Μισός αιώνας ακριβώς συμπληρώθηκε από εκείνη την Παρασκευή και 13 (φυσικά) Φεβρουαρίου του 1970 που κυκλοφόρησε το παρθενικό άλμπουμ των Black Sabbath που έφερε ως τίτλο το όνομά τους, προκαλώντας σοκ, δέος και φόβο στο ροκ κοινό. Ήταν η μέρα που γεννήθηκε ένα από τα πιο ανθεκτικά, δημοφιλή αλλά και πολυσχιδή εν τέλει στις διάφορες εκφάνσεις του, σύγχρονα μουσικά είδη: το heavy metal. Ασχέτως αν κάποια βασικά στοιχεία του υπήρχαν ήδη στον βαρύ ήχο συγκροτημάτων όπως οι Blue Cheer, οι Iron Butterfly και οι Grand Funk Railroad, η αντίληψη για το είδος σε μεγάλο βαθμό ξεκινά από την συννεφιασμένη αυγή των Black Sabbath.

 

 

 

 

Η βαριά, σκοτεινή και δυσοίωνη ατμόσφαιρα κατοχυρώνεται από το πρώτο, ομώνυμο κομμάτι του δίσκου με την περίφημη εισαγωγή με τις καμπάνες, τα αστραπόβροντα, την βροχή. Ακολουθεί το εμβληματικό, ισοπεδωτικό ριφ της κιθάρας του Tony Iommi λίγο πριν ακουστεί η φωνή του Ozzy να εκλιπαρεί για έλεος. Το τέλος του χίπικου ιδεαλισμού είχε φτάσει.

 

Πριν ακούσει κανείς τον δίσκο, ήξερε τι τον περίμενε καθώς κοίταζε το πλήρες μυστικισμού, αποκρυφισμού και απόκοσμου δέους εξώφυλλο με μια μυστηριώδη νεαρή γυναίκα να κρατά μια μαύρη γάτα με φόντο ένα υπερφυσικό σκηνικό έντονων αποχρώσεων.

 

Το πληρες εξώφυλλο και οπσιθόφυλλο του δίσκου.
Το πληρες εξώφυλλο και οπσιθόφυλλο του δίσκου.

 

Σχεδιαστής του εξωφύλλου ήταν ο Keith Macmillan (στα credits του άλμπουμ αναφέρεται απλά ως "Keef"), νεαρός τότε φωτογράφος, ο οποίος αποφάσισε τότε ότι το ιδανικό σκηνικό για την απεικόνιση της απόκοσμης και σκοτεινής αίσθησης που ανέδυαν τα κομμάτια του δίσκου βρισκόταν στα περίχωρα της Οξφόρδης και συγκεκριμένα έξω από έναν μύλο του 15ου αιώνα, τότε που έκαιγαν τελετουργικά τις «μάγισσες».

 

Ήθελε όμως και μια μυστηριώδη – ελκυστική αλλά και απειλητική συγχρόνως – νεαρή γυναίκα στο επίκεντρο αυτού του κάδρου, και την βρήκε στο πρόσωπο ενός μοντέλου, της Louisa Livingstone, την οποία προτίμησε επειδή ήταν κοντή (ειδικά για μοντέλο) και έκανε τον περιβάλλοντα χώρο να μοιάζει μεγαλύτερος, συγχρόνως όμως είχε και κάτι που έμοιαζε να ταιριάζει στην ατμόσφαιρα που ήθελε να μεταδώσει.

 

Οι Black sabbath το 1970: Geezer Butler, Tony Iommi, Bill Ward, Ozzy Osbourne.
Οι Black sabbath το 1970: Geezer Butler, Tony Iommi, Bill Ward, Ozzy Osbourne.

 

Μιλώντας σήμερα ο Macmillan στο Rolling Stone, στο πλαίσιο του πανηγυρικού αφιερώματος που έκανε το περιοδικό για την ιστορική 50η επέτειο από την κυκλοφορία του "Black Sabbath", θυμάται εκείνη την παράξενη φωτογράφηση:

 

«Την έστηνα σε διάφορες πόζες μέχρι να βρω την κατάλληλη. Μέσα από εκείνον τον μανδύα δεν φορούσε τίποτα, επειδή υπήρξε κάποια στιγμή και η ιδέα για κάτι πολύ τολμηρό, αλλά τελικά αποφασίσαμε ότι κάτι τέτοιο δεν θα λειτουργούσε. Ακόμα και μια μικρή δόση σεξουαλικότητας θα χαλούσε την υποβλητική ατμόσφαιρα που ζητούσαμε. Υπήρξε υποδειγματικό μοντέλο πάντως. Είχε κουράγιο και έδειχνε πλήρη κατανόηση για αυτό που ήθελα να κάνω».

 

Για δεκαετίες μετά την πρώτη κυκλοφορία του δίσκου, εκείνο το εξώφυλλο έμελλε να στοιχειώνει τις γενιές που το αντίκριζαν για πρώτη φορά, δημιουργώντας παράλληλα μια ολόκληρη μυθολογία, έναν σκοτεινό θρύλο σχετικά με την ταυτότητα, την προέλευση και την ιδιότητα της μυστηριώδους γυναίκας με τα αχνά και χλωμά σαν την ώχρα χαρακτηριστικά.

 

Το περιβόητο εσώφυλλο με τον ανάποδο σατυρό.
Το περιβόητο εσώφυλλο με τον ανάποδο σατυρό.

 

«Αυτό που θυμάμαι έντονα είναι πόσο κρύο έκανε εκείνη τη μέρα», θυμάται σήμερα η Louisa Livingstone που τότε δεν είχε κλείσει ακόμα τα 19. «Έπρεπε να ξυπνήσω για την φωτογράφηση στις 4 τα ξημερώματα. Όταν έφτασα εκεί, είδα τον Keith να πειραματίζεται με ξηρό πάγο στα νερά μιας λίμνης. Τελικά χρησιμοποίησε μια μηχανή καπνού. Μου είχε πει ότι πρόκειται για το εξώφυλλο του δίσκου ενός νέου γκρουπ που λεγόταν Black Sabbath αλλά τότε δεν μου έλεγε κάτι αυτό».

 

Για την φωτογράφηση, ο Macmillan χρησιμοποίησε aerochrome φιλμ της Kodak, που συνήθως χρησιμοποιείτο σε αεροφωτογραφίες, και ήταν αυτό που έδωσε στην εικόνα αυτή την περίεργη, ροζ-μωβ απόχρωση. Για το οπισθόφυλλο, αγόρασε ένα ταριχευμένο κοράκι και το τοποθέτησε στο κομμένο κλαδί του απογυμνωμένου δέντρου. Αυτό που τότε τάραξε όμως πιο πολύ τους νεαρούς αγοραστές του δίσκου (και ακόμα περισσότερο τους γονείς του) ήταν ο ανάποδος σταυρός στο άνοιγμα του εσώφυλλου.

 

Ο Ozzy κατά την ηχογράφηση του άλμπουμ.
Ο Ozzy κατά την ηχογράφηση του άλμπουμ.

 

Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του '70, είχε ερωτηθεί ο Ozzy Osbourne κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής του στο περιοδικό Circus πώς θα περιέγραφε με μια φράση την μουσική των Sabbath. «Ροκ της κατάθλιψης» ήταν η απάντησή του. Πολύ αργότερα θα δήλωνε ότι μισεί τον όρο "heavy metal" από τη στιγμή που συμπεριλαμβάνει συγκροτήματα σαν τους Poison...

 

Με στοιχεία από το Rolling Stone