...]». Πιο κάτω, η Σμιθ μιλάει για τους ρηξικέλευθους συγγραφείς Αντρέ Ζιντ, Γιούκιο Μισίμα και Ζαν Ζενέ. Επίσης, για τη στενή, αείζωη σχέση της με τον πολύπτυχο δημιουργό Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ. Μιλάει για τον Ουαλό ποιητή Ντίλαν Τόμας. Μιλάει για τη γνωριμία της με τον αρχιτσόγλανο της γενιάς μπιτ, τον Γκρέγκορι Κόρσο. Και, βέβαια, για τον μουσηγέτη Τζακ Κέρουακ: «Ο Κέρουακ κατέθετε την ψυχή του σε ρολά χαρτιού για τηλέτυπο, κοπανώντας τα πλήκτρα της γραφομηχανής του σαν μανιακός».

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM

σχόλια

1 σχόλια