«How does it feel, how does it feel?/To be without a home /Like a complete unknown, /like a rolling stone». Αυτοί οι στίχοι από το κομμάτι Like A Rolling Stone του Μπόμπ Ντίλαν μου ήρθαν στο μυαλό καθώς διάβαζα πολλές απο τις απαντήσεις της Κολομβιανής Alejandra Hernandez που ζει, σπουδάζει και εργάζεται αυτή την περίοδο στο Βέλγιο για την συνέντευξη που παραχώρησε στο LIFO.gr. «Έχω πολλά ερωτήματα και εύχομαι να είχα μια ξεκάθαρη απάντηση για κάποιο από αυτά» λέει για το μέλλον που διαγράφεται άγνωστο μπροστά της. Τα έργα της προκαλούν μεγάλη περιέργεια για το τι να περιμένουμε στα χρόνια που θα ακολουθήσουν από την αυτή την δραστήρια 27χρονη. Ας ακούσουμε τι έχει να μας πει
— Πες μας λίγα πράγματα για εσένα και την οικογένεια σου
Γεννήθηκα το 1989 στην Μπογκοτά της Κολομβίας, είμαι τοξότης! Και οι δυο γονείς μου έχουν σπουδάσει σχέδιο, η μητέρα μου εσωτερικών χώρων και ο πατέρας μου βιομηχανικό, έτσι κατά κάποιο τρόπο ήμουν πάντοτε μέσα σε ένα περιβάλλον που είχε να κάνει με την εικόνα και την αισθητική, το οποίο φώτισε την αγάπη μου για το σχέδιο. Ζητούσα πάντα από την οικογένεια μου να σχεδιάσει πράγματα για εμένα από τότε που ήμουν πολύ νέα.
Κάποιοι από τους θείους και τις θείες μου ασχολούνται με την γραφιστική και θυμάμαι πάντα να μαγνητίζομαι ολοκληρωτικά από τις δουλειές τους, δεν μπορούσα να πιστέψω ότι όλα αυτά τα όμορφα πράγματα ήταν οι δουλειές τους ή οι σπουδές τους, δυο από τους θείους μου, από την πλευρά της μητέρας μου, είχαν ζήσει στο εξωτερικό για μεγάλο χρονικό διάστημα και πάντοτε μου έδιναν καλλιτεχνικά ερεθίσματα ως παιδί και έμπνευση όταν ήμουν στην εφηβεία.
Έτσι έφερα μέσα μου όλο αυτό τον καταιγισμό ενδιαφερόντων και οπτικών ερεθισμάτων. Για μια περίοδο σκεφτόμουν να μελετήσω γραφιστική όμως κάποιος μου είπε για ένα bachelor στις εικαστικές τέχνες που μπορούσα να κάνω στην Μπογκοτά, όπου θα μπορούσα να εξερευνήσω διαφορετικά μέσα και να πάρω ένα θεωρητικό υπόβαθρο ώστε να ήμουν περισσότερο σίγουρη για το τι θέλω να κάνω, έτσι γράφτηκα στην σχολή καλών τεχνών και ανέπτυξα ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον γύρω από την ζωγραφική. Σήμερα ο μικρότερος αδερφός μου έχει ακολουθήσει το ίδιο και είμαι πολύ χαρούμενη με αυτό
— Γιατί έγινες καλλιτέχνης;
Πρώτα απ΄όλα, πάντοτε είχα πρόβλημα με το να μου λέει κάποιος τι πρέπει να κάνω, να έχω ένα αφεντικό και ένα πρόγραμμα, χρειάζομαι την ελευθερία να δημιουργώ, πάντοτε αισθανόμουν την ανάγκη να εκφράσω τον εαυτό μου μέσω της τέχνης και ακολούθησα αυτή την επιθυμία μου χωρίς να αμφιβάλλω καθόλου, ήταν αυτό που προκαλούσε αίσθηση σε εμένα. Εκτός από αυτό, πραγματικά πιστεύω στην δύναμη της τέχνης, στον τρόπο με τον οποίο φτάνει στους ανθρώπους, στο πως αντανακλάτε πάνω στην ύπαρξη τους, στο να γίνεται ο καθρέφτης τους, να ανακαλύπτουν εναλλακτικά και πιθανά σύμπαντα, να αγαπούν το γεγονός ότι η τέχνη δεν είναι κάτι «απαραίτητο» ή «αποδοτική» δραστηριότητα στην οποία πρέπει να εμπλακούν ολοκληρωτικά, η τέχνη δουλεύει σε μια εντελώς διαφορετική σφαίρα, σε κάνει να αναρωτιέσαι για πράγματα τα οποία προέρχονται από την κοινωνία, και αυτό είναι το πιο σημαντικό από όλα.
Βλέποντας αυτά που μετράνε για εμένα, είναι το να συνδέομαι με τους ανθρώπους, να θέτω ερωτήματα στον εαυτό μου, να αμφιβάλλω αρκετά, να προσπαθώ να παραμείνω λογική.
— Πιστεύεις ότι ένας καλλιτέχνης έχει κάποια υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία;
Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι σύνδεσης του καλλιτέχνη με αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία, κάποιοι καλλιτέχνες κάνουν μια πολύ άμεση ακτιβιστική δουλειά και/ή πολιτικά εμπλεκόμενες πρακτικές, η δουλειά τους σχετίζεται με γεγονότα του παρόντος, και έχουν ένα άμεσο αντίκτυπο στους ανθρώπους με το να εμπλέκουν τους ίδιους μέσα στην δουλειά τους, ή με το να φέρνουν με την τέχνη τους στο προσκήνιο θέματα ή αδικίες που υπάρχουν αυτή την στιγμή στην κοινωνία δημιουργώντας μέσω της τέχνη τους αφορμή για συζήτηση.
Άλλοι καλλιτέχνες προτιμούν να δουλεύουν πάνω σε περισσότερο εσωτερικά ζητήματα, αυτοβιογραφικά ή να συνδέονται περισσότερο με τα συναισθήματα και τα αισθήματα τους, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την κοινωνία, φτάνοντας στους ανθρώπους και αγγίζοντας τους από μια διαφορετική πλευρά, προκαλώντας την ενσυναίσθηση, κάνοντας τους ανθρώπους να κοιτούν προς τα μέσα τους και να αντανακλούν μέσω της τέχνης τις δικές τους αποφάσεις και απόψεις. Αυτά είναι μερικά πολύ γενικά παραδείγματα όμως πιστεύω ότι ακόμα και εάν ένας καλλιτέχνης δεν έχει κατά νου να κάνει κάτι από τα παραπάνω, διαλέγοντας να είναι καλλιτέχνης(εμπλεκόμενος σοβαρά με την τέχνη) είναι από μόνο του μια ριζοσπαστική απόφαση, και εάν η δουλειά του/της είναι δυναμική και έχει κάτι να πει θα έχει αντίκτυπο στους ανθρώπους
— Ένα top5 με τους αγαπημένους σου καλλιτέχνες και ένα σύντομο σχόλιο για τον καθένα;
Αυτό είναι κάτι δύσκολο και στην πραγματικότητα δεν έχω top5, μου αρέσουν πολλοί καλλιτέχνες που είναι διαφορετικοί μεταξύ τους, υπάρχουν όμως μερικοί που κατά κάποιο τρόπο με βοήθησαν να δημιουργήσω την τέχνη που κάνω σήμερα
1.
Matisse
Ανεξάντλητη πηγή ζωγραφικής και φρέσκιας έμπνευσης, μου υπενθυμίζει ένα πιο χαλαρό τρόπο σχεδίου, να βλέπω την ομορφιά σε πολλά φαινομενικά συνηθισμένα πράγματα, να δουλεύω, να δουλεύω, να δουλεύω πολύ!
2.
Otto Dix
Μου αρέσει ο περίεργος/ψυχρός/πολύ προσωπικός τρόπος που ζωγραφίζει τον εαυτό του και τους άλλους, υπάρχει πάντοτε στους πίνακες του κάτι μυστήριο, κάτι σκοτεινό και αινιγματικό το οποίο με κάνει να θέλω να μάθω περισσότερα για εκείνον και τα χρόνια που έχει ζήσει.
3.
Alice Neel
Με έκανε να αγαπήσω ξανά την ζωγραφική πορτραίτων, μου αρέσει η ταπεινότητα και το αίσθημα συμπόνιας που εκφράζει με τα έργα της εκτός από το γεγονός ότι αντιστάθηκε, ότι συνέχισε να κάνει παραστατικά πορτραίτα ως γυναίκα ακόμα και όταν οι άνθρωποι δεν της έδιναν σημασία και ο κόσμος της τέχνης είχε την προσοχή του σε άντρες καλλιτέχνες που έκαναν αφηρημένη ζωγραφική στα 60s, στο τέλος η συνεπής και υπέροχη δουλειά της αναγνωρίστηκε, ήταν πολύ συναρπαστικό να βλέπεις πως συνέχιζε να ζωγραφίζει ότι και αν συνέβαινε, ακόμα και όταν ήταν σε πολύ μεγάλη ηλικία, εύχομαι να συνεχίσω να δουλεύω με την ενέργεια και την ζωηρή ματιά της μέχρι την ηλικία της όπως εκείνη.
4.
Henri Douanier Rousseau
Άλλος ένας καλλιτέχνης που συνέχισε να έχει πίστη στον εαυτό του παρά την κριτική και την δυσφήμηση της δουλειάς του. Μου αρέσει η ειλικρίνεια, το πάθος το, η φαντασία του και το γεγονός ότι έκανε εκείνο το είδος της ζωγραφικής που ήθελε ακόμα και όταν το «trend» επέβαλε κάτι άλλο. Αργότερα αναγνωρίστηκε και επαινέθηκε από ζωγράφους και κριτικούς, παρέμεινε σταθερός στην οπτική του μέχρι το τέλος του.
5.
Louise Bourgeois
Η δουλειά της είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα βασικά σημεία αναφοράς της τέχνης του 20ου αιώνα, για εμένα, η δουλειά της είναι ένα τέλειο παράδειγμα της τέχνης ως κάθαρση, παίρνοντας προσωπικά τραύματα και εσωτερικούς αγώνες μετατρέποντας τα σε δυνατές μεταφορές με τα οποία οι άλλοι άνθρωποι μπορούν να συνδεθούν, η ακρίβεια και η επαναστατική ευαισθησία της άλλαξαν πραγματικά την αντίληψη μου σχετικά με την τεράστια δύναμη της τέχνης.
— Μπορείς να μας μιλήσεις σχετικά με το τελευταία σου γυμνά πορτραίτα και τον τρόπο με τον οποίο ανακαλύπτεις τα μοντέλα που ποζάρουν σε αυτά;
Τα γυμνά πορτραίτα είναι η συνέχεια ενός προτζεκτ πορτραίτων το οποίο ξεκίνησα πριν ενάμιση χρόνο. Το ουσιαστικό ενδιαφέρον μου ήταν να συνδεθώ με τα μοντέλα σε φιλικό επίπεδο, περισσότερο έμοιαζαν με χαλαρές επισκέψεις στο σπίτι μου παρά με κάτι αυστηρά επαγγελματικό. Κάθε φορά που προσκαλούσα κάποιον του ζητούσα να φέρει μερικά αντικείμενα μαζί του που θα αποτελούσαν μια καλή αρχή για να τον γνωρίσω, μου άρεσε να ακούω ιστορίες και ανέκδοτα και να μοιράζομαι συναισθήματα μαζί τους.
Όταν συνειδητοποίησα ότι μέσω της διαδικασίας της ζωγραφικής οι άνθρωποι μπορούσαν να ανοιχτούν, τους ζητούσα να βγάλουν τα ρούχα τους( που είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που προσέχουμε στους άλλους και λειτουργεί ως εμπόδιο) έτσι αποκτούσαμε μεταξύ μας μεγαλύτερη οικειότητα, το γεγονός ότι κάποιος είναι μπροστά σου γυμνός αυτομάτως αναπτύσσεται ένα είδος εμπιστοσύνης μεταξύ σας καθώς δεν έχει κάτι να κρύψει, δυο άνθρωποι που επικοινωνούν. Είναι μια υπέροχη διαδικασία και πάντοτε είμαι ικανοποιημένη από τον τρόπο που ανοίγονται οι άνθρωποι και την γενναιοδωρία των ανθρώπων που ποζάρουν.
Δεν έχω κάποιο συγκεκριμένο τύπο μοντέλου, ούτε ψάχνω για κάποια συγκεκριμένα φυσικά χαρακτηριστικά, κάποια μοντέλα τα ανακαλύπτω παίρνοντας μια παρορμητική απόφαση που βασίζεται στην διαίσθηση, τους προτείνω και συμφωνούν, σε άλλες περιπτώσεις με ρωτάνε οι ίδιοι εάν μπορούν να είναι κομμάτι του προτζεκτ, φυσικά συμφωνώ αμέσως διότι πιστεύω ότι ο καθένας μπορεί να είναι ένα τέλειο μοντέλο, όσο είναι πρόθυμος να αφεθεί και να έχει μια καινούρια εμπειρία.
Τα περισσότερα από τα μοντέλα μου είναι νέοι άνθρωποι, γύρω στην ηλικία μου διότι αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους επικοινωνώ περισσότερο, όμως θα μου άρεσε να μεγαλώσω το εύρος του προτζεκτ και να δουλέψω με ανθρώπους όλων των ηλικιών με διαφορετικά backgrounds, το υπέροχο σε αυτό το προτζεκτ είναι ότι μπορώ να το επεκτείνω όσο θέλω δίνοντας του την έκταση που θέλω, υπάρχουν ανεξάντλητες πηγές εκεί έξω, όλα είναι εδώ και μπορώ να το επεκτείνω περπατώντας, αναπνέοντας, τρώγοντας, κλαίγοντας, γελώντας, όλη την ώρα, οπουδήποτε.
— Αμφέβαλλες ποτέ ότι ήσουν καλλιτέχνης;
Υποθέτω ότι όταν ήμουν στην Καλών Τεχνών, αισθανόμουν μια ενόχληση όταν οι άνθρωποι με ρωτούσαν με τι ασχολούμαι, κάποιες φορές απαντούσα, «Είμαι φοιτήτρια στην Καλών Τεχνών» επειδή το καλλιτέχνης μου ακουγόταν πιο επίσημο και αυτάρεσκο, αργότερα σκέφτηκα- εντάξει, πρέπει να πιστέψω σε αυτό ολοκληρωτικά είτε είμαι ή δεν είμαι καλλιτέχνης τελικά. Όταν τελικά πίστεψα στην ιδέα ότι αυτό θα κάνω το υπόλοιπο της ζωής μου, τότε αποφάσισα ότι ΕΙΜΑΙ καλλιτέχνις. Κάποιες φορές σκέφτομαι ότι μάλλον είμαι ΖΩΓΡΑΦΟΣ όχι ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ όμως αυτό στενεύει τις πιθανότητες που έχω, αισθάνομαι ότι θέλω να ωριμάσω, να εξελιχθώ και να μεταμορφωθώ με άλλους τρόπους, έτσι λέω ότι είμαι καλλιτέχνης. Δεν πιστεύω ότι ποτέ αμφέβαλλα ότι είμαι καλλιτέχνης, βαθιά μέσα μου αυτό είναι που ήθελα να κάνω.
— Ποιος είναι ο στόχος που έχεις βάλει ως καλλιτέχνης;
Βλέποντας αυτά που μετράνε για εμένα, είναι το να συνδέομαι με τους ανθρώπους, να θέτω ερωτήματα στον εαυτό μου, να αμφιβάλλω αρκετά, να προσπαθώ να παραμείνω λογική. Γνωρίζοντας μπορώ πάντοτε να αλλάξω, αποδέχτηκα την κρίση! Υποθέτω ότι ακόμα ανακαλύπτω τον στόχο μου, δεν ξέρω εάν θα τον βρω ποτέ, όμως ξέρω ότι τελικά βρίσκεται εκεί έξω. Αυτή είναι μια αρκετά χάλια απάντηση, έτσι δεν είναι;
—Πως η Ευρώπη σε άλλαξε ως καλλιτέχνη;
Μου έδωσε μια προοπτική, πιστεύω ότι άλλαξε το πλαίσιο και με έβγαλε έξω από την περιοχή ασφαλείας που βρισκόμουν και αυτό πάντοτε είναι καλό πράγμα. Μου έδωσε πολλά, ήρθα στην Ευρώπη αρχικά για να κάνω ένα master και ξεκίνησα μια διετή προετοιμασία για ένα ακαδημαϊκό πρόγραμμα, έτσι τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχω πάρε πάρα πολλά, έχω δει αρκετή τέχνη, πιστεύω ότι με άλλαξε με την έννοια ότι ήρθα αντιμέτωπη με τον εαυτό μου, έπρεπε να εκπαιδεύσω μόνη τον εαυτό μου γιατί δεν είχα κανέναν να το κάνει αυτό για εμένα.
Στην Κολομβία έχουμε μια εξευρωπαϊσμένη καλλιτεχνική εκπαίδευση, κάτι το οποίο δεν είναι απαραίτητα καλό, όμως ήταν τέλειο να έχεις την ευκαιρία να βλέπεις την τέχνη την οποία έχεις διδαχτεί στο σχολείο, μπροστά σου, ιδιαίτερα την ζωγραφική, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερα από το να δεις από κοντά την τέχνη, και φυσικά όλα αυτά σε αλλάζουν ως καλλιτέχνη, υπάρχουν τόσες πολλές νέες πηγές και προοπτικές. Αυτό δεν σημαίνει ότι πιστεύω ότι η Ευρώπη είναι καλύτερη, πιστεύω ότι κάποιες φορές τοποθετούμε την τέχνη της Ευρώπης σε ένα βωμό και την θεωρούμε ως κάτι ιερό, όμως υπάρχουν τόσα υπέροχα πράγματα στην τέχνη της Λατινικής Αμερικής, έτσι υπάρχει ένα παράδοξο, η Ευρώπη έχει κάποια πλεονεκτήματα, μπορεί να είναι ένα υπέροχο μέρος για να ωριμάσει ένας καλλιτέχνις, όμως το ίδιο είναι και η Κολομβία, υπάρχει τόση ενέργεια και κίνητρα εκεί, τα πλαίσια είναι τόσο διαφορετικά και το καθένα έχει τα υπέρ και τα κατά.
— Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνηση σου από την παιδική σου ηλικία στην Κολομβία;
Πηγαίνοντας στην εξοχή με την οικογένεια μου, ο παππούς μου έχει μια φάρμα στην Tolima, ένα από τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Κολομβίας, πηγαίναμε εκεί αρκετά συχνά, θυμάμαι τα μάνγκο, το άρωμα, τα φοινικόδεντρα, τα λουλούδια, τα παιχνίδια με τα σκυλιά, την βόλτα στο ποτάμι, τα φίδια και τα ιγκουάνα, τις αγελάδες, την ζέστη, όλα τα φρούτα και τα αρώματα. Κρατάω αυτές τις αναμνήσεις πολύ ζωντανές και μέχρι σήμερα εξακολουθούν να αποτελούν πηγή έμπνευσης για την δουλειά μου.
— Τα μελλοντικά σου σχέδια;
Θα τελειώσω την ειδικότητα μου στο HISK (Higher Institute of Fine Arts) στο Gent, του Βελγίου, έρχεται μια έκθεση στις 17 Νοεμβρίου, μετά από αυτό θα δουλέψω σε νέα προτζεκτς, Σκέφτομαι να κάνω ένα μάθημα στο σχέδιο υφασμάτων, το οποίο είναι ένα εντελώς νέο μέσο για εμένα, είμαι ενθουσιασμένη με αυτό. Θα συνεχίσω να δουλεύω με την γκαλερί μου LaVeronica και ελπίζω ότι θα μπορέσω να μείνω στην Ευρώπη για κάποιο καιρό, μετά από αυτό θα ήθελα να μετακινηθώ κάπου εντελώς διαφορετικά με τον σύντροφο μου Carlos Alfonso, ο οποίος είναι και αυτός καλλιτέχνης(παρά πολύ καλός, Και θα έπρεπε να είναι στο top5 μου σίγουρα). Υπάρχουν λοιπόν πολλά πράγματα που έρχονται τον επόμενο χρόνο, όμως και πολλά ερωτήματα, εύχομαι να είχα μια ξεκάθαρη απάντηση για κάποιο από αυτά
— Θα μπορούσες να μοιραστείς μια εικόνα με κάτι που αγαπάς ;
Αυτό είναι ένα όμορφο θερμοκήπιο, κοντά στο σπίτι των γονιών μου στα προάστια της Μπογκοτά, μου αρέσει εδώ, μου υπενθυμίζει την ομορφιά και τον πλούτο της χώρας μου, είναι τόσο γραφικά και ήσυχα. Η μέρα που βάλαμε δέντρα για να καλλιεργήσουμε στον κήπο, ήταν μια όμορφη μέρα
Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν την συνέντευξη παραχωρήθηκαν αποκλειστικά στο LIFO.gr απο την Alejandra Hernandez. Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση τους χωρίς την άδεια της
Info: Περισσότερα για τις δουλειές της Alejandra Hernandez στο site της
