Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
0

Ο Άνσελμ Κίφερ είναι σήμερα 76 ετών. Από τους μεγαλύτερους εν ζωή μεταπολεμικούς εικαστικούς, γεννημένος το 1945, στα ερείπια του πολέμου, στη Γερμανία, στο Ντοναουεσίνγκεν. Εγκατεστημένος στη Γαλλία από τότε που ο Ζακ Λανγκ το 1992 του άνοιξε τις πόρτες της χώρας για να έχει άπλετο χώρο να δουλεύει απερίσπαστος, αυτοαποκαλείται Γάλλος και Γερμανός.

Το 2007, ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που εγκαινίασε τη σειρά «Monumenta» στο Grand Palais και σήμερα, 15 χρόνια αργότερα, είναι ο πρώτος καλλιτέχνης που εκθέτει στον χώρο του Grand Palais Ephémère –που λειτουργεί κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του Grand Palais– με την έκθεσή του αφιερωμένη στον ποιητή που έχει καθορίσει τον ίδιο και την τέχνη του, τον Πάουλ Τσέλαν.

Αυτός ο διάλογος με το έργο του Τσέλαν, στον οποίο ο Κίφερ αμφισβητεί τη μνήμη, τη λήθη, την εθνική ιστορία, δημιουργεί μια εγκατάσταση ενιαία μέσα στον αχανή χώρο του Εφήμερου Μεγάλου Παλατιού, βυθισμένη στα γκρίζα χρώματα, τις σταχτί αποχρώσεις του χρώματος του μπετόν που αγαπά να χρησιμοποιεί ο Κίφερ, και παραπέμπει στη σκοτεινή περίοδο του ναζισμού.

Εδώ, με τον άνθρωπο να στέκει σαν μινιατούρα μπροστά στις μνημειώδεις εγκαταστάσεις του, ο Κίφερ αμφισβητεί και μας προσκαλεί να περπατήσουμε ελεύθερα στον χώρο ανάμεσα στα έργα, με φυσικό ή νοητικό τρόπο, και να αφεθούμε να παρασυρθούμε από την ποίηση και το μυστήριο εικόνων και νημάτων που αποκωδικοποιούνται με μεγάλη δυσκολία, γιατί ακόμα και το πιο προφανές έχει το πιο κρυπτικό νόημα στην τέχνη του.

Τόσο ο Κίφερ όσο και ο Μπάζελιτς και ο Γκέρχαρντ Ρίχτερ είναι γεννημένοι ή μεγαλωμένοι στα ερείπια μιας χώρας, με τις μνήμες να στοιχειώνουν όλο το έργο τους, με τις εικόνες και την ανάμνηση του ζόφου του Ολοκαυτώματος να φτάνει και να διαπερνά το τώρα, με την τέχνη τους να είναι παλλόμενη, να δημιουργεί αναστάτωση σε όλες τις αισθήσεις, με την αφή της κρύας ύλης και τη μυρωδιά του καμένου κόσμου.

  

Στην έκθεση αυτή, γλυπτά, εγκαταστάσεις και 19 καμβάδες μεγάλης κλίμακας, 23 έργα συνολικά, αλληλεπιδρούν με την «άπιαστη» ποίηση του μεγάλου γερμανόφωνου ποιητή. Το έργο του Πάουλ Τσέλαν υπάρχει ως σταθερή παρουσία στους πίνακες του Κίφερ από την εφηβεία του, όταν ανακάλυψε το ποίημα «Todesfuge» («Φούγκα του θανάτου»).

….Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τη νύχτα

σε πίνουμε μεσημέρι και πρωί σε πίνουμε το βράδυ

πίνουμε και πίνουμε

Στο σπίτι κατοικεί ένας άντρας παίζει με τα φίδια γράφει

γράφει όταν πέφτει σκοτάδι στη Γερμανία

τα χρυσά σου μαλλιά Μαργαρίτα

τα σταχτιά σου μαλλιά Σουλαμίθ….

κιφερ
Ο Άνσελμ Κίφερ. Φωτο: Barbara Klemm

Οι στίχοι αυτοί στοιχειώνουν τον Κίφερ. Η βιβλική Σουλαμίθ από το «Άσμα Ασμάτων» συναντά τη Μαργαρίτα του Γκαίτε και τα ερείπια της Γερμανίας, την απόγνωση του κόσμου, το τέλος και την αρχή, τα όρια και το σκότος. Ο Κίφερ έσκαψε στις λέξεις του Τσέλαν και τις μετουσίωσε με τα υλικά της γης, τον πηλό και τα λουλούδια και την τύρφη και τα ζωντανά στοιχεία και τα νεκρά κύτταρα ως ενιαία και αυτόνομη οντότητα.

«Η γλώσσα του Πάουλ Τσέλαν προέρχεται από τόσο μακριά, από έναν άλλο κόσμο που δεν έχουμε συναντήσει ακόμα, μας έρχεται σαν κάτι εξωγήινο. Δυσκολευόμαστε να το καταλάβουμε. Πού και πού πιάνουμε ένα θραύσμα. Προσκολλιόμαστε σε αυτό χωρίς ποτέ να μπορούμε να το καταγράψουμε ολόκληρο. Προσπάθησα ταπεινά, εξήντα χρόνια. Τώρα γράφω αυτήν τη γλώσσα σε καμβά, μια επιχείρηση στην οποία επιδιδόμαστε σαν σε τελετουργία».

Η περίοδος του λοκντάουν υπήρξε καταλυτική για τον Κίφερ. Ο διάλογος με τις λέξεις και τα νοήματα του Τσέλαν απέκτησε άλλη υπόσταση. Είναι προφανές ότι το μεγάλο αεροπλάνο, ερείπιο, θραύσμα, πολεμική μηχανή σε αχρηστία, οικοδόμημα ενός καταστροφικού πολιτισμού, στο κέντρο σχεδόν του εκθεσιακού χώρου, είναι σχεδόν ανατριχιαστικό. Οι θεατές είναι σαν δύτες, παρατηρητές ενός υπέργειου ναυαγίου του κόσμου, το οποίο με ένταση που κορυφώνεται όσο περνά ο χρόνος αποτυπώνει ο Κίφερ στα σκοτεινά αγωνιώδη έργα του, σαν σκεπτικιστής ποιητής της εποχής μας.

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet

Για τον Κίφερ, ο Τσέλαν δεν συλλογίζεται απλώς το τίποτα, το έχει βιώσει, το έχει ζήσει. Το ίδιο επιχειρεί και ο ίδιος, μια ανάγνωση και διατύπωση των θεμελιωδών αλληλεπιδράσεων του σύμπαντος με την ύλη, του όντος με την ιστορία, σκυρόδεμα και τέφρα και ηλιοτρόπια και ηλιακές εκρήξεις και το ορατό τέλος του κόσμου στις πιο αποκαλυπτικές εικόνες του, μια βαβέλ γλωσσών, υλικών και αισθήσεων που στο τέλος δεν μπορεί πάρα να καταστραφεί.

Η μεθοδολογία του είναι σχεδόν επιστημονική, ένας φιλοσοφικός αναστοχασμός στον κόσμο της μυθολογίας, της ιστορίας, των παγκόσμιων ζητημάτων. Τα οργανικά υλικά που χρησιμοποιεί, ο μόλυβδος, ως ο ζόφος που πυκνώνει στο κέντρο της σύνθεσης, μας μεταφέρει ξανά και ξανά στη δημιουργία του κόσμου και της ύπαρξης, στα βάθη του χρόνου.

Ο Κίφερ συνδέει τον Τσέλαν και τον Γουίτεν και τη θεωρία των χορδών που συνδέει το τίποτα με το κάτι, το μικρό με το μεγάλο, τον χρόνο με τον χώρο. Το περιβάλλον που δημιουργεί στα μνημειακών διαστάσεων αυτά έργα που στηρίζονται σε παλέτες με ρουλεμάν, ακίνητα στον χρόνο για μια στιγμή, έτοιμα να αλλάξουν θέση, είναι διαρκώς ανησυχητικό, σαν το τοπίο της γέννησής του, τα ερείπια της πόλης του, τη μυρωδιά της αιθάλης από τα καμένα σπίτια, τους ανθρώπους εγκαταλελειμμένους σε βιβλική μοναξιά.

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet

Δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγάλοι εν ζωή εικαστικοί της Γερμανίας έρχονται από αυτήν τη μήτρα. Τόσο ο Κίφερ όσο και ο Μπάζελιτς και ο Γκέρχαρντ Ρίχτερ είναι γεννημένοι ή μεγαλωμένοι στα ερείπια μιας χώρας, με τις μνήμες να στοιχειώνουν όλο το έργο τους, με τις εικόνες και την ανάμνηση του ζόφου του Ολοκαυτώματος να φτάνει και να διαπερνά το τώρα, με την τέχνη τους να είναι παλλόμενη, να δημιουργεί αναστάτωση σε όλες τις αισθήσεις, με την αφή της κρύας ύλης και τη μυρωδιά του καμένου κόσμου.

  

Ο Πάουλ Τσέλαν ήταν ένας ποιητής που, όπως ο Κίφερ, έχτισε πολιτιστικές γέφυρες ανάμεσα σε δυο χώρες. Και οι δύο άνδρες βρήκαν ένα δεύτερο σπίτι στη Γαλλία και αφιέρωσαν ένα μεγάλο μέρος του έργου τους στην υπενθύμιση των φρικαλεοτήτων του Τρίτου Ράιχ.

Ένα ραγισμένο μπούνκερ μέσα σε μια γυάλινη προθήκη ανθίζει. Από τις ρωγμές του κλασικού καταφυγίου που υπήρχε στα γερμανικά σύνορα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ξεφυτρώνουν παπαρούνες. «Παπαρούνες και μνήμη» ονομάζεται το έργο, ένα τελετουργικό αφιερωμένο στον χρόνο και στη ζωή που αναβλύζει και –γιατί όχι;– φέρθηκε πιο στοργικά στον Κίφερ. Θυμίζει τον τάφο από μαύρο γρανίτη του Τσέλαν στο Cimetière de Thiais κοντά στο Παρίσι. Από μια μεριά του, σε ένα κενό με χώμα, ξεφυτρώνουν αγριολούλουδα.

Τα μνημειώδη έργα του ο Κίφερ άρχισε να τα κατασκευάζει στη νότια Γαλλία το 1992, σε μια έκταση 250 στρεμμάτων, σε πρώην υφαντουργείο μεταξιού. Εκεί έχτισε τα εργαστήριά του, ενώ το 2007 μετακόμισε στις εγκαταλελειμμένες αποθήκες ενός πολυκαταστήματος στα περίχωρα του Παρισιού, σε 60.000 τετραγωνικά μέτρα. Σε αυτούς του χώρους δούλεψε  τα έργα της έκθεσης «Pour Paul Celan», που έχουν διαστάσεις 4 επί 13 μέτρα και μετατρέπουν τον χώρο σε σκηνή αποκαλυπτικής, πολυσύνθετης τέχνης.

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet

Ο Κίφερ γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1945, λίγο πριν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στον Μέλανα Δρυμό, στο καταφύγιο ενός νοσοκομείου. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια ανάμεσα στα ερείπια της χώρας του. Ο άνθρωπος που το περιοδικό «TIME» χαρακτήρισε το 1980 ως τον καλύτερο καλλιτέχνη της γενιάς του και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, έγινε γνωστός από τους μουντούς υπερμεγέθεις πίνακές του, τα «κατακάθια της ιστορίας», όπως ο ίδιος τους ονομάζει.

Μεγάλωσε σε μια αυστηρή καθολική οικογένεια, όπου η αμαρτία και η εξιλέωση ήταν διαρκώς σημαντικό θέμα. Προσπάθησε να σπουδάσει νομικά αλλά δεν τα κατάφερε και διέκοψε τις σπουδές του. Αργότερα σπούδασε ζωγραφική με τον Χορτς Άντες. Από το 1970 ο Γιόζεφ Μπόις έγινε ο μέντοράς του.

Στη δεκαετία του 1990 ο Κίφερ προσπαθεί στο Όλντενβαλντ να φτιάξει ένα τεράστιο καλλιτεχνικό πάρκο με ατελιέ και αίθουσες εκθέσεων. Σκοντάφτει στη γερμανική γραφειοκρατία και απογοητευμένος φεύγει το 1992 για τη Γαλλία.

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet

Μετά τη μετακόμισή του στη Γαλλία ο Κίφερ σταματά να εργάζεται για τρία χρόνια. Ταξιδεύει, φωτογραφίζει και γράφει. Ασχολείται με τον πολιτισμό της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας. Εμπνέεται για νέα έργα που εκτίθενται στο μουσείο Guggenheim στο Μπιλμπάο. Όπως ο Μπόις, έτσι και ο Κίφερ αγαπά την ποιητικότητα των αντικειμένων. Χρησιμοποιεί όμως και το χρώμα από τα τούβλα, τις πέτρες και το ξύλο της νότιας Γαλλίας. Βάζει χρώματα από το δάσος που έπαιζε πάντα ως παιδί και δημιουργεί νέες εικόνες.

Το 1997 του απονεμήθηκε το Βραβείο Κριτικών στην Μπιενάλε της Βενετίας, όπου εκπροσώπησε και τη Γερμανία. Το 1999 του απονεμήθηκε για το σύνολο του έργου του το Praemium Imperiale, το οποίο θεωρείται το Νομπέλ των Τεχνών, ενώ το 2008 τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης των Γερμανών Εκδοτών.

Από τα «Πεφταστέρια», την προηγούμενη έκθεσή του στο Grand Palais, ο Κίφερ σε μια αέναη ταλάντευση μεταξύ ποίησης και ζωγραφικής, σε μια διαδρομή που περνά από την Ίνγκεμποργκ Μπάκμαν, τον Σελίν, τη Βίβλο και την Καμπάλα, έρχεται για να μας βεβαιώσει ακόμα μια φορά για την πίστη του στην αέναη αλλαγή των πάντων, στην αδιάκοπη κίνηση που συμβολίζει στο έργο του με κάθε μικρό άνθος που επιμένει να φύεται σε ένα κομμάτι ξεραμένης λάσπης και να δίνει χρώμα στην ερημιά του κόσμου.

Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης. Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Άνσελμ Κίφερ: Ο ποιητής των ερειπίων του κόσμου και η ωδή του προς τον Πάουλ Τσέλαν Facebook Twitter
Φωτο: Grand Palais - RMN (Officiel)© Georges Poncet
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γκέρχαρντ Ρίχτερ: Η μεγάλη αποχαιρετιστήρια έκθεση του κορυφαίου εν ζωή ζωγράφου

Εικαστικά / Γκέρχαρντ Ρίχτερ: Η μεγάλη αποχαιρετιστήρια έκθεση του κορυφαίου εν ζωή ζωγράφου

Η έκθεση του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης με τίτλο “Gerhard Richter: Painting After All” που ξεκίνησε στις 5 Μαρτίου και θα διαρκέσει ως τις 5 Ιουλίου, είναι η τελευταία που θα κάνει ο 88χρονος καλλιτέχνης.
Όταν ο Πάουλ Τσέλαν επισκέφτηκε τον Μάρτιν Χάιντεγκερ στο απομονωμένο καλύβι του Μέλανα Δρυμού

Ιδέες / Όταν ο Πάουλ Τσέλαν επισκέφτηκε τον Μάρτιν Χάιντεγκερ στο απομονωμένο καλύβι του Μέλανα Δρυμού

Η θρυλική συνάντηση του μεγάλου Εβραίου ποιητή που επέζησε του Ολοκαυτώματος Πάουλ Τσέλαν και του μέγιστου Γερμανού φιλοσόφου που υποστήριζε τους Ναζί, είναι μια τεταμένη στιγμή της σύγχρονης ιστορίας που κατέδειξε τα μεγάλα διλήμματα και αδιέξοδα της σκέψης του 20ου αιώνα
Γκέοργκ Μπάζελιτς: Έξι δεκαετίες ριζοσπαστικής τέχνης στη μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Ζορζ Πομπιντού

Εικαστικά / Γκέοργκ Μπάζελιτς: 6 δεκαετίες ριζοσπαστικής τέχνης σε μια ρετροσπεκτίβα στο Πομπιντού

Ο 83χρονος πρωτοπόρος της γερμανικής νεο-εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής τιμάται στο μουσείο Ζορζ Πομπιντού στο Παρίσι με μια μεγάλη αναδρομική έκθεση με τίτλο «Baselitz - The retrospective».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια εφήμερη γιγαντιαία κατασκευή είναι ο νέος μεγάλος εκθεσιακός χώρος του Παρισιού

Πολιτισμός / Μια εφήμερη γιγαντιαία κατασκευή είναι ο νέος μεγάλος εκθεσιακός χώρος του Παρισιού

Το Grand Palais Éphémère, το προσωρινό κτίριο των 40 εκατομμυρίων ευρώ, θα φιλοξενήσει τις εκθέσεις τέχνης στο Παρίσι, μέσα σε ένα πολυχρηστικό αρθρωτό χώρο με πρώτη την έκθεση του Άνσελμ Κίφερ από τον Δεκέμβριο του 2021.
THE LIFO TEAM
Η άγρια, τρομακτική ομορφιά του Τόμας Μπέρνχαρντ

Βιβλίο / Η άγρια, τρομακτική ομορφιά του Τόμας Μπέρνχαρντ

Η αναθεωρημένη μετάφραση της «Αυτοβιογραφίας» από τον Βασίλη Τομανά και η έκδοση των «Γεγονότων» σε μετάφραση Αλέξανδρου Κυπριώτη από την κλασική σειρά του Εξάντα μάς θυμίζουν γιατί ο Τόμας Μπέρνχαρντ παραμένει ο πιο τρομακτικά και τραγικά ακριβής αφηγητής της κεντρικής Ευρώπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ