«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
«...Κρατούσαν κάτι μικροσκοπικά ιαπωνικά κύμβαλα και έψελναν ινδουιστικές προσευχές...»: Ο Άλεν Γκίνσμπεργκ με πλακάτ "Pot is fun" σε διαδήλωση υπέρ της νομιμοποίησης της μαριχουάνας στη Νέα Υόρκη το 1965.
0

Διαβάζοντας το περιεχόμενο των φακέλων 16 Αμερικανών συγγραφέων που περιλαμβάνονται στην έκδοση Writers Under Surveillance: The FBI Files (Συγγραφείς υπό παρακολούθηση: Οι φάκελοι του FBI), αυτό που σου χτυπά αμέσως είναι ο τρομακτικός παραλογισμός του μένους του Τζ, Έντγκαρ Χούβερ – που κράτησε τη θέση του διευθυντή του FBI για πάνω από 36 ατέλειωτα χρόνια – απέναντι σε οποιονδήποτε δεν ακολουθούσε την δική του «πατριωτική γραμμή» και τολμούσε να εκφράσει κριτικά και καλογραμμένα την ανησυχία του για τη μοίρα της αμερικανικής ψυχής.

Όπως το είχε θέσει ο ποιητής Θίοντορ Ρόθκε, ο Χούβερ ήταν «ο επικεφαλής της αστυνομίας της σκέψης – ένας τυραννίσκος, μια εξωφρενική φιγούρα». Ήταν επίσης ένας λυσσαλέος αντικομμουνιστής που πάνω απ' όλα απολάμβανε να εκθέτει τις σεξουαλικές προδιαθέσεις όσων επέλεγε ως στόχους των ερευνών του.

Ο Έντγκαρ Χούβερ ζούσε με τη μητέρα του ως τον θάνατό της και σύμφωνα με τις επίμονες φήμες, του άρεσε ο παρενδυτισμός και κυκλοφορούσε διαρκώς με άντρα συνοδό που κατά πάσα πιθανότητα ήταν και εραστής του.

Η μεγάλη του αδυναμία ήταν οι γκέι άντρες που εξέφραζαν «ανατρεπτικές» θέσεις (οι συγγραφείς δηλαδή κυρίως), παρότι – ή ίσως επειδή – και ο ίδιος έκρυβε ουκ ολίγες ιδιωτικές αντιφάσεις. Ο «κύριος Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα» ζούσε με τη μητέρα του ως τον θάνατό της και σύμφωνα με τις επίμονες φήμες, του άρεσε ο παρενδυτισμός και κυκλοφορούσε διαρκώς με άντρα συνοδό που κατά πάσα πιθανότητα ήταν και εραστής του.

Αυτό δεν τον εμπόδιζε καθόλου να ανακαλύπτει ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα στον κομμουνισμό και την ομοφυλοφιλία και συγχρόνως να μην ανησυχεί για τυχόν αποκαλύψεις σχετικά με τη δική του μυστική ζωή αφού θεωρούσε (δικαίως) ότι όλοι τον έτρεμαν και κανείς δεν θα τολμούσε να τον ψέξει για οτιδήποτε.

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
Ύποπτοι αντρεπτικής δράσης: Απο αρσιτερά, Ρέι Μπράντμπερι, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Τζέιμς Μπόλντγουιν, Σούζαν Σόνταγκ.

Το βέβαιο είναι ότι απολάμβανε να διαβάζει τις αναφορές των πρακτόρων του για συγγραφείς όπως ο Τζέιμς Μπόλντγουιν: «Σχετικά με το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας [του], ο Μπόλντγουιν έχει δηλώσει ότι οι 'Αμερικανοί άντρες είναι οι μοναδικοί που έχω συναντήσει στον κόσμο οι οποίοι προτιμούν να εκτελεστούν από το να πλαγιάσουν μεταξύ τους. Εξαιτίας αυτής της αντίληψης, δεν ξέρουν πώς να πλαγιάζουν ούτε με τις γυναίκες΄».

Πλούσιος και ο φάκελος ενός άλλου ανοιχτά ομοφυλοφίλου συγγραφέα, του Άλεν Γκίνσμπεργκ, όχι μόνο εξαιτίας της σεξουαλικότητάς ή της επίσκεψής του στην Κούβα το 1965, αλλά κυρίως για τις «επικίνδυνες» θέσεις του υπέρ της φούντας.

Όπως γλαφυρά αναφέρεται στην αναφορά για την παρουσία του Γκίνσμπεργκ και του εραστή του Πίτερ Ορλόφσκι σε διαδήλωση υπέρ της νομιμοποίησης της μαριχουάνας στη Νέα Υόρκη: «...κρατούσαν κάτι μικροσκοπικά ιαπωνικά κύμβαλα και έψελναν ινδουιστικές προσευχές προς τη θεότητα του Σίβα... ο Γκίνσμπεργκ περιέγραψε τον Σίβα ως θεό του διαλογισμού και της γιόγκα και προέβλεψε πως σε πέντε χρόνια η μαριχουάνα θα είναι νόμιμη στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Κι ο «μάτσο» Έρνεστ Χέμινγουεϊ όμως είχε γίνει στόχος των Ομοσπονδιακών Πρακτόρων κυρίως επειδή είχε αναφερθεί στο νομικό ακόλουθο της πρεσβείας των ΗΠΑ στην προεπαναστατική Κούβα ως «μέλος της Αμερικανικής Γκεστάπο».

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
Το εξώφυλλο της "ανθολογίας" με τις αναφορές του FBI για την ιδιωτική ζωή 16 επιφανών αμερικανών συγγραφέων.

Ο φάκελος της Σούζαν Σόνταγκ άνοιξε όταν η Αμερικανίδα συγγραφέας επισκέφτηκε το Ανόι κατά την κορύφωση του πολέμου στο Βιετνάμ κάνοντας λόγο για την απαράδεκτη «αμερικανική παρέμβαση» στη χώρα, ενώ ακόμα και μια γνήσια δεξιά συγγραφέας όπως η Άιν Ραντ δεν μπόρεσε να αποφύγει τις αδιάκριτες έρευνες του FBI στην ιδιωτική της ζωή εξαιτίας των συχνών δηλώσεων της ότι είναι φανατική αθεΐστρια.

Ο Χούβερ πέθανε το 1972. Όπως όμως κάνει γνωστό αυτή η εντυπωσιακή έκδοση, η συστηματική παρακολούθηση των Αμερικανών συγγραφέων δεν πέθανε μαζί με τον άνθρωπο που ο Νίξον είχε αποκαλέσει «εκείνος ο γερο – ψωλογλείφτης». Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς μάλιστα ότι είναι σκοτεινά ανακουφιστικό το γεγονός ότι στους μετα-φιλολογικούς καιρούς μας, η αστυνομία της σκέψης θεωρεί ακόμα επικίνδυνη την επίδραση των συγγραφέων. Μόνο που τώρα πλέον, η παρακολούθηση γίνεται από αυτό το smartphone που έχουμε διαρκώς στην τσέπη μας.

Με στοιχεία από το New Statesman

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Τζέιμς Μπόλντουιν δεν είναι ο νέγρος σου

Βιβλίο / Ο Τζέιμς Μπόλντουιν δεν είναι ο νέγρος σου

Σαν ένας άλλος άγριος Ζενέ της μαύρης Αμερικής, ο Μπόλντουιν άφησε το δικό του στίγμα τον περασμένο αιώνα μέσα από μυθιστορήματα άγριας ομορφιάς και μανιφέστα σκληρής αλήθειας. Παρότι δεν χώρεσε ποτέ σε ταμπέλες, έγινε το κατεξοχήν σύμβολο της μαύρης κουλτούρας της Αμερικής, και όχι μόνο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
andra day

Πρώτη προβολή / «The United States vs Billie Holiday»: Μια «φτιαγμένη» ταινία για μια μπερδεμένη ζωή

Ο Λι Ντάνιελς πελαγοδρομεί στη βασανισμένη σχέση της Μπίλι Χόλιντεϊ με τους άνδρες, τις ουσίες και τις Αρχές, αλλά στον ρόλο της ανεπανάληπτης ερμηνεύτριας η Άντρα Ντέι είναι η αποκάλυψη της χρονιάς.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ