PODCAST

Έξι καλλιτέχνες ερμηνεύουν την απειλή ενός κόσμου όπου έχει επικρατήσει η τεχνητή νοημοσύνη

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ο Γιώργος Λιντζέρης στο έργο του Human Traces επεξεργάστηκε 24 φωτογραφίες μελών της οικογένειας του σε πολύχρωμες παραλλαγές gell printing.
0

Καθώς η εμφύτευση του πρώτου ασύρματου εγκεφαλικού τσιπ σε άνθρωπο είναι πια πραγματικότητα, άραγε πόσο ειλικρινής θα είναι η αρνητική απάντηση στη γνωστή ερώτηση που συναντούμε σε ιστοσελίδες του διαδικτύου αν είμαστε ρομπότ, δηλαδή η επιβεβαίωση ότι ο χρήστης είναι ανθρώπινο ον;

Αν ήθελα να είμαι συνεπής στην παρουσίαση της εικαστικής έκθεσης «I am not a robot» στο Match Point, μήπως θα έπρεπε να απευθυνθώ στο ChatGPT και να ζητήσω τη συνδρομή του ώστε να τη γράψει εκείνο; Αυτή θα ήταν μια ειρωνική αντίδραση στην ίδια την ιδέα μιας έκθεσης που σχετίζεται με την τεχνική νοημοσύνη.

Πώς ερμηνεύει μια παρέα εικαστικών την προοπτική να αντικατασταθεί η ανθρώπινη δημιουργία από τις απειράριθμες δυνατότητες της ΑΙ; Οι Νίκος Γιαβρόπουλος, Γιάννης Καρδάσης, Γιώργος Λιντζέρης, Χρήστος Τζοβάρας μαζί με τις Μάρθα Παναγιωτοπούλου και Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη εξερευνούν, δημιουργούν και παρουσιάζουν μια σειρά από έργα που συνομιλούν με την ψηφιακή πραγματικότητα και την πιθανολογούμενη οριστική παράδοση σε έναν κόσμο που δεν θα ορίζουμε αλλά θα μας ορίζει και θα μας συντονίζει σχεδόν ως άυλα όντα.

Πώς ερμηνεύει μια παρέα  εικαστικών την προοπτική να αντικατασταθεί η ανθρώπινη δημιουργία από τις απειράριθμες δυνατότητες της ΑΙ;

Γιατί δεν μπορείς σήμερα να υπάρχεις αν δεν δίνεις το «παρών» στο διαδίκτυο, αν δεν είσαι αδιάλειπτα συνδεδεμένος με τον παγκόσμιο ιστό μέσω του κινητού ή του λάπτοπ σου. Υπάρχει πιθανότητα να μην είσαι πραγματική οντότητα από σάρκα, οστά και πνεύμα αλλά μια φανταστική ψηφιακή μορφή; Έχοντας όλα αυτά στο μυαλό του ο Γιώργος Λιντζέρης ανέλαβε τον ρόλο του επιμελητή της έκθεσης και συντόνισε πέντε καλλιτέχνες, τρεις της γενιάς του και δύο νεότερες καλλιτέχνιδες, ώστε να ερμηνεύσουν αυτήν τη συνθήκη με την οποία έρχονται σε καθημερινή επαφή μέσω της δουλειάς τους και της κοινωνικής τους παρουσίας.

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ένα κεφάλι έχει κυριολεκτικά πετρώσει, αφού πια αποτελείται από γράμματα ενός πληκτρολογίου - η αδιάλειπτη χρήση των υπολογιστών έχει κάνει τα πλήκτρα προέκταση του χεριού μας.

Ο ίδιος στο έργο του «Human Traces» επεξεργάστηκε 24 φωτογραφίες μελών της οικογένειάς του σε πολύχρωμες παραλλαγές gelli printing· θυμίζουν τις δαγκεροτυπίες του Γουόρχολ, οριοθετούνται και «καπελώνονται» από το χρυσό περίγραμμα ενός σπιτιού με στέγη. Αλλά τι είναι το σπίτι; Όχι μόνο μια στέγη που μας προστατεύει. Περισσότερο αποτελεί την εστία αναφοράς μας, το συναισθηματικό σύμπαν στο οποίο συνεχώς επιστρέφουμε. «Ο τόπος της ηλικίας μας», όπως σημειώνει ο ίδιος στο έντυπο που συνοδεύει την έκθεση.

Διευκρινίζει: «Κάτι που δεν γίνεται αλγόριθμος, το γραμμένο χαρτί με τα λάθη του, η τυχαία αλληλουχία ζωής». Εκείνο δηλαδή που πιστοποιεί ότι ο δημιουργός του δεν είναι ρομπότ, ότι θα επιστρέψει στο σπίτι για να προστατευθεί από τον έξω κόσμο, να κρυφτεί από τα αδιάκριτα βλέμματα του κόσμου, να κοιμηθεί μέχρι την επόμενη μέρα που θα βγει πάλι να συνεχίσει τον καθημερινό αγώνα της επιβίωσης, και μπαίνοντας σε μια εφαρμογή στο ίντερνετ θα απαντήσει αρνητικά στην ερώτηση αν είναι ρομπότ. Η μνήμη όλων όσοι περικλείονται στο χρυσό διάγραμμα, μάνα, πατέρας, γιαγιάδες, παππούδες, αδέλφια, έρωτες, το επιβεβαιώνει περίτρανα.

Η βιντεο-εγκατάσταση του Νίκου Γιαβρόπουλου «Polaroid A.I.» αποπειράται να απαντήσει σε εσχατολογικά ερωτήματα εμπνευσμένος από τη σπηλιά του Πλάτωνα. Μια ανθοστήλη, ένα βάζο και μια καρέκλα αποτελούν τα «υλικά» πάνω στα οποία προβάλλονται εικόνες που, μαζί με τις σκιές τους, συνθέτουν το έργο. Ποιες εικόνες; Ένας καθισμένος άντρας με διπλή «υπόσταση», ως μαύρη φιγούρα, και το διπλότυπό του σε αχνό γκρι.

Κρατάει ένα βιβλίο, μια μύγα τού επιτίθεται, σηκώνεται να την απωθήσει, την κοροϊδεύει με μια παιδική χειρονομία και ξανακάθεται στην καρέκλα, ενώ τα άνθη παραδίπλα ανοιγοκλείνουν με μη φυσιολογική ταχύτητα. Ποια εικόνα μας καταγράφει και αναπαράγει η τεχνητή νοημοσύνη στο διηνεκές; Όταν πάψουμε να υπάρχουμε πάνω στη γη και να αναπνέουμε θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα δεδομένα μας σαν να είμαστε ακόμα ζωντανοί (όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάποια σάιτ κοινωνικής δικτύωσης) – ποια θα είναι αυτά;

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Η βιντε-οεγκατάσταση του Νίκου Γιαβρόπουλου Polaroid A.I. αποπειράται να απαντήσει σε εσχατολογικά ερωτήματα.
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Χρήστος Τζοβάρας, DECaPi-TATION
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Γιάννης Καρδάσης, Ούτε παιδί, Ούτε ζώο. Ούτε άνθρωπος, ούτε τέρας

Στο έργο του Γιάννη Καρδάση «Ούτε παιδί, Ούτε ζώο. Ούτε άνθρωπος, ούτε τέρας» σού δίνεται η εντύπωση ότι οι δύο χάρτινες φιγούρες που μπουσουλάνε στο πάτωμα είναι όλα αυτά που αρνείται ο καλλιτέχνης: ζώα, άνθρωποι σε παιδική ηλικία, τέρατα! Ένα κεφάλι ιγκουάνα με χεράκια και ποδαράκια νηπίου και ένας χοίρος με παιδικά μέλη επίσης. Και στο τέλος του χάρτινου ομοιώματος, ουρά.

Πάνω τους απειλεί να πέσει ένα αντεστραμμένο στρογγυλό τραπεζάκι από αυτά που βρίσκεις σωρό στα μικροαστικά σαλονάκια, με αμπαλαρισμένες 4 πορσελάνινες φιγούρες. «Όλα είναι λάθος. Όλα», διατείνεται με σχόλιό του στο κειμενάκι που συνοδεύει την έκθεση. Και συμπληρώνει: «Όλα αυτά τα λάθη είναι το βήμα που θα μας πάει παρακάτω». Αλλά, αναρωτιέσαι, η τεχνολογία θα διορθώσει τα λάθη; Αυτή θα μας πάει παρακάτω, όταν το λάθος υπάρχει ήδη από τη γέννηση;

Ο Χρήστος Τζοβάρας επέλεξε μια αρχετυπική φιγούρα για να σχολιάσει τον νέο, γενναίο κόσμο μας, τη Μέδουσα. Στο έργο του DECaPi-TATION (Αποκεφαλισμός) ένα κεφάλι μανεκέν που ξεπροβάλλει μέσα από περίβλημα φτιαγμένο από σελοφάν, από το οποίο ξεπετάγονται δεκάδες καλώδια σαν αυτά που απαρτίζουν το εσωτερικό ενός κομπιούτερ, γίνεται ο εγκέφαλος της Μέδουσας, η οποία αναδύεται μέσα από κουκούλι. Δίπλα ένα άλλο κεφάλι έχει κυριολεκτικά πετρώσει, αφού πια αποτελείται από τα γράμματα ενός πληκτρολογίου – η αδιάλειπτη χρήση των υπολογιστών έχει κάνει τα πλήκτρα προέκτασή μας. Το τελευταίο κεφάλι είναι η Μέδουσα ως avatar. «Τρεις προσπάθειες Αποκάλυψης», σχολιάζει ο ίδιος.

Έναν «μεγάλο, παράδοξο παιδότοπο» χαρακτηρίζει η Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη τη γλυπτική της εγκατάσταση με τίτλο «A non binary code». Ένας μη δυαδικός κώδικας, αποτελούμενος από «γλυπτά» από μαλακά υλικά, ύφασμα και χρώματα, που, έχοντας παραχθεί με παραδοσιακή ραπτομηχανή, μπορεί να περιέχει και «ανθρώπινα» λάθη. Διάσπαρτα ποπ χειροτεχνήματα που παραπέμπουν στην ψηφιακή αισθητική, αναγνωρίσιμα μοτίβα σε διαφορετικά γεωμετρικά σχήματα και μεγέθη που αποπνέουν κάτι το οικείο και το παιχνιδιάρικο. Είναι ίσως η αισιόδοξη απόδοση εκ μέρους της καλλιτέχνιδας της πεποίθησης ότι μπορούμε να φτάσουμε, μέσω της τεχνολογίας, σε έναν «διάλογο σχετικά με τη συνέργεια μεταξύ της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της υπολογιστικής ισχύος του ΑΙ».

I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη, A non binary code
I am not a robot: Μια εικαστική έκθεση με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο Match Point Facebook Twitter
Μάρθα Παναγιωτοπούλου, Libella nova

Τέλος, η Μάρθα Παναγιωτοπούλου, με γλυπτά από φυσητό γυαλί, έφτιαξε το έργο «Libella nova» και με αυτό μας ταξιδεύει σε μια μετα-ανθρώπινη και φανταστική εποχή όπου τα «όρια μεταξύ ανθρώπινων και μη ανθρώπινων κόσμων έχουν σχεδόν εξαϋλωθεί». Η «μετα-λιβελούλα» της με τα «μετα-νούφαρα» που την πλαισιώνουν αποτελούν «κιβωτούς» συναισθημάτων όπου έχουν αποθηκευτεί μνήμες και συναισθήματα ανθρώπων της εποχής μας που δυνητικά θα εξαφανιστεί.

Έξι καλλιτέχνες στο μεταίχμιο της παλιάς καλλιτεχνικής παράδοσης, όπου η ανθρώπινη δημιουργικότητα και πνευματικότητα παίζει τον κυρίαρχο ρόλο στη μελλοντική απόλυτη(;) επικράτηση της τεχνητής νοημοσύνης. Αμηχανία, αυτοσαρκασμός, ανησυχία για έναν κόσμο όπου η ανθρώπινη φύση ίσως χάσει το θεμελιώδες δικαίωμά της να ονειρεύεται, να εκφράζεται, να αντιδρά. Άραγε πώς ερμηνεύουν το 2024 έξι καλλιτέχνες την απειλή αυτού του νέου κόσμου;

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «I am not a robot» εδώ.

Εικαστικά
0

PODCAST

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Silvina Der Meguerditchian και ο κόσμος της ανθεκτικής μνήμης

Εικαστικά / Τα «χαλιά μνήμης» της Silvina Der Meguerditchian στην γκαλερί Kalfayan

«Εστιάζω σε μέρη με ταραχώδη ιστορία. Με τα χρόνια, η δουλειά μου με τη μνήμη με έκανε να δίνω μεγάλη προσοχή σε μικρές λεπτομέρειες που συχνά η επίσημη ιστορία παραβλέπει»: Στα έργα της νέας της έκθεσης η διεθνούς φήμης καλλιτέχνις ενσωματώνει φωτογραφίες που έχει τραβήξει η ίδια από πόλεις όπως το Χαλέπι και η Βηρυτός.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ονειρεύονται τα ηλεκτρικά πρόβατα;

Εικαστικά / Τα ερωτήματα του Homo sapiens σε μια έκθεση για την τεχνητή νοημοσύνη

Σε τέσσερα ιστορικά αθηναϊκά κτίρια εικαστικοί και ακαδημαϊκοί επιχειρούν να απαντήσουν στα μεγάλα ερωτήματα της ψηφιακής εποχής για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το μέλλον του σύγχρονου ανθρώπου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα 

Εικαστικά / Τραχύτητα και χιούμορ: Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του Thomas Schütte στην Αθήνα 

Μνημειακού τύπου γλυπτά, επιτοίχια κεραμικά, παραμορφωμένα πρόσωπα, λουλούδια και άγγελοι, μια έκρηξη χρωμάτων: Το μικροσύμπαν του σπουδαίου καλλιτέχνη στην γκαλερί Bernier/ Eliades.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ