Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους

Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους Facebook Twitter
0


ΓΕΓΟΝΟΣ:
όταν καλείσαι να μιλήσεις –και μάλιστα με ευχέρεια- σε μία γλώσσα που, ενδεχομένως, έχεις διδαχθεί, αλλά δεν μιλάς / διαβάζεις / ακούς καθημερινά, υπάρχει πρόβλημα.

Η χθεσινή εμφάνιση του συνηγόρου της Εύας Καϊλή, Μιχάλη Δημητρακόπουλου, σε μηδενικό χρόνο πυροδότησε καυστικά σχόλια, memes, αναφορές και συγκρίσεις με την αείμνηστη Ρένα Βλαχοπούλου στην «Παριζιάνα» του Δαλιανίδη, οργίασαν τα social media με το «ζαμέ Κορωπί». Λογικό. Είναι μία άκακη και πηγαία αντίδραση του κόσμου προς τους «πρωταγωνιστές» του Qatargate και φυσικά η μπάλα παίρνει και την υπεράσπιση. Και φυσικά, στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε, ο κόσμος έχει ανάγκη να γελάσει, ειδικά με ένα τέτοιο ζήτημα που σε καιρούς φτώχιας, προκαλεί το κοινό αίσθημα.

Αντίστοιχο viral είχαν προκαλέσει πριν από χρόνια και τα αγγλικά του Αλέξη Τσίπρα, παρόμοια σκωπτικά σχόλια διατυπώνονταν και τότε, σχόλια που όλα έχουν να κάνουν όχι μόνο με την επάρκεια ενός δημόσιου προσώπου σε μία ξένη γλώσσα, αλλά και με το μορφωτικό του επίπεδο, το βάθος της καλλιέργειάς του και πάει λέγοντας. Το «ρεζιλίκι» της (ξένης) γλώσσας, ενώ είναι από τα πιο κατανοητά (και τα πιο αναμενόμενα) σηκώνει προεκτάσεις, που, δυστυχώς, μπορούν να καταλήξουν ακομα και στην αξιολόγηση: του επαγγελματία / της προσωπικότητας / των προθέσεων / των ικανοτήτων του.

Δυστυχώς, ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων, (ευτυχώς μεγαλύτερων ηλικιών, συνήθως άνω των 40), εμφανίζεται σίγουρο, αποφασισμένο και γεμάτο αυτοπεποίθηση για την ξένη γλώσσα που (δεν) μιλάει. Πολύ συχνά επίσης, θεωρεί υποτιμητική την ύπαρξη διερμηνέα / μεταφραστή στο πλευρό του με ολέθρια αποτελέσματα.

Βέβαια, είναι μεγάλος πειρασμός να μιλήσεις μία ξένη γλώσσα, που υποτίθεται ότι γνωρίζεις, όταν το καλεί μία υψηλή περίσταση. Οι περισσότεροι από εμάς έχουν βρεθεί σε ανάλογη θέση και έχουν ιδρώσει για να μη γίνουν, κατά το κοινώς λεγόμενο, απολύτως ρεζίλι. Γιατί, δυστυχώς, δεν ζούμε στο εξωτερικό, δεν πηγαινοερχόμαστε με τη συχνότητα που θα θέλαμε σε Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία και πάει λέγοντας, γιατί δεν είμαστε όσο πολίτες του κόσμου θα θέλαμε ή όσο «πουλάμε» ότι είμαστε.

Και κυρίως, γιατί το πρώτο πράγμα που συνήθως δεν υπολογίζουμε είναι το language barrier, το γλωσσικό εμπόδιο, που «τσακίζει» τις καλές μας προθέσεις να τα βγάλουμε πέρα, και μάλιστα με αξιοπρέπεια, σε μία γλώσσα που δεν είναι η μητρική μας.

Πολλοί από εμάς, μάλιστα, επειδή καθημερινά διαβάζουμε ξένο Τύπο ή ακούμε αγγλικά / γαλλικά / ιταλικά podcasts /  ταινίες / σειρές, μεταφράζουμε ή κάνουμε απόδοση κειμένων με μεγάλη ή μικρότερη επιτυχία, πέφτουμε στην παγίδα να πιστέψουμε ότι τα πάμε καλά με τη γλώσσα που μεταφράζουμε ή απλώς κακοποιούμε, για να προσφέρουμε μία σύνοψη του προς μετάφραση κειμένου.

Η Ελπινίκη Χανιωτάκη, συνταξιούχος καθηγήτρια ξένων γλώσσων μου εξηγούσε χθες, ότι το μεγαλύτερο μυστικό για να αποφύγεις ένα τέτοιο κάζο, είναι τουλάχιστον μία – δύο μέρες πριν από την όποια τοποθέτησή σου σε μία ξένη γλώσσα, είναι να πάψεις να σκέφτεσαι στα ελληνικά.

«Θέλει καλή προετοιμασία για να ‘γυρίσει’ ο εγκέφαλος και να πάψει να σκέφτεται και να μεταφράζει από τη μία γλώσσα στην άλλη. Για λίγες μέρες, πριν από την απόπειρά μας να μιλήσουμε την ξένη γλώσσα που διδαχθήκαμε, θα πρέπει να εστιάσουμε σε κείμενα και ακούσματα της γλώσσας, να θυμήσουμε λίγο στο μυαλό μας να σκέφτεται έξω από το συντακτικό και τη γραμματική της ελληνικής γλώσσας. Δεν είναι τόσο τρομακτικό, όσο ακούγεται και σίγουρα βοηθάει τόσο στις απλές όσο και στις σύνθετες διατυπώσεις και συνεννοήσεις. Με τα αγγλικά είναι λιγάκι πιο εύκολο, γιατί κακά τα ψέματα, υπάρχουν παντού: από τις οδηγίες χρήσεως των οικιακών μας συσκευών μέχρι την τηλεόραση και τον ξένο Τύπο, το practice των αγγλικών, είναι πολύ πιο εύκολο και αφομοιωμένο στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο, με άλλες γλώσσες, όπως τα γαλλικά, τα ιταλικά ή τα ισπανικά, ναι, απαιτείται μία προετοιμασία, για να φέρουμε εις πέρας την όποια συνεννόηση. Πόσω μάλλον, όταν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε νομική ή ιατρική ορολογία. Ή τελος πάντων εξειδικευμένους όρους που πάντα δυσκολεύουν, ενίοτε δε, μεταφράζονται περιφραστικά».

Και με την προφορά τι γίνεται; Σύμφωνα με την κυρία Χανιωτάκη, η προφορά, το αξάν που λένε και οι Γάλλοι, σε όποια γλώσσα μαθαίνουμε, είναι η πιο παραμελημένη διαδικασία.

«Συνήθως, σε τμήματα ενηλίκων, η άμεση ανάγκη είναι να μάθουν τη γλώσσα γρήγορα, για να ταξιδέψουν σχετικά άμεσα και συνήθως για επαγγελματικούς λόγους σε μία ξένη χώρα. Εκεί, τους περισσότερους τους νοιάζει να καταλαβαίνουν τι λέγεται και φυσικά να γίνονται κατανοητά αυτά που λένε. Δεν υπάρχει χρόνος για καλλιέργεια και εξάσκηση της προφοράς που ‘χαρίζει’ ή ‘αφαιρεί’ από την επικοινωνία μας. Όμως, μας αρέσει ή όχι, είναι το πρώτο πράγμα το οποίο εντοπίζει ο ξένος συνομιλητής μας και από αυτό μπορεί να γνωρίζει το επίπεδο εξοικείωσης μας με τη γλώσσα του, την οποία καταβάλλουμε φιλότιμες προσπάθειες να μιλήσουμε».

Στα περισσότερα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, είτε μιλάμε για παιδιά είτε για τμήματα ενηλίκων, γνωρίζουν πολύ καλά γι’ αυτές τις αμήχανες στιγμές που κάποιος βασανίζεται να εκφραστεί σε μία γλώσσα που δεν είναι η μητρική του και πολύ η συχνά η υπερ-προσπάθεια μπορεί να καταλήξει σε φιάσκο.

Γι’ αυτό οι κανόνες είναι λίγο έως πολύ οι ίδιοι και αφορούν ακριβώς την εξασφάλιση ηρεμίας και την απομάκρυνση από τον φόβο του λάθους που μας διακατέχει, όταν δεν εκφραζόμαστε στα ελληνικά ή στη μητρική μας γλώσσα, τέλος πάντων.

Φυσικά, όλες αυτές οι προτροπές («Ηρέμησε», «Προσπάθησε να μεταφέρεις το νόημα αυτού που θέλεις να πεις με όσο πιο απλές και κατανοητές λέξεις, «Μη φοβάσαι να κάνεις λάθος ή να ακουστείς λάθος», «Μη φοβάσαι ότι θα σε κρίνουν», «Κάνε ερωτήσεις, για ό,τι δεν ξέρεις», κ.λπ), έχουν ένα νόημα, όταν είσαι συνειδητοποιημένος αναφορικά με το επίπεδο επάρκειας ή μη της γλώσσας, την οποία πρέπει να μιλήσεις.

[Σ.Σ.: Κάποτε, ένας εξαιρετικός δάσκαλος Πρωτοβάθμιας μου είχε πει το εξής σοφό: «Κάθε φορά που ακούω κάποιον να προφέρει λάθος μία λέξη, ξέρω χωρίς να μου το πει κανείς, ότι αυτός ο άνθρωπος προφέρει ό,τι διάβασε, ό,τι μελέτησε και κατέκτησε μόνος του, αλλά δεν έτυχε να το ακούσει ποτέ. Και τον εκτιμώ δυο φορές και διορθώνω πάντα με αγάπη και με τρόπο που δεν θα τον φέρει σε δύσκολη θέση»].

Δυστυχώς, ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων, (ευτυχώς μεγαλύτερων ηλικιών, συνήθως άνω των 40), εμφανίζεται σίγουρο, αποφασισμένο και γεμάτο αυτοπεποίθηση για την ξένη γλώσσα που (δεν) μιλάει. Πολύ συχνά επίσης, θεωρεί υποτιμητική την ύπαρξη διερμηνέα / μεταφραστή στο πλευρό του με ολέθρια αποτελέσματα.

Και φυσικά, είναι άλλο πράγμα να πάθεις «σεντόνι» σε ένα φιλικό δείπνο, μία άτυπη συνομιλία ή ως τουρίστας σε μία ξένη χώρα και εντελώς άλλο, το να επιχειρήσεις να μιλήσεις για ένα εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα που αφορά όλον τον κόσμο, που αφορά ευρωπαϊκούς θεσμούς και την κεντρική πολιτική σκηνή της Ευρώπης. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν και επιτρέπουν συμπεράσματα και εικασίες ακόμα και για θέματα που δεν αφορούν αποκλειστικά την επάρκειά σου στην (όποια) ξένη γλώσσα.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η προσπάθεια του Μαξίμου να μην συνδεθεί η διαρροή των email με την επιστολική ψήφο

Ρεπορτάζ / Η προσπάθεια του Μαξίμου να μη συνδεθεί η διαρροή των e-mails με την επιστολική ψήφο

Η αντιπολίτευση θα επιμείνει να θέτει ερωτήματα για τη διαρροή των e-mails, παρά τις καρατομήσεις. Η κυβέρνηση δεν θέλει με τίποτα να συνδεθεί με την ασφάλεια της επιστολικής ψήφου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Θεσσαλονίκη: ανήλικη βία αγέλης- πως θα αντιμετωπιστεί;

Ελλάδα / Θεσσαλονίκη: Ανήλικη βία αγέλης – πώς θα αντιμετωπιστεί;

Ο Βασίλης Βαμβακάς, αν. καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο ΑΠΘ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η οποία έχει αναλάβει να εκπονήσει το «Εθνικό Σχέδιο Στρατηγικής Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας και της Παραβατικότητας των Ανηλίκων» μιλά στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ενεργειακές Κοινότητες: είναι ο μίτος στο λαβύρινθο της ενεργειακής κρίσης;

Ρεπορτάζ / Ενεργειακές Κοινότητες: Πώς γίνεσαι αυτοπαραγωγός και καταναλωτής φθηνής και πράσινης ενέργειας;

Τρία από τα ιδρυτικά μέλη του Υπερίωνα, της πρώτης ενεργειακής κοινότητας λαϊκής βάσης που δημιουργήθηκε στην Αθήνα, φωτίζουν τους τρόπους με τους οποίους μπορούν οι πολίτες να βγουν από τον λαβύρινθο της ενεργειακής κρίσης.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Το χαμένο στοίχημα των βιβλιοθηκών στη χώρα μας

Οπτική Γωνία / Δημόσιες βιβλιοθήκες: Ζωντανοί οργανισμοί ή χαμένο στοίχημα;

Στο συλλογικό φαντασιακό οι βιβλιοθήκες έχουν παραμείνει στον 19ο αιώνα, με βλοσυρούς βιβλιοθηκονόμους, συρταριέρες με χειρόγραφα δελτία καταλογογράφησης και αποκλειστικά υπηρεσίες δανεισμού. Και υπάρχει λόγος γι' αυτό.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
«Δεν φοβόμαστε, δεν ντρεπόμαστε, δεν θα επηρεαστεί η ασφάλεια του EuroΡride»

Οπτική Γωνία / «Δεν φοβόμαστε, δεν ντρεπόμαστε, δεν θα επηρεαστεί η ασφάλεια του EuroΡride»

Η βία, οι προβληματισμοί και οι ανησυχίες για τη διεξαγωγή των φετινών εκδηλώσεων του EuroPride. Μιλούν στη LiFO ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης και ο εκπρόσωπος του Thessaloniki Pride.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το ομοφοβικό αίσχος της Αριστοτέλους και ο φόβος που δείχνει επιτέλους να αλλάζει πλευρά

Οπτική Γωνία / Το ομοφοβικό αίσχος της Αριστοτέλους και ο μονόδρομος για την ελευθερία

Τίποτα δεν πρέπει να μένει αναπάντητο – το μίσος δεν αντιπαλεύεται με μίσος, ας γίνει όμως κοινή συνείδηση ότι ο δρόμος για την ελευθερία, την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό και την ισότητα είναι μονόδρομος και είναι αδιαπραγμάτευτος.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το καρναβάλι, ο όχλος, η Θεσσαλονίκη

Ν. Σεβαστάκης / Το καρναβάλι, ο όχλος, η Θεσσαλονίκη

Χιλιάδες άνθρωποι, νέοι και μεγαλύτεροι, πιστεύουν πως τους ανήκει η πόλη και πως θα ορίζουν αιωνίως τα δημοφιλή πρότυπα. Αν δεν συναντήσουν εμπόδια, θα συγκροτήσουν κάποια στιγμή ένα μέτωπο κανονικής ασφυξίας για όλους τους υπόλοιπους.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το Dune, η Μέση Ανατολή και οι Εξεγερμένοι

Ιλεκτρίσιτυ / Το Dune, η Μέση Ανατολή και οι Εξεγερμένοι

Οι αναφορές του Dune στους αντιαποικιοκρατικούς αγώνες μουσουλμανικών πληθυσμών είναι τόσο έντονες που οι Άραβες φίλοι του Χέρμπερτ πίστευαν πως δεν επρόκειτο καθόλου «για έργο επιστημονικής φαντασίας».
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Ο τυχαίος θάνατος ενός δημοσιογράφου…

Οπτική Γωνία / Ο τυχαίος θάνατος ενός δημοσιογράφου

Η ιστορία, που φυσικά χάθηκε ανάμεσα σε μεγάλα γεγονότα, είναι διδακτική, όχι μόνο για τους δημοσιογράφους που με προχειρότητα μεταδίδουν μια είδηση χωρίς να ελέγξουν πρώτα την αλήθεια της. Είναι διδακτική και για την ίδια την κοινωνία, η οποία τελικά είναι ο αποδέκτης της πληροφόρησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Η Εκκλησία, σε ρόλο «πορτιέρη», επιβάλλει face control στους ναούς

Οπτική Γωνία / Η Εκκλησία, σε ρόλο «πορτιέρη», επιβάλλει face control στους ναούς

Οι εποχές έχουν αλλάξει, οι ανόητοι αφορισμοί είναι ξεπερασμένοι και το ποίμνιο δεν περιμένει από την Ιερά Σύνοδο και τους μητροπολίτες να πολιτεύονται ως γραφικοί κομματάρχες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ