Η πόλη στο κέντρο της γης

Η πόλη στο κέντρο της γης Facebook Twitter
9

Από τον Δημήτρη Καραίσκο

 

Ο σταθμός του τραίνου στη Ρώμη ήταν σαν αυτές τις διαστημικές κάψουλες στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας που σε πηγαίνουν σε διπλανούς γαλαξίες μέσα σε λίγες ώρες. Το ένοιωθα πως φεύγοντας από την πρωτεύουσα και κατηφορίζοντας προς τον Νότο θα ήταν σαν να άλλαζα χώρα.


Δεν είχαν περάσει λίγα λεπτά στους δρόμους της Νάπολης, πίσω από το τζάμι ενός αμαξιού, και νομίζω πως την είχα ήδη δει την πόλη. Είδα το Παρίσι πιο Μεσογειακό, πιο παρακμιακό, πιο βρώμικο, πιο ηλεκτρισμένο. Μπορεί να έκανα και λάθος, ήταν βράδυ. Λένε όμως οτι οι πρώτες εντυπώσεις μετράνε.


Στο σπίτι του Νικόλα και της Ελένης μας περίμεναν. Ένα ζεστό σπίτι σ' 'ένα παλιό παλάτι που έγινε διαμερίσματα.


Ένας Ιταλός, μια Ελληνίδα, τα δύο τους παιδιά, μια γάτα, ένα πιάνο, αμέτρητη μουσική, αμέτρητα βιβλία και ατέλειωτος espresso-δυναμίτης μάρκας Kimbo για να σε ξυπνάει το πρωί. Είμασταν οι φιλοξενούμενοι από την Αθήνα, και σε λίγο θα μας πήγαν για καλωσόρισμα σε μια γειτονική ταβέρνα.

Έφυγα λίγο πιο νωρίς από το σπίτι, ήθελα να δω λίγο τη γειτονιά. Ήταν η γειτονιά του Πανεπιστημίου, κάτι σαν τα δικά μας Εξάρχεια: κεντρικά, ιστορικά, φασαριόζικα κι ωραία.

Περπάταγα χωρίς κανένα προσανατολισμό. Μια κυρία σ'ενα μπαλκόνι με ρώτησε που πηγαίνω και με συμβούλεψε να κρύψω τη φωτογραφική μου μηχανή. Ήμουν σε στενά δρομάκια γεμάτα απλωμένα ρούχα - ρούχα απλωμένα σε σκοινιά ανάμεσα απο τα ψηλά κτίρια αλλά και σε απλώστρες μέσα στο δρόμο.


Τηλεοράσεις έπαιζαν στη διαπασών, σκούτερ περνάγανε σαν διάολοι, παρεές γελάγαν δυνατά μέσα στα σπίτια. Μην έχοντας απομακρυνθεί τρία τετράγωνα, ήδη βρισκόμουν σε μια φαβέλα μέσα στο κέντρο της πόλης. Κίνησα προς τα πίσω, και σε λίγη ώρα ήμουν στην ταβέρνα: ένα δωμάτιο, τέσσερα τραπέζια, πέντε πιάτα, μια γιαγιά να μαγειρεύει στην κουζίνα κι η υπόλοιπη οικογένεια να σερβίρει. Έμοιαζε με Ελλάδα. Ακόμα δύο παρέες - στην μία κάποιος με χαρακιά στο μάτι.


Ο μαγαζάτορας συννενοηθηκε με τον Νικόλα και είπε να μας φέρουν ζυμαρικά με ρεβύθια. Νομίζω πως το μίγμα περιείχε και σουπιά. Και ήταν απ΄τα πιο νόστιμα πράγματα που είχα φάει ποτέ μου. Στην Νάπολη για τις τρεις μέρες που έμεινα, έτρωγα συνεχώς τα πιο νόστιμα πράγματα που είχα φάει ποτέ μου. Ακόμα και το απλό ψωμί ήταν το πιο νόστιμο ψωμί που είχα φάει ποτέ μου. Και, ναι, το κλισέ ανταποκρίνεται στην αλήθεια: η πίτσα στην Νάπολη είναι η πιο ωραία πίτσα που έχεις φάει ποτέ σου.






Μα όλα όσα τρώνε και πίνουν οι Ναπολιτάνοι είναι λαχταριστά, φίνα, απολαυστικά. Ηδονιστές είναι και στον τρόπο που οδηγούν: τρέχουν, κορνάρουν, φωνάζουν, και κάπως τα καταφέρνουν και δεν τσουγκρίζουν. Φωνάζουν, γελάνε, τρέχουν, ενθουσιάζονται, νευριάζουν. Ίσως να είναι ο Βεζούβιος που τους έχει κάνει έτσι. Υψώνεται μπαρουτοκαπνισμένος χίλια διακόσια μέτρα πάνω από τα κεφάλια τους - δεν μπορεί, κάτι θα τους κάνει.

Βέβαια, όταν μπαίνεις μέσα στη γειτονιά της Chiaia, που απλώνεται στις ανηφορές πάνω απο την πανέμορφη παραλιακή περατζάδα, οι πολλές φωνές σταματάνε και τα πράγματα κάπως "εκπολιτίζονται".


Ρίχνεις κλεφτιές ματιές σε κάτι πανέμορφα σπίτια, και στους ψηλούς ορόφους βλέπεις μεγάλα μπαλκόνια να λούζονται στο πεντακάθαρο φως.


Αναρωτιέσαι ποιοι μένουν εκεί, κι αν ξυπνούν μέσα στα φρέσκα σεντόνια τους έχοντας για θέα τους γκρεμούς του Κάπρι που εμφανίζεται σαν φάντασμα στον ορίζοντα, ένα νησί που μοιάζει λες και έχεις πετάξει το Λυκαβηττό μέσα στη θάλασσα. Που να 'ναι η Casa Malaparte, αναρωτιέσαι, και που να 'ναι η βίλα του Τιβέριου, και πως είναι άραγε η ζωή εκεί για τους αργόσχολους γόνους των παλιών εύπορων οικογενειών, που ζουν σε νησιώτικες επαύλεις με τεράστιους κήπους;


Την ανυπόμονη, γεμάτη ζωή αναμπουμπούλα όμως των απλών ανθρώπων των "basi" (φτηνά, μικρά ισόγεια στο κέντρο που νοικιάζουν οι "πληβείοι") σταματάς να τη βλέπεις τελείως στο Posilipo.  "Παύσιλυπο" δηλαδή - αυτό που σταματάει την λύπη.


Ένα προάστιο τόσο όμορφο και παραδείσιο, που πήγαιναν εκεί παλιά για να τους φτιάξει η διάθεση. Μια χερσόνησος γεμάτη σπίτια που κατέχουν οι παλιές μεγάλες φαμίλιες του τόπου, κανονικά κάστρα με ψηλούς φράκτες, φύλακες κι αχανείς ιδιωτικούς κήπους που κατρακυλούν ως το νερό με θέα το τεράστιο ηφαίστειο και την Τυρρηνική θάλασσα.

Φατρίες παλιές, που πάνε αιώνες πίσω, όπως μας είπε ο βέρος Ναπολιτάνος οικοδεσπότης μας, που μας έλεγε χαρακτηριστικα: "Η Ρώμη είναι το μουσείο, το Μιλάνο τα λεφτά, η Νάπολη η Ιταλία". Και συνέχιζε: "Η Νάπολη δε θα γίνει ποτέ πόλη μουσείο ή για τουρίστες, νεκρή σαν τη Φλωρεντία ή τη Βενετία. Είναι μια σκληρή πόλη, θορυβώδης και αναρχική, ίσως απ' τις καλύτερες πόλεις για όποιον έχει όρεξη να ζήσει σε πόλη".

Ένα βράδυ χάθηκα στα στενά και τους λόφους και είδα τον κόλπο από ψηλά. Αμέτρητες κεραίες, χιλιάδες φώτα, βεράντες και μπαλκόνια απλώνονταν πάνω από την πόλη.


Ήταν τέλη Φεβρουαρίου, αλλά όλα έμοιαζαν να έχουν ζωή, λες και ήταν καλοκαίρι. Σ' αυτές τις βεράντες φαντάστηκα αμέτρητες θορυβώδεις παρέες να απολαμβάνουν τα βράδια του καλοκαιριού βλέποντας ματς με την Σκουάντρα Ατζούρα ή την αγαπημένη τους τοπική ομάδα, της οποίας νιώθεις πως ο Ντιεγκίτο είναι ακόμα παίχτης. Άλλωστε η φωτογραφία του εμφανιζόταν γύρω σου πιο πολύ και απο την εικόνα της Μαντόνα, και δρόμοι είχαν άτυπα αλλάξει όνομα, για να πάρουν το δικό του.


Ενώ το τραίνο του γυρισμού πέρναγε δίπλα απο την μελαγχολική παραθαλάσσια πόλη της Formia, oδεύοντας πρως τη Ρώμη, κατάλαβα πως είχαμε πια περάσει ένα νοητό σύνορο και είμασταν πλέον στο Βορρά, στην Ευρώπη.


Και στην Νάπολη, παρ' όλη τη βαθειά Ευρωπαϊκή ιστορία της, δεν νιώθεις πως είσαι στην Ευρώπη, παρά ξέρεις πως είσαι στον Ιταλικό Νότο - σαν σε μια μακρινή γειτονιά της Ελλάδας.

Το ίδιο ακριβώς νιώθεις με έναν άλλο, ιδιαίτερο τρόπο, και στο Πόρτο, πιο δυτικά, αλλά και στην μεγάλη μητρόπολη πιο ανατολικά, στην Κωνσταντινούπολη. Και στην καρδιά αυτού του δικτύου από πόλεις που συνομιλούν μεταξύ τους μυστικά πάνω από τα σύνορα και τα πελάγη της Μεσογείου, στέκεται εκρηκτική η πρωτεύουσα του Ιταλικού Νότου.




9

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οδοιπορικό στην Τουρκία: Βαδίζοντας στα χνάρια του Αινεία

Ταξίδια / Τσανάκαλε, Αρχαία Τροία, Καταρράκτες Sütüven. Ένα οδοιπορικό στην Τουρκία

Από τον εντυπωσιακό ναό του Απόλλωνα Σμινθέα στο Γκιουλπινάρ μέχρι τον χολιγουντιανό Δούρειο Ίππο στο Τσανάκαλε, η Τουρκία ξεδιπλώνει έναν απολαυστικό χάρτη γεμάτο μύθο και… καλοκαιρινές εκπλήξεις.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Σε ένα μικρό χωριό στο Ζαγόρι έχουν γυριστεί 60 ταινίες μικρού μήκους

Γειτονιές της Ελλάδας / Σε ένα μικρό χωριό στο Ζαγόρι έχουν γυριστεί 60 ταινίες μικρού μήκους

Η Βαγγελιώ Ρετάλη μιλά για το Zagoriwood, ένα φεστιβάλ που για λίγες μέρες κάθε καλοκαίρι μετατρέπει τα ήσυχα Κάτω Πεδινά σε επίκεντρο κινηματογραφικής συνάντησης και δημιουργίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Nothing Days / Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Ένα «ανοιξιάτικο» τριήμερο σε μία πόλη που ξέρει από φυσικές καταστροφές αλλά ξέρει και να υμνεί τη ζωή, και μία μεγάλη βόλτα στην Πομπηία και στο Ερκολάνο. Από το αρχαίο «fast food» στις σύγχρονες γεύσεις της ναπολιτάνικης κουζίνας.
M. HULOT
Ο Δημήτρης και ο Κερέμ κάνουν πράξη την ελληνοτουρκική φιλία

Ταξίδια / Ο Δημήτρης και ο Κερέμ κάνουν πράξη την ελληνοτουρκική φιλία

Ο ένας Έλληνας, ο άλλος Τούρκος. Δύο άνθρωποι που γνωρίστηκαν, έγιναν φίλοι και αποφάσισαν να δημιουργήσουν έναν χώρο που να αποτυπώνει όλα όσα τους συνδέουν − και όχι όσα τους χωρίζουν. Το «Meraki Café» στην Κωνσταντινούπολη. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μπορεί να μην είναι ρόδινα τα πράγματα στην επαρχία, αλλά και πού είναι;»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Μπορεί να μην είναι ρόδινα τα πράγματα στην επαρχία, αλλά και πού είναι;»

Η Ευγενία Μαστοράκη άφησε την Αθήνα για την Οκτωνιά, ένα μικρό, γραφικό χωριό στην Εύβοια, όπου ζει με τον σύζυγό της και τα δυο τους παιδιά. Της λείπουν πολλά πράγματα, αλλά εκεί ανασαίνει καλύτερα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Η επαρχία έχει ανάγκη όλους εκείνους που κάθε Χριστούγεννα, Πάσχα ή καλοκαίρι επιστρέφουν στους τόπους τους και λένε: «Τι ωραία θα ήταν να γυρνούσα μόνιμα»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Η κατάσταση στο Μεσολόγγι σήμερα είναι δύσκολη αλλά και ελπιδοφόρα»

Ο Αλέξανδρος Παναγιωτόπουλος επέστρεψε στο Μεσολόγγι και δημιούργησε την ομάδα Messolonghi by Locals με στόχο να επαναφέρει στο προσκήνιο την αξία τού να μένεις, να ζεις και να δημιουργείς στον τόπο σου.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
«Η παλιά Ελλάδα που νομίζαμε πως χάθηκε ζει ακόμα σε τόπους σαν τη Νίσυρο»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Στη Νίσυρο οι άνθρωποι δουλεύουν - αλλά υπάρχει χρόνος και για την ψυχή»

Τη στιγμή που η Καλαμάτα άρχισε να του θυμίζει την Αθήνα, ο Σταύρος Παναγιωτόπουλος μετακόμισε σε έναν τόπο όπου δεν χρειάζεται να περιμένει τις διακοπές, μια και έχει το καλοκαίρι έξω από την πόρτα του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Οδοιπορικό στη «Στέγη του Κόσμου», το Θιβέτ

Ταξίδια / Οδοιπορικό στη «Στέγη του Κόσμου», το Θιβέτ

Σ’ αυτόν τον τόπο, ανάμεσα σε πανύψηλες χιονοσκέπαστες κορφές και απύθμενες χαράδρες, ο χρόνος και ο χώρος διαστέλλονται, ενώ στους απέραντους αγριότοπους όπου κατοικεί ο Θεός επιζεί ακόμα η γαλήνη ενός χαμένου παραδείσου.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΑΡΒΑΡΕΣΟΣ
Η Ελένη Νέρουππου άφησε την Αθήνα και βλέπει πια τους κόπους μιας χρονιάς στο Βασιλικό Ευβοίας να ανταμείβονται σε ένα μπουκάλι κρασί

Γειτονιές της Ελλάδας / «Στη φύση, καθετί που παράγεις νιώθεις ότι είναι παιδί σου»

Η Ελένη Νέρουππου άφησε το Παγκράτι για να καλλιεργεί αμπέλια στο Βασιλικό Ευβοίας, για να ζήσει σε έναν τόπο όπου «οι ρυθμοί είναι πιο αργοί και σου επιτρέπουν να απολαύσεις ό,τι κάνεις».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ανακαλύπτοντας την ξεχασμένη ελληνική κοινότητα της Αντίς Αμπέμπα 

Ταξίδια / Ανακαλύπτοντας την ξεχασμένη ελληνική κοινότητα της Αντίς Αμπέμπα 

Οι σκηνοθέτες Χρόνης Πεχλιβανίδης και Μαρία Γιαννούλη, κάνοντας έρευνα για το νέο τους ντοκιμαντέρ στην Αιθιοπία, ήρθαν σε επαφή με τα απομεινάρια της άλλοτε ένδοξης ελληνικής παροικίας. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Τρέλα θέλει το βουνό και ενέργεια»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Τρέλα θέλει το βουνό και ενέργεια»

Από τα Σεπόλια έως την Τρίπολη και το καταφύγιο του Μαινάλου, ο Άρης Γιαννούκος αφηγείται την 20χρονη πορεία του μακριά από την πρωτεύουσα και πώς βρήκε στο βουνό πνευματική ηρεμία, λιγότερο άγχος και καθαρό μυαλό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Γιατί τα ταξίδια δεν έφεραν πιο κοντά τους ανθρώπους

Ταξίδια / Γιατί τα ταξίδια δεν έφεραν πιο κοντά τους ανθρώπους;

Τα ταξίδια στο εξωτερικό αυξάνονται εδώ και δεκαετίες σε όλο τον κόσμο. Το ίδιο όμως και ο εθνικισμός. Όπως φαίνεται, μόνο ο Μαρκ Τουέιν πίστεψε ότι «τα ταξίδια σκοτώνουν την προκατάληψη, τη μισαλλοδοξία και τη στενομυαλιά».
THE LIFO TEAM

σχόλια

8 σχόλια
τρία πράματα...mortadella,mozzarella di buffalla,και ότι ποιο θεικό έχω φάει σε ζυμαρικό Gnocchi alla Sorrentina(μου πήρε κάμποση ώρα να το βρώ/θυμηθώ, αλλά ο κοιλιόδουλος σίγουρα θυμάται για πάντα τη Νάπολη)..σλουρπ!
Λενε οτι οταν πηγαινεις για πρωτη φορα στην Ναπολη κλαις δυο φορες, την πρωτη οταν φτανεις και την δευτερη οταν την αφηνεις...Οταν ηρθα στην Ναπολη για σπουδες δεν ηθελα να μεινω λεπτο παραπανω. Τωρα ζω εδω και 12 χρονια και δεν προκειται να την αφησω...
Η Ναπολη ειναι ναι στην νοτια ιταλια αλλα δεν μπορει να συγκριθει με καμμια πολη ουτε του νοτου αλλα ουτε και του βορρα. Ουτε Ελλαδα, ουτε Ισπανια, ουτε Μασσαλια. Ειναι μοναδικη στο ειδος της. Στο φαγητο, στην διαλεκτο, στους ρυθμους, στην βρωμα..στα παντα. Και αν η Ρωμη σου φανηκε Ευρωπη μπροστα στη Ναπολη..τι να πω...Εγω προσωπικα π.χ. εχω βρει πολυ πιο ευρωπαικη και οργανωμενη μια σικελικη πολη την Catania nel profondo sud (στον βαθυ νοτο) παρα τη Ρωμη που στην ιταλια το επιπεδο ζωης της θεωρειται απο τα πιο χαμηλα. Οπως ειναι επισης πολεις στη βορεια Ιταλια (Padova, Rovigo κλπ) όπου ο επαρχιωτισμός και το κλείσιμο τους τις κάνει να μοιάζουν περισσότερο σε πόλεις της Βουλγαρίας ή της Ρουμανίας παρα σε μια ευρωπαϊκή πόλη.
Τι μου θύμησες τώρα. Καλοκαίρι του 2007 είχα πάει στη Νάπολη και ένοιωσα λες και ήμουν στην Ελλάδα: Το βράδι τρελλή κίνηση στη παραλιακή, εκατοντάδες παπάκια και σκουτεράκια, όλες οι ταβέρνες και τα μπαρ γεμάτα και οι ναπολιτάνοι τρομερά φιλικοί μόλις άκουγαν πως είμαι έλληνας. Με σας ήμαστε αδέρφια όχι με τους βόρειους ιταλούς τους στρόντζο μας έλεγαν. Μόνο πρόβλημα οι παραλίες, όσες πήγα ήταν άθλιες, βρώμικες και γεμάτες κόσμο. Αυτό πάντως που με μάγεψε ήταν η Πομπηία. Τη συνιστώ ανεπιφύλακτα. Μια αρχαία πόλη απίστευτα διατηρημένη στον 21ο αιώνα. Must.