Tα κρίταμα

Την επόμενη φορά που θα πας στην παραλία-αρκεί να μην είναι καμμιά από κείνες τις προσκυνημένες τουριστικές όπου η ξαπλώστρα έχει διαγράψει μονοκοντυλιά τη φύση από τον χάρτη της-έτσι όπως θα κοιτάς το κύμα, κάνε μια εξαίρεση και αγκάλιασε το μετόπισθεν τοπίο με το βλέμμα σου. Ψάξε τον Κρίταμο. Που λάτρευαν ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης.

Για τις βιταμίνες-μπόλικη C-, το ιώδιο, τα αιθέρια έλαια, τα μεταλλικά του άλατα, τις αφροδισιακές ιδιότητες. Σε όποια παραλία κι αν βρεθείς, μόνο να’ναι καλοκαίρι, θα’ναι οπωσδήποτε, διακριτικά στο ραντεβού. Θα σε περιμένει να τον αναγνωρίσεις. Σαν στρώμα από χαμηλό γκαζόν πάνω στα βράχια, τα βραχάκια και τα βραχόπουλα. Φύλλα σκληρά , μικρά και σπαθωτά, που εγκαταλείπουν με προθυμία το βλασταράκι τους, ποτισμένα με μια ψιλή άχνη από αλάτι θαλασσινό. Κόψε όσο χωράει η χούφτα σου, μασούλησέ τα, στο πιο γενναιόδωρο κολατσιό της καλοκαιρινής, μεσόγειας φύσης.

Γεύση μόνο δική του, τραγανή, αλατισμένη και έντονη, με μια επίγευση ιωδίου που δεν βρίσκεις τις λέξεις να την περιγράψεις-σάμπως μπορείς να μου πεις ακριβώς για την επίγευση της αγκινάρας; Σαν να γεμίζεις θάλασσα εντός σου. Οι νεοφώτιστοι, δύσπιστα δοκιμάζουν ένα-δυό. Κανέναν δεν ξέρω που να αποτροπιάστηκε. Στη συνέχεια, ανάλογα και με την περιπετειώδη διάθεση που κουβαλά η γεύση σου, μπορεί να τα ερωτευτείς. Κι αν το ωμό δεν σου προκύψει σε κεραυνοβόλο έρωτα, έχεις μια, κι άλλη μια, ευκαιρία. Μάζεψε όσα χωρά η τσάντα σου.

Τα κρίταμα τουρσί, που εσχάτως ηράσθη σφόδρα η δημιουργική ελληνικότητα, θα τα βρεις σε βαζάκι, σε όλα τα μαγαζιά με τοπικά προϊόντα. Δεν θα σου συστήσω κανένα. Σκληρά, νεκρά, υπερβολικά ξινά ή υπερβολικά αλμυρά, σαν να τα κακομεταχειρίστηκε άγαρμπη μαγείρισσα, που άφησε στην άρμη τη μορφή, σκοτώντας την ουσία τους.

Εσύ που ξέρεις, μόλις επιστρέψεις σπίτι, θα βράσεις μπόλικο αλατισμένο νερό και μόλις αρχίσει να κοχλάζει και να βγάζει μπουρμπουλήθρες, θα τα ζεματίσεις για 1-μόνον και αυστηρά-λεπτό. Αν θες να κρατήσεις το καταπράσινο χρώμα τους, τα βγάζεις σε ένα μπολ με παγωμένο νερό. Τα στραγγίζεις καλά και τα κάνεις ολόφρεσκη σαλάτα, με ψιλοκομμένο σκόρδο, καλό ελαιόλαδο και ξύδι. Κι επειδή περί ορέξεως στα χόρτα κανείς δεν ξέρει, κάνε και μια δοκιμή με λεμόνι που μπορεί να σου ταιριάξει καλύτερα. Ως θαλασσινά, παντρεύονται υπέροχα με τα γειτονάκια τους τα ψάρια και τα θαλασσινά, μαγικά συνοδεύουν ούζα, τσίπουρα και ρακές.

Αλλά σου δίνουν κι ένα σωρό άλλες ευκαιρίες. Ταιριάζουν στη χωριάτικη και την πατατοσαλάτα. Στην Τουρκία τα τρώνε με ντομάτα κομμένη σε ψιλά καρεδάκια και λαδολέμονο. Στον ντάκο. Με αβγό σφιχτό, παξιμάδι, λαδορίγανη και λίγη φέτα ή γραβιέρα.

Τα αγάπησες και θέλεις να τα κρατήσεις κοντά σου όλο το χειμώνα, μια βόμβα από ιώδιο και μνήμες από ήλιο και διακοπές όταν ανοίγεις το ψυγείο σου τις γκρίζες μέρες. Γίνονται τουρσί. Ελαφρύ, όμως, να μην τα κακοποιήσεις έτσι ντελικάτα που είναι. Βράζουμε ½ λίτρο νερό και 1 φλιτζάνι ξύδι. Μόλις κοχλάσει, ρίχνουμε 250 γρ. κρίταμα για 1-αυστηρό παρομοίως-λεπτό. Τα στραγγίζουμε αλλά κρατάμε το ξιδόνερο και το αφήνουμε να κρυώσει. Βάζουμε τα κρίταμα μαζί με το ξιδόνερο σε γυάλινο βάζο μαζί με 2 κ.γ. αλάτι. Τα κλείνουμε και τα διατηρούμε στο ψυγείο.

Όταν η φύση σου μοιράζει δωρεάν την πιο βιολογική νοστιμιά της.