Έξι καλλιτέχνες ερμηνεύουν την απειλή ενός κόσμου όπου έχει επικρατήσει η τεχνητή νοημοσύνη

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ο Γιώργος Λιντζέρης στο έργο του Human Traces επεξεργάστηκε 24 φωτογραφίες μελών της οικογένειας του σε πολύχρωμες παραλλαγές gell printing.
0

Καθώς η εμφύτευση του πρώτου ασύρματου εγκεφαλικού τσιπ σε άνθρωπο είναι πια πραγματικότητα, άραγε πόσο ειλικρινής θα είναι η αρνητική απάντηση στη γνωστή ερώτηση που συναντούμε σε ιστοσελίδες του διαδικτύου αν είμαστε ρομπότ, δηλαδή η επιβεβαίωση ότι ο χρήστης είναι ανθρώπινο ον;

Αν ήθελα να είμαι συνεπής στην παρουσίαση της εικαστικής έκθεσης «I am not a robot» στο Match Point, μήπως θα έπρεπε να απευθυνθώ στο ChatGPT και να ζητήσω τη συνδρομή του ώστε να τη γράψει εκείνο; Αυτή θα ήταν μια ειρωνική αντίδραση στην ίδια την ιδέα μιας έκθεσης που σχετίζεται με την τεχνική νοημοσύνη.

Πώς ερμηνεύει μια παρέα εικαστικών την προοπτική να αντικατασταθεί η ανθρώπινη δημιουργία από τις απειράριθμες δυνατότητες της ΑΙ; Οι Νίκος Γιαβρόπουλος, Γιάννης Καρδάσης, Γιώργος Λιντζέρης, Χρήστος Τζοβάρας μαζί με τις Μάρθα Παναγιωτοπούλου και Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη εξερευνούν, δημιουργούν και παρουσιάζουν μια σειρά από έργα που συνομιλούν με την ψηφιακή πραγματικότητα και την πιθανολογούμενη οριστική παράδοση σε έναν κόσμο που δεν θα ορίζουμε αλλά θα μας ορίζει και θα μας συντονίζει σχεδόν ως άυλα όντα.

Πώς ερμηνεύει μια παρέα  εικαστικών την προοπτική να αντικατασταθεί η ανθρώπινη δημιουργία από τις απειράριθμες δυνατότητες της ΑΙ;

Γιατί δεν μπορείς σήμερα να υπάρχεις αν δεν δίνεις το «παρών» στο διαδίκτυο, αν δεν είσαι αδιάλειπτα συνδεδεμένος με τον παγκόσμιο ιστό μέσω του κινητού ή του λάπτοπ σου. Υπάρχει πιθανότητα να μην είσαι πραγματική οντότητα από σάρκα, οστά και πνεύμα αλλά μια φανταστική ψηφιακή μορφή; Έχοντας όλα αυτά στο μυαλό του ο Γιώργος Λιντζέρης ανέλαβε τον ρόλο του επιμελητή της έκθεσης και συντόνισε πέντε καλλιτέχνες, τρεις της γενιάς του και δύο νεότερες καλλιτέχνιδες, ώστε να ερμηνεύσουν αυτήν τη συνθήκη με την οποία έρχονται σε καθημερινή επαφή μέσω της δουλειάς τους και της κοινωνικής τους παρουσίας.

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ένα κεφάλι έχει κυριολεκτικά πετρώσει, αφού πια αποτελείται από γράμματα ενός πληκτρολογίου - η αδιάλειπτη χρήση των υπολογιστών έχει κάνει τα πλήκτρα προέκταση του χεριού μας.

Ο ίδιος στο έργο του «Human Traces» επεξεργάστηκε 24 φωτογραφίες μελών της οικογένειάς του σε πολύχρωμες παραλλαγές gelli printing· θυμίζουν τις δαγκεροτυπίες του Γουόρχολ, οριοθετούνται και «καπελώνονται» από το χρυσό περίγραμμα ενός σπιτιού με στέγη. Αλλά τι είναι το σπίτι; Όχι μόνο μια στέγη που μας προστατεύει. Περισσότερο αποτελεί την εστία αναφοράς μας, το συναισθηματικό σύμπαν στο οποίο συνεχώς επιστρέφουμε. «Ο τόπος της ηλικίας μας», όπως σημειώνει ο ίδιος στο έντυπο που συνοδεύει την έκθεση.

Διευκρινίζει: «Κάτι που δεν γίνεται αλγόριθμος, το γραμμένο χαρτί με τα λάθη του, η τυχαία αλληλουχία ζωής». Εκείνο δηλαδή που πιστοποιεί ότι ο δημιουργός του δεν είναι ρομπότ, ότι θα επιστρέψει στο σπίτι για να προστατευθεί από τον έξω κόσμο, να κρυφτεί από τα αδιάκριτα βλέμματα του κόσμου, να κοιμηθεί μέχρι την επόμενη μέρα που θα βγει πάλι να συνεχίσει τον καθημερινό αγώνα της επιβίωσης, και μπαίνοντας σε μια εφαρμογή στο ίντερνετ θα απαντήσει αρνητικά στην ερώτηση αν είναι ρομπότ. Η μνήμη όλων όσοι περικλείονται στο χρυσό διάγραμμα, μάνα, πατέρας, γιαγιάδες, παππούδες, αδέλφια, έρωτες, το επιβεβαιώνει περίτρανα.

Η βιντεο-εγκατάσταση του Νίκου Γιαβρόπουλου «Polaroid A.I.» αποπειράται να απαντήσει σε εσχατολογικά ερωτήματα εμπνευσμένος από τη σπηλιά του Πλάτωνα. Μια ανθοστήλη, ένα βάζο και μια καρέκλα αποτελούν τα «υλικά» πάνω στα οποία προβάλλονται εικόνες που, μαζί με τις σκιές τους, συνθέτουν το έργο. Ποιες εικόνες; Ένας καθισμένος άντρας με διπλή «υπόσταση», ως μαύρη φιγούρα, και το διπλότυπό του σε αχνό γκρι.

Κρατάει ένα βιβλίο, μια μύγα τού επιτίθεται, σηκώνεται να την απωθήσει, την κοροϊδεύει με μια παιδική χειρονομία και ξανακάθεται στην καρέκλα, ενώ τα άνθη παραδίπλα ανοιγοκλείνουν με μη φυσιολογική ταχύτητα. Ποια εικόνα μας καταγράφει και αναπαράγει η τεχνητή νοημοσύνη στο διηνεκές; Όταν πάψουμε να υπάρχουμε πάνω στη γη και να αναπνέουμε θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα δεδομένα μας σαν να είμαστε ακόμα ζωντανοί (όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάποια σάιτ κοινωνικής δικτύωσης) – ποια θα είναι αυτά;

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Η βιντε-οεγκατάσταση του Νίκου Γιαβρόπουλου Polaroid A.I. αποπειράται να απαντήσει σε εσχατολογικά ερωτήματα.
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Χρήστος Τζοβάρας, DECaPi-TATION
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Γιάννης Καρδάσης, Ούτε παιδί, Ούτε ζώο. Ούτε άνθρωπος, ούτε τέρας

Στο έργο του Γιάννη Καρδάση «Ούτε παιδί, Ούτε ζώο. Ούτε άνθρωπος, ούτε τέρας» σού δίνεται η εντύπωση ότι οι δύο χάρτινες φιγούρες που μπουσουλάνε στο πάτωμα είναι όλα αυτά που αρνείται ο καλλιτέχνης: ζώα, άνθρωποι σε παιδική ηλικία, τέρατα! Ένα κεφάλι ιγκουάνα με χεράκια και ποδαράκια νηπίου και ένας χοίρος με παιδικά μέλη επίσης. Και στο τέλος του χάρτινου ομοιώματος, ουρά.

Πάνω τους απειλεί να πέσει ένα αντεστραμμένο στρογγυλό τραπεζάκι από αυτά που βρίσκεις σωρό στα μικροαστικά σαλονάκια, με αμπαλαρισμένες 4 πορσελάνινες φιγούρες. «Όλα είναι λάθος. Όλα», διατείνεται με σχόλιό του στο κειμενάκι που συνοδεύει την έκθεση. Και συμπληρώνει: «Όλα αυτά τα λάθη είναι το βήμα που θα μας πάει παρακάτω». Αλλά, αναρωτιέσαι, η τεχνολογία θα διορθώσει τα λάθη; Αυτή θα μας πάει παρακάτω, όταν το λάθος υπάρχει ήδη από τη γέννηση;

Ο Χρήστος Τζοβάρας επέλεξε μια αρχετυπική φιγούρα για να σχολιάσει τον νέο, γενναίο κόσμο μας, τη Μέδουσα. Στο έργο του DECaPi-TATION (Αποκεφαλισμός) ένα κεφάλι μανεκέν που ξεπροβάλλει μέσα από περίβλημα φτιαγμένο από σελοφάν, από το οποίο ξεπετάγονται δεκάδες καλώδια σαν αυτά που απαρτίζουν το εσωτερικό ενός κομπιούτερ, γίνεται ο εγκέφαλος της Μέδουσας, η οποία αναδύεται μέσα από κουκούλι. Δίπλα ένα άλλο κεφάλι έχει κυριολεκτικά πετρώσει, αφού πια αποτελείται από τα γράμματα ενός πληκτρολογίου – η αδιάλειπτη χρήση των υπολογιστών έχει κάνει τα πλήκτρα προέκτασή μας. Το τελευταίο κεφάλι είναι η Μέδουσα ως avatar. «Τρεις προσπάθειες Αποκάλυψης», σχολιάζει ο ίδιος.

Έναν «μεγάλο, παράδοξο παιδότοπο» χαρακτηρίζει η Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη τη γλυπτική της εγκατάσταση με τίτλο «A non binary code». Ένας μη δυαδικός κώδικας, αποτελούμενος από «γλυπτά» από μαλακά υλικά, ύφασμα και χρώματα, που, έχοντας παραχθεί με παραδοσιακή ραπτομηχανή, μπορεί να περιέχει και «ανθρώπινα» λάθη. Διάσπαρτα ποπ χειροτεχνήματα που παραπέμπουν στην ψηφιακή αισθητική, αναγνωρίσιμα μοτίβα σε διαφορετικά γεωμετρικά σχήματα και μεγέθη που αποπνέουν κάτι το οικείο και το παιχνιδιάρικο. Είναι ίσως η αισιόδοξη απόδοση εκ μέρους της καλλιτέχνιδας της πεποίθησης ότι μπορούμε να φτάσουμε, μέσω της τεχνολογίας, σε έναν «διάλογο σχετικά με τη συνέργεια μεταξύ της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της υπολογιστικής ισχύος του ΑΙ».

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη, A non binary code
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Μάρθα Παναγιωτοπούλου, Libella nova

Τέλος, η Μάρθα Παναγιωτοπούλου, με γλυπτά από φυσητό γυαλί, έφτιαξε το έργο «Libella nova» και με αυτό μας ταξιδεύει σε μια μετα-ανθρώπινη και φανταστική εποχή όπου τα «όρια μεταξύ ανθρώπινων και μη ανθρώπινων κόσμων έχουν σχεδόν εξαϋλωθεί». Η «μετα-λιβελούλα» της με τα «μετα-νούφαρα» που την πλαισιώνουν αποτελούν «κιβωτούς» συναισθημάτων όπου έχουν αποθηκευτεί μνήμες και συναισθήματα ανθρώπων της εποχής μας που δυνητικά θα εξαφανιστεί.

Έξι καλλιτέχνες στο μεταίχμιο της παλιάς καλλιτεχνικής παράδοσης, όπου η ανθρώπινη δημιουργικότητα και πνευματικότητα παίζει τον κυρίαρχο ρόλο στη μελλοντική απόλυτη(;) επικράτηση της τεχνητής νοημοσύνης. Αμηχανία, αυτοσαρκασμός, ανησυχία για έναν κόσμο όπου η ανθρώπινη φύση ίσως χάσει το θεμελιώδες δικαίωμά της να ονειρεύεται, να εκφράζεται, να αντιδρά. Άραγε πώς ερμηνεύουν το 2024 έξι καλλιτέχνες την απειλή αυτού του νέου κόσμου;

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «I am not a robot» εδώ.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ