Πόσα έργα τέχνης χάνονται από τα μουσεία και τι ξέρουμε για αυτά;

Πόσα έργα τέχνης χάνονται από τα μουσεία και τι ξέρουμε για αυτά;... Museum of Fine Arts, Boston. Facebook Twitter
Υπάρχουν φορές που τα μουσεία δεν δημοσιοποιούν αλλά αποκρύπτουν μια κλοπή επειδή φοβούνται ότι η δημοσιοποίηση θα αποτρέψει άλλα μουσεία να τους δανείσουν έργα
0

Δυο χρυσά και ασημένια κομμάτια από μια πανοπλία της εποχής της Αναγέννησης που είχαν κλαπεί από το Λούβρο του 1983, βρέθηκαν φέτος σε μια ιδιωτική συλλογή μιας οικογένειας στη Γαλλία.

Ανακαλύφθηκαν με τον τρόπο που ανακαλύπτονται τα κλεμμένα έργα: Ένας ειδικός διασταύρωσε τα αντικείμενα σε μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει χαμένα και κλεμμένα έργα τέχνης.

Υπάρχουν φορές που τα μουσεία δεν δημοσιοποιούν αλλά αποκρύπτουν μια κλοπή επειδή φοβούνται ότι η δημοσιοποίηση θα αποτρέψει άλλα μουσεία να τους δανείσουν έργα, επικαλούμενα ασθενή μέτρα ασφαλείας, ή ότι θα ενθαρρύνουν, εξαιτίας του ίδιου λόγου, τους κλέφτες που θα επιχειρήσουν να βρουν ένα κενό ασφαλείας για να δράσουν την κατάλληλη στιγμή.

Οι εμπειρογνώμονες που ασχολούνται με την ασφάλεια των έργων υποστηρίζουν ότι η μη δημοσιοποίηση αντικειμένων τέχνης που έχουν χαθεί από αποθήκες έχει εμποδίσει πολλές φορές στην ανάκτησή τους.

Πόσα έργα τέχνης χάνονται από τα μουσεία και τι ξέρουμε για αυτά; Facebook Twitter
Worcester Art Museum

Ο Philippe Malgouyres, επιμελητής της τέχνης στο Λούβρο, είπε ότι όταν άρχισε να εργάζεται σε μουσεία πριν από δεκαετίες, άκουγε ιστορίες για κλοπές και εξαφανίσεις που δεν είχαν αναφερθεί.

Ο λόγος που τα μουσεία δεν δημοσιοποιούν μια κλοπή ή δεν καταφεύγουν στην αστυνομία είναι ότι νιώθουν ντροπή ή θέλουν να δείχνουν την ακεραιότητά τους, δεν πιστεύουν ότι μπορεί να τους έχει συμβεί κάτι τέτοιο και προσπαθούν να προσλάβουν ερευνητές, ενώ πολλά μικρότερα δεν έχουν σε βάση δεδομένων, σε αρχεία, με διαφάνεια όλα τα αντικείμενα που διαθέτουν στις αποθήκες τους.  

Πριν από λίγες ημέρες η εφημερίδα El País ανέφερε ότι η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας ανακάλυψε το 2014 ότι ένα βιβλίο του 17ου αιώνα του Γαλιλαίου είχε αντικατασταθεί από ένα αντίγραφο, και δεν αποκαλύφθηκε παρά μόνο όταν οι ερευνητές αναζήτησαν το έργο.

Ένας ειδικός του FBI δήλωσε ότι τα μουσεία μπορεί να κάνουν και δέκα και δεκαπέντε χρόνια να καταλάβουν αν κάτι λείπει από τις συλλογές τους. Όσο πιο πίσω πάει η κλοπή, τόσο πιο δύσκολο είναι να βρεθεί το μουσείο στα ίχνη των κακοποιών και το αντικείμενο μπορεί ήδη να έχει αλλάξει πολλά χέρια.

Μια καταπληκτική ιστορία αφηγείται ο ερευνητής του FBI, στην οποία ένα μουσείο ανακάλυψε την εξαφάνιση αντικειμένων 15 έως 20 χρόνια μετά την κλοπή. Οι αρχές ήξεραν πού βρίσκονταν τα αντικείμενα, αλλά δεν μπορούσαν να τα ανακτήσουν επειδή το μουσείο δεν μπόρεσε να αποδείξει ότι τα αντικείμενα ανήκαν σε αυτό. Κάτι που σημαίνει ότι πριν υπάρξουν βάσεις δεδομένων και τίτλοι ιδιοκτησίας πολύ καθαροί, ήταν σχεδόν εύκολο να χαθεί κάτι και από ανθρώπους του μουσείου.

Πόσα έργα τέχνης χάνονται από τα μουσεία και τι ξέρουμε για αυτά; Facebook Twitter
Montgomery Museum of Fine Arts

Όσο πιο γρήγορα ανακαλυφθεί μια κλοπή, τόσο πιο δύσκολο γίνεται για τους κλέφτες να πουλήσουν το έργο τέχνης. Και δεν είναι λίγες οι φορές που έργα τέχνης εγκαταλείφθηκαν αφού δεν μπόρεσαν να βρουν τον δρόμο τους στην αγορά τέχνης.

Το 2013, όταν οι κλέφτες έκλεψαν 27 κομμάτια από το Εθνικό Ετρουσκικό Μουσείο της Βίλας Τζούλια στη Ρώμη, η αστυνομία παρέμεινε σιωπηλή για την κλοπή και βρέθηκε στα ίχνη της σπείρας που είχε στην κατοχή της τα κομμάτια – όχι όλα, αλλά κατάφερε να ανακτήσει τα περισσότερα.

Το 2014 το Μουσείο Πράδο της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι έχει χάσει κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, δηλαδή από το 1818, 885 έργα. Το μουσείο έχει προβεί σε συστηματικές έρευνες μέσα στις συλλογές του μουσείου ώστε να εντοπιστούν τα αγνοούμενα έως τώρα έργα τέχνης και κάποια βρέθηκαν σε εργαστήρια συντήρησης, ξεχασμένα.

Η ισπανική εφημερίδα El Ρais που έκανε έρευνες υποστήριξε ότι δεν έχει υπάρξει καμία χειροπιαστή απόδειξη πότε και πού χάθηκαν τα έργα.

Ο αριθμός των χαμένων έργων από τη συλλογή του Πράδο έχει αυξηθεί σταθερά από 350 το 1980, περίπου στα 500 τη δεκαετία του 1990, και με μία ραγδαία εξέλιξη σήμερα φτάνει στα 900.  Το μουσείο κατέχει μία από τις μεγαλύτερες συλλογές τέχνης στην Ευρώπη, με μια περιουσία που αποτελείται στο σύνολο από 27.509 αντικείμενα και έργα τέχνης, σύμφωνα με την απογραφή του 2012.

Με πληροφορίες από ΝΥΤ, El Pais

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

O κύριος Ροβινσώνας Κρούσος έμεινε σπίτι. Περιπέτειες σχεδιασμού σε συνθήκες κρίσης»

Εικαστικά / Οι κενές προθήκες του Μουσείου Μπενάκη γέμισαν με έργα σύγχρονης τέχνης

Λόγω της μεταφοράς της μόνιμης συλλογής του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού στο κτίριο της Πειραιώς για την έκθεση «1821. Πριν και Μετά», το κτίριο της Κουμπάρη υποδέχεται την έκθεση «O κύριος Ροβινσώνας Κρούσος έμεινε σπίτι. Περιπέτειες σχεδιασμού σε συνθήκες κρίσης».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιαγόι Κουσάμα: Από το ατελιέ της στην πιο μεγάλη αναδρομική στο Βερολίνο

Εικαστικά / Γιαγόι Κουσάμα: Από το ατελιέ της στο Τόκιο ως την πιο μεγάλη αναδρομική στο Βερολίνο

Πώς είναι το ατελιέ της Γιαγόι Κουσάμα; Πριν από τη μεγάλη αναδρομική της στο Gropius Bau του Βερολίνου, μια επίσκεψη στο στούντιο της πιο ποπ γιαγιάς της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ