Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal

Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal Facebook Twitter
Πριν ακούσει κανείς τον δίσκο, ήξερε τι τον περίμενε καθώς κοίταζε το πλήρες μυστικισμού, αποκρυφισμού και απόκοσμου δέους εξώφυλλο με μια μυστηριώδη νεαρή γυναίκα να κρατά μια μαύρη γάτα με φόντο ένα μεταφυσικό σκηνικό.
21

Μισός αιώνας ακριβώς συμπληρώθηκε από εκείνη την Παρασκευή και 13 (φυσικά) Φεβρουαρίου του 1970 που κυκλοφόρησε το παρθενικό άλμπουμ των Black Sabbath που έφερε ως τίτλο το όνομά τους, προκαλώντας σοκ, δέος και φόβο στο ροκ κοινό. Ήταν η μέρα που γεννήθηκε ένα από τα πιο ανθεκτικά, δημοφιλή αλλά και πολυσχιδή εν τέλει στις διάφορες εκφάνσεις του, σύγχρονα μουσικά είδη: το heavy metal. Ασχέτως αν κάποια βασικά στοιχεία του υπήρχαν ήδη στον βαρύ ήχο συγκροτημάτων όπως οι Blue Cheer, οι Iron Butterfly και οι Grand Funk Railroad, η αντίληψη για το είδος σε μεγάλο βαθμό ξεκινά από την συννεφιασμένη αυγή των Black Sabbath.

 

Η βαριά, σκοτεινή και δυσοίωνη ατμόσφαιρα κατοχυρώνεται από το πρώτο, ομώνυμο κομμάτι του δίσκου με την περίφημη εισαγωγή με τις καμπάνες, τα αστραπόβροντα, την βροχή. Ακολουθεί το εμβληματικό, ισοπεδωτικό ριφ της κιθάρας του Tony Iommi λίγο πριν ακουστεί η φωνή του Ozzy να εκλιπαρεί για έλεος. Το τέλος του χίπικου ιδεαλισμού είχε φτάσει.

Πριν ακούσει κανείς τον δίσκο, ήξερε τι τον περίμενε καθώς κοίταζε το πλήρες μυστικισμού, αποκρυφισμού και απόκοσμου δέους εξώφυλλο με μια μυστηριώδη νεαρή γυναίκα να κρατά μια μαύρη γάτα με φόντο ένα υπερφυσικό σκηνικό έντονων αποχρώσεων.

Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal Facebook Twitter
Το πληρες εξώφυλλο και οπσιθόφυλλο του δίσκου.

Σχεδιαστής του εξωφύλλου ήταν ο Keith Macmillan (στα credits του άλμπουμ αναφέρεται απλά ως "Keef"), νεαρός τότε φωτογράφος, ο οποίος αποφάσισε τότε ότι το ιδανικό σκηνικό για την απεικόνιση της απόκοσμης και σκοτεινής αίσθησης που ανέδυαν τα κομμάτια του δίσκου βρισκόταν στα περίχωρα της Οξφόρδης και συγκεκριμένα έξω από έναν μύλο του 15ου αιώνα, τότε που έκαιγαν τελετουργικά τις «μάγισσες».

Ήθελε όμως και μια μυστηριώδη – ελκυστική αλλά και απειλητική συγχρόνως – νεαρή γυναίκα στο επίκεντρο αυτού του κάδρου, και την βρήκε στο πρόσωπο ενός μοντέλου, της Louisa Livingstone, την οποία προτίμησε επειδή ήταν κοντή (ειδικά για μοντέλο) και έκανε τον περιβάλλοντα χώρο να μοιάζει μεγαλύτερος, συγχρόνως όμως είχε και κάτι που έμοιαζε να ταιριάζει στην ατμόσφαιρα που ήθελε να μεταδώσει.

Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal Facebook Twitter
Οι Black sabbath το 1970: Geezer Butler, Tony Iommi, Bill Ward, Ozzy Osbourne.

Μιλώντας σήμερα ο Macmillan στο Rolling Stone, στο πλαίσιο του πανηγυρικού αφιερώματος που έκανε το περιοδικό για την ιστορική 50η επέτειο από την κυκλοφορία του "Black Sabbath", θυμάται εκείνη την παράξενη φωτογράφηση:

«Την έστηνα σε διάφορες πόζες μέχρι να βρω την κατάλληλη. Μέσα από εκείνον τον μανδύα δεν φορούσε τίποτα, επειδή υπήρξε κάποια στιγμή και η ιδέα για κάτι πολύ τολμηρό, αλλά τελικά αποφασίσαμε ότι κάτι τέτοιο δεν θα λειτουργούσε. Ακόμα και μια μικρή δόση σεξουαλικότητας θα χαλούσε την υποβλητική ατμόσφαιρα που ζητούσαμε. Υπήρξε υποδειγματικό μοντέλο πάντως. Είχε κουράγιο και έδειχνε πλήρη κατανόηση για αυτό που ήθελα να κάνω».

Για δεκαετίες μετά την πρώτη κυκλοφορία του δίσκου, εκείνο το εξώφυλλο έμελλε να στοιχειώνει τις γενιές που το αντίκριζαν για πρώτη φορά, δημιουργώντας παράλληλα μια ολόκληρη μυθολογία, έναν σκοτεινό θρύλο σχετικά με την ταυτότητα, την προέλευση και την ιδιότητα της μυστηριώδους γυναίκας με τα αχνά και χλωμά σαν την ώχρα χαρακτηριστικά.

Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal Facebook Twitter
Το περιβόητο εσώφυλλο με τον ανάποδο σατυρό.

«Αυτό που θυμάμαι έντονα είναι πόσο κρύο έκανε εκείνη τη μέρα», θυμάται σήμερα η Louisa Livingstone που τότε δεν είχε κλείσει ακόμα τα 19. «Έπρεπε να ξυπνήσω για την φωτογράφηση στις 4 τα ξημερώματα. Όταν έφτασα εκεί, είδα τον Keith να πειραματίζεται με ξηρό πάγο στα νερά μιας λίμνης. Τελικά χρησιμοποίησε μια μηχανή καπνού. Μου είχε πει ότι πρόκειται για το εξώφυλλο του δίσκου ενός νέου γκρουπ που λεγόταν Black Sabbath αλλά τότε δεν μου έλεγε κάτι αυτό».

Για την φωτογράφηση, ο Macmillan χρησιμοποίησε aerochrome φιλμ της Kodak, που συνήθως χρησιμοποιείτο σε αεροφωτογραφίες, και ήταν αυτό που έδωσε στην εικόνα αυτή την περίεργη, ροζ-μωβ απόχρωση. Για το οπισθόφυλλο, αγόρασε ένα ταριχευμένο κοράκι και το τοποθέτησε στο κομμένο κλαδί του απογυμνωμένου δέντρου. Αυτό που τότε τάραξε όμως πιο πολύ τους νεαρούς αγοραστές του δίσκου (και ακόμα περισσότερο τους γονείς του) ήταν ο ανάποδος σταυρός στο άνοιγμα του εσώφυλλου.

Καμπάνες, αστραπόβροντα, βροχή, κι εκείνη η κοπέλα στο εξώφυλλο: 50 χρόνια “Black Sabbath”, 50 χρόνια heavy metal Facebook Twitter
Ο Ozzy κατά την ηχογράφηση του άλμπουμ.

Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του '70, είχε ερωτηθεί ο Ozzy Osbourne κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής του στο περιοδικό Circus πώς θα περιέγραφε με μια φράση την μουσική των Sabbath. «Ροκ της κατάθλιψης» ήταν η απάντησή του. Πολύ αργότερα θα δήλωνε ότι μισεί τον όρο "heavy metal" από τη στιγμή που συμπεριλαμβάνει συγκροτήματα σαν τους Poison...

Με στοιχεία από το Rolling Stone

Μουσική
21

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Μουσική / Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Το ακριτικό διαβαλκανικό φεστιβάλ του Christopher King και της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση ξεσήκωσε για άλλη μια χρονιά άτομα κάθε ηλικίας και καταγωγής με παραδοσιακή μουσική απρόσμενη και συναρπαστική.
M. HULOT
Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Η Ματούλα Κουστένη διερευνά τη σχέση του ποιητή με τον συνθέτη, την αφετηρία της δημιουργίας του μεγάλου έργου «Άξιον Εστί» και την πορεία του μέχρι την πρώτη ηχογράφηση.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Μουσική / Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Η artistic και managing director της High Priority Promotions, η μόνη γυναίκα με αυτήν τη θέση στην Ελλάδα, μιλά για τις συναυλίες, τη μουσική σήμερα, τις αλλαγές σε καλλιτέχνες και κοινό και το Memory Corner με τα ιδιαίτερα vintage ρούχα, την άλλη μεγάλη της αγάπη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses».

Μουσική / Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses»

Για χρόνια η Q Lazzarus του «Goodbye Horses», μία από τις πιο αδικημένες ερμηνεύτριες στην ιστορία της ποπ μουσικής, παρέμενε μια μυστηριώδης φιγούρα, τώρα όμως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ φωτίζει τη ζωή της.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Μουσική / Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Από μικρός ένιωθε αποσυνάγωγος. Πιστεύει ότι τα κόμικς είναι η μόνη μορφή τέχνης που είναι τελείως αφιλτράριστη και πιστεύει ότι η γενιά του θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά που έχασε τα καλά πράγματα στο τσακ. Ο μουσικός Eddie Dark είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Ερμής

Μουσική / Ermis: «Το τρέμολο του μπουζουκιού ήταν ο αγαπημένος μου ήχος από νιάνιαρο»

O περιζήτητος νέος συνθέτης που έχει συνεργαστεί με τον Good Job Nicky, τη Μαρίνα Σάττι, τη Χάρις Αλεξίου και τον Sidarta επαναπροσδιορίζει τον ήχο του μπουζουκιού και της κλασικής μουσικής με σεβασμό και τόλμη.
M. HULOT
Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Daily / Άξιζαν κάτι καλύτερο τα «100 Χρόνια Ελληνικής Δισκογραφίας»

Τα δώδεκα επεισόδια της ομώνυμης σειράς βρίσκονται στο Ertflix, η παρακολούθηση της σειράς όμως υπονομεύεται συχνά από την συμβατική και στεγνή προσέγγιση, και η στημένη παρουσία της Χάρις Αλεξίου στο ρόλο της παρουσιάστριας-αφηγήτριας δεν βοηθάει.  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Πολυαγαπημένη μου Βίβιαν»: Στο φως η επιστολή που έγραψε ο Μάλκολμ ΜακΛάρεν στην Βίβιαν Γουέστγουντ λίγο πριν τον θάνατό του

Μουσική / Η επιστολή μεταμέλειας του Μάλκολμ ΜακΛάρεν προς τη Βίβιαν Γουέστγουντ, λίγο πριν τον θάνατό του

Τα αποκαλυπτήρια μιας επιστολής γεμάτης μετάνοια αλλά και πικρία, την οποία έγραψε –αλλά δεν έστειλε ποτέ– ο διαβόητος μάνατζερ των Sex Pistols προς την πρώην σύντροφο και συνοδοιπόρο του.
THE LIFO TEAM
APON: «Δεν είναι θέμα συγκυριών, είναι θέμα αξίας το αν θα ξεχωρίσεις μέσα στο χάος της σημερινής μουσικής»

Μουσική / APON: «Όταν πήγα να δειγματίσω τα πρώτα μου τραγούδια, γελάγανε»

Η πρωτοφανής επιτυχία ενός νεαρού τραγουδοποιού που με το πρώτο άλμπουμ του προκαλεί πανδαιμόνιο στο ραδιόφωνο και στις μουσικές πλατφόρμες, ενώνοντας μουσικά ένα ετερόκλητο κοινό κάθε ηλικίας.
M. HULOT
H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Μουσική / H βαθιά υπνωτική ενέργεια του DJ Nobu

Κάθε σετ του είναι μια κατάδυση, μια αργή πτώση σε υποσυνείδητα μοτίβα, σε αχαρτογράφητους ήχους, σε σκοτεινούς διαδρόμους που παραπέμπουν περισσότερο σε τελετουργία παρά σε πάρτι. Ένας από τους σημαντικότερους DJ's της εποχής μας έρχεται στην Αθήνα για ένα βράδι.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ