Ακόμα και σήμερα ο κόσμος χλευάζει τους χορτοφάγους

Ακόμα και σήμερα ο κόσμος χλευάζει τους χορτοφάγους Facebook Twitter
Για μια επιλογή τρόπου ζωής και διατροφής – και μάλιστα για μια επιλογή που είναι ανιδιοτελής και επίσης θεμελιωδώς προσωπική – η χορτοφαγία ξυπνά υπερβολικά έντονες αντιδράσεις. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0


Ο ΑΝΤΟΝΙ ΜΠΟΥΡΝΤΕΝ αγαπήθηκε μεταξύ άλλων για το πόσο ανοιχτός ήταν σε νέες εμπειρίες, για την προθυμία του να φάει οτιδήποτε – μυαλά, καρχαρίες, καρδιά κόμπρας που ακόμα χτυπάει – με οποιονδήποτε. Διατηρούσε όμως κι εκείνος μια έντονη προκατάληψη: Μισούσε τους χορτοφάγους. «Οι σοβαροί μάγειρες θεωρούν αυτά τα μέλη του δειπνούντος κοινού – και την ακραία παραφυάδα τους που μοιάζει με τη Χεζμπολά, τους vegan – εχθρούς οτιδήποτε καλού και αξιοπρεπούς χαρακτηρίζει το ανθρώπινο πνεύμα», έγραφε στο New Yorker το 1999. «Το να ζει κανείς μια ζωή χωρίς μοσχάρι ή κοτόπουλο, μάγουλα ψαριού, λουκάνικα, τυρί αποτελεί προδοσία».

Προφανώς, κάποια στοιχεία αυτού του αποσπάσματος δεν έχουν γεράσει καλά. Καταρχήν, οι μάγειρες και οι σεφ όλων των επιπέδων σοβαρότητας δεν ανέχονται πλέον απλώς τις χορτοφαγικές και τις vegan δίαιτες, αλλά τις τιμούν στην κουζίνα τους. Το 2021, ένα από τα πιο φανταχτερά και «αστεράτα» (Michelin) εστιατόρια της Νέας Υόρκης, το Eleven Madison Park, απέσυρε τα ζωικά προϊόντα από το μενού του.

Τα McDonald's πωλούν μπιφτέκια φτιαγμένα με Beyond Meat – το τοπικό σας εστιατόριο πιθανόν να προσφέρει επίσης εναλλακτικές λύσεις κρέατος. Ακόμα κι έτσι όμως, μόνο το 4% περίπου του πληθυσμού αποφεύγει συστηματικά το κρέας σήμερα. Και αν κάποιος έχει επιλέξει να το κάνει (ειδικά αν είναι άνδρας), είναι πιθανότατα μαθημένος πλέον, αν όχι σε εχθρότητα επιπέδου Μπουρντέν, τουλάχιστον σε ήπιο χλευασμό, προκλήσεις και περίεργα βλέμματα.

Στη λαϊκή φαντασία αλλά και στην κοινή αντίληψη, οι χορτοφάγοι είναι ακραία εγκρατείς, ξενέρωτοι, σπασίκλες, εχθροί της απόλαυσης, ανισόρροποι υπερασπιστές των ζώων, ευαγγελιστές της ηθικής, αλαζόνες, σνομπ, αφελείς.

Για μια επιλογή τρόπου ζωής και διατροφής – και μάλιστα για μια επιλογή που είναι ανιδιοτελής και επίσης θεμελιωδώς προσωπική – η χορτοφαγία ξυπνά υπερβολικά έντονες αντιδράσεις. Μια μελέτη του 2015 διαπίστωνε ότι οι χορτοφάγοι (και οι vegans) αντιμετωπίζονται εξίσου αρνητικά ή και πιο αρνητικά από «αρκετές κοινώς στιγματισμένες ομάδες». Στη λαϊκή φαντασία αλλά και στην κοινή αντίληψη, οι χορτοφάγοι είναι ακραία εγκρατείς, ξενέρωτοι, σπασίκλες, εχθροί της απόλαυσης, ανισόρροποι υπερασπιστές των ζώων, ευαγγελιστές της ηθικής, αλαζόνες, σνομπ, αφελείς.

Αλλά ούτε η χορτοφαγία ούτε η καχυποψία εις βάρος της είναι φαινόμενο του 21ου αιώνα ή έστω του 20ού αιώνα. Οι άνθρωποι απέφευγαν οικειοθελώς το κρέας για λόγους υγιεινής, ηθικής ή θρησκείας τουλάχιστον από το 500 π.Χ. Η χορτοφαγική δίαιτα άλλοτε ήταν περισσότερο και άλλοτε λιγότερο διαδεδομένη, υπήρξε όμως σταθερά παρούσα – έστω και σε περιορισμένους κύκλους – από την Αναγέννηση και μετά.

Η Αμερικανική Χορτοφαγική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1850, και η χορτοφαγία ήταν της μόδας για μεγάλο μέρος της δεκαετίας του 19ου αιώνα και μέχρι τις αρχές του 20ου ανάμεσα στους πολέμιους της δουλείας, τους πνευματιστές, τις σουφραζέτες, τους μεταρρυθμιστές και τους διανοούμενους της Ανατολικής Ακτής. Οι χορτοφάγοι αντιμετώπιζαν επί μακρόν «την κριτική, την αντίσταση ή την σύγχυση του κοινού», όπως γράφεται σε μια ανάρτηση στο ιστολόγιο της Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών της Νέας Υόρκης. Για να είμαστε απολύτως δίκαιοι όμως απέναντι στους παλαιότερους επικριτές της χορτοφαγίας, οι επιλογές χορτοφαγικής δίαιτας που υπήρχαν κάποτε ήταν μάλλον τραγικές.  

Οι χορτοφάγοι έκαναν – και εξακολουθούν να κάνουν – κάποιους ανθρώπους να αισθάνονται άβολα, επειδή επιλέγουν κάτι άλλο από την κουλτούρα της αφθονίας και συνεπώς αντιμετωπίζονται σα να προσβάλλουν το status quo, ή τουλάχιστον μιας πολύ βασική ανθρώπινη παρόρμηση: την επιδίωξη της απόλαυσης με οποιοδήποτε κόστος. Αυτή η αντιμετώπιση δεν εξαφανίστηκε ποτέ, απλά μειώθηκε. Το φαγητό έγινε καλύτερο. Το ίδιο και η έρευνα σχετικά με τη σχέση μεταξύ της δίαιτας που είναι πλούσια σε ζωικά λίπη και των κακών αποτελεσμάτων της για την υγεία.

Η κατανόηση του κοινού για τον τρόπο με τον οποίο τα γεωργικά μας συστήματα αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον και το επιβαρύνουν είναι μεγαλύτερη (παρότι μόλις στις αρχές αυτού του αιώνα οι λέξεις κλιματική αλλαγή και κρέας άρχισαν να εμφανίζονται στην ίδια πρόταση). Το 1971, το βιβλίο της Frances Moore Lappé Diet for a Small Planet (Διατροφή για έναν μικρό πλανήτη) έγινε μπεστ σέλερ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Αυστραλός φιλόσοφος Peter Singer δημοσίευσε το Animal Liberation, το θεμελιώδες κείμενο για το σύγχρονο κίνημα για τα δικαιώματα των ζώων.

Το 2009, ο διαιτολόγος και συγγραφέας Μαξ Φίσερ ξεκίνησε να δημοσιεύει στο περιοδικό Atlantic μια σειρά χορτοφαγικών συνταγών. Ήταν όμως ακόμα υποχρεωμένος να αντιμετωπίζει και να αντιστέκεται στο στίγμα που συνδεόταν με τον τρόπο με τον οποίο είχε αποφασίσει να τρέφεται: «Η αποδοχή του γεγονότος ότι πολλοί άνθρωποι δεν θα συμμεριστούν ποτέ τον τρόπο ζωής μου είναι απλώς κομμάτι της ζωής μου χωρίς κρέας», έγραφε. «Στην πραγματικότητα, είναι το πιο δύσκολο κομμάτι».

Με στοιχεία από The Atlantic

Living
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ Μεγαλώνοντας vegan παιδιά

Υγεία & Σώμα / Μεγαλώνοντας vegan παιδιά

Ποιες είναι οι δυσκολίες που συναντούν όσοι αποφασίζουν να αναθρέψουν τα παιδιά τους βασισμένοι σε μια φιλοσοφία που ξεπερνά τα όρια της διατροφής και αποτελεί τρόπο ζωής; Υπάρχει κάτι εύκολο γι’ αυτές τις οικογένειες στην Ελλάδα; Μήπως θα δούμε σύντομα τη γενιά εφήβων που θα δίνει ραντεβού για χορτοφαγικά μπέργκερ και θα επιλέγει ρούχα από δεύτερο χέρι;
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Το κρυμμένο κόστος της vegan διατροφής

Lifo Picks / Το κρυμμένο κόστος της vegan διατροφής

Ορισμένες μελέτες προβλέπουν ότι μέχρι το 2040, έως και το 60% του κρέατος που καταναλώνεται παγκοσμίως θα δημιουργείται σε εργαστήρια ή θα παρασκευάζεται από προϊόντα φυτικής προέλευσης. Είμαστε όμως έτοιμοι να κάνουμε μια τόσο ριζική μετάβαση;
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί όλοι μιλάνε για τη βιταμίνη C;

Living / Γιατί όλοι μιλάνε για τη βιταμίνη C;

Ξέρουμε όλοι ότι προσφέρει τριπλό όφελος: προστατεύει την επιδερμίδα από το οξειδωτικό στρες και τις ελεύθερες ρίζες, ενισχύει τη σύνθεση κολλαγόνου και συμβάλλει στην ομοιογένεια του τόνου, μειώνοντας σταδιακά δυσχρωμίες και σημάδια από τον ήλιο. Δεν υπόσχεται. Δουλεύει.
ΕΦΗ ΑΝΕΣΤΗ
«Σουβλάκι, παρακαλώ»: Κυνηγώντας την Devin Halbal, την πιο viral tiktoker του πλανήτη, στο κέντρο της Αθήνας

Devin Halbal / «Σουβλάκι, παρακαλώ»: Κυνηγώντας την πιο viral TikToker του πλανήτη στο Σύνταγμα

Τα βίντεό της την έχουν κάνει πασίγνωστη στο ελληνικό κοινό. Άλλοι αγαπούν την Devin Halbal σαν θεά κι άλλοι δεν μπορούν ούτε να την ακούν. Το απόγευμα της περασμένης Κυριακής έκανε την εμφάνισή της στο κέντρο της πόλης. Την ακολουθήσαμε.
ΑΚΗΣ ΚΑΤΣΟΥΔΑΣ
Πάσκουα Βοργιά: «Eίναι σημαντικό να δημιουργούνται ευκαιρίες για δημόσιο διάλογο»

Plāsmata 3 / Πάσκουα Βοργιά: «Eίναι σημαντικό να δημιουργούνται ευκαιρίες για δημόσιο διάλογο»

Συζητήσεις για τους ανθρώπους, τα φυτά, τα ζώα και τα πουλιά που αποτελούν το οικοσύστημα του Πεδίου του Άρεως αλλά και για τις μεγάλες και μικρές ιστορίες που απαρτίζουν την πολιτισμική και κοινωνική του πραγματικότητα.
M. HULOT
Pet sitters, dog walkers και κατ’ οίκον επισκέψεις: Η λύση που έχουν βρει πολλοί κηδεμόνες κατοικιδίων 

Living / Κατοικίδια, ταξίδια και άγχος αποχωρισμού: Η άνοδος των daycare και pet sitters

Άνθρωποι που κάνουν pet sitting, βγάζουν βόλτα τον σκύλο μας ή έρχονται στο σπίτι για να φροντίσουν το κατοικίδιό μας: επαγγελματίες και κηδεμόνες εξηγούν γιατί αυτός ο τομέας γνωρίζει άνθηση. 
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Morning Wood: Η Αθήνα ξυπνάει καυλωμένη. Ανάγνωση με το ποτήρι γάλα σου…

Living / Morning Wood: Η Αθήνα ξυπνάει ερεθισμένη. Ανάγνωση με το ποτήρι γάλα σου…

Το πρωί τούς ξυπνά με φιλιά. Τους χαϊδεύει απαλά τα μαλλιά. Και μετά; Σεξ. Μετά αυνανισμός. Μετά παρτούζα. Τουρίστες, φίλοι ή και εντελώς άγνωστα σ’ εμάς πρόσωπα φωτογραφίζονται και μιλούν, δίχως ντροπές.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΕΛΗΝΗ ΒΑΡΔΑ
Περιμένοντας την Αποκάλυψη σε πολυτελή πυρηνικά καταφύγια / Περιμένοντας το τέλος του κόσμου σε καταφύγια που μοιάζουν με σουίτες

Living / Περιμένοντας την Αποκάλυψη σε πολυτελή πυρηνικά καταφύγια

Η ζήτηση για υπερπολυτελή πυρηνικά καταφύγια έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Αν και εξακολουθούν να απευθύνονται σε λίγους, τα σύγχρονα κρησφύγετα, θυμίζουν περισσότερο δωμάτια πεντάστερων ξενοδοχείων παρά ζοφερά bunkers κι εκτός από ασφάλεια παρέχουν άνεση υψηλής ποιότητας.
THE LIFO TEAM