«Σκοτεινή Ύλη», όχι ακριβώς σκληρή επιστημονική φαντασία, αλλά μερικές πιθανότητες απ' το μέλλον

«Σκοτεινή Ύλη», όχι ακριβώς σκληρή επιστημονική φαντασία, αλλά μερικές πιθανότητες απ' το μέλλον Facebook Twitter
Στο τελευταίο του μυθιστόρημα ο Crouch, έχει ωριμάσει πολύ: γίνεται πιο στιβαρός, πιο mainstream, και προσφέρει το όραμά του για τον κόσμο με πιο συντεταγμένους όρους.
0

Πόρτες που οδηγούν σε άλλους εαυτούς. Γνωρίσαμε τον Blake Crouch από τη Wayward Trilogy («Η πόλη» / «Pines», στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Διόπτρα), στην οποία βασίστηκε η σειρά τού Fox «Wayward Pines», που ο πρώτος κύκλος της προβλήθηκε πριν δύο χρόνια, σε παραγωγή του M. Night Shyamalan και με πρωταγωνιστή τον Matt Dillon, και ο δεύτερος μόλις πέρυσι: μια ασθματική κατάβαση σε μια Κόλαση με ολέθρια όμορφο προσωπείο, μια τριλογία μετα-αποκαλυπτικής Επιστημονικής Φαντασίας, που παρουσίαζε τη ζωή σε μία ειδυλλιακή κωμόπολη, που όμως δεν ήταν παρά ό,τι είχε όλο κι όλο απομείνει από τον ανθρώπινο πολιτισμό — τα πάντα έξω από το Wayward Pines είχαν καταστραφεί χιλιάδες χρόνια πριν, οι κάτοικοι του ειρηνικού εκείνου τόπου είχαν «καταψυχθεί» για να συντηρήσουν στο απώτατο μέλλον τον ανθρώπινο πολιτισμό, επανερχόμενοι τεχνητά στη ζωή, ενόσω τη γη θα νέμονταν ορδές από ανθρωποειδή τέρατα.

Στη «Σκοτεινή ύλη» ο Crouch κάνει πολλά βήματα μπροστά. Η Τριλογία ήταν καλογραμμένη, γρήγορη, ευφάνταστη και αρκούντως ανησυχαστική, μολονότι διέθετε αρκετά στοιχεία pulp πεζογραφίας: αυτά που αγαπούν οι ρέκτες του είδους, όπως εμείς. Εδώ, στο τελευταίο του μυθιστόρημα, έχει ωριμάσει πολύ: γίνεται πιο στιβαρός, πιο mainstream, και προσφέρει το όραμά του για τον κόσμο με πιο συντεταγμένους όρους. Και πάλι τον απασχολεί η εναλλακτική ιστορία (η μονοσήμαντη, γραμμική θεώρηση της ανθρώπινης ιστορίας θεωρείται ανεπαρκής εδώ), και πάλι η δυστοπία ρέει κελαριστά από τα δάχτυλά του (κάποιοι από τους πιθανούς αυριανούς κόσμους που περιγράφει είναι ανατριχιαστικοί, μολονότι πιο θανάσιμος είναι ο εδώ-και-τώρα κόσμος μας), και πάλι γράφει ένα θρίλερ εξόχως κινηματογραφικό και σκληρό (είμαστε σίγουροι πως δεν θα αργήσουμε να το δούμε στο σινεμά ή στη συνδρομητική τηλεόραση), όμως, ξαναλέμε, όλα αυτά δίνονται σε ένα άλλο επίπεδο, πιο μεστά και πιο ολοκληρωμένα. Μόλις τριάντα οκτώ ετών, έχει ήδη εκδώσει κάπου 15 μυθιστορήματα και νουβέλες, έχει συμμετάσχει σε genre ανθολογίες, έχει συνεργαστεί με ομοτέχνους του, έχει λάβει ποικίλες διακρίσεις στο χώρο, έχει γράψει σενάρια και, ναι, έχει ωριμάσει πολύ, και το απολαμβάνει. Νομίζουμε πως έχει όλο το μέλλον μπροστά του.

H «Σκοτεινή ύλη» δεν είναι σκληρή Επιστημονική Φαντασία: δεν χρειάζεται εξειδικευμένες γνώσεις Φυσικής για να την καταλάβεις — ίσα-ίσα, όλα εξηγούνται και όλα μπαίνουν στη θέση τους από τον Τζέισον Ντέσεν και τους υπόλοιπους ήρωες του βιβλίου, που λύνουν όσα μυστήρια ανοίγονται μπροστά τους μαζί με εμάς: στον κατάλληλο χρόνο.

Το ίδιο, όλο το μέλλον μπροστά του δηλαδή, έχει και ο πρωταγωνιστής της «Σκοτεινής ύλης». Αλλά κυριολεκτικά: όλο το μέλλον, και κάθε πιθανό μέλλον. Ο Τζέισον Ντέσεν, ένας συνηθισμένος καθηγητής Φυσικής, όχι κάτι ιδιαίτερο, όχι κάποιος γνωστός και διάσημος επιστήμονας αλλά ένας καθημερινός άνθρωπος, ένας οικογενειάρχης και, εν πολλοίς, ένας άνθρωπος χωρίς τεράστιες φιλοδοξίες και όνειρα, θα βρεθεί από τη μια στιγμή στην άλλη να περνά από «παράλληλο» σε «παράλληλο» σύμπαν, να συναντά τους οικείους του και την πόλη του ξανά και ξανά μεν, αλλά κάθε φορά αλλαγμένους, σχεδόν άγνωστους, μεταμορφωμένους από την εκάστοτε ιστορία της γης, έτσι όπως τη διαμορφώνουν οι άπειρες επιλογές μας: το μέλλον «διπλασιάζεται», και εντέλει γίνεται χαοτικό και άπειρο, όποτε ακολουθήσουμε με την ελεύθερη βούλησή μας τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Ακούγεται δυσνόητο, αλλά δεν είναι. Γενικά, η «Σκοτεινή ύλη» δεν είναι σκληρή Επιστημονική Φαντασία: δεν χρειάζεται εξειδικευμένες γνώσεις Φυσικής για να την καταλάβεις — ίσα-ίσα, όλα εξηγούνται και όλα μπαίνουν στη θέση τους από τον Τζέισον Ντέσεν και τους υπόλοιπους ήρωες του βιβλίου, που λύνουν όσα μυστήρια ανοίγονται μπροστά τους μαζί με εμάς: στον κατάλληλο χρόνο.

Αυτό εδώ είναι επίσης ένα μυθιστόρημα για τις εμμονές μας. Για την εμμονή με την οποία αντιμετωπίζουμε τα πάντα σαν να ήμασταν το κέντρο του σύμπαντος. Η αίσθηση αυτή (το ότι τα πάντα περιστρέφονται γύρω από την ύπαρξή μας), κοινή σε ένα μυρμήγκι, σε μια μέδουσα και σε κάθε άνθρωπο, είναι προφανώς ένα συναρπαστικό εξελικτικό όπλο, αλλά δεν συνιστά σε καμία περίπτωση κάποια αλήθεια. Όλη η «Σκοτεινή ύλη» περιστρέφεται γύρω από αυτό. Και το κάνει με όρους σκληρού θρίλερ που δεν σταματά και που δεν κάνει κοιλιά ποτέ, πράγμα γοητευτικό. Περιστρέφεται διαρκώς, αλλά και επιστρέφει σε αυτό: ναι, δεν είμαστε το κέντρο κανενός σύμπαντος, αλλά έχουμε μεγάλη, τεράστια, απεριόριστη αξία σαν πρόσωπα. Κυρίως δε σαν πρόσωπα που αγαπάμε, ή που πρέπει, ή που αξίζει να αγαπήσουμε — και να αγαπηθούμε. Αυτό το μυθιστόρημα (το κυνήγι της μοίρας ενός ανθρώπου), αυτό το συναισθηματικό ταξίδι από σύμπαν σε σύμπαν, εντέλει είναι κυρίως ένα ερωτικό μυθιστόρημα.

ΥΓ. Λογοτεχνικός Διαφωτισμός. Ο Crouch σημείωνε στο επιλογικό σημείωμα της Wayward Trilogy πως δεν θα είχε εμπνευστεί εκείνη την ιστορία, αν δεν είχε δει μικρός το Twin Peaks τού Λιντς. Που το είδαμε όλοι μας. Αλλά που κανείς μας δεν έγραψε, ή δεν σκέφτηκε καν ότι θα μπορούσε ποτέ να γράψει, κάτι σαν τη Wayward Trilogy. Πράγμα όχι απαραίτητα κακό, βέβαια... Αλλά, για να το πω αλλιώς: αν δεν γεννηθεί μια γενιά συγγραφέων μας που θα επιδοθεί σε μεγάλα ποσοστά σε τέτοιου είδους μυθιστορήματα, πρωτίστως και κυρίως απαιτητικά από τον «εαυτό» τους, σοβαρά γραμμένα μεν αλλά που να απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό έξω από τα σύνορα της χώρας και να προσδοκούν μία ταπεινή πλην αξιόλογη διεθνή διαδρομή έστω και σε επίπεδο digital publishing, λογοτεχνικό Διαφωτισμό δεν θα περάσουμε. Κουβαλάμε τόση σοβαρότητα, που δεν την αντέχει η πλάτη μας. Έχουμε άμεση ανάγκη από πολλούς μικρούς, ταπεινούς, Έλληνες Στίβεν Κινγκ. Έχουμε άμεση ανάγκη από συγγραφείς που θα πουν δυνατά, «Θα μπορούσα να είχα γράψει εγώ τη "Σκοτεινή ύλη"». Και που θα την έγραφαν. Και για να ανανεωθούμε λογοτεχνικά, αλλά και μπας και αποκτήσουν κάποια στιγμή υψηλή ποιότητα και οι καθ' ημάς Μάρκες-Κάφκα-Μπόρχες-Προυστ και λοιποί.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ