25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
0

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄, η μακροβιότερη μονάρχης της Βρετανίας, που πέθανε σε ηλικία 96 ετών, βασίλεψε επί 70 χρόνια και έγινε είδωλο για εκατομμύρια ανθρώπους

Αξιόπιστη ηγέτιδα σε αβέβαιους καιρούς, η βασίλισσα και η υπόλοιπη βασιλική οικογένεια διαθέτουν τη μεγαλύτερη ιδιωτική συλλογή έργων τέχνης στον κόσμο, γνωστή ως Royal Collection Trust, παρόλο που γνωρίζουμε πολύ λίγα για τις προσωπικές της προτιμήσεις και πολλοί θεωρούν ότι τα εικαστικά δεν φαίνεται να ήταν ψηλά στη λίστα των ενδιαφερόντων της. Δεν έχουμε ιδέα για το τι πραγματικά σκεφτόταν η βασίλισσα για αυτή την εκπληκτική συλλογή και αν προτιμούσε τον Franz Winterhalter, τον αγαπημένο καλλιτέχνη της Βικτόριας, από τον Andy Warhol. Το πρωτόκολλο απαιτεί οι δημοσιογράφοι να μην υποβάλλουν ποτέ ερωτήσεις στη μονάρχη και εκείνη δεν έδωσε πολλά στοιχεία.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελισάβετ Β΄ έκανε περισσότερα από οποιονδήποτε επιφανή προκάτοχό της για να μοιραστεί τους βασιλικούς της θησαυρούς, ανοίγοντας συλλογές στο κοινό και παρουσιάζοντας εκθέσεις με έργα σπάνιας τέχνης.

Η συλλογή της βασίλισσας αποτελείται από περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντικείμενα, κατανεμημένα σε περισσότερες από δώδεκα βασιλικές κατοικίες, ορισμένες από τις οποίες είναι ανοιχτές στο κοινό.

Η συλλογή της βασίλισσας αποτελείται από περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντικείμενα, κατανεμημένα σε περισσότερες από δώδεκα βασιλικές κατοικίες, ορισμένες από τις οποίες είναι ανοιχτές στο κοινό.

Μόνο ως παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε ότι, εκτός από τα έργα Χόλμπαϊν, Ράφαελ, Καναλέτο και Μιχαήλ Άγγελου, υπάρχει και μια σειρά η οποία θεωρείται ο πολυτιμότερος θησαυρός της και είναι μια συλλογή σχεδίων του Λεονάρντο ντα Βίντσι που αγοράστηκε από τον Κάρολο Β' και περιλαμβάνει περίπου 600 φύλλα τα οποία αποτυπώνουν την εκρηκτική, ιδιόρρυθμη δύναμη του μυαλού της ιδιοφυΐας της Αναγέννησης, καθώς σχεδίαζε τα πάντα, από ανατομικές μελέτες, εφευρέσεις και χάρτες μέχρι κλαδιά βελανιδιάς, μελέτες για πίνακες ζωγραφικής και όπλα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και καλύτερη συλλογή σχεδίων του στον κόσμο και άνοιξε στο κοινό με αφορμή την 500ή επέτειο από τον θάνατο του Λεονάρντο ντα Βίντσι, το 2019, στην Queen's Gallery στο παλάτι του Μπάκιγχαμ στο Λονδίνο.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Leonardo da Vinci, Heart Study, 1511-13

Η συλλογή της βασίλισσας περιλαμβάνει 7.600 πίνακες ζωγραφικής (υπερτριπλάσιος αριθμός από αυτόν που φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη), 2.000 μινιατούρες (η μεγαλύτερη συλλογή στον κόσμο) και πάνω από 500.000 χαρακτικά και σχέδια – για να μην αναφέρουμε έπιπλα, κεραμικά, ρολόγια, όπλα και πανοπλίες, αρχεία, βιβλία, φωτογραφίες και, φυσικά, τα κοσμήματα του Στέμματος. Ως μία από τις τελευταίες μεγάλες ευρωπαϊκές βασιλικές συλλογές που παρέμειναν ανέπαφες, αντιπροσωπεύει μια καταγραφή των προσωπικών προτιμήσεων των μοναρχών επί 500 χρόνια.

Το καθεστώς ιδιοκτησίας είναι ασυνήθιστο: ανήκει στη βασίλισσα και τους διαδόχους της, αλλά ως βασιλέων του έθνους, όχι ως ιδιωτών.

Η νεαρή πριγκίπισσα Ελισάβετ δεν φοίτησε σε σχολείο και αντ' αυτού διδασκόταν στο σπίτι. Αυτό που αποκαλύπτει η βασιλική ιστοσελίδα είναι ότι ανάμεσα στα μαθήματα που έλαβε ήταν η τέχνη και η μουσική. Μεγάλωσε ανάμεσα στη μεγαλύτερη συλλογή θησαυρών τέχνης στον κόσμο εκτός μουσείου. Κατά την άνοδο της Ελισάβετ στον θρόνο το 1952, ο Επιθεωρητής των Εικόνων της Βασίλισσας δεν ήταν άλλος από τον Anthony Blunt, ο οποίος την υπηρέτησε μέχρι το 1972. Ήταν αυτός που την εισήγαγε πραγματικά στις καλές τέχνες.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Franz Xaver Winterhalter, The Royal Family in 1846, 1846

Ο Blunt οργάνωσε την πρώτη από τις δύο εξελίξεις που άνοιξαν τη Βασιλική Συλλογή: τη δημιουργία της Queen's Gallery, η οποία χτίστηκε δίπλα στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, στη θέση ενός παρεκκλησιού που βομβαρδίστηκε από τη Luftwaffe το 1940. Από τα εγκαίνιά της το 1962, η Queen's Gallery προσφέρει μια συνεχή σειρά 82 θεματικών εκθέσεων που παρουσιάζουν έργα από τη Βασιλική Συλλογή. Η τελευταία είναι η έκθεση με τίτλο «Japan: Courts and Culture» (έως τις 26 Φεβρουαρίου 2023), με αντικείμενα που συνέλεξαν διαδοχικοί μονάρχες.

Αλλά η μεγαλύτερη αλλαγή ήρθε μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο κάστρο του Ουίνδσορ το 1992. Μέχρι τότε τη συλλογή διαχειριζόταν απευθείας ο Βασιλικός Οίκος, αλλά το 1993 ιδρύθηκε φιλανθρωπικό καταπίστευμα, υπεύθυνο για τη φροντίδα και τη διανομή των έργων τέχνης, που θα χρηματοδοτούνταν από τα έσοδα τα οποία θα εισέπρατταν από το άνοιγμα των βασιλικών ανακτόρων στους επισκέπτες. Και, σπάζοντας την παράδοση, τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ άνοιξαν το καλοκαίρι, σε μια εποχή που η βασίλισσα δεν διέμενε εκεί, παρέχοντας μια σημαντική νέα πηγή εσόδων. Η βασίλισσα παίρνει τις επίσημες αποφάσεις, ωστόσο διευθυντής της Βασιλικής Συλλογής είναι ο Tim Knox, κάτοχος της θέσης από το 2018.

Από το 1993 το Royal Trust έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του πλεονάσματός του σε τρία βασικά έργα: την ανακαίνιση του κάστρου του Ουίνδσορ μετά την πυρκαγιά του 1992, την επέκταση της Πινακοθήκης της Βασίλισσας το 2002 και τη δημιουργία μιας νέας πινακοθήκης στο Holyroodhouse του Εδιμβούργου, επίσης το 2002.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
O «Ερρίκος Η'» του Χανς Χολμπάιν του Νεότερου, 1537.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Angolo Bronzino, Πορτρέτο μιας κυρίας με πράσινο, 1528-32.

Επί Ελισάβετ οι κύριες προτεραιότητες για τη συλλογή ήταν η πρόσβαση στο κοινό, η συντήρηση και η απογραφή. Πολλά από τα ωραιότερα έργα τέχνης μπορεί κανείς να τα δει στις 15 βασιλικές κατοικίες που είναι ανοιχτές για τους επισκέπτες (με σημαντικότερα το κάστρο του Ουίνδσορ, τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, το Holyroodhouse, το Hampton Court, τον Πύργο του Λονδίνου, το Osborne House και το Royal Pavilion του Μπράιτον). 

Ο κορωνοϊός αποτέλεσε το μεγάλο πλήγμα στη συλλογή, ο συνολικός αριθμός των επισκεπτών έπεσε κατακόρυφα από 3.285.000 σε 155.000, με το lockdown και την απώλεια του διεθνούς τουρισμού. Τα έσοδα μειώθηκαν από 72 εκατ. λίρες σε 7 εκατ. λίρες. Το 30% του προσωπικού απολύθηκε και χάθηκαν 165 θέσεις εργασίας.

Η βασίλισσα στη διάρκεια της ζωής της έκανε λίγες αγορές. Τα πρώτα 50 χρόνια της βασιλείας της Ελισάβετ είχαν αποκτηθεί μόνο 20 πίνακες, μικρή προσθήκη στους ήδη υπάρχοντες 7.000 πίνακες.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Warhol, Η Βασίλισσα, 1985.

Η ίδια έχει ποζάρει για δεκάδες πορτρέτα, μεταξύ των οποίων από τον Pietro Annigoni (1954 και 1969) και τον Lucian Freud (2001), και ως μονάρχης ήταν προστάτιδα και υποστηρίκτρια της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών.

Η μητέρα της ήταν σημαντική συλλέκτρια, αγοράζοντας πίνακες του Μονέ και του Σίσλεϊ. Ο σύζυγος της Ελισάβετ, ο Δούκας του Εδιμβούργου (ο οποίος πέθανε τον Απρίλιο του 2021), συνέλεγε ακουαρέλες, κάτι που κάνει και ο νυν Βασιλιάς της Αγγλίας Κάρολος, στον οποίο οφείλεται η επίβλεψη της συλλογής και της οργάνωσής της σε μεγάλο βαθμό. Ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Royal Collection Trust, υπηρετώντας για 28 χρόνια μέχρι τον Μάρτιο του 2021, οπότε και παρέδωσε τη θέση του στον τραπεζίτη James Leigh-Pemberton.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Λούσιαν Φρόιντ, Queen Elizabeth II, 1999-2001.

Ανάμεσα στα αριστουργήματα της συλλογής συγκαταλέγονται ο «Θρίαμβος του Πάνα» του Νικολά Πουσέν, οι «Τοξότες που πυροβολούν έναν Ερμή» του Μικελάντζελο, ο «Σάτυρος» του Τσελίνι, το «Άρης και Αφροδίτη» του Αντόνιο Κανόβα, το έργο «Ο Χριστός και η Αγία Μαρία Μαγδαληνή στον τάφο» του Ρέμπραντ, οι «Γαλακτοκόμοι με βοοειδή σε τοπίο» του Ρούμπενς, η «Αυτοπροσωπογραφία ως αλληγορία της ζωγραφικής (La Pittura)» της Αρτεμισία Τζεντιλέσκι, η «Άρτεμις και ο Ακταίωνας» του Γκένσμπορο, το «Φλαμανδικό πανηγύρι» του Μπρέγκελ, το έργο «Κυρία με βερτζινάλι και ένας κύριος» του Γιοχάνες Βερμέερ, η «Ιουδήθ με το κεφάλι του Ολοφέρνη» του Κριστοφάνο Αλόρι, η «Σκηνή λιμανιού στο ηλιοβασίλεμα» του Κλοντ Λορέν, ο πίνακας «Το Bacino di San Marco την ημέρα της Ανάληψης» του Καναλέτο, η «Γυναίκα στην τουαλέτα» του Γιαν Στέεν, το έργο «Ο Χριστός θεραπεύει τον παραλυτικό» του Άντονι Βαν Ντάικ, η «Προσωπογραφία του Andrea Odoni» του Λορέντζο Λότο, η «Κλήση των Αγίων Πέτρου και Ανδρέα» του Καραβάτζιο, οι «Θρίαμβοι του Καίσαρα» του Αντρέα Μαντένια (στο παλάτι Hampton Court), ο «Ερρίκος Η'» του Χανς Χολμπάιν του Νεότερου, η «Τριήρης των Ουφίτσι» του Ζοφάνι, η «Σφαγή των αθώων» του Μπρέγκελ του πρεσβύτερου, ο πίνακας «Παρθένος και παιδί με τον Άγιο Πέτρο, τον Άγιο Μάρκο και έναν Μάγο» του Μπελίνι, το χαρτόνι του Ραφαήλ με τον Ιησού και το θαύμα των ψαριών (βρίσκεται στο Μουσείο Victoria & Albert), το «Πορτρέτο μιας κυρίας με πράσινο» του Μπρονζίνο (κάστρο Ουίνδσορ) και τέλος τα δυο πολυσυζητημένα πορτρέτα της βασίλισσας από τον Λούσιαν Φρόιντ και τον Άντι Γουόρχολ, που βρίσκονται στο κάστρο Ουίνδσορ.

25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Van Dyck, Charles I in Three Positions, 1635-36.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Pieter Bruegel the Elder, Η σφαγή των αθώων, 1565.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Καραβάτζιο, Η κλήση των Αγίων Πέτρου και Ανδρέα, 1604.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Ralph Heimens, Portrait of Her Majesty Queen Elizabeth II, 2012.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Van Dyke, Charles I with Monsieur de St. Antoine, 1633.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Η αυτοπροσωπογραφία ως αλληγορία της ζωγραφικής (La Pittura),. της Αρτεμισία Τζεντιλέσκι, 1638-39.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Mantegna, λεπτομέρεια από τον Θρίαμβο του Καίσαρα, 1505.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Peter Paul Rubens, Αυτοπροσωπογραφία, 1623.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Κυρία με βερτζινάλι και ένας κύριος, του Γιοχάνες Βερμέερ, 1662-65.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Σκίτσο του Ραφαήλ με τον Ιησού και το θαύμα των ψαριών, 1515-16.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Κριστοφάνο Αλόρι, Η Ιουδήθ με το κεφάλι του Ολοφέρνη, 1613.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
William Scrots, Η Ελισάβετ Α' όταν ήταν πριγκίπισσα, 1546-47.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Zoffany, Η τριήρης των Ουφίτσι, 1772-80.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Rembrandt, Agatha Bas, 1641.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Jan Steen, A Woman at her Toilet, 1663.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Μπελίνι, Παρθένος και παιδί με τον Άγιο Πέτρο, τον Άγιο Μάρκο και έναν Μάγο, 1507.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Isaac Oliver, Queen Elizabeth, περ. 1600.
25 από τα πιο σπουδαία έργα της συλλογής της βασίλισσας Ελισάβετ Facebook Twitter
Andrea Mantegna, Οι θρίαμβοι του Καίσαρα, 1505.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ