Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
0



O CHRISTOPHER ROTHKO
δεν μοιάζει στον πατέρα του και δεν έχει και πολλές αναμνήσεις απο εκείνον. Βλέπετε ο διάσημος ζωγράφος αυτοκτόνησε όταν ο γιος του ήταν μόλις έξι ετών. Ωστόσο η βαριά σκιά του πατέρα του κάλυψε την ζωή του και τον οδήγησε να εγκαταλείψει την καριέρα του ως κλινικός ψυχολόγος για να ασχοληθεί με το κληροδότημα του και να δίνει διαλέξεις για το έργο του.

Τώρα, έπειτα από δώδεκα χρόνια πλήρους απασχόλησης στον κόσμο της τέχνης δημοσιεύει την πρώτη συλλογή κριτικών δοκιμίων σχετικά με τους πίνακες του πατέρα του και την έντονη επίδραση που εξακολουθούν να έχουν σε όσους τους κοιτάζουν. Εξαρχής ο γιος του Mark Rothko ξεκαθαρίζει ότι το βιβλίο του "Mark Rothko: From the Inside Out" δεν αφορά όσους περιμένουν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για την προσωπική ζωή του ζωγράφου ή τα εξωφρενικά ποσά που αγγίζουν τα έργα του στις δημοπρασίες (το 2012 ένας πίνακας του 1961 πωλήθηκε στην τιμή ρεκόρ των 87 εκ. δολαρίων). Ο Christopher γράφει: "Δεν διαθέτω απεριόριστες πληροφορίες για προσωπικές συζητήσεις να αποκαλύψω σε ότι αφορά την τέχνη του. Και προφανώς ένα εξάχρονο αγόρι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει σκανδαλώδεις λεπτομέρειες για την προσωπική ζώη του πατέρα του, οπότε όσοι αναζητούν κάτι τέτοιο θα απογοητευθούν."

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Πατέρας κι γιός στο σπίτι τους το 1966, τέσσερα χρόνια πριν την αυτοκτονία του ζωγράφου PHOTO: © 2005 KATE ROTHKO PRIZEL AND CHRISTOPHER ROTHKO

Στα 18 δοκίμια του βιβλίου του ο Christopher παρουσιάζει τον ήσυχο και μοναχικό τρόπο που ο πατέρας του εργαζόταν, την εμμονή του με το ορθογώνιο σχήμα και την λατρεία του για τον Μότσαρτ ανάμεσα σε άλλα. Αναλύει πως το έργο του δεν είναι μυώδες και επιθετικό αλλά αντιθέτως αισθητικά ευάλωτο και παραμένει έτσι παρά το ότι πλέον αποτελεί κανόνα και πωλείται σε αστρονομικά ποσά.

Έπειτα από τρεις δεκατίες όμως παρατήρησης και ανάλυσης του έργου του πατέρα του, όντας στο πηδάλιο του κληροδοτήματος αποφάσισε πως ήρθε η στιγμή να στρέψει το ενδιαφέρον του κοινού αμιγώς στους πίνακες και όχι στις λεπτομέρειες της προσωπικής του ζωής που συχνά αγγίζουν τον μύθο κι όχι την πραγματικότητα. "Οι άνθρωποι τον φαντάζονται ως μια τιτάνια φιγούρα, έναν Ολύμπιο θεό του αφαιρετικού εξπρεσσιονιστικού κινήματος που κάπνιζε αρειμανίως και παθιαζόταν με την ιστορία."

Η αυτοκτονία του το 1970 προσέθεσε επιπλέον αναγνώσεις στα κλασσικά τμηματικά έργα του με το τοτεμικό βάρος τους ως δηλώσεις υπαρξιακού σκότους. "Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ήταν σε βαθιά κατάθλιψη τα τελευταία δύο έτη της ζωής του καθώς η υγεία του επιδεινωνόταν, αλλά ζωγράφισε εντυπωσιακό αριθμό έργων και πειραματιζόταν προς δύο τουλάχιστον νέες κατευθύνσεις. Και μόνο η πράξη του να ζωγραφίζει ήταν ελπιδοφόρα."

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Mark Rothko, Yellow and Blue (Yellow, Blue on Orange), 1955 Carnegie Museum of Art, Pittsburgh
Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Άτιτλο, λάδι σε καμβά, 1957

Στα 18 δοκίμια του βιβλίου του ο Christopher παρουσιάζει τον ήσυχο και μοναχικό τρόπο που ο πατέρας του εργαζόταν, την εμμονή του με το ορθογώνιο σχήμα και την λατρεία του για τον Μότσαρτ ανάμεσα σε άλλα. Αναλύει πως το έργο του δεν είναι μυώδες και επιθετικό αλλά αντιθέτως αισθητικά ευάλωτο και παραμένει έτσι παρά το ότι πλέον αποτελεί κανόνα και πωλείται σε αστρονομικά ποσά. Αν το δει κανείς όπως ο ίδιος ο ζωγράφος θα ήθελε, επιτυγχάνεται μια "πρωτόγονη, προ-λεκτική επικοινωνία" που είναι ιδιαίτερα ουμανιστική, και παρότι τα έργα του θεωρούνται ελιτιστικά, στην ουσία είναι λαϊκά.

Στο πνεύμα αυτό κινήθηκε και η δημόσια διαμάχη και δίκη του κ. Rothko και της μεγαλύτερης αδελφής του Kate Rothko Prizel ενάντια στους εκτελεστές της διαθήκης του Mark Rothko και της Marlborough Gallery, τους οποίους κατηγόρησαν για εξαπάτηση του κληροδοτήματος και τελικά πέτυχαν την απόδοση εκατοντάδων πινάκων στο κληροδότημα και την καταβολή 9 εκ. δολαρίων ως πρόστιμο. Το Κληροδότημα Rothko στην συνέχεια διένειμε πάνω από 1.000 έργα του στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό. Ο κος Rothko ελπίζει πως το βιβλίο του, προσβάσιμο στον μη ειδικό που ενδιαφέρεται για το έργο του σπουδαίου ζωγράφου, θα παρουσιάσει εκ νέου το τον πατέρα του στον ευρύ κοινό πέρα από την «φασαρία» των χρημάτων και του hype. «Ο πατέρας μου δεν θεωρούσε τον εαυτό του επαναστάτη, θεωρούσε ότι επεκτείνει τις παραδόσεις της ζωγραφικής στην εποχή μας και πιστεύω ότι ζούμε ακόμα σε μια περίοδο που τον χρειάζεται.»

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Mark Rothko, White cloud over purple, 1957
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οργανωθείτε - Ο Νοέμβριος είναι γεμάτος εκθέσεις

Εικαστικά / Οργανωθείτε - Ο Νοέμβριος είναι γεμάτος εκθέσεις

Από τον Ρότζερ Μπάλεν και τον Γιούργκεν Τέλερ μέχρι τη συνομιλία του έργου του Ακριθάκη και του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη με σύγχρονους δημιουργούς, αυτόν τον μήνα μουσεία, ιδρύματα και αίθουσες τέχνης προτείνουν πολλά και ενδιαφέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση με το χρώμα των φανταστικών κόσμων και των μύθων

Εικαστικά / Αντωνάκης Χριστοδούλου: «Ευτυχώς, υπάρχουν ομόφυλα ζευγάρια που περπατάνε χέρι-χέρι»

Με αφορμή τη νέα του έκθεση, «Purpose, Desire, Emptiness», ο εικαστικός μάς μιλάει για ιστορίες της παιδικής του ηλικίας που μπλέκονται με μύθους και τέρατα, την ποπ κουλτούρα και τη βιομηχανία του σεξ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Κατερίνα Κομιανού θέλει να δούμε τα πράγματα «λίγο πριν αλλάξουν»

Εικαστικά / Η Κατερίνα Κομιανού θέλει να δούμε τα πράγματα «λίγο πριν αλλάξουν»

Η Κατερίνα Κομιανού περιπλανιέται στην πόλη εξερευνώντας την αστική τοπογραφία και καταγράφει την πολιτική πραγματικότητα μέσα από δημόσια γλυπτά και αντικείμενα στο κέντρο της Αθήνας με μια αναλογική φωτογραφική μηχανή ή μια ερασιτεχνική Super8.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρόι Λιχτενστάιν: Ο πρωτοπόρος της pop art που έβαλε τον Mίκι Μάους στα μουσεία

Σαν σήμερα / Ρόι Λιχτενστάιν: Ήταν όντως ο «χειρότερος καλλιτέχνης» της εποχής του;

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο πρωτοπόρος καλλιτέχνης της pop art που με το γενναίο έργο του ειρωνεύτηκε το κλασικό, έβαλε τον Mίκι Μάους σε μουσεία και γκαλερί και άλλαξε οριστικά τους κανόνες της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μόλις τελείωσε το αριστούργημά του, ο Γκογκέν επιχείρησε να αυτοκτονήσει

Εικαστικά / Μόλις τελείωσε το αριστούργημά του, ο Γκογκέν επιχείρησε να αυτοκτονήσει

Ο πίνακας με τίτλο «Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε;» θα ήταν η τελευταία του διαθήκη, ένα έργο που θα έλυνε επιτέλους, όπως ο ίδιος έλεγε, το «παράδοξο μεταξύ του κόσμου των συναισθημάτων και του κόσμου του μυαλού».
THE LIFO TEAM
Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Εικαστικά / Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Το πρώτο διεθνές πολυθεματικό φεστιβάλ ποίησης «Σολοικισμός», έρχεται το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025 στον Ελαφότοπο, στα Ζαγοροχώρια. Ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του μίλησε στη LifO.
M. HULOT
Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Εικαστικά / Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Η καλλιτεχνική πρωτοπορία εκτός συνόρων και έργα που ενσωματώνουν και συνάμα απεικονίζουν φυσικά τοπία και τις απροσδιόριστες ανθρώπινες παρεμβάσεις που αυτά προδίδουν, στο νέο πρόγραμμα του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε – ενεργεί, αντιδρά και μεταβάλλεται συνεχώς»

Εικαστικά / Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε»

Η εικαστικός μιλάει για την εγκατάσταση με την οποία θα εκπροσωπήσει στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2026 την Κύπρο, για την επιρροή της χώρας στο έργο της και για τη θέση του καλλιτέχνη στη σύγχρονη κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το μαγευτικό, υπερβατικό σύμπαν της Yayoi Kusama προσγειώνεται στην Ευρώπη

Εικαστικά / Tα πλοκάμια και οι κολοκύθες της Yayoi Kusama προσγειώνονται στην Ευρώπη

Από τη Βασιλεία ξεκίνησε η ευρωπαϊκή περιοδεία της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης της πιο διάσημης και πιο επιτυχημένης εν ζωή εικαστικού στον κόσμο, με περισσότερα από 300 έργα που καλύπτουν επτά δεκαετίες.
THE LIFO TEAM
Τι μυστήριο κρύβει η ιστορία της αυτοπροσωπογραφίας του Κουρμπέ;

Εικαστικά / «Ο απελπισμένος»: Ο περίφημος πίνακας του Κουρμπέ εκτίθεται ξανά μετά από 20 χρόνια

Ίσως το πιο γνωστό έργο του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου, «Ο απελπισμένος» θα εκτεθεί στο Μουσείο Ορσέ αρχικά και έπειτα στο Μουσείο Art Mill στη Ντόχα. Ποια είναι η ιστορία του; Σε ποιον ανήκει τώρα ο πίνακας;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα έκθεση αναδεικνύει τη συμβολή των γυναικών στην τέχνη της γεωμετρικής αφαίρεσης

Εικαστικά / Έξι γυναίκες. Έξι πρωτοποριακές καλλιτέχνιδες της γεωμετρικής αφαίρεσης

Έργα των Όπυ Ζούνη, Etel Adnan, Samia Halaby, Saloua Raouda Choucair, Ebtisam Abdulaziz και Lubna Chowdhary, αποτελούν το υλικό της έκθεσης του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη που ξεκίνησε μόλις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Εικαστικά / Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Αμέτρητες είναι οι ιστορίες που κρύβονται πίσω από την έκδοση «Ελληνικαί Εθνικαί Ενδυμασίαι», φέρνοντας στο φως την επίδραση που άσκησε η ενδυμασία στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και στην κυρίαρχη μόδα του Μεσοπολέμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Και λοιπόν τι;»: Μία έκθεση στον Ταύρο «φωτίζει» το θρυλικό άλμπουμ των Εν Πλω

Εικαστικά / «Οι Εν πλω άφησαν πίσω τραγούδια που συνδέουν όσους ονειρεύονται με παρόμοιο τρόπο»

Έγιναν θρύλοι της εγχώριας μουσικής σκηνής με την κυκλοφορία ενός μόνο άλμπουμ. Μετά, εξαφανίστηκαν. Ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, ο Απόστολος Βασιλόπουλος και η Μαρία-Θάλεια Καρρά επιμελήθηκαν, μετά από δεκαετή έρευνα, μια έκθεση για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ελληνικής δισκογραφίας. Mίλησαν στη LifO.
M. HULOT
Με Chryssa και Iannis Xenakis η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Εικαστικά / Με Chryssa και Ιάννη Ξενάκη η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Μέσα από 100 έργα και 40 καλλιτέχνες επιχειρείται η διερεύνηση της διεθνούς εξέλιξης του κινήματος το οποίο από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 επαναπροσδιόρισε ριζικά την έννοια του καλλιτεχνικού έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ