Περί Ζώων

Περί Ζώων Facebook Twitter
0

H Ελφρίντε Γέλινεκ (Νόμπελ Λογοτεχνίας 2004) έγραψε το Περί Ζώων (2007), ένα κείμενο για το θέατρο, κινητοποιημένη από ένα ρεπορτάζ του βιεννέζικου περιοδικού «Falter» σχετικά με την πορνεία πολυτελείας, των «συνοδών» για οικονομικά και κοινωνικά εύπορους πελάτες. Τα στοιχεία που βγήκαν στο φως από την αστυνομία με τη βοήθεια τηλεφωνικών υποκλοπών από τις συνομιλίες των προαγωγών του «γραφείου συνοδών» με τους πελάτες είναι σοκαριστικά. Οι νεαρές από χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, συχνά ανήλικες, μπορεί να μην εκδίδονταν για ελάχιστα ευρώ, αλλά αναγκάζονταν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους χωρίς τις στοιχειώδεις για την υγεία τους προφυλάξεις - από τη στιγμή που οι πελάτες επιθυμούν το ρίσκο, οι συνοδοί εξαναγκάζονταν ν’ ανταποκριθούν.

Αυτά στην «πολιτισμένη» Βιέννη, την πόλη όπου ο πολιτισμός (ως παράδοση αλλά και ως σύγχρονη παραγωγή από θεσμικούς οργανισμούς υψηλού κύρους) πωλείται ως βασική τουριστική ατραξιόν. Αλλιώς, στην πρωτεύουσα της χώρας όπου, όπως έχει δημοσίως καταγγείλει η Γέλινεκ, ο κληρικιστικός φασισμός εξακολουθεί από τον Μεσοπόλεμο έως σήμερα να είναι το κυρίαρχο πρίσμα στην πολιτική ερμηνεία και πρακτική.

Στο Περί Ζώων (ο τίτλος ανακαλεί το γνωστό, απεχθές στον κυνισμό του αλλά αληθινό, σχόλιο, «το πιο φθηνό κρέας είναι το ανθρώπινο») η Γέλινεκ συνδυάζει τον βαθιά πληγωμένο, κατακερματισμένο λόγο μιας (ερωτευμένης) γυναίκας που εκδίδεται, με αποσπάσματα από τις προαναφερθείσες τηλεφωνικές συνομιλίες προαγωγών και πελατών. Η γλώσσα, ως σύστημα που δίνει νόημα στα πράγματα, την προδίδει. Πώς να μιλήσεις για όλα αυτά που κανείς δεν θέλει ν’ ακούσει; Η πορνεία και η παγκοσμιοποιημένη εκδοχή της, το τράφικινγκ, ανθούν επειδή υπάρχουν άνθρωποι (άνδρες κυρίως) που αντιμετωπίζουν άλλους ανθρώπους ως εμπόρευμα. Και δεν αναφέρομαι μόνο σ’ αυτούς, ας πούμε, που αγοράζουν νεαρά κορίτσια από τους γονείς τους έναντι πινακίου φακής για να τα διοχετεύσουν στην αγορά του πληρωμένου σεξ (την πλέον ανθηρή ως προς τα οικονομικά μεγέθη, μαζί με την αγορά ναρκωτικών) αλλά και στην κυριλέ πορνεία των μεγάλων ξενοδοχείων, που εξασφαλίζουν συντροφιά στους εκλεκτούς πελάτες τους. Ακόμα, στον τουρισμό σε εξωτικά μέρη, όπου ανθεί η παιδική πορνεία ή στα μπάτσελορ πάρτι και στις μοντέρνες μορφές τηλεπαραγγελιών - μ’ ένα τηλέφωνο η Ρωσίδα σπίτι σου. Γιατί ο προαγωγός είναι χειρότερος από τον πελάτη; Και γιατί αυτή η κοινωνική βία καλύπτεται από όρους και νόμους προστασίας της ιδιωτικής ζωής;

Η Γέλινεκ πετυχαίνει αυτό ακριβώς, να φωτίσει την αποτρόπαιη πολιτική διάσταση ενός θέματος μάλλον κοινότοπου, που αντιμετωπίζεται συνήθως ως προσωπικό δράμα του θύματος (δείτε ως πρόσφατο παράδειγμα την Αόρατη Όλγα του Γιάννη Τσίρου). Γιατί, ακούγοντας τις «συνεννοήσεις» των καλοβαλμένων ανδρών που ζητούν γυναίκες-μοντέλα για σεξουαλικές απολαύσεις κάθε τύπου, δεν μπορείς να μη σκεφτείς, μεταξύ πολλών άλλων, τα μπούγκα-μπούγκα πάρτι του Μπερλουσκόνι ή τις επιβεβαιωμένες παρασπονδίες του πρώην διευθυντή του ΔΝΤ, Στρος-Καν. Οι πιο εκλεκτοί πελάτες του κυκλώματος του αγοραίου σεξ συμβαίνει να είναι αυτοί που κυβερνούν, νομοθετούν, δικάζουν, ή ν’ ανήκουν στον κύκλο των ισχυρών που ασκούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πολιτική εξουσία.

Αυτοί που συντηρούν την ανομία είναι οι ίδιοι μ’ αυτούς που -στη χώρα μας, πια- σε προεκλογική περίοδο αποφασίζουν, εν είδει ψηφοθηρικού εφέ, να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των λαθρομεταναστών και της διάχυσης της πορνείας στο κέντρο της Αθήνας. Είναι οι ίδιοι που διοχετεύουν στα ΜΜΕ δηλώσεις τύπου «Χάνουμε έσοδα από τα διαφυγόντα κέρδη», οι ίδιοι που διαμαρτύρονται για την αυστηρή νομοθεσία που δεν επιτρέπει στα περισσότερα πορνεία να λειτουργούν νόμιμα, προκειμένου να «ενισχυθούν τα οικονομικά του δήμου αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία»!

Η αντίστιξη του ασθματικού λόγου της γυναίκας (που, παρότι βιασμένη σωματικά και συναισθηματικά, διεκδικεί, μέσω του έρωτα, μια θέση όχι σ’ ένα περιβάλλον αλλά στον μεγάλο κόσμο) με τις επιγραμματικές τηλεφωνικές παραγγελίες των ανδρών οδηγεί το κείμενο και τη σκηνική πράξη σε μια έκρηξη. Όχι αντίδρασης, απελπισίας. Η γυναίκα του Περί Ζώων το λέει καθαρά: η μεγαλύτερη μόλυνση στον κόσμο είναι από την απόγνωση.

Ο Αλέξης Αλάτσης, που σκηνοθέτησε την παράσταση του Θεάτρου Τέχνης, περιόρισε τη δυναμική του πολυπρισματικού κειμένου της Γέλινεκ. Το πρώτο μέρος (του μονολόγου της γυναίκας) και το δεύτερο (των ανδρικών συνομιλιών) ενοποιήθηκαν, έτσι ώστε οι άνδρες να λειτουργούν σαν ένα είδος Χορού που μεταφράζει τον σπαρακτικό λόγο της γυναίκας σ’ έναν μηχανιστικό λόγο σεξουαλικών προτιμήσεων, σχολίων για τα προσόντα των γυναικών, ειδικών απαιτήσεων. Αντιλαμβάνομαι την επιλογή, έχει μια λογική, αλλά τελικά δεν λειτούργησε. Η σκηνοθεσία μιμήθηκε, χωρίς επιτυχία, μεταμοντερνιστικές ευκολίες, κυρίως στην όψη (αν δω ξανά αυτιά Μίκυ Μάους, μπλε περούκες, πλαστικές φουσκωτές κούκλες του σεξ και μύτες κλόουν, θα αυτοκτονήσω) αλλά και στοιχεία του αυστηρού φορμαλισμού του Τερζόπουλου. Η αλήθεια μιας προσωπικής σκηνοθετικής πρότασης έλειψε. Η Βίκυ Βολιώτη, ηθοποιός που έχει πολλά κι ενδιαφέροντα πράγματα να δώσει, ερμήνευσε αρκετό μέρος του μονολόγου της με γυρισμένη πλάτη στο κοινό, κάτι που δυσκόλευε και τη σχέση με αυτό αλλά και την πρόσληψη του δύσκολου στην αποσπασματικότητά του λόγου της. Ωστόσο, είναι ώρα να την εμπιστευτούν οι καλοί, έμπειροι σκηνοθέτες που διαθέτει η εγχώρια θεατρική αγορά.

Η νέα γενιά των ανδρών ηθοποιών του Θεάτρου Τέχνης έχει μέλλον, καλή σκηνική παρουσία και υπέροχες, καθαρές φωνές.

Θέατρο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ