Onassis AiR: Μια νέα πλατφόρμα για καλλιτέχνες

Onassis AiR: Μια νέα πλατφόρμα για καλλιτέχνες Facebook Twitter
«Ο αυτοσχεδιασμός είναι η λέξη-κλειδί όλου του προγράμματος». Φωτο: Laurent Laughlin
0

Πρόκειται για ένα ετήσιο πρόγραμμα καλλιτεχνικής φιλοξενίας, συνεργασίας και έρευνας που ξεκινάει επίσημα αυτόν τον Σεπτέμβριο στο κέντρο της Αθήνας.


Χωρίζεται σε 4 ενότητες: το (Inter)national Residency Program, το Critical Practices Program, τα Exchange Residencies και, τέλος, τα Emergency Fellowships. Περισσότερες πληροφορίες γι' αυτές μπορεί κανείς να μάθει από το site τoυ προγράμματος.

Συνοπτικά, οι ενότητές του αφορούν περισσότερο την καλλιτεχνική πρακτική, την τεχνική και την ερευνητική διαδικασία, παρά την παραγωγή καθαυτή.

Οι συμμετέχοντες μπορούν να αλληλεπιδρούν ισότιμα, ανεξαρτήτως ηλικίας ή καταξίωσης. Βασικότερος στόχος του είναι η δημιουργία μιας κοινότητας, ενός δικτύου καλλιτεχνών που θα συνεργάζονται συλλογικά.


Απευθύνεται σε όλους τους καλλιτέχνες, από όλα τα πεδία των τεχνών. Είτε δρουν στα εικαστικά, είτε στο θέατρο, είτε στον χορό, είτε στον χώρο της συγγραφής, είναι ανοιχτό σε όσους έχουν μια ιδέα που προσπαθούν να υλοποιήσουν.

Η διαδικασία επιλογής των συμμετεχόντων γίνεται με απόλυτη διαφάνεια από μια διεθνή επιτροπή που κάθε χρόνο αλλάζει.

Αυτό που θέλουμε κυρίως είναι να δώσουμε τον χρόνο και τα μέσα στους καλλιτέχνες να κάνουν έρευνα πάνω στο συγκεκριμένο θέμα που μας έχουν στείλει.


Είναι κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα και η φήμη του έχει ξεπεράσει σε μικρό χρονικό διάστημα τα σύνορα της χώρας. Για τη σεζόν 2019-2020, και πριν ακόμη ανακοινωθεί λεπτομερώς το πρόγραμμα, η επιτροπή έπρεπε να επιλέξει ανάμεσα σε 1.084 ανώνυμες αιτήσεις από 68 χώρες του κόσμου τις πιο ενδιαφέρουσες ιδέες και τους καταλληλότερους υποψηφίους για τις δράσεις του.

Αρκετά γνωστά ονόματα του χώρου δεν κατάφεραν να περάσουν, γεγονός που έκανε τη διαδικασία ακόμα πιο αξιοκρατική.


Οι εμπνευστές του, ο Ash Bulayev (διευθυντής του προγράμματος) και η Νεφέλη Μυρωδιά (δημιουργική παραγωγός και δραματουργός), δεν μπορούσαν να κρύψουν την έκπληξή τους.

Αν και προέρχονται από διαφορετικούς χώρους, ο Ash από τον χώρο του θεάτρου και του χορού και η Νεφέλη από τον χώρο της παραγωγής και των φεστιβάλ, γνωρίζουν από πρώτο χέρι την παθογένεια που αναγκαστικά αντιμετωπίζει ένας καλλιτέχνης στην Ελλάδα σήμερα. Αυτό ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία του συγκεκριμένου πρότζεκτ.

Onassis AiR: Μια νέα πλατφόρμα για καλλιτέχνες Facebook Twitter
Ο λόγος που βρίσκονται στην Ύδρα είναι για να οργανώσουν μία από τις πρώτες συνεργασίες του προγράμματος, με τη Σχολή Καλών Τεχνών, που θα διαρκέσει τρία χρόνια. Φωτο: Laurent Laughlin

«Ένας καλλιτέχνης δεν έχει ποτέ χρόνο να σκεφτεί τι έκανε, πού βρίσκεται, πώς θέλει να συνεχίσει, τι θέλει να αλλάξει στην πρακτική του» μου εξηγεί η Νεφέλη.

«Στον χώρο του θεάτρου, π.χ., έχουμε δεκάδες περιπτώσεις ανθρώπων που κάνουν συνεχώς την ίδια παράσταση επειδή είναι πετυχημένη και δεν έχουν τον τρόπο ή τον χρόνο να σταματήσουν και να δουν τι άλλο μπορούν να κάνουν.

Γι' αυτό αποφασίσαμε να πάμε εντελώς αντίστροφα. Αυτό που θέλουμε κυρίως είναι να δώσουμε τον χρόνο και τα μέσα στους καλλιτέχνες να κάνουν έρευνα πάνω στο συγκεκριμένο θέμα που μας έχουν στείλει».


Ο Ash και η Νεφέλη δεν είναι καθόλου οι τυπικοί αυστηροί ιθύνοντες που ελέγχουν τα πάντα και δίνουν εντολές από το γραφείο τους. Αντίθετα, είναι αρκετά προσιτοί, φιλικοί και παρόντες σε κάθε στάδιο του προγράμματος, σαν να παίρνουν οι ίδιοι μέρος. «Είναι πολύ μεγάλη πρόκληση», αναφέρει η Νεφέλη, «επειδή θα το τρέξουμε μόνο δύο άτομα».

Ο Ash, όμως, τονίζει ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο DNA στο ύφος του προγράμματος. «Από την αρχή έχουμε υιοθετήσει το μότο "no masters, no gurus".

Ενθαρρύνουμε τους συμμετέχοντες να παίρνουν πρωτοβουλίες και τους παρέχουμε χρηματοδότηση, χώρο, εξοπλισμό και χώρο για να πραγματοποιήσουν αυτό που έχουν στο μυαλό τους, και μάλιστα σε συνεργασία με τους άλλους. Είμαστε μια ομάδα, οπότε χρησιμοποίησε αυτά τα μέσα για να έχει όφελος όλη η ομάδα».

Onassis AiR: Μια νέα πλατφόρμα για καλλιτέχνες Facebook Twitter
Φωτο: Ash Bulayev


Ο λόγος που βρίσκονται στην Ύδρα είναι για να οργανώσουν μία από τις πρώτες συνεργασίες του προγράμματος, με τη Σχολή Καλών Τεχνών, που θα διαρκέσει τρία χρόνια.

«Έχουμε φτιάξει ένα πρόγραμμα αρκετά ανοιχτό, ώστε να ενσωματωθούν σε αυτό διαφορετικοί θεσμοί και πρότζεκτ που θα έχουν την ευελιξία να προσαρμόζονται ανάλογα με την κάθε περίσταση και τις ανάγκες των συμμετεχόντων» λέει ο Ash.

Μαζί τους είναι ο Νίκος Αρβανίτης, εικαστικός και επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Εικαστικών Τεχνών της ΑΣΚΤ, και ο Λιβανέζος designer και εικαστικός Hatem Imam, o πρώτος καλεσμένος καλλιτεχνικός επιμελητής, που σχεδίασε και το συγκεκριμένο workshop.

Η ομάδα των φοιτητών είναι μεικτή και προέρχεται απ' όλα τα τμήματα της σχολής, ακόμα και από το θεωρητικό και το ιστορικό, που συχνά παραγκωνίζονται όταν μιλάμε για τέχνη.


«Είναι σημαντικό να μη γίνεται αυτό» αναφέρει ο Νίκος Αρβανίτης. «Στις μέρες μας είναι κάπως αφελές να πιστεύει κανείς ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να ξεκινούν μόνοι τους, χωρίς να συνεργάζονται με θεωρητικούς ή ιστορικούς της τέχνης.

Για τους φοιτητές που βρίσκονται σε αυτό το ημι-προστατευμένο περιβάλλον του πανεπιστημίου είναι μεγάλη η ευκαιρία που τους δίνεται να συνεργαστούν και να χτίσουν όχι μόνο φιλίες αλλά και συνεργασίες που θα μπορέσουν να τους βοηθήσουν κατά τη διάρκεια της καριέρας τους».

Onassis AiR: Μια νέα πλατφόρμα για καλλιτέχνες Facebook Twitter
H περφόρμανς με τίτλο «What time is it?» έγινε με αφορμή το χαλασμένο ρολόι στο μεγάλο καμπαναριό του λιμανιού.


Οι συμμετέχοντες προετοιμάζονται σε διάφορα σημεία του νησιού για την απογευματινή και τελευταία δράση τους, μια περφόρμανς που έχει τίτλο «What time is it?» λόγω ενός χαλασμένου ρολογιού στο μεγάλο καμπαναριό του λιμανιού.

Την προηγούμενη μέρα είχαν κατέβει με ένα πανό και προσκαλούσαν τουρίστες και περαστικούς να απαντήσουν γραπτώς στην ερώτηση «τι ώρα είναι;».

Όταν ήμασταν εκεί, οι συμμετέχοντες ήταν διασκορπισμένοι κυκλικά στο λιμάνι και έκαναν διάλογο φωνάζοντας τις απαντήσεις των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού.


Αν και το θέμα του workshop ήταν τα όρια του publishing και περιλάμβανε δράσεις όπως η δημιουργία ψεύτικων σελίδων στα social media (π.χ. μια σελίδα στο Airbnb που νοίκιαζε το ΕΜΣΤ ως χώρο εκδηλώσεων που η ίδια η πλατφόρμα κατέβασε όχι επειδή είναι παράνομο αλλά επειδή αφορά ενοικίαση κατοικίας όχι χώρων εκδηλώσεων), κατέληξε σε κάτι εντελώς διαφορετικό, που αφορά τη δημόσια σφαίρα και την καθημερινότητα.


«Ο αυτοσχεδιασμός είναι η λέξη-κλειδί όλου του προγράμματος» λέει κάποια στιγμή η Νεφέλη για να χαρακτηρίσει αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή.

«Κι εμείς βάσει αυτού ξεκινάμε. Βλέπουμε τι λειτουργεί και τι όχι και προσαρμοζόμαστε ανάλογα». Πάντως, αν τα πράγματα πάνε όπως τα οραματίζονται, το Onassis AiR θα φέρει κυρίως έναν αέρα ανανέωσης στην καλλιτεχνική ζωή της πόλης.

www.onassis.org

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ