Τοιχογραφία του Κιθ Χάρινγκ σε κλαμπ της Βαρκελώνης κινδυνεύει από την επικείμενη κατεδάφιση του κτιρίου

 Facebook Twitter
Ο σπουδαίος καλλιτέχνης Κιθ Χάρινγκ άλλαξε με τη μοναδική του παρουσία και καλλιτεχνική δράση τον τρόπο που ο κόσμος έβλεπε την street art. Φωτο: Getty Images
0

ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ Φεβρουαρίου του 1989, ένας νεαρός στέκεται έξω από το κλαμπ Ars Studio της Βαρκελώνης και ο πορτιέρης δεν του επιτρέπει να μπει μέσα. Ο Cesar de Melero ήταν DJ εκείνη την εποχή στο κλαμπ, όταν κάποιος του είπε ότι ο Keith Haring ήταν έξω από την πόρτα.

Ο ίδιος θυμάται σήμερα ότι το κλαμπ ήταν γεμάτο και αφού έφτασε στην πόρτα σπρώχνοντας το πλήθος τον είδε. «Ήταν εκεί, με το άγιο, αθώο πρόσωπό του, και είπα στον θυρωρό να τον αφήσει να περάσει μέσα, και είπα στο αφεντικό: "Σαμπάνια για τον Keith Haring"».

Η φιλία τους ξεκίνησε με αυτό τον τρόπο και ο Χάρινγκ ζωγράφισε μια τοιχογραφία μέσα στο DJ booth του De Melero. Το κλαμπ έκλεισε το 1992, από τότε που έγινε αίθουσα μπιλιάρδου. Η τοιχογραφία του Χάρινγκ παραμένει εκεί, απείραχτη και μισοξεχασμένη, ακριβώς όπως τη ζωγράφισε. Ο ιδιοκτήτης της αίθουσας μπιλιάρδου λέει πως αν δεν ήταν αυτός η τοιχογραφία θα είχε εξαφανιστεί κάτω από στρώματα μπογιάς.

Αν και μέχρι σήμερα σώθηκε, φαίνεται να κινδυνεύει αφού οι ιδιοκτήτες του κτιρίου σχεδιάζουν να το κατεδαφίσουν για να χτίσουν ένα σπίτι φροντίδας για ηλικιωμένους και η τοιχογραφία φαίνεται να έχει αβέβαιο μέλλον, αν και η πόλη έχει δεσμευτεί να τη σώσει, όπως και άλλες τοιχογραφίες σε κτίρια προς κατεδάφιση.

Η τοιχογραφία του Χάρινγκ παραμένει εκεί, απείραχτη και μισοξεχασμένη, ακριβώς όπως τη ζωγράφισε. Ο ιδιοκτήτης της αίθουσας μπιλιάρδου λέει πως αν δεν ήταν αυτός η τοιχογραφία θα είχε εξαφανιστεί κάτω από στρώματα μπογιάς.

Ο ιδιοκτήτης των μπιλιάρδων Γκαμπριέλ Καράλ ισχυρίζεται ότι η τοιχογραφία τού ανήκει γιατί υπάρχει μια ρήτρα στο συμφωνητικό ενοικίασης που του δίνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας για την τέχνη στους τοίχους. Το έργο αξίζει 80.000 ευρώ και το Ίδρυμα Keith Haring είναι πρόθυμο να πληρώσει για την περίπλοκη επιχείρηση της αφαίρεσής του. Ο Καράλ είπε ακόμα ότι δεν έχει αποφασίσει αν θα την πουλήσει ή θα τη δωρίσει στο ίδρυμα.

Ο πρώην DJ του κλαμπ και φίλος του Χάρινγκ διαφωνεί με την πώληση που δεν συμβαδίζει «με το πνεύμα της ειλικρίνειας και της γενναιοδωρίας με την οποία ζωγραφίστηκε η τοιχογραφία». Λέει για τον Χάρινγκ ότι «ήταν ένα τόσο φυσιολογικό και ευχάριστο άτομο, καθόλου ματαιόδοξο».

Ο Χάρινγκ βρισκόταν στη Βαρκελώνη κατόπιν προτροπής του Montse Guillén, ενός σεφ στο Internacional Tapas Bar & Restaurant στην Tribeca, ένα στέκι της δεκαετίας του 1980, όπου σύχναζαν καλλιτέχνες όπως ο Andy Warhol καθώς και μουσικοί, μεταξύ των οποίων η Grace Jones και ο David Byrne.

Το πρωί μετά από εκείνο το βράδυ στο κλαμπ, ο Ντε Μελέρο, ο οποίος είναι τώρα κορυφαίος DJ στην Ίμπιζα, συνόδευσε τον Χαρινγκ στην Plaça Salvador Seguí στο El Raval, ένα γνωστό στέκι για σεξεργάτριες και τοξικοεξαρτημένους, όπου ο Χάρινγκ ζωγράφισε μια τοιχογραφία σε ένα κτίριο που ήταν προγραμματισμένο να κατεδαφιστεί.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Ο Χαρινγκ ζωγραφίζει μια τοιχογραφία στην Plaça Salvador Seguí στο El Raval, ένα γνωστό στέκι για σεξεργάτριες και τοξικοεξαρτημένους. Φωτο: Keith Haring Foundation

Η τοιχογραφία απεικονίζει ένα φίδι που τρώει τα πάντα κάτω από το σύνθημα: «Μαζί μπορούμε να σταματήσουμε το AIDS.» Ο Χάρινγκ πέθανε έναν χρόνο αργότερα από επιπλοκές που σχετίζονται με το AIDS.

Ο Ντε Μέλερο, ο οποίος βιντεοσκόπησε την εκδήλωση, έγραψε το σύνθημα στα ισπανικά, «Todos juntos podemos parar el sida», σε ένα κομμάτι χαρτί για να το αντιγράψει ο Χάρινγκ. Την επόμενη η τοιχογραφία είχε γεμίσει ταγκς και μουτζούρες γιατί κανένας δεν νοιαζόταν αν την είχε κάνει ο Κιθ Χάρινγκ, που και ο ίδιος ήξερε ότι το κτίριο θα κατεδαφιζόταν αλλά δεν νοιαζόταν καθόλου γι' αυτό. Ένα αντίγραφο του πρωτότυπου αυτού έργου φυλάσσεται στο MACBA, το μουσείο σύγχρονης τέχνης της πόλης.

Εκείνο το βράδυ, ο Χάρινγκ πήγε ξανά στο Ars Studio και ζήτησε από τον Ντε Μελέρο να απομακρύνει τους δίσκους του από τον τοίχο στην καμπίνα του DJ επειδή ήθελε να ζωγραφίσει. Με το ίδιο κόκκινο χρώμα με το οποίο ζωγράφισε την τοιχογραφία νωρίτερα εκείνη την ημέρα, απεικόνισε μια μορφή που φαίνεται να δονείται στoυς ήχους της μουσικής.

«Αυτός ο πίνακας πρέπει να μείνει εκεί που είναι. Πρώτα ήταν σε ένα νυχτερινό κλαμπ, μετά σε μια αίθουσα μπιλιάρδου, τώρα ένα σπίτι φροντίδας ηλικιωμένων. Γιατί όχι;» είπε ο Ντε Μελέρο.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Μια πολαρόιντ με τον Χάρινγκ να ζωγραφίζει την τοιχογραφία στο Ars Studio το 1989. Φωτο: César de Melero

Ένας εκπρόσωπος του δημοτικού συμβουλίου της Βαρκελώνης είπε: «Έχουμε εγγυηθεί την προστασία της τοιχογραφίας στο πλαίσιο του ειδικού αστικού σχεδίου και ζητήσαμε από την Generalitat [περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας] να την κηρύξει ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».

Ο Ντε Μέλερο δυσφορεί όταν ακούει να μιλάνε για την οικονομική αξία του πίνακα. «Ο Χάρινγκ δεν το ζωγράφισε για χρήματα, το έκανε ως σημάδι φιλίας και από αγάπη για το κλαμπ και τη Βαρκελώνη» είπε, προσθέτοντας ότι κανείς δεν μπορεί να αξιώσει ιδιοκτησία του έργου. Άλλωστε, ο ίδιος ο Χάρινγκ έλεγε: «Η τέχνη είναι για όλους».

Μπορεί η πορεία του στη ζωή να ήταν σύντομη, αλλά το άστρο του λάμπει μέχρι σήμερα. Ο σπουδαίος καλλιτέχνης Κιθ Χάρινγκ άλλαξε με τη μοναδική του παρουσία και καλλιτεχνική δράση τον τρόπο που ο κόσμος έβλεπε τη street art. Πέθανε μόλις στα 31 του χρόνια αλλά είχε προλάβει να ιδρύσει το Keith Haring Foundation το οποίο χρηματοδοτεί μέχρι σήμερα οργανώσεις που ασχολούνται με εκπαιδευτικά προγράμματα για μη προνομιούχα παιδιά για τη μόρφωση, πρόληψη και φροντίδα του ιού του AIDS.

Η ιστορία και η τύχη της τοιχογραφίας του Κιθ Χάρινγκ σε ένα κλαμπ της Βαρκελώνης ένα χρόνο πριν το θάνατό του Facebook Twitter
Ένα CD με αντίγραφο του έργου τέχνης που ζωγράφισε ο Χάρινγκ στο Ars Studio. Φωτογραφία: César de Melero

Στη σύντομη και δημιουργική ζωή του ο Κιθ Χάρινγκ είχε αφοσιωθεί σε θέματα όπως το AIDS, ο εθισμός στα ναρκωτικά, η παράνομη αγάπη και το απαρτχάιντ. «Το κοινό έχει δικαίωμα στην τέχνη. Η τέχνη είναι για τον καθένα. Συχνά το έργο μου είναι αρκετά διφορούμενο, ώστε να μπορεί να ερμηνεύεται από οποιονδήποτε», έλεγε, κάνοντας τα απλά σχέδιά του να μιλάνε περισσότερο από όσο χίλιες λέξεις για τα ζητήματα της εποχής του.

Ήταν είκοσι ετών όταν μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσει ζωγραφική. Μέσα στον δημιουργικό άνεμο που σάρωνε την πόλη στη δεκαετία του ’80, ο Κιθ Χάρινγκ βρήκε την προσωπική του γλώσσα σχεδιάζοντας ασταμάτητα με κιμωλίες αρχικά στους χώρους για διαφημιστικές πινακίδες στο μετρό, κάνοντας σύμβολα ακατανόητα τότε, τα πρώτα γκράφιτι που απλώς ήταν μια υποκουλτούρα πολύ κοντά στον βανδαλισμό.

Ο Κιθ Χάρινγκ, μέρος της θρυλικής σκηνής της δεκαετίας του ’80 της Νέας Υόρκης, εμπνευσμένος, ακτιβιστής έκανε εξώφυλλα δίσκων για τους Run-DMC και τον David Bowie, σκηνοθέτησε την Grace Jones, σχεδίασε ρούχα με την Vivienne Westwood και τον Malcolm McLaren διαχέοντας τις ιδέες του όπως ήθελε πάντα, σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

New York, New Wave: Σπάνιες φωτογραφίες από την θρυλική εικαστική σκηνή της Νέας Υόρκης στα ‘80s

Φωτογραφία / New York, New Wave: Σπάνιες φωτογραφίες από την θρυλική εικαστική σκηνή της Νέας Υόρκης στα ‘80s

Με κεντρικές φιγούρες τον Keith Haring και τον Jean-Michel Βasquiat, τους πρόωρα χαμένους σούπερ σταρ της νεοϋορκέζικης εικαστικής σκηνής στη δεκαετία του ’80, μια μεγάλη έκθεση συγκεντρώνει φωτογραφίες από εκείνες τις έντονες μέρες και τις ακόμα πιο έντονες νύχτες

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Εικαστικά / Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Μια διεθνής έκθεση με 241 φωτογραφίες, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν δει το φως δημοσιότητας και αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής της πιο διάσημης ζωγράφου του 20ού αιώνα, κάνει στάση το φθινόπωρο στη συμπρωτεύουσα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ