60 Έλληνες σκηνογράφοι ταξιδεύουν στη Διεθνή Έκθεση της Πράγας

Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Μήδεια» με ενδυματολόγο τη Βάνα Γιαννούλα. Φωτ.: Ελίνα Γιουνανλή
0

Η Διεθνής Έκθεση Prague Quadrennial of Performance Design and Space (PQ) είναι η σημαντικότερη παγκόσμια έκθεση που αφορά τη σκηνογραφία, τον παραστασιακό χώρο και τη θεατρική αρχιτεκτονική. Φέτος, σκηνογράφοι από την Ελλάδα ταξιδεύουν στη Διεθνή Έκθεση της Πράγας με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.

Πρόκειται για ένα από τα πιο ποικίλα πολιτιστικά γεγονότα στον κόσμο και παράλληλα, με όχημα τη σκηνογραφία, η έκθεση αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη διεθνή διοργάνωση παρουσίασης και προβολής της πιο πρόσφατης καλλιτεχνικής δημιουργίας σε όλους τους τομείς των παραστατικών τεχνών και τη σημαντικότερη πλατφόρμα επικοινωνίας και διεθνούς προβολής νέων τάσεων στις παραστατικές τέχνες που εκπροσωπούνται από εθνικές συμμετοχές σε διαγωνιστικό πλαίσιο.

Μεταξύ 8 και 18 Ιουνίου, το PQ θα περιλαμβάνει περισσότερα από τριακόσια έργα τέχνης από καλλιτέχνες από περισσότερες από εκατό χώρες στο πλαίσιο του προγράμματος του φεστιβάλ. Οι δύο κύριες εκθέσεις –η Έκθεση Χωρών και Περιφερειών και η Έκθεση Φοιτητών– είναι ανταγωνιστικές και οι καλλιτεχνικές ομάδες μεμονωμένων χωρών και περιοχών διορίζονται από τους τοπικούς εκπροσώπους των επιμελητών.

Αν είναι κάτι που χαρακτηρίζει σε σύνολο τους Έλληνες σκηνογράφους είναι η λέξη ευρηματικότητα. Και αυτή η έκθεση φιλοδοξεί όχι μόνο να μας δείξει το εύρος της ελληνικής σκηνογραφίας, αλλά να ανοίξει και τη συζήτηση γα το πώς παράγουμε σκηνογραφία στη χώρα μας.

Η ελληνική εκπροσώπηση της σύγχρονης σκηνογραφίας

Με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού μέσω του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, η ελληνική εθνική εκπροσώπηση έχει ως ζητούμενο τη διευρυμένη προβολή της σύγχρονης σκηνογραφίας και της καλλιτεχνικής δημιουργίας των παραστατικών τεχνών στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας υλοποιημένα έργα των δημιουργών από την τρέχουσα εξαετία (2017-2023).

Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Babybird, Babybird» με σκηνογράφο και ενδυματολόγο τη Δάφνη Αηδόνη. Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος
Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Τέσσερις Εποχές» με ενδυματολόγο την Κλαίρ Μπρέισγουελ. Φωτ.: Valeria Isaeva

Η εξαμελής επιμελητική ομάδα αποτελείται από τους Αντώνη Βολανάκη, εικαστικό και επίκουρο καθηγητή στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Κωνσταντίνο Ζαμάνη, σκηνογράφο - ενδυματολόγο, Μαρία Κονομή, σκηνογράφο - ενδυματολόγο και επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, Εύα Νάθενα, εικαστικό και σκηνογράφο - ενδυματολόγο, Σοφία Παντουβάκη, σκηνογράφο - ενδυματολόγο και καθηγήτρια Ενδυματολογίας στο Aalto University της Φινλανδίας, Ανδρέα Σκούρτη, αρχιτέκτονα, σκηνογράφο και λέκτορα Σκηνογραφίας στο Royal Central School of Speech and Drama του University of London.

«Τα 57 παραδείγματα που έχουμε και αποτελούν την ελληνική συμμετοχή νιώθουμε ότι είναι σαν την Ελλάδα: έχουν highs, έχουν lows, είναι μικρά, είναι μεγάλα, είναι πλούσια, είναι φτωχά. Όλη η ελληνική συμμετοχή μαζί είναι πολύ κοντά στην Ελλάδα με τα καλά της και τα κακά της, με τα τραύματά της, με τις ομορφιές της. Προφανώς τη σύγχρονη Ελλάδα, όχι την "Ελλάδα"» λένε οι επιμελητές.

Ανοίγοντας τη συζήτηση για την ελληνική σκηνογραφία

Αν είναι κάτι που χαρακτηρίζει σε σύνολο τους Έλληνες σκηνογράφους είναι η λέξη ευρηματικότητα. Και αυτή η έκθεση φιλοδοξεί όχι μόνο να μας δείξει το εύρος της ελληνικής σκηνογραφίας, αλλά να ανοίξει και τη συζήτηση γα το πώς παράγουμε σκηνογραφία στη χώρα μας. «Το να κάνει κανείς με τα ελάχιστα τα μέγιστα, το οποίο είναι μία συνεχόμενη άσκηση ευρηματικότητας και επάρκειας, είναι κάτι στο οποίο όλοι επιστρέφουν. Υπάρχει πια μία πολύ συστηματική προσπάθεια για επανάχρηση υλικών και αντικειμένων ή για παραστάσεις που δεν βασίζονται στην υλική δαπάνη, αλλά στον τρόπο με τον οποίο λίγα πράγματα θα αναπτύξουν ολόκληρους κόσμους» λένε οι επιμελητές που θέτουν τα παρακάτω ερωτήματα:

«Τι είναι "ελληνική σκηνογραφία"; Τι θέλουμε να πούμε ή τι θέλουμε να αναδείξουμε για την ελληνική σκηνογραφία με αυτή τη δράση; Είναι αλληλένδετα τα δύο, τα θέτουμε ως ένα ερώτημα με δύο σκέλη. Είναι δόκιμος όρος η "ελληνική σκηνογραφία"; Τι σημαίνει ως πλαίσιο; Αυτό το συζητήσαμε στην αρχή και για το ανοιχτό κάλεσμα για συμμετοχή – το πώς ορίζεται: ως "ελληνική σκηνογραφία" ή ως "σκηνογραφία στην Ελλάδα";

Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Το σπίτι» με σκηνογράφο, συγγραφέα και εικαστικό τη Βιργινία Διακάκη. Φωτ.: Δημήτρης Σιαμμάς

Είναι οι άνθρωποι ασχέτως εθνικότητας που δουλεύουν στην Ελλάδα. Είναι οι Έλληνες που δουλεύουν στην Ελλάδα, αλλά δουλεύουν και αλλού. Και ένα δεύτερο ερώτημα που θέλουμε να θέσουμε εδώ είναι το περιεχόμενο. Τι είναι "ελληνική σκηνογραφία" ως περιεχόμενο; Υπάρχουν κάποιοι σκηνογράφοι, κάποια χαρακτηριστικά ή κάποιες κοινές θεματικές που “εμπεριέχονται” στην ελληνική σκηνογραφία και θέλουμε να αναδείξουμε μέσα από αυτή την δράση;».

Είναι ξεκάθαρο ότι αυτό συνδέεται αναπόσπαστα με την εμπειρία του τι σημαίνει κάνω θέατρο στην Ελλάδα, συχνά χωρίς χρηματοδότηση, χωρίς αυστηρά ωράρια και κανόνες ασφαλείας, μια ιδιομορφία που παράγει ευτυχώς αρκετές φορές έργο ουσιαστικά καλλιτεχνικό και αυθόρμητο.

«Ο τόπος φέρνει μαζί βέβαια και το πολιτισμικό υπόβαθρο, τους ανθρώπους και τις συνεργασίες, τις ειδικές συνθήκες παραγωγής, που είναι σίγουρα πιο αυτοσχεδιαστικές και εξαιρετικά ποικιλόμορφες – στην Ελλάδα συχνά επικρατεί μία ρευστότητα γύρω από τις συνθήκες παραγωγής και συνεργασίας, αλλά και τους όρους δημιουργίας. Αυτά, όλως παραδόξως, κάποιες φορές καταλήγουν σε κάτι απροσδόκητα καλλιτεχνικό, και άλλοτε σε αλαλούμ» λένε οι επιμελητές.

Οι Έλληνες σκηνογράφοι στην Πράγα

Η Διεθνής Έκθεση Prague Quadrennial of Performance Design and Space (PQ) ξεκίνησε το 1967 και διοργανώνεται κάθε τέσσερα χρόνια από το υπουργείο Πολιτισμού της Τσεχικής Δημοκρατίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Τεχνών & Θεάτρου της Πράγας.

Μέχρι στιγμής η Ελλάδα έχει εκπροσωπηθεί στην PQ έξι φορές (1991, 1995, 2003, 2007, 2011 & 2015) από σημαντικούς καλλιτέχνες αποσπώντας διακρίσεις.

Το 1991 ο Μάνος Περράκης απέσπασε το χρυσό μετάλλιο στον τομέα της Θεατρικής Αρχιτεκτονικής, το οποίο μοιράστηκε με τη Γαλλία. Στην ενότητα της Σκηνογραφίας η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Διονύση Φωτόπουλο σε επιμέλεια Ελένης Βαροπούλου.

Το 1995 η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Γιώργο Πάτσα σε επιμέλεια Αλίκης Μπακοπούλου-Χωλς. Ο Γιώργος Πάτσας διακρίθηκε με το αργυρό μετάλλιο στον τομέα των Σκηνογραφικών Εκδόσεων για το βιβλίο του «Σκηνικά-Κοστούμια».

Το 2003 η Ελλάδα συμμετείχε με μια ομαδική έκθεση σκηνογράφων-ενδυματολόγων (Απόστολος Βέττας, Αντώνης Δαγκλίδης, Ιωάννα Μανωλεδάκη, Ιωάννα Παπαντωνίου, Γιώργος Πάτσας και Λίλη Πεζανού) σε επιμέλεια Απόστολου Βέττα. Το ελληνικό περίπτερο βραβεύτηκε με ειδική τιμητική διάκριση για την ποιότητα σχεδιασμού και παρουσίασης των εκθεμάτων του και ο Γιώργος Πάτσας απέσπασε το αργυρό μετάλλιο στη Σκηνογραφία για το σκηνικό του για τους «Πέρσες» του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή.

Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «It's Better In The Bahamas» με σκηνογράφο και ενδυματολόγο τη Δήμητρα Λιάκουρα. Φωτ.: Δημήτρης Παρθύμιου/ RGB Studios
Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Elenit» με σκηνογράφο, ενδυματολόγο και σκηνοθέτη τον Άγγελο Μέντη. Φωτ.: Julian Mommert

Το 2007 η Ελλάδα συμμετείχε στην ενότητα της Σκηνογραφίας με την ομαδική παρουσίαση έξι νέων σκηνογράφων (Γιώργος Γαβαλάς, Κέννυ Μακλέλλαν, Ελένη Μανωλοπούλου, Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, Γιώργος Σουγλίδης και Μαγιού Τρικεριώτη) με κεντρικό θέμα «Το λάθος», θεματική βασισμένη σε μια ιδέα του Μιχαήλ Μαρμαρινού (τότε Προέδρου ΕΚΔΙΘ) και επιμέλεια Χριστίνας Μπάμπου-Παγκουρέλη. Στην ενότητα της Εκπαίδευσης στη Σκηνογραφία, το βραβείο που απονεμήθηκε από την UNESCO (Prize for the Promotion of the Arts - Performing Arts Section) κέρδισε η φοιτήτρια του Τμήματος Θεάτρου του ΑΠΘ, Ελίζα Αλεξανδροπούλου.

Το 2011 η Ελλάδα συμμετείχε στην ενότητα της Θεατρικής Αρχιτεκτονικής με θέμα «Something old, something new» και βραβεύτηκε με το χρυσό μετάλλιο, το οποίο μοιράστηκε με το Μεξικό. Συμμετέχοντες ήταν οι FLUX Office (Εύα Μανιδάκη - Θανάσης Δεμίρης) και το Γραφείο 75 (Ανδρέας Σκούρτης - Στέφανος Πάντος) σε επιμέλεια Κωνσταντίνου Ζαμάνη.

To 2015 η Ελλάδα συμμετείχε στην επαγγελματική ενότητα με μια διευρυμένη ομαδική εκπροσώπηση της πιο πρόσφατης καλλιτεχνικής δημιουργίας του πεδίου των παραστατικών τεχνών με 20 καλλιτέχνες/καλλιτεχνικές ομάδες και 27 έργα στην επαγγελματική σκηνογραφική ενότητα με θέμα Nέες Xωρικότητες: Παραστατικές Τέχνες και Υπαίθριος/ Ανοιχτός Χώρος σε επιμέλεια Θάνου Βόβολη και θεωρητικό σχεδιασμό Θάνου Βόβολη και Μαρίας Κονομή. Επίσης, εκπροσωπήθηκε συλλογικά από οκτώ εκπαιδευτικά ιδρύματα με 240 φοιτητές στη φοιτητική ενότητα.

Παράλληλα, η Ελλάδα έχει προσκληθεί έως σήμερα δύο φορές στη διεθνή κριτική επιτροπή που απονέμει τα βραβεία, το 2003 με τον Διονύση Φωτόπουλο και το 2019 με τη Σοφία Παντουβάκη.

Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Ο Γιατρός Της Τιμής Του» με σκηνογράφο και ενδυματολόγο τον Βασίλη Παπατσαρούχα. Φωτ.: Πάτροκλος Σκαφίδας
Εξήντα Έλληνες σκηνογράφοι και 57 πρότζεκτ ταξιδεύουν στην Πράγα Facebook Twitter
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» με σκηνογράφο και ενδυματολόγο τη Νίκη Ψυχογιού. Φωτ.: Ελίνα Γιουνανλή

Η έκθεση Prague Quadrennial of Performance Design and Space θα πραγματοποιηθεί στην Πράγα μεταξύ 8 και 18 Ιουνίου.Μπορειτε να αναζητήσετε πληροφορίες στο επίσημο site της διοργάνωσης https://greeceatpq.gr

Design
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η χρυσή σχεδιάστρια που μάγεψε το Χόλιγουντ

Design / Συνεργάτις του Ντε Κίρικο. Κολλητή του Νουρέγιεφ. Επίσκεψη στο απίθανο σπίτι της εικαστικού Lisa Sotilis

Η Τζούλη Αγοράκη επισκέπτεται το σπίτι της εικαστικού Lisa Sotilis, που ήταν στενή φίλη του Ιόλα, συνεργάτιδα του Ντε Κίρικο και κολλητή φίλη του Νουρέγιεφ. Και εντυπωσιάζεται με την κινηματογραφική της ζωή.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Kyr Lakis: Ένα νέο αθηναϊκό brand αναβιώνει την τέχνη των ηπειρώτικων σταμπωτών

Design / Kyr Lakis: Ένα νέο αθηναϊκό brand αναβιώνει την τέχνη των ηπειρώτικων σταμπωτών

Ένα νέο concept store εμφανίστηκε στα Εξάρχεια από τη γλύπτρια Αντιγόνη MacLellan και τον designer Χαρίλαο Κουρτίνο Πάλλα, το Αphilo, που συγκεντρώνει τη δουλειά πολλών ντόπιων artisans. Εκεί βρίσκουμε και τα χρηστικά αντικείμενα του brand τους, Kyr Lakis, που αξιοποιεί τα σχέδια από ξυλόγλυπτες μήτρες οι οποίες άντεξαν στον χρόνο, όπως μια γοργόνα που μετρά εκατό χρόνια ζωής.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Mέσα στο boho διαμέρισμα της σχεδιάστριας Σήλιας Δραγούνη

Design / Mέσα στο boho διαμέρισμα της σχεδιάστριας Σήλιας Δραγούνη

Ένα σταντ με ρούχα δίπλα στην τραπεζαρία, μια σανίδα του skate στη μέση του καθιστικού, το πιο ιδιαίτερο πλακάκι που έχει μπει ποτέ σε τζάκι. Το διαμέρισμα της σχεδιάστριας στην Κηφισιά είναι μποέμ και boho, σαν την ίδια.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Έλενα Ναβροζίδου: Νομίζω πως η πολιτική τους ορθότητα είναι μια εισβολή ασκήμιας

Design / Έλενα Ναβροζίδου: «Λογοκρίθηκαν πολλές από τις εικόνες μου, γιατί φαινόταν λίγο στήθος»

Η ξεχωριστή εικαστική καλλιτέχνις και δημιουργός της θρυλικής Λουντμίλα, της ηρωίδας κόμικς που ζούσε σουρεαλιστικές ερωτικές ιστορίες στο «Παρά Πέντε» και στη «Βαβέλ», μας ανοίγει το ειδωλολατρικό, πληθωρικό σπίτι της και μας δείχνει τη δική της Παραμυθία.
M. HULOT
Deplot Architects: Προσδίδοντας υπεραξία με την αρχιτεκτονική σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες

Design / Deplot Architects: Προσδίδοντας υπεραξία με την αρχιτεκτονική σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες

Η αυθεντικότητα είναι ο πυρήνας της κουλτούρας των Deplot. Δημιουργώντας αξία μέσα από το design σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες, διατηρούν τις ρίζες τους στην αυθεντική αισθητική και κουλτούρα της Μεσογείου, ενσωματώνοντας σύγχρονα στοιχεία που παραμένουν πιστά στην αυθεντική ουσία της περιοχής.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Αντώνης Βαβαγιάννης: Ο κομίστας πίσω από τα «Κουραφέλκυθρα», που δεν είναι καν λέξη

Οι Αθηναίοι / Κουραφέλκυθρος: «Αν δεν σε μισήσουν οι φασίστες, τι κάνεις σε αυτήν τη ζωή;»

Ο Αντώνης Βαβαγιάννης, ο κομίστας πίσω από τα «Κουραφέλκυθρα», που κάποτε τα είχαν απορρίψει όλα τα έντυπα ενώ τώρα έγιναν ταινία στο Cinobo, λαμβάνει για τα πολιτικά του σκίτσα μηνύματα σύμφωνα με τα οποία κάθε εβδομάδα τα παίρνει από άλλο κόμμα.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Γιατί η Ες Ντέβλιν είναι μια από τις διασημότερες σκηνογράφους του κόσμου;

Design / Γιατί η Ες Ντέβλιν είναι μια από τις διασημότερες σκηνογράφους του κόσμου;

Από τις συναυλίες της Μπιγιονσέ, του Weeknd, της Αντέλ της Μάιλι Σάιρους και των U2, το σετ του Super Bowl, τις επιδείξεις του Yves Saint Laurent και της Louis Vuitton, μέχρι τα σκηνικά της όπερας και των σύγχρονων θεατρικών παραστάσεων.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι γυναίκες αγοράζουν όλο και περισσότερα αυτοκίνητα. Γιατί το design τους παραμένει τόσο macho;

Τech & Science / Αφού οι γυναίκες αγοράζουν όλο και περισσότερα αυτοκίνητα, γιατί το design τους παραμένει τόσο macho;

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ίσως σταθούν η αφορμή για να διορθωθεί αυτό το λάθος: όσα αποκαλύπτονται για την εμμονή στον ανδρικό σχεδιασμό απο τα Οργανισμό Οικονομικού Συντονισμού και Ανάπτυξης
NEWSROOM
Flux Office: Πώς σχεδιάστηκε το κτίριο της Φρυνίχου

Design / Flux Office: Πώς σχεδιάστηκε το κτίριο της Φρυνίχου για το Αρχείο Καβάφη

H Εύα Μανιδάκη και ο Θανάσης Δεμίρης, που ανέλαβαν την ανακαίνιση, την αρχιτεκτονική μελέτη και την επιμέλεια του χώρου όπου φιλοξενείται το Αρχείο, καθώς και της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, μας ξεναγούν στην οδό Φρυνίχου και μας περιγράφουν τη διαδικασία πίσω από το δύσκολο εγχείρημα της δημιουργίας ενός χώρου που θα φιλοξενεί το καβαφικό σύμπαν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένα σπίτι σαν φιλικό κρεμμύδι και ένας δωδεκάμετρος μπουφές που μιλάει

Design / Ένα σπίτι σαν φιλικό κρεμμύδι και ένας δωδεκάμετρος μπουφές που μιλάει

Το σπίτι της Κατερίνας Τερζοπούλου είναι σαν να το βρέχει το κύμα. Η Κατερίνα έχει καθρέφτη πάνω στην τζαμαρία γιατί θεωρεί ότι αν κοιτάς πρώτα τη θάλασσα και μετά τον εαυτό σου δείχνεις καλύτερη.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Το υποθετικό σπίτι της Κατριν Ντενέβ

Design / Ένα αθηναϊκό σπίτι που θα μπορούσε να ανήκει στην Κατρίν Ντενέβ

Το σπίτι της εικαστικού Κατερίνας Ζαχαρόπουλου θυμίζει θεατρικό σκηνικό. Δεν μοιάζει καθόλου με διαμέρισμα. Εδώ είναι όλα ανοιχτά, χωρίς προσδιορισμένους χώρους σε ένα κτίριο που δεν θυμίζει σε τίποτα αθηναϊκή πολυκατοικία.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ