Χίλντουρ Γκουντναντότιρ: Δυο βραδιές με ήχους της πυρηνικής καταστροφής του «Chernobyl» στην Αθήνα

Χίλντουρ Γκουντναντότιρ: Δυο βραδιές με ήχους της πυρηνικής καταστροφής του «Chernobyl» στην Αθήνα Facebook Twitter
Δεν σκέφτηκε ποτέ ότι θα γνωρίσει επιτυχία από τη μουσική για ταινίες, απλά έτυχε, και ήταν κάτι που έκανε για να πληρώνει το νοίκι.
0

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2021 μας επιφυλάσσει για το φινάλε μια ευχάριστη έκπληξη, με δύο συναυλίες της πολυβραβευμένης συνθέτριας Χίλντουρ Γκουντναντότιρ. Στις 9 και 10 Οκτωβρίου στην Πειραιώς 260, η Ισλανδή μουσικός θα μας παρουσιάσει τις συνθέσεις της για την τηλεοπτική σειρά «Chernobyl» (2019), ένα από τα πιο εμβληματικά σάουντρακ των τελευταίων ετών. 

Η Γκουντναντότιρ έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και η εμφάνισή της άνετα μπορεί να θεωρηθεί μια από τις πιο σημαντικές μουσικές εμφανίσεις των τελευταίων χρόνων, και μάλιστα με ένα έργο το οποίο δείχνει να ταιριάζει στην εμπειρία της πανδημίας, έναν σύγχρονο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία που θυμίζει κατά κάποιον τρόπο τον τρόμο που βίωσε η Ευρώπη την άνοιξη του 1986. 

Το 2018, λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα του «Chernobyl», η Γκουντναντότιρ μαζί με τον Σαμ Σλέιτερ, μηχανικό ήχου της σειράς και σύζυγό της, επισκέφτηκαν το Ignalina, ένα πυρηνικό εργοστάσιο εκτός λειτουργίας στη Λιθουανία. Στόχος τους ήταν να μαζέψουν ήχους και ξόδεψαν κάμποσες ώρες στις τεράστιες αίθουσες του εργοστασίου, ντυμένοι με στολές προστασίας για τη ραδιενέργεια.

Προσπάθησαν να καταγράψουν όσο πιο εκτεταμένα γινόταν αυτό που η ίδια χαρακτήρισε σε μια συνέντευξή της ως «τη φωνή της ραδιενέργειας και του πυρηνικού εργοστασίου». Το ηχητικό υλικό που συνέλεξαν είχε διάρκεια 6 ώρες.

Το σενάριο την επηρέασε σε τέτοιο βαθμό που χρησιμοποίησε ακόμη και τη φωνή της για να αποτυπώσει όσο πιο προσωπικά γίνεται την αίσθηση της απώλειας και της θλίψης που βιώνουν οι ήρωες μπροστά στην ανείπωτη τραγωδία της πυρηνικής καταστροφής.

Πίσω στο στούντιό της στο Βερολίνο, η Γκουντναντότιρ χρειάστηκε 7 μήνες για να συνθέσει το σάουντρακ και το έκανε πάνω σε αυτά τα samples. Το σενάριο την επηρέασε σε τέτοιο βαθμό που χρησιμοποίησε ακόμη και τη φωνή της για να αποτυπώσει όσο πιο προσωπικά γίνεται την αίσθηση της απώλειας και της θλίψης που βιώνουν οι ήρωες μπροστά στην ανείπωτη τραγωδία της πυρηνικής καταστροφής. 

Το απόκοσμο αποτέλεσμα ακούγεται σαν να έχει γραφτεί περισσότερο για ένα φιλμ επιστημονικής φαντασίας - σύμφωνα με τις οδηγίες του δημιουργού με πιο υπόγεια, σχεδόν ελεγειακά κομμάτια που πραγματικά συγκλονίζουν κάτω από το βάρος της ανθρώπινης απόγνωσης που το σάουντρακ καταφέρνει να αποτυπώσει. 

To soundtrack του «Chernobyl»

Σε αυτό το σημείο είναι εμφανές ότι η 39χρονη μουσικός δεν έχει μια συνηθισμένη προσέγγιση πάνω στη σύνθεση, κάτι που κάνει την περίπτωσή της ακόμη πιο ξεχωριστή. Με την ίδια πειραματική διάθεση προσέγγισε και το «Τζόκερ». 

Τα δυο σάουντρακ, αν και γράφτηκαν ταυτόχρονα, την ίδια περίοδο δηλαδή, δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικά. Στο «Τζόκερ» επιχειρεί να εκφράσει με τη μουσική την εύθραυστη ψυχολογική κατάσταση του ήρωα. O Τοντ Φίλιπς, ο σκηνοθέτης της ταινίας, της ανέθεσε το σάουντρακ όταν άκουσε τη δουλειά που έκανε στο «Sicario: Day of the Soldado». Ενθουσιάστηκε τόσο πολύ από τα δυο πρώτα κομμάτια που του έστειλε που τα έπαιζε συνέχεια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.

Η υποβλητική σκηνή-κλειδί της ταινίας, όταν ο Άρθουρ Φλεκ/Τζόκερ χορεύει στο μπάνιο, δεν υπήρχε στο σενάριο μέχρι που ο Χοακίν Φίνιξ αποφάσισε να αυτοσχεδιάσει ακούγοντας τη μουσική της. Το συγκεκριμένο κομμάτι που αργότερα έγινε ένα από τα βασικά θέματα της ταινίας αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να εκφράσει ο ηθοποιός τη μεταμόρφωση του ήρωα σε έναν τρομακτικό «αρχι-κακό» των κόμικς. Και δεν θα μπορούσε να περιγράψει κανείς καλύτερα τη δυναμική των συνθέσεων που δημιουργεί η Χίλντουρ Γκουντναντότιρ,  η οποία φαίνεται να συνδέεται πάντοτε συναισθηματικά με τους ήρωες και τις καταστάσεις των ταινιών που προσπαθεί να ντύσει μουσικά. 

Με το «Τζόκερ» η καριέρα της απογειώθηκε. Κέρδισε το BAFTA και τη Χρυσή Σφαίρα και έγινε η πρώτη γυναίκα συνθέτης που κατάφερε κάτι τέτοιο. Αργότερα πήρε και το Όσκαρ. Έχει επίσης βραβευτεί και για το «Chernobyl». Επιπλέον, η βράβευσή της άνοιξε μια σειρά συζητήσεων για τον ρόλο των γυναικών στην κινηματογραφική μουσική. 

To soundtrack του «Joker»

Μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου η μουσική πρωταγωνιστούσε. Ο πατέρας της Guðni Franzson, είναι επίσης συνθέτης και μουσικός –παίζει κλαρινέτο– ενώ η μητέρα της, Ingveldur Guðrún Ólafsdóttir, είναι τραγουδίστρια της όπερας. Ο αδερφός της είναι μέλος του γκρουπ Agent Fresco. Τo όνομα της Χίλντουρ σημαίνει «πόλεμος» στα ισλανδικά. Η μητέρα της είχε προκαθορίσει όταν ήταν ακόμη έγκυος ότι η κόρη της θα μάθαινε να παίζει τσέλο. Μάλιστα, πούλησε το αυτοκίνητο της όταν η Γκουντναντότιρ ήταν πέντε ετών για να της αγοράσει ένα. Έχει μια σχέση αγάπης-μίσους με αυτό το τεράστιο όργανο που ζυγίζει περίπου 10 κιλά με τη θήκη του. 

Στα 15 της έγινε μέλος της θρυλικής ισλανδέζικης μπάντας Múm, ενώ έχει μια μακρά πορεία από συνεργασίες στον χώρο της πειραματικής σκηνής. Έχει παίξει για συγκροτήματα όπως οι Throbbing Gristle, Pan Sonic, Sunn O))) και Knife αλλά και για τον επίσης κινηματογραφικό συνθέτη Jóhann Jóhannsson. Δεν είχε ποτέ ιδιαίτερη αγάπη για την κλασική μουσική παιδεία και μέσα από τα συγκροτήματα και την underground σκηνή βρήκε μια αίσθηση ελευθερίας και συντροφικότητας που της έλειπε από την κλασική μουσική. Έχει κυκλοφορήσει τέσσερα σόλο άλμπουμ. 

Χίλντουρ Γκουντναντότιρ Facebook Twitter
H Χίλντουρ Γκουντναντότιρ με τον σύζυγό της Σαμ Σλέιτερ στα Όσκαρ, τον Φεβρουάριο του 2020. Φωτ.: ΑΡ

Δεν σκέφτηκε ποτέ ότι θα γνωρίσει επιτυχία από τη μουσική για ταινίες, απλά έτυχε, και ήταν κάτι που έκανε για να πληρώνει το νοίκι. Τα τελευταία χρόνια ζει στο Βερολίνο με τον άνδρα της και τον γιο της. Αυτήν τη στιγμή δουλεύει πάνω σε δυο άτιτλα πρότζεκτ. 

Συχνά στις συνεντεύξεις της μιλά για το τι σημαίνει η μουσική: «Για μένα», λέει, «η μουσική είναι επικοινωνία. Είναι ο βασικός λόγος που φτιάχνω μουσική. Είναι σαν μια μηχανή του χρόνου, σαν να στέλνεις ένα μήνυμα σε ένα μπουκάλι σε κάποιον που δεν έχεις γνωρίσει ακόμα». 

Hildur Guðnadóttir

Chernobyl Live

Με τους Chris Watson και Sam Slater

Διάρκεια 60'

Πειραιώς 260 (Η)

09/10 έως 10/10/2021 στις 22:00

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τσερνόμπιλ» της βραβευμένης με Νόμπελ Σβετλάνα Αλεξίεβιτς: Απόλυτη τραγωδία ή υπόσχεση αγάπης;

Βιβλίο / «Τσερνόμπιλ» της βραβευμένης με Νόμπελ Σβετλάνα Αλεξίεβιτς: Απόλυτη τραγωδία ή υπόσχεση αγάπης;

Το «Τσερνόμπιλ - Ένα χρονικό του μέλλοντος» της Λευκορωσίδας συγγραφέως δεν είναι μόνο το βιβλίο που ενέπνευσε την ομώνυμη σειρά του HBO αλλά και αυτό που μας κάνει ακόμα να σκεφτόμαστε τι σημαίνει αληθινό δράμα, οδύνη, ιστορική τραγωδία αλλά και αγάπη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
ZOLA JESUS INTERVIEW

Μουσική / Η Zola Jesus δεν φοβάται το σκοτάδι, το κατοικεί

Λίγο πριν την εμφάνισή της στην Αθήνα, η Ρωσοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα μιλά στη LIFO για το πώς δημιουργεί τη σκοτεινή και ατμοσφαιρική μουσική της, που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα είδη, καθώς και για το πώς η ίδια αντιστέκεται στην επίθεση που δέχονται σήμερα οι θηλυκότητες.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Κ. Βήτα: «Στο ρεμπέτικο τραγουδούσαν κι έσπαγαν τα μάρμαρα στους τάφους»

Μουσική / Κ. Βήτα: «Στο ρεμπέτικο τραγουδούσαν κι έσπαγαν τα μάρμαρα στους τάφους»

Στον νέο του δίσκο «Εννιά νούφαρα απ’ τη νεκρή όχθη», ο Κ. Βήτα διασκευάζει εννιά τραγούδια της Μαρίκας Παπαγκίκα και της Σωτηρίας Μπέλλου, αναδεικνύοντας τη διαχρονική δυναμική του ρεμπέτικου, που συνεχίζει να συγκινεί βαθιά μέχρι και σήμερα.
M. HULOT
«Εικόνες από μια έκθεση»: Ένα μουσικό έργο-περιπλάνηση σε έκθεση ζωγραφικής

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / «Εικόνες από μια έκθεση»: Ένα μουσικό έργο-περιπλάνηση σε έκθεση ζωγραφικής

Η Ματούλα Κουστένη μιλά για το σαγηνευτικό αυτό έργο που απεικονίζει τους πίνακες μιας έκθεσης σε μια τεράστια παλέτα ηχοχρωμάτων, τα οποία πολλαπλασιάζονται στην ιδιοφυή ενορχήστρωση του Μορίς Ραβέλ.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
10 εξαιρετικά techno clubs στην Ευρώπη και στον κόσμο

Μουσική / 10 κορυφαία techno clubs για το 2025 που αξίζουν το ταξίδι

Το clubbing μπορεί να μην είναι πια αυτό που ήταν στα ’90s και πολλά θρυλικά clubs να αποτελούν παρελθόν, όμως, η techno μουσική γνωρίζει νέα άνθηση. Συγκεντρώσαμε μερικά από τα καλύτερα techno clubs για το 2025.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
Οι Adriatique έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα / Οι Adriatique στα λατομεία Διονύσου: Η techno συναντά την αρχαία Ελλάδα / «Είμαστε ενθουσιασμένοι που τα λατομεία Διονύσου θα φιλοξενήσουν το σόου των Adriatique»

Μουσική / Ο άνθρωπος πίσω από τα πολυσυζητημένα events στο λατομείο Διονύσου (και των Adriatique)

O 23χρονος Hennes Alt, εμπνευστής του πρότζεκτ που θα φιλοξενήσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το διεθνούς φήμης μουσικό σόου «X» των Adriatique, μιλά στη LiFO για την ιστορική σημασία του χώρου, όπου μέχρι και σήμερα εξορύσσεται το περίφημο πεντελικό μάρμαρο.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Π.Ι.Ε.Β.: Πολλές φορές με τη δυστοπία αυνανιζόμαστε και λίγο

Μουσική / Π.Ι.Ε.Β.: «Φοβάμαι μη γίνει το spoken word η νέα Ντουμπάι»

Το «Detroit» είναι το νέο άκρως χορευτικό άλμπουμ του Π.Ι.Ε.Β., σε παραγωγή του Viktoras, που φέρνει την αστική ποίηση και το spoken word στα κλαμπ και ο ήχος του είναι βγαλμένος από «τα όνειρα που είδαμε μετά από ένα πάρτι μεθυσμένοι».
M. HULOT
Lola δώστα όλα: Η Μαρίνα Σάττι μας κερνάει χαρά και κάθεται σαν κόκαλο στο λαιμό

Μουσική / Lola, δώσ' τα όλα: Η Μαρίνα Σάττι μας κερνάει χαρά και κάθεται σαν κόκαλο στον λαιμό

Το νέο άλμπουμ POP TOO της Μαρίνας Σάττι κατορθώνει ένα εξαιρετικό ακομπλεξάριστο πάντρεμα, αποδεικνύοντας ακόμα μία φορά πως παίζει με τους δικούς της κανόνες και αποτελεί μία κατηγορία από μόνη της.
M. HULOT ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ